Azimpur Dajera Sharif Khankah

Flatore historike sufiste në Dhaka të Bangladeshit

Faltorja historike Azimpur Dajera Sharif Khankah, e njohur si Bara Dajera Sharif, është e vendosur në zonën e Azimpurit në Dhaka. Fjala perse "dajera" do të thotë "qark" ose "hapsirë pune". Si rregull, trashëgimtarët e Dajera Sharifit nuk shkojnë kurrë jashtë zonës, përveç se për pelgrinazh. Azimpur Dajera Sharif Khankah u themelua nga Shah Sufi Sajed Muhamad Dajemi, që erdhi në Dhaka në vitet 1766-68. Në kohën e tashme është nën mbikëqyrjen e brezit të saj të shtatë (gadi nashini i dhjetë). Shah Sufi Sajed Shah Ahmedullah Xhubajeri ka qenë mbikëqyrësi i përgjithshëm i Dajera Sharifit që nga viti 1998. Pasuesi dinastisë Sufi është i njohur si gadi nashin, që u shërben njerëzve.

Azimpur Dajera Sharif Khankah
Azimpur Dajera Sharif Khankah
Informacion i përgjithshëm

Historia dhe legjenda

Redakto
 
Pamje e mbrapme e Azimpur Dajera Sharifit

Azimpur Dajera Sharifi historik përfaqëson dinastinë 700 vjeçare Sufi në Bengal. Përfaqësuesit e dinastisë janë një nga shumë pak banorët persisht folës në Bangladesh. Vendi është gjithashtu simbolik për përhapjen e Islamit jo vetëm në provincën e Bengalit, por gjithashtu përgjatë gjithë Nënkontinentin më të madh Indian. Shenja dhuruese, vula dhe simboli i perandorit Shah Xhahan si dhe Kurani i dhuruar nga perandori Shah Xhahan paraqesin një lidhje të thellë ndërmjet Dinastisë Sufi dhe Sulltanatit të Delhit.[1][2]

Sipas legjendës, në shekullin e XIII, dymbëdhjetë shenjtë myslimanë erdhën nga Bagdadi në Bengal, duke hipur në shpinën e një peshku gjigant dhe duke kapërcyer detin e pakapërcyeshëm nën udhëheqjen e Bakhtijar Mahisvarit. Ata zbritën në Sandvip të Çatogramit. Gjithësesi, disa burime më historike tregojnë se ata erdhën me një varkë të madhe, që kishte formën e një peshku. që duke qenë e pazakontë për vendasit, e ngatërruan për një peshk gjigant. Në këtë mënyrë Bakhtijari mori titullin Mahisvar (bengalisht: মাহিসাওয়ার).[3]

Bakhtijar Mahisvari ishte pasardhës i vajzës së Muhammedit, Fatimesë. Dy fëmijë lindën në barkun e gruas së tij, që ishte pasardhëse e Abu Bakr Sidikut, Sajed Xhahan Shahu dhe Sajed Muhamad Haja Shahu. Sajed Haja Shahu, djali i dytë i Mohamad Bakhtijar Mahisvarit, shfaqen në linjën e trashëgimisë së Dajemit, themeluesit të Dajera Sharifit.[2]

Objekte të ruajtura në Azimpur Dajera Sharif Khankah
Shenja dhurimi, pulla dhe vula të perandorit Shah Xhahan
Kuran i shekullit të XVII dhuruar nga perandori Shah Xhahan

Dajemi, një dishepull i Shah Amanatit,[4] besohet se ka treguar shumë mrekulli dhe veprimtari hyjnore. Në shekullin e XVIII, murshidi i tij i kërkoi të ndiqte katër urdhra:

  1. Të qëndronte në qytetin e Dhakës nën rrethim (Dajera)
  2. Të vendoste besimin e tij te Allahu në të gjitha çështjet dhe në të gjitha rrethanat.
  3. Të merrte një grua.[5][6]
  4. Të organizonte bankete për të thjeshtit dhe të shtypurit.

Në përgjigje të kësaj, ai pyeti: “Ku duhet të qëndrojë në Dhaka?”. Murshidi e urdhëroi atë të zhytej në Laldighi, një liqen i Çatogramit; pastaj ta angazhonte veten në predikimin e Islamit në zonën ku ai do të ngjitej në Dhaka. Duke vepruar sipas këtij udhëzimi, ai u zhyt dhe menjëherë plluskoi në një pellg, në një vend të mbushur me njerëz në Azimpur të Dhakës. Ky ishte vendi ku u ngrit Dajera Sharifi.[6]

Arkitektura

Redakto
 
Planimetria e xhamisë dhe mazarit Bara Dajera Sharif, Azimpur, Dhaka

Xhamia kryesore e Dajera Sharifit është një ndërtesë e vogël drejtkëndore që ka katër kulla tetëkëndore në cepa, që ngrihen mbi parapetin dhe përfundojnë me kupola. Muri lindor i xhamisë ka tre hyrje harkore, që janë vendosur brenda gjysmë-kupolave. Interiori xhamisë përmban një mihrab të vetëm në qendër të murit perëndimor. Një kupolë, e mbajtur mbi pendentivë trekëndorë, vendosur mbi një tambur tetëkëndor, mbulon hapsirën qëndrore të xhamisë. Dy gjysmë-kupola janë vendosur në secilin krahë të hapsirës qëndrore për ta zgjatur hapsirën e brendshme. Baza e tamburit është dekoruar nga një rresht bedenash.

 
Portiku i kompleksit

Brenda xhamisë gjendeshin edhe disa dizajne floreale, shenjat e të cilëve gjenden akoma mbra lyerjes së bardhë. Ana lindore e xhamisë u zgjerua katër herë dhe struktura origjinale e xhamisë tani gjendet vetëm në perëndim.

 
Hyrje harkore e Azimpur Dajera Sharifit

Xhamia u ndërtua nga Shah Sufi Sajed Muhamad Dajemi në vitin 1769. Në vitin 1776, ajo u rindërtua me materiale permanente. Shah Sufi Sajed Muhamad Dajemi vdiq në vitin 1799. Ai u varros në anën jugore të xhamisë. Mbi varrin e tij u ngrit një ndërtesë me tre kupola. Është një strukturë drejtkëndore, që ka katër kulla këndore. Muri lindor ka tre hyrje harkore. Secila hyrje është vendosur brenda murit të zgjatur, që ka anash torretëza. Brenda ndërtesës, hapsira mbulohet nga tre kupola; kupola qëndrore është më e madhe sesa të tjerat. Hapsira e brendshme përmban varre të tjera të ndjekësve të Shah Sufi Muhamad Dajemit. Në anën perëndimore ndodhet një verandë, me gjasa zgjerim i mëvonshëm.

Portiku kryesor me tre kate i Dajera Sharifit u ndërtua në vitin 1891Stilin Arkitekturor Osman nën navab Ahsanullahun. Gjatë sundimit të Khalilullahut, zgjerimi i vudu hanes dhe ndërtesës së xhamisë u bënë prej betoni. Gjatë kësaj periudhe, Dajera Sharifi dhe periferia e saj u përfshinë zyrtarisht si vakëf shtetëror.

Shah Sufi Sajed Khalilullahu ndërtoi minaren e xhaminë në vitin 1907. Në të njëjtën kohë dyshemeja e xhamisë u vesh me mermr. Kupolat e mazar sharifit (mauzoleu) u ndërtuan gjithashtu në atë kohë.[5]

Shiko gjithashtu

Redakto

Referime

Redakto
  1. ^ Nazly Chowdhury; Babu Ahmed (2006). Enamul Haque (red.). Mughal Monuments of Bangladesh (në anglisht). Traditional Photo Gallery. ISBN 984-32-3392-1.
  2. ^ a b ঐতিহাসিক আজিমপুর দায়রা শরীফ. The Daily Ittefaq (në bengalisht). 17 mars 2014. Marrë më 16 shkurt 2021.
  3. ^ "Dayemi Complex Bangladesh" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 15 dhjetor 2019. Marrë më 16 shkurt 2021.
  4. ^ Sayed M. Hasan (1987). Muslim Monuments of Bangladesh (në anglisht) (bot. i 2-të). Islamic Foundation Bangladesh. fq. 43.
  5. ^ a b পুরান ঢাকার অলিগলিতে: খান মোহাম্মদ মির্জা মসজিদ ও আজিমপুর দায়রা শরীফ. Bangla Tribune (në bengalisht). 13 shkurt 2019. Marrë më 3 janar 2021.
  6. ^ a b A. Z. Syed (2018). Azimpur Dayera Sharif (në anglisht) (bot. i 4-rt). Azimpur: Syed Shah Asembillah.

Bilbiografia

Redakto

Lidhje tw jashtme

Redakto