Serbia Jugore dhe Lindore
Serbia Jugore dhe Lindore ({serbisht: Јужна и источна Србија, romanizuar: Južna i istočna Srbija) është një nga pesë rajonet statistikore të Serbisë. Është gjithashtu një rajon statistikor i nivelit 2 sipas NUTS Evropian. Ai u formua në vitin 2010. Rajoni ka një popullsi gjithsej prej 1,563,916, sipas regjistrimit të vitit 2011.
Serbia Jugore dhe Lindore Јужна и источна Србија Južna i istočna Srbija | |
|---|---|
 Vendndodhja e Serbisë Jugore dhe Lindore në Serbi | |
| Vendi |  Serbia |
| U themelua | maj 2010 |
| Qyteti më i madh | Nishi |
| Sipërfaqja | |
| • Gjithsej | 26.245 km2 (10.133 sq mi) |
| Sipërfaqja vendi | 2nd |
| Popullsia (2018) | |
| • Gjithsej | Decrease 1.505.732 |
| • Vendi | 4th (duke përjashtuar Kosovën) |
| Kombësia (2011) | |
| • Serbët | 89.11% |
| • Romët | 3.66% |
| • Vllehët | 2.1% |
| • Bullgarët | 0.99% |
| • Të tjerë | 4.14% |
| Rrethet | 9 |
| Vendbanimet | 1,973 |
| IZHNJ (2019) | 0.797[2] high · 3-të |
Themelimi
RedaktoNë korrik 2009, parlamenti serb miratoi një ligj që e ndante Serbinë në shtatë rajone statistikore.[3] Fillimisht, u vendos që në territorin e rajonit aktual statistikor të Serbisë Jugore dhe Lindore të kishte dy rajone statistikore - Rajoni Lindor (serbisht: Источни регион, romanizuar: Istočni region) dhe Rajoni Jugor (serbisht: Јужни регион, romanizuar: Južni region). Megjithatë, në maj të vitit 2010, ligji u ndryshua, kështu që rajoni lindor dhe jugor u bashkuan në një rajon të vetëm statistikor të quajtur Serbia Jugore dhe Lindore.
Rrethet
RedaktoRajoni statistikor i Serbisë Jugore dhe Lindore përbëhet nga 9 rrethe administrative:
| Rrethi | Sipërfaqja (km²) | Popullsia (regjistrimi 2011) |
Kryeqyteti administrativ |
|---|---|---|---|
| Podunavlje | 1,250 | 199,395 | Smedereva |
| Braničevo | 3,865 | 183,625 | Požarevac |
| Bor | 3,510 | 124,992 | Bor |
| Zaječar | 3,623 | 119,967 | Zajeçar |
| Nišava | 2,727 | 376,319 | Nishi |
| Pirot | 2,761 | 92,479 | Pirot |
| Toplica | 2,229 | 91,754 | Prokuplje |
| Jablanica | 2,770 | 216,304 | Leskoci |
| Pčinja | 3,520 | 159,081 | Vranja |
Source: Zyra Statistikore e Serbisë
| |||
Ekonomia
RedaktoRajoni Jugor dhe Lindor i Serbisë është më i varfëri në vend. Vetëm Bori dhe Zajeçari kanë PBB mbi mesataren kombëtare. Zonat e shkatërruara përfshijnë Babushnica, Bela Palanka, Bojnik, Bosilegrad, Vladičin Han, Golubac, Zhagubica, Kurshumlia, Kučevo, Lebane, Medvegja, Svrljig, Surdulica, Tërgovishte dhe Crna Trava.[4]
PBB-ja e rajonit në vitin 2017 ishte 6,640,000,000 €, ose 13.8% e PBB-së së Serbisë. GDP për frymë është €4,249.[5]
Qytetet dhe qytezat
RedaktoThe largest cities and towns of the region are:
| Qyteti ose qyteza[6] | Popullsia e qytetit (regjistrimi 2011) |
Popullsia komunale
(regjistrimit 2011) |
|---|---|---|
| Nishi | 187,544 | 260,237 |
| Smedereva | 64,175 | 108,209 |
| Leskoci | 60,288 | 144,206 |
| Vranja | 55,138 | 83,524 |
| Požarevac | 44,183 | 75,334 |
| Pirot | 38,785 | 57,928 |
| Zajeçar | 38,165 | 59,461 |
| Bor | 34,160 | 48,615 |
| Prokuplje | 27,333 | 44,419 |
| Smederevska Palanka | 23,601 | 50,284 |
| Aleksinac | 16,685 | 51,863 |
| Velika Plana | 16,088 | 40,902 |
Demografia
RedaktoSipas regjistrimit të popullsisë të vitit 2011, popullsia e Serbisë Jugore dhe Lindore është 1,563,916. Qyteti më i populluar është Nishi me rreth 260,000 banorë në zonën e metrosë. Qendra të tjera urbane janë Smedereva, Leskoci, Zajecar dhe Vranja me më shumë se 50,000 banorë që jetojnë në zonën e duhur të qytetit. Rajoni është prekur shumë nga shpopullimi. Situata më kritike është në komunat Gadžin Han, Crna Trava, Ražanj, Tërgovishte, si dhe Dimitrovgrad dhe Bosilegrad me popullsi bullgare. Shembulli i mirë i shpopullimit është Crna Trava që kishte 13,614 njerëz në vitin 1948, ndërsa në vitin 2011 u regjistruan vetëm 1,663 njerëz.[7]
Shqiptarët bojkotuan regjistrimin e vitit 2011. Vlerësohet se 50,000 shqiptarë jetojnë në komunat e Preshevës, Bujanocit dhe Medvegjës. Ata përbëjnë deri në 90% të popullsisë në Preshevë, 50% në Bujanoc dhe 15% në Medvegjë. Këto komuna kanë një natalitet pozitiv.
Sipas regjistrimit, vetëm Nishi kishte më shumë njerëz se në vitin 2002.
Transporti
RedaktoKorridori panevropian X kalon nëpër Podunavlje, Nishavë, Jabllanicë, Pçinjë dhe Pirot.
Ndërtimi i autostradës Nish-Merdare duhet të fillojë në pranverë të vitit 2020.[8]
Aeroporti Konstandini i Madh është një aeroport ndërkombëtar i vendosur në Nish. Ai lidh rajonin me qytete të rëndësishme evropiane si Berlini, Vjena, Lubjana, Roma, Salzburgu etj. Nishi është gjithashtu vendndodhja e degëzimit të Korridorit X me një degë që shkon në Sofje dhe një tjetër drejt Shkupit.
Referime
Redakto- ^ "Региони у Републици Србији" (pdf). stat.gov.rs (në serbisht). Statistical Office of Serbia. 16 tetor 2019. Marrë më 16 tetor 2019.
- ^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (në anglisht). Marrë më 2021-07-19.
- ^ "Uvedeno sedam statističkih regiona". B92.net (në serbisht). Marrë më 2021-03-02.
- ^ "23 devastated areas in Serbia". RTS (në serbisht). 19 korrik 2013.
- ^ "Regional GDP" (PDF) (në serbisht). 2016.
- ^ "Serbia: Regions, Districts and Major Cities - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". www.citypopulation.de (në anglisht). Marrë më 2021-03-02.
- ^ "SANU: Jug Srbije sve prazniji, potrebne sistemske promene". Južne vesti (në serbisht). 25 mars 2019.
- ^ "Nis-Prisitina in 2020". N1 (në serbisht). 12 shtator 2019. Arkivuar nga origjinali më 2 maj 2020. Marrë më 24 nëntor 2022.
Lidhje të jashtme
Redakto
Commons: Southern and Eastern Serbia – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale- Usvojene izmene i dopune Zakona o regionalnom-razvoju (në serbisht)