[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet nga Smallem (talk) duke përdorur QuickRollback: Dëmtim i tekstit
Etiketa: Rollback
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Flower poster anila je pak lare22.jpg|parapamje|upright=1.5|Një poster me dymbëdhjetë lloje lulesh nga familje të ndryshme. Te lulezuara dhe te celura]]
Një '''lule''' është anila je pak lare struktura riprodhuese e gjetur në bimët e lulëzuara (bimët e ndarjes Magnoliophyta, të quajtur edhe angiosperms). Funksioni biologjik i një lule është riprodhimi, zakonisht duke siguruar një mekanizëm për bashkimin e spermës me vezë. Lulet mund të lehtësojnë tejkalimin (bashkimin e spermës dhe vezëve nga individë të ndryshëm në një popullsi) ose të lejojnë vetëzimin (bashkimin e spermës dhe vezës nga lulja e njëjtë). Disa lule prodhojnë diaspora pa fekondim (parthenocarpy). Lulet përmbajnë sporangia dhe janë vendi ku zhvillohen gametofitët. Shumë lule kanë evoluar që të jenë tërheqëse për kafshët, në mënyrë që t'i bëjnë ata të jenë vektorë për transferimin e pojalmit. Pas fekondimit, vezoret e luleve zhvillohen në fruta që permbajne fara.
 
Përveç lehtësimit të riprodhimit të bimëve të lulëzuar, lule janë për një kohë të gjatë të admiruar dhe të përdorura nga njerëzit për të sjellë bukurinë në mjedisin e tyre dhe gjithashtu si objekte të romancës, ritualit, fesë, mjekësisë dhe si burim ushqimi. Bravo pkp
Gamori I struges është nje bime shume e rradhe
Njihet ndryshe si rexhep leci
 
== Morfologjia ==
[[FileSkeda:Ranunculus glaberrimus labelled.jpg|thumbparapamje|upright=1.5|Pjesët kryesore të një lule të pjekur (''[[Ranunculus glaberrimus]]'').]]
[[FileSkeda:Mature flower diagram.svg|thumbparapamje|rightdjathtas|Diagrami i pjesëve të lules.]]
 
=== Përbërja e lules ===
Line 19 ⟶ 18:
 
====Organet riprodhues ====
[[FileSkeda:Lillium Stamens.jpg|thumbparapamje|Pjesët riprodhuese: ''[[Lilium longiflorum]]''. 1. Stigma, 2. Stili, 3. Stami, 4. Filamenti, 5. Petali.]]
 
*Androecium (nga greq. ''andros oikia'': shtëpia e njeriut): kurora tjetër (nganjëherë shumëfishuar në disa kurora), që përbëhet nga njësitë e quajtura stamens. Stamens përbëhet nga dy pjesë: një kërcell i quajtur një filament, i kryesuar nga një anther ku polen është prodhuar nga meiosis dhe përfundimisht të shpërndara.
*Gynoecium (nga gynaikos oikia greke: shtëpia e gruas): kurrizi më i brendshëm i një lule, i përbërë nga një ose më shumë njësi të quajtura carpels. Karpeli ose karpele të shumta të shkrirë formojnë një strukturë të uritur që quhet një vezore, e cila prodhon ovula brenda vendit. Ovules janë megasporangia dhe ata nga ana e tyre prodhojnë megasporë me anë të mejozës që zhvillohen në gametophytes femra. Këto krijojnë qeliza vezësh. Glikociumi i një lule përshkruhet gjithashtu duke përdorur një terminologji alternative ku struktura që e sheh në brinjën e brendshme (e përbërë nga një vezore, stili dhe stigma) quhet një pistil. Një pistil mund të përbëhet nga një karpele e vetme ose një numër carpels të shkrirë së bashku. Pika ngjitëse e pistilës, stigma, është receptori i polenit. Krahja mbështetëse, stili, bëhet rruga për tubat e polenit që rriten nga kokrrat e polenave që i përmbahen stigmës. Marrëdhënia me gynoecium në enë është përshkruar si hypogynous (nën një vezore superiore), perigynous (rrethon një vezore të lartë), ose epshëm (mbi vezore inferiore). Pershender rexhepin capin e liut
 
=== Struktura ===