Kufiri mes Shqipërisë dhe Kosovës
Kufiri mes Shqipërisë dhe Kosovës ndan territorin kombëtar të Republikës së Shqipërisë nga ai i Republikës së Kosovës. Kufiri ka një gjatësi prej 112 kilometra. Për një kohë të gjatë ai përbënte pjesën qendrore të kufirit midis Jugosllavisë dhe Shqipërisë.
Vija kufitare
RedaktoKufiri fillon në trekëndëshin kufitar me Malin e Zi në Trekufiri (Tromedja) në zemër të masivit të Bjeshkëve të Namuna të Kosovës ose Bogiçevica në Alpet Shqiptare. Prej andej shkon në jug-juglindje, vetëm në perëndim të malit të Gjeravicës ( 2656 m.) mbi Qafën e Morinës ( 563 m) në lindje të fshatit shqiptar të Tropojës . Më pas kthehet nga lindja dhe kalon nëpër malin e Hasit dhe mbi Qafën e Prushit (me pikën kufitare rrugore për në Gjakovë në Kosovë. Kthehet në juglindje mbi malin Pashtrik ( 1988 m ) dhe bie në luginën e Drinit të Bardhë, i cili është i penduar këtu në liqenin e Fierzës . Në bregun jugor ndodhet pika kufitare e Morinës/Vërmicës, pika kryesore kufitare ndërmjet dy vendeve, ku autostrada shqiptare A1 nga Kukësi takohet me Autostradën Kosovare R 7 nga Prizreni . Duke vazhduar në jug, kufiri kalon malin Koritnik ( 2393 m.) dhe më pas ndan rajonin e Gorës, atdheun e goranëve . Në rajonin e izoluar malor, ai përshkon dy lugina lumenjsh ( Përroi i Orgjostit/Plavska Reka dhe Përroi i Borjës, lumenjtë burimor të Lumës). Më pas kalon Shishtavecin në lindje dhe në jug, duke u ngjitur në Kallabak ( 2171 m), kalon luginën e Përroit të Rekës, dhe përfundon në malin Maja Kësula e Priftit ( 2093 m ) në kalimin nga Mali i Korabit dhe Bjeshkët e Sharrit, ku takohet me kufirin midis Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut në pikën kufitare me Maqedoninë e Veriut.
Pika më e lartë e kufirit, e cila shtrihet për një kohë të gjatë në malet e larta, është Maja e Gusanit ( 2538 m ) rreth dy kilometra në jugperëndim të Gjeravicës. Pika më e ulët është rezervuari i Fierzës me një objektiv rezervuari 295 m.
Vendkalimet kufitare
RedaktoNdërmjet dy shteteve ekzistojnë pikat e mëposhtme të kalimit kufitar:
- Qafa e Morinës ndërmjet Tropojës ( Komuna e Tropojës ) dhe Morinës ( Komuna e Gjakovës )
- Qafa e Prushit ndërmjet Krumës ( Komuna e Hasit ) dhe Gjakovës
- Morina/Vërmica ndërmjet Morinës (komuna e Kukësit ) dhe Vërmicës (komuna e Prizrenit )
- Orgjost/Orçusha ndërmjet Orgjostit (Komuna e Kukësit) dhe Orçushës ( komuna e Dragashit ) – vetëm trafik lokal pa motor
- Borja/Glloboçica ndërmjet Borjës (komuna Kukës) dhe Globoçicës (komuna e Dragashit) – vetëm trafik lokal
- Shishtavec/Krushevë ndërmjet Shishtavecit (komuna e Kukësit) dhe Krushevës (komuna e Dragashit) – vetëm trafik lokal
Historiku
RedaktoKufiri daton në kufirin jugosllav midis Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës dhe Shqipërisë, i vendosur pas Luftërave Ballkanike të viteve 1913–1914.
Pas Luftës së Dytë Botërore, kufiri ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë ishte pothuajse plotësisht i mbyllur. Gjatë luftës së Kosovës në vitin 1999, pati shkelje të shumta kufitare nga Ushtria Popullore Jugosllave, e cila qëlloi mbi luftëtarët e UÇK- së në zonat e tyre të tërheqjes. [1] Qyteza kufitare e Morinës fitoi famë ndërkombëtare përmes flukseve të refugjatëve.
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ International Boundaries, A Geopolitical Atlas (në anglisht). Psychology Press. 2003. fq. 29. ISBN 1-57958-375-X.