Operacioni Shqiponja (Kosovë)

Operacioni “Shqiponja” ishte një operacion ushtarak i kryer nga Njësiti "KOBRA” i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës në fshatrat Voksh dhe Sllup kundër Forcave serbo–jugosllave. Operacioni rezultoi në vdekjen e 6 policëve dhe ushtarëve serbë, ndërkohë që UÇK-ja nuk pësoi viktima. UÇK-ja gjithashtu arriti të kapte municione dhe pajisje jugosllave, përpara se të tërhiqej përsëri në kufirin shqiptaro–shqiptar.

Operacioni "Shqiponja"
Pjesë e Luftës së Kosovës
Data 15 Gusht 1998 Vendodhja Voksh dhe Sllup, afër Deçanit Pasoja Fitorja e UÇK-së
Palët pjesëmarrëse
Ushtria Çlirimtare e Kosovës	Ushtria Jugosllave Policia Serbe
Komandantët dhe udhëheqësit
Agim Ramadani Bajram Mazrekaj	Millorad Ragjenoviç † Zdravko Miskin † Dragoljub Shukoviç † Gojko Vojnoviç † Nikolla Vujiçiç † Misho Uboja †
Njesitë e përfshira
Njësiti "KOBRA" nga Grupi i 3-të Operativ GO-3 (më vonë u quajt Brigada 138 "Agim Ramadani")	Njësitë e Korpusit të Prishtinës Brigada 549 e Motorizuar Batalioni i 53-të Kufitar
Fuqia ushtarake
8 ushtarë	Nuk dihet
Viktimat dhe humbjet
Asnjë humbje	6 të vrarë

Prapaskena

Në vitin 1989, Beogradi shfuqizoi vetëqeverisjen në dy krahinat autonome të Serbisë: Vojvodinën dhe Kosovën. Kosova, një krahinë e banuar kryesisht nga shqiptarët, kishte një rëndësi të madhe historike dhe kulturore për serbët. Para mesit të shekullit të 19-të ata kishin formuar një shumicë në provincë, por deri në vitin 1990 ata përfaqësonin vetëm rreth 10 përqind të popullsisë. Të alarmuar nga numri i tyre në rënie, serbët e Kosovës filluan të frikësohen se do të "shtyheshin jashtë" nga shqiptarët, me të cilët tensionet etnike kishin shpërthyer që nga fillimi i viteve 1980. Sapo autonomia e Kosovës u hoq, një qeveri e pakicës e drejtuar nga serbët dhe malazezët u emërua nga presidenti serb Sllobodan Millosheviç për të mbikëqyrur krahinën, e zbatuar nga mijëra paramilitarë serbë të armatosur rëndë nga Serbia. Kultura shqiptare u shtyp në mënyrë sistematike dhe qindra mijëra shqiptarë që punonin në kompanitë shtetërore e humbën punën.

Në vitin 1996, një grup nacionalistësh shqiptarë që e quanin veten Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK) filluan të sulmonin Ushtrinë Jugosllave dhe Policinë Serbe në Kosovë. Qëllimi i tyre ishte të ndanin Kosovën nga pjesa tjetër e Jugosllavisë, e cila pas ndarjes së Sllovenisë, Kroacisë, Maqedonisë dhe Bosnje-Hercegovinës në vitet 1991–1992, u bë një federatë e përbërë nga Serbia dhe Mali i Zi. Në fillim UÇK-ja kreu sulme goditëse: 31 në vitin 1996, 55 në 1997 dhe 66 vetëm në janar dhe shkurt 1998. Grupi fitoi shpejt popullaritet në mesin e të rinjve shqiptarë të Kosovës, shumë prej të cilëve favorizuan një qasje më agresive dhe hodhën poshtë rezistencën jo të dhunshme të presidentit Ibrahim Rugova. Ajo mori një nxitje të konsiderueshme në vitin 1997 kur trazirat civile në Shqipërinë fqinje çuan në grabitjen e mijëra armëve nga depot e Ushtrisë Shqiptare. Shumë nga këto armë përfunduan në duart e UÇK-së. Popullariteti i grupit u rrit pasi Ushtria Jugosllave dhe Policia Serbe e sulmuan kompleksin e udhëheqësit të UÇK-së Adem Jashari në mars të vitit 1998, duke e vrarë atë, bashkëpunëtorët e tij më të afërt dhe shumicën e familjes së tij të gjerë. Sulmi motivoi mijëra të rinj shqiptarë të Kosovës për t'iu bashkuar UÇK-së, duke nxitur kryengritjen kosovare që më në fund shpërtheu në pranverën e vitit 1998.

Operacioni

Më 14 gusht 1998, njësia "KOBRA" e UÇK-së organizoi evakuimin e civilëve shqiptarë dhe individëve të shumtë të plagosur nga Juniku, i vendosur në mes të fshatrave Gjocaj dhe Jasiq. Nën udhëheqjen e Agim Ramadanit, njësia pastroi me përpikshmëri rrugën e minuar për evakuim pasi çdo rrugë e mundshme ishte bllokuar nga minat. Agim Ramadani planifikoi dhe ekzekutoi një tjetër operacion të nesërmen.

Më 15 gusht 1998, Agim Ramadani, komandanti i Brigadës 138 të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, organizoi operacionin "Shqiponja" me qëllim të sulmit ndaj stacionit policor të Zhilloviçit dhe forcave serbo–jugosllave në fshatrat Voksh dhe Sllup, të komunës së Deçanit. Operacioni u ekzekutua nga 8 ushtarë të specializuar të UÇK-së nga njësiti "KOBRA" në kuadër të Brigadës 138, duke synuar një batalion jugosllav. Sulmi i planifikuar mirë filloi në orën 09:30 të mëngjesit dhe përfundoi në orën 09:37 të mëngjesit. Pas operacionit të suksesshëm, njësia u tërhoq taktikisht, duke kaluar kufirin shqiptaro–shqiptar në orën 11:35. UÇK-ja konfiskoi një sasi të konsiderueshme armësh gjatë sulmit. Nuk pati viktima në palën e UÇK-së, ndërsa katër policë serbë dhe dy ushtarë serbë u vranë gjatë operacionit.

Lista e personelit jugosllav të vrarë në operacion

• Millorad Ragjenoviç – komandant i policisë serbe i vrarë në Voksh.
• Zdravko Miskin – polic serb i vrarë në Voksh.
• Dragoljub Shukoviç – polic serb i vrarë në Voksh.
• Gojko Vojnoviç – polic serb i vrarë në Voksh.
• Nikolla Vujiçiq – ushtar serb i vrarë në Voksh.
• Misho Uboja – ushtar serb i vrarë në Sllup.

Pasojat

Agim Ramadani u tërhoq në kufirin shqiptaro–shqiptar dhe menjëherë pas sulmit, të njëjtën ditë, në orën 12:30, forcat serbo–jugosllave filluan një operacion të gjerë në zonën e Deçanit. Ofensiva përfshinte 46 tanke, 4 avionë ushtarakë dhe 8 helikopterë. Gjithashtu, një numër i konsiderueshëm trupash, të transportuara me 20 kamionë dhe mjete të tjera të ndryshme, u vendosën në ofensivën kundër fshatrave shqiptare. Operacioni u shtri në 8 fshatra të Deçanit dhe përfundoi në orën 18:00. Në muajin vijues më 30 shtator 1998, Agim Ramadani filloi operacionin e tij të dytë të dukshëm kundër forcave serbo–jugosllave. Ky operacion, i quajtur "Operacioni Feniks", do të bëhej njëkohësisht sulmi i tij më i njohur ndaj forcave serbo–jugosllave, duke forcuar më tej aftësitë e tij strategjike dhe duke lënë gjurmë të qëndrueshme në konflikt.