Namik Resuli

gjuhëtar dhe akademik shqiptar

Namik Resuli (italisht: Namik Ressuli; Berat, 10 shtator 1908 - Torino, 12 shtator 1985) ka qenë gjuhëtar, historian i letërsisë dhe akademik shqiptar. Me studimin e tij shkencor-kritik të Mesharit të Buzukut, i pari i llojit të vet në historinë e albanologjisë, shënohen fillimet e filologjisë moderne shqiptare.[1]

Biografia

Redakto

U lind në Berat, ku dhe kreu studimet fillore, më pas familja e dërgoi për studimet e mesme në Bari,[2] dhe për studimet e larta u laureu për Filologji në Universitetin e Torinos. Doktoroi pranë romanistit të njohur Matteo Bartoli me tezën "Mbi shtresëzimet në gjuhën shqipe", ai u kthye në fillim të viteve ‘30 në Shqipëri e dhe nisi të jepte mësim në klasat e larta të NormalesElbasanit, në Gjimnazin Shtetnor të Shkodrës dhe në atë të Tiranës.[3]

Me pushtimin italian më 1939, u dërgua asistent profesor i gjuhës shqipe në Universitetin e Romës, ku qëndroi për dhjetë vjet. Gjatë vitve 1940– 44 ai qe njëherësh inspektor epror në Ministrinë e Arsimit, si dhe anëtar i Institutit të Studimeve Shqiptare në Tiranë. Vijoi aktivitetin e vet intelektual si pjesëtar i Qendrës Ndërkombëtare të Studimeve Shqiptare në Universitetin e Palermos (1948-1957). Në vitin 1955 Resuli mori gradën shkencore (“libera docenza”) në Gjuhën e Letërsinë Shqipe dhe u emërua kreu i Studimeve Shqiptare në Institutin Universitar Oriental të Napolit (1958-1968),[3] ku u zëvendësua nga Bardhyl Pogoni,[4] dhe vazhdoi aty si profesor deri më 1975.[2] Në këtë institut ai u ngarkua edhe me studime të ndryshme në fushën e Filologjisë Ilirike.

U emërua kreu i Institutit të Studimeve Shqiptare në Romë më 1975, pasi ndërroi jetë kolegu i tij Ernest Koliqi. Prej ku doli në pension më 1981.[2]

Ndërroi jetë më 12 shtator të 1985 në Torino pranë zonjës së tij italiane dhe dy fëmijëve.[3]

Publicistikë

Redakto

Që më 1935 botoi në të përkohshmen "Leka" artikuj mbi parimet bashkëkohore të gjuhësisë si dhe për afrimin e dialekteve në një normë letrare artikuj si Gegërishtja apo toskërishtja?, Përpjekje të lashta dhe të reja për një gjuhë të përbashkët shqipe, Për një gjuhë të përbashkët. Në vitin 1954, botoi në Torino revistën "Shpirti Shqiptar".[3]

Monografi

Redakto

Më 1939 botoi Milosaat të De Radës, përmbledhjen me pjesë të zgjedhura të komentuara nga Resuli. Përpunoi së bashku me Koliqin vëllimin e parë të tekstit shkollor Shkrimtarët shqiptarë (1462-1878), botim i ministrisë së Arsimit më 1941.[5]

Botimi i tij shkencor-kritik Il “Messale” di Giovanni Buzuku. Riproduzione e trascrizione (Città del Vaticano, 1958) është i pari i llojit të vet në historinë e albanologjisë dhe shënon si i tillë jo vetëm fillimet e filologjisë moderne shqiptare. Penda e Resulit nuk reshti së shkruari deri ditët e fundit të jetës së tij, kur përgatiti edhe veprën e tij madhore Grammatica della lingua albanese (Bologna, 1985).[1]

Referime

Redakto
  1. ^ a b Demiraj, Bardhyl (3 prill 2013). "'Meshari' në kohën e leximit". gazetamapo.al.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  2. ^ a b c Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania (në anglisht). Scarecrow Press. fq. 385. ISBN 9780810873803.
  3. ^ a b c d Kaloçi, Dashnor (3 maj 2012). "Resuli e Cungu, dy kolosët e harruar të letrave shqipe". shqip.al.
  4. ^ Elsie 2010, fq. 358.
  5. ^ Gjinaj, Maksim; Elmazi, Myrvete; Mele, Margarita (2010). Bibliografi e librit shqip në fondet e Bibliotekës Kombëtare (PDF). Tiranë: Biblioteka Kombëtare, Sektori i Bibliografisë Kombëtare. fq. 424, 388. ISBN 9992773189. Marrë më 4 shtator 2021.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)