Helma Wennemers
Helma B. Wennemers (lindur 24 qershor 1969 në Offenbach am Main) është një kimiste gjermane. Ajo është profesoreshë e kimisë organike në Institutin federal zviceran të teknologjisë në Zyrih (ETH Zürich).
Arsim
RedaktoHelma Wennemers studioi kimi në Universitetin Goethe Frankfurt, duke përfunduar tezën e diplomës me Gerhard Quinkert [de] në vitin 1993. Në vitin 1996 ajo mori doktoraturë nga W. Clark Ende në Universitetin e Kolumbias në Nju Jork. Ndërmjet viteve 1996 dhe 1998, ajo përfundoi një qëndrim postdoctoral në Universitetin e Nagoya me Hisashi Yamamoto, para se të bëhej profesor i asociuar Bachem në 1999 dhe profesor i asociuar në Universitetin e Bazelit në vitin 2003. Në vitin 2011 ajo u transferua në ETH Zurich si Profesor i Kimisë Organike.
Hulumtim
RedaktoHulumtimi i bio-frymëzuar e grupit Wennemers fokusohet në peptidet me shum prolina.
- Katalizë asimetrike:
Wennemers ka zhvilluar tripeptide të sekuencës H-Pro-Pro-Xaa (Pro: proline, Xaa: çdo amine ) si organokatalizatorë për formim e lidhjeve C-C bazuar në një mekanizëm enamine. Reaktiviteti i lartë, stereo dhe kemoselektiviteti për aldol [2] ose reaksione konjuguar [3] [4] mund të ndryshohet duke ndryshuar konfigurimin absolut të aminoacideve, si dhe grupit funksional e pjeses Xaa. Modulariteti i peptideve ka mundësuar sintezën e katalizatorëve të afta për të katalizuar reagimet e konjugimit të aldehideve me nitroolefinë me vetëm tripeptidën prej 0.05 mol%.[5] Ky është ngarkimi më i ulët katalizator i një formimi të lidhjes C-C të katalizuar me amine.
Hulumtimi i saj gjithashtu fokusohet në transformime të tjera organokatalizuar. Frymëzuar ngapolyketide sintazët natyrore, që përdorin tioestere të acidit malonik (MAHTs, p.sh. malonyl-CoA ) si ekuivalentë thioester - enolate, ata zhvilluan metoda organokatalitike për reaksionet shtuese stereoselektive të MAHTs (dhe varianteve të mbrojtura të monothiomalonates, MTMs) për elektrofile duke përdorur katalizatorë bazuat ne strukturen e cinchona alkaloideve. Përdorimi e MAHT fluoruar dhe MTM lejon futjen stereoselektive e zëvendësuesit fluorit në reaksionet aldol-fluoroacetate [6] si dhe reaksionet shtesës për imina [7] dhe nitroolefina . [8]
- Biologjia kimike :
Në biologjin kimike, Wennemers përdor peptidë siç kolagjen-modelpeptida, ose oligoprolina aplikimet siç shënjestrimin e tumoreve, [9] ose çlirimin e perberesit aktiv. Wennemers ka përdorur derivate te prolines funksionalizuar ne Cγ për funksionalizimin dhe stabilizimin e spiralet te kolagjenit-modelpeptid. Më tej, ajo prezantoi aminoproline [10] dhe γ-azaproline [11] si sonda të ndjeshme ndaj pH për të përshtatur stabilitetin konformativ të spiralit të trefishtë të kolagjenit me ndryshimin e pH. Në fushën e peptideve depërtuese qelizore (CPPs), Wennemers tregoi se organizimi i ngarkesave kationike përgjatë një shtylle oligoproline përforcon marrjen qelizore të CPPs krahasuar me oligoarginines më fleksibël me shfaqje të pacaktuar. Këto peptide qelizore-depërtuese oligoprolina tregojnë një lokalizim të përcaktuar në bërthamë dhe një stabilitet të lartë proteolitik, si dhe një citotoksikitet të ulët.
- Materiale sintetike :
Wennemers përdor peptidet për të kontrolluar morfologjinë e materialeve te nanostrukturum për gjenerimin e materialeve mesaskopike. Ajo zhvilloi tripeptide për sintezën e gjenerimin e nanopartikaleve të kontrolluar me argjendi -, palladium -, platin -, dhe ari.[12] Kohët e fundit, ajo raportoi nanopartikala e platinës të stabilizuar me peptida që kanë më shumë toksicitet ndaj qelizave kanceroze të hepatit (HepG2) sesa ndaj qelizave të tjera të kancerit dhe qelizave jo kanceroze. [13] Përveç kësaj, Wennemers hulumtoi konjugimet e oligoprolines dhe sisteme te π-konjuguar që formojnë struktura me morfologjia të ndryshme (p.sh. nanofibers, nanorods etj.). Ajo përdoret nje lidhje e tillë për të përgatitur shembullin e parë të një të zgjatur triaxial supramolekular e mbajtur së bashku me bashkëveprim të dobët ndërveprimeve jo-kovalente, një kontribut të rëndësishëm në fushën e indeve molekulare.[14]
Çmime
RedaktoPuna e Helma Wennemers u njoh nga shpërblimi Leonidas Zervas i Shoqatës Europiane të Peptideve (2010), Çmimi Pedler i Shoqatës Mbretërore të Kimisë (2016), Medalja Inhoffen (2017) dhe Hollanda e Scholar Award për Kimi Supramolekulare (2019).