Beteja e Krumës
Një incident që ndodhi në kufirin Shqipëri–Kosovë në Prill 1999 kur Ushtria Jugosllave bombardoi disa qytete kufitare shqiptare rreth Krumës dhe Tropojës. Në këto fshatra, refugjatët po strehoheshin pasi ikën nga Lufta në Kosovë duke kaluar në Shqipëri.[1] Më 13 prill 1999, këmbësoria jugosllave hyri në territorin shqiptar për të mbyllur një koridor që u përdor nga UÇK-ja për të organizuar sulme kundër objektivave jugosllavë.[2][3]
Beteja e Krumës | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Pjesë e Luftës së Kosovës | |||||||
Tanket Shqiptare në Kufi | |||||||
| |||||||
Palët pjesëmarrëse | |||||||
Ushtria Çlirimtare e Kosovës | Ushtria Jugosllave | ||||||
Komandantët dhe udhëheqësit | |||||||
Kudusi Lama | Dragan Zhivanoviç | ||||||
Fuqia ushtarake | |||||||
E panjohur | 50 ushtarë serbë të Batalionit të 63-të Parashutist | ||||||
Viktimat dhe humbjet | |||||||
8 luftëtarë të vrarë | 38 ushtarë të vrarë | ||||||
3 Civilë të vrarë |
Prapaskena
RedaktoNë fillim të vitit 1998, me rritjen e tensioneve në Kosovë, u bë gjithnjë e më e vështirë për Ushtrinë Shqiptare të monitoronte kufirin prej 140 kilometrash të vendit me Republikën Federale të Jugosllavisë dhe të përballonte fluksin e vazhdueshëm të refugjatëve shqiptarë të Kosovës në vend. Njësitë e ushtrisë jugosllave kontrollonin kufirin në disa zona, por në përgjithësi mbështeteshin në terrenin e largët malor për të bërë punën e tyre për ta. Shumë njësi kufitare jugosllave vuajtën nga mungesa e fuqisë punëtore, luftërat në Bosnje-Hercegovinë dhe Kroaci i kishin dëmtuar rëndë burimet e tyre. Morali i ushtarëve ishte i ulët, ushqimi shpesh i dobët dhe pjesët e këmbimit për pajisjet dhe furnizimet e ushtrisë dhe policisë ishin të vështira për t'u siguruar.
Autoritetet shqiptare ishin të shqetësuara me përpjekjet e Serbisë për të implikuar Shqipërinë si një mbështetëse të terrorizmit. Ushtria Shqiptare kishte rreth 4.000–6.000 ushtarë dhe Jugosllavia thuhej se kishte "pak konsideratë" për ushtrinë e vendit.[4]
Lufta e Kosovës ishte një konflikt midis qeverisë së Republikës Federale të Jugosllavisë (RFJ) dhe Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK). Lufta bëri që mijëra shqiptarë të Kosovës t'i bashkohen radhëve të UÇK-së. Më shumë se 500.000 refugjatë shqiptarë etnikë u larguan nga shtëpitë e tyre nga frika e hakmarrjes të Ushtrisë Jugosllave ndërmjet viteve 1998 dhe 1999. Ndërkohë, UÇK-ja filloi të rekrutonte në kampet e refugjatëve. Kishte pasur luftime përgjatë kufirit midis UÇK-së dhe forcave jugosllave ku trupat e UÇK-së ishin infiltruar në Kosovë. Sipas policisë shqiptare, inkursioni i mëvonshëm nga RFJ-ja mund të ketë qenë në përgjigje të veprimeve të UÇK-së në zonë.[5]
Marrëdhëniet midis RFJ-së dhe Shqipërisë ishin acaruar pasi 300.000 shqiptarë etnikë kishin ikur në vetë Shqipërinë. Jugosllavët ishin zemëruar për mbështetjen e Shqipërisë për sulmet ajrore të NATO-s dhe strehimin e militantëve të UÇK-së. Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) kishte raportuar për inkursione të mëparshme të Ushtrisë Jugosllave në territorin shqiptar. Kufiri u mbrojt lehtë nga Ushtria Shqiptare e cila u urdhërua të mos kundërpërgjigjej pas një sulmi të Ushtrisë Jugosllave. Një komandant i UÇK-së raportoi se forcat rebele kishin kaluar në Kosovë pranë Tropojës, një bastion i UÇK-së, ditët para sulmit, ky inkursion u konfirmua nga një monitorues i OSBE-së.[6]
Incidenti
RedaktoNga pozicionet e tyre në anën jugosllave të kufirit, ushtarët e Ushtrisë Jugosllave hodhën të paktën 10 predha mbi qytetin e Krumës pak para mesnatës, ku ishin strehuar refugjatët nga Kosova.[7] Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme të Shqipërisë, Sokol Gjoka deklaroi se incidenti nuk ka rezultuar me viktima nga asnjëra palë dhe se nga luftimet janë shkatërruar 3 shtëpi. I njëjti burim pohon se trupat serbe u tërhoqën kur forcat shqiptare nga Tropoja arritën në zonë.[8]
Reagimet
RedaktoMonitoruesit e OSBE-së raportuan se parashutistët jugosllavë kishin kaluar kufirin.[9]
Shqipëri: Ministria e Punëve të Jashtme deklaroi se "Trupat e këmbësorisë së forcave serbe kanë depërtuar deri në dy kilometra brenda Shqipërisë pas dy orësh bombardime nga ana jonë".[10] Më 18 prill, Shqipëria dhe Jugosllavia ndërprenë të gjitha marrëdhëniet diplomatike.
RF Jugosllave: Ministria e Punëve të Jashtme të Jugosllavisë mohoi që trupat jugosllave të kishin hyrë në Shqipëri.[11]
Turqi: Kryeministri Bülent Ecevit deklaroi se do të lejonte që "Nëse është e nevojshme, Turqia do të mbronte së bashku me Shqipërinë sovranitetin dhe pavarësinë e popullit mik dhe vëlla të Shqipërisë".[12]
Shiko edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ Fisher, Ian (1999-06-07). "Surge of Fighting on Kosovo-Albania Border / Refugees on the run again for safety". SFGATE (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-02-21.
- ^ "War In The Balkans: Serbs enter Albania and burn village". The Independent (në anglisht). 1999-04-13. Marrë më 2023-02-21.
- ^ Daniszewski, John (1999-04-14). "Yugoslav Troops Said to Cross Into Albania". Los Angeles Times (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-02-21.
- ^ Press, The Associated (1998-06-18). "Albanian Says No Talks Till Yugoslav Forces Leave Kosovo". The New York Times (në anglishte amerikane). ISSN 0362-4331. Marrë më 2023-02-21.
- ^ Daniszewski, John (1999-04-14). "Yugoslav Troops Said to Cross Into Albania". Los Angeles Times (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-02-21.
- ^ Daniszewski, John (1999-04-14). "Yugoslav Troops Said to Cross Into Albania". Los Angeles Times (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-02-21.
- ^ Fisher, Ian (1999-06-07). "Surge of Fighting on Kosovo-Albania Border / Refugees on the run again for safety". SFGATE (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-02-21.
- ^ "UPI Focus: Albanian report: Troops crossed border - UPI Archives". UPI (në anglisht). Marrë më 2023-02-21.
- ^ "War In The Balkans: Serbs enter Albania and burn village". The Independent (në anglisht). 1999-04-13. Marrë më 2023-02-21.
- ^ "CNN - Albania says Serb forces cross border, occupy village - April 13, 1999". web.archive.org. 2019-07-03. Arkivuar nga origjinali më 3 korrik 2019. Marrë më 2023-02-21.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja) - ^ "CNN - Albania says Serb forces cross border, occupy village - April 13, 1999". web.archive.org. 2019-07-03. Arkivuar nga origjinali më 3 korrik 2019. Marrë më 2023-02-21.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja) - ^ "Kosova e vitit 1999, Turqia gati trupat të ndërhyjë ushtarakisht". web.archive.org. 2014-10-16. Arkivuar nga origjinali më 16 tetor 2014. Marrë më 2023-02-21.
{{cite web}}
: Mungon ose është bosh parametri|language=
(Ndihmë!)