Mbretëria e Serbisë (1718–1739)
Mbretëria e Serbisë (serbisht: Краљевина Србија, romanizuar: Kraljevina Srbija, gjermanisht: Königreich Serbien) ishte një provincë (tokë e kurorës) e monarkisë së Habsburgëve nga viti 1718 deri më 1739. Ajo u formua nga territoret në jug të lumenjve Sava dhe Danub, që korrespondojnë me Sanxhakun e Smederevës (ose "Pashalikun e Beogradit"), i pushtuar nga Habsburgët nga Perandoria Osmane më 1717. U shfuqizua dhe iu kthye Perandorisë Osmane më 1739.
Mbretëria e Serbisë | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1718–1739 | |||||||||
.svg) Flamuri
.svg) Stema
| |||||||||
 Kingdom of Serbia (1718–1739) | |||||||||
| Gjendja | Toka e kurorës së monarkisë Habsburge | ||||||||
| Kryeqyteti | Beograd | ||||||||
| Gjuhët e zakonshme | Serbisht, Gjermanisht | ||||||||
| Besimi | Katolike Romake, Ortodokse Serbe | ||||||||
| Qeveria | |||||||||
| Lloji i qeverisjes | Toka e kurorës | ||||||||
| Guvernatori | |||||||||
• 1718–1720 | Johann O'Dwyer | ||||||||
• 1738–1739 | George de Wallis | ||||||||
| Epoka historike | Periudha e hershme moderne | ||||||||
| 21 korrik 1718 | |||||||||
| 1737–39 | |||||||||
| 18 shtator 1739 | |||||||||
| Ekonomia | |||||||||
| Monedha | Kreuzer | ||||||||
| Të dhëna të tjera | |||||||||
| Kodi ISO 3166 | RS | ||||||||
| |||||||||
| Sot pjesë e | Serbia | ||||||||
Gjatë këtij sundimi Habsburg, shumica serbe përfitoi nga vetëqeverisja, duke përfshirë një milici autonome, dhe integrimin ekonomik me monarkinë Habsburge – reforma që kontribuan në rritjen e klasës së mesme serbe dhe vazhduan nga osmanët "në interes të ligjit dhe të integrimit ekonomik me monarkinë e Habsburgëve" — reformat që kontribuan në rritjen e klasës së mesme serbe dhe që vazhduan nga osmanët "në interes të ligjit dhe rendit".[1] Popullsia e Serbisë u rrit me shpejtësi nga 270,000 në 400,000, por rënia e fuqisë së Habsburgëve në rajon provokoi migrimin e dytë të madh të serbëve (1737–1739).
Historia
Redakto
Në vitet 1688–1689, gjatë Luftës së Madhe Turke, trupat Habsburge morën përkohësisht kontrollin mbi pjesën më të madhe të Serbisë së sotme, por më pas u detyruan të tërhiqen. Traktati i Karlowitz më 1699 njohu autoritetin osman mbi pjesën më të madhe të Serbisë së sotme, ndërsa rajoni i Baçkës dhe pjesa perëndimore e Syrmia iu caktuan Habsburgëve.
Një luftë tjetër shpërtheu në 1716-1718, në të cilën serbët u bashkuan masivisht me trupat Habsburge. Pas arritjeve të vitit 1718 (pas Traktatit të Passarowitz), Habsburgët kërkuan të integronin Serbinë në perandorinë e tyre. Toka u emërua zyrtarisht "Mbretëria e Serbisë", sepse nuk ishte as pjesë e Perandorisë së Shenjtë Romake dhe as e Mbretërisë së Hungarisë. Administrata aktuale e provincës ishte në duart e një guvernatori të emëruar. Jo i gjithë territori i banuar nga serbët në jug të lumenjve Sava dhe Danub që u pushtua nga Habsburgët më 1718 u përfshi në Mbretërinë e Serbisë. Një zonë e madhe lindore ishte e ndarë administrativisht si pjesë e Banatit të Temesvarit.
Pas një lufte të re austro-turke (1737–39), monarkia Habsburge humbi të gjitha territoret në jug të Savës dhe Danubit, duke përfshirë të gjithë territorin e Mbretërisë së Serbisë dhe Orshova në veri të Danubit. Megjithatë, ajo mbajti pjesën tjetër të Banatit të Temeswarit. Fundi i sundimit të Habsburgëve rezultoi në migrimin e dytë të madh serb (1737-1739).
Qeveria
RedaktoSerbia mbikëqyrej bashkërisht nga Këshilli i Luftës Aulic dhe Dhoma e Gjykatës, dhe ishte në varësi të një administrate lokale ushtarako-kamerale.[2]
- Guvernatorët
- Johann Joseph Anton O'Dwyer (1718–1720) (i njohur si "Gjeneral Odijer")
- Charles Alexander (1720–1733)
- Karl Christoph von Schmettau (1733–1738)
- George Oliver de Wallis (1738–1739)
Milicia serbe
Redakto- Artikulli kryesor: Milicia serbe (1718–1739)
Pas Traktatit të Passarowitz (1718), Habsburgët themeluan Mbretërinë e Serbisë dhe emëruan kuadrin e parë komandues të Milicisë Kombëtare Serbe, të përbërë nga dy obor-kapetanë, dhjetë kapetanë, dy toger dhe një major.[3] obor-kapetanët ishin Vuk Isakoviq "Crnobarac" dhe Stanisha Markoviq "Mllatishuma".[3] Gjatë Luftës Austro-Ruso-Turke (1735-1739), milicia serbe u nda në 18 kompani, në katër grupe (obor-kapetanije).[4]
Demografia
RedaktoNjë rregullore e vitit 1720 deklaronte se Beogradi do të vendosej kryesisht nga katolikët gjermanë, ndërsa serbët do të jetonin jashtë mureve të qytetit në pjesën "rasciane".[2] Është vlerësuar se popullsia në Beograd në vitet 1720 nuk i kalonte 20.000.[2] Popullsia u rrit me shpejtësi nga 270,000 në 400,000, por fundi i pushtetit të Habsburgëve në rajon rezultoi në migrimin e dytë të madh serb (1737-1739).
Referime
Redakto- ^ Hupchick 2004, f. 213.
- ^ a b c Hochedlinger 2003, f. 229.
- ^ a b Istorijski muzej Srbije 1984, f. 11.
- ^ Radovan M. Drašković (1987). Valjevo u prošlosti: prilozi za zavičajnu istoriju (në serbisht). Milić Rakić. fq. 22. ISBN 9788671730082.
Хајдучка војска била је подељена на 18 компанија, које су се распореЬивале у 4 групе.
Referime
Redakto- Hochedlinger, Michael (2003). Austria's Wars of Emergence: War, State and Society in the Habsburg Monarchy, 1683-1797 (në anglisht). Longman. fq. 229–. ISBN 978-0-582-29084-6.
- Hupchick, Dennis P. (2004). The Balkans: From Constantinople to Communism (në anglisht). Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-6417-5.
- Istorijski muzej Srbije (1984). Zbornik Istorijskog muzeja Srbije (në serbisht). Vëll. 21. Istorijski muzej Srbije.