Merre Husein Pasha
Mere Hüseyin Pasha (vdiq në korrik 1624) ishte një burrë shteti osman me prejardhje shqiptare.[1] Ai ishte dy herë Vezir i Madh i Perandorisë Osmane më 1622 dhe 1623,[2] dhe më parë guvernator osman i Egjiptit midis viteve 1620 dhe 1622.[1][3][4] Ai morri epitetin e tij "Merre!" për shkak të shumë herë që ai urdhëroi njerëzit e tij të "merrni [kokat]" e kundërshtarëve të tij, domethënë t'i ekzekutonin ata. Ai ishte gjoja i vetmi vezir i madh që nuk fliste turqishten osmane.
Mere Hysejn Pasha | |
|---|---|
| Veziri i Madh i Perandorisë Osmane | |
| Në detyrë 5 shkurt 1623 – 30 gusht 1623 | |
| Monarku | Mustafa I |
| Paraprirë nga | Hadum Mehmed Pasha |
| Pasuar nga | Kemankesh Kara Ali Pasha |
| Në detyrë 13 qershor 1622 – 8 korrik 1622 | |
| Monarku | Mustafa I |
| Paraprirë nga | Kara Davud Pasha |
| Pasuar nga | Lefkeli Mustafa Pasha |
| Guvernator osman i Egjiptit | |
| Në detyrë korrik 1620 – prill 1622 | |
| Paraprirë nga | Hamidi Mustafa Pasha |
| Pasuar nga | Biber Mehmed Pasha |
| Të dhëna vetjake | |
| Vdiq më | korrik 1624 Kostandinopojë, Perandoria Osmane |
Jeta
RedaktoHysejin Pasha ishte një shqiptar nga rajoni i İpek (Peja e sotme, Kosovë). Ai mund të ketë qenë një paraardhës i familjes Begolli.[1][3] Pretendohet se ai kurrë nuk mësoi të fliste turqisht, një dukuri shumë e rrallë në Perandorinë Osmane të kontrolluar nga Turqia.
Ai e filloi karrierën e tij qeveritare si aşcıbaşı (shefi i kuzhinierit) të Satırcı Mehmed Pashës, duke u bërë shpejt anëtar i trupës së spahive.[3] Ai pastaj mori një seri postesh qeveritare të nivelit gjithnjë e më të lartë, deri në korrik 1620, kur u emërua guvernator i Ejaletit të Egjiptit dhe u bë vezir.[3]
Si guvernator i Egjiptit, sjelljet e Hysejin Pashës u përshkruan si "të ashpra dhe të pa lustruara".[5] Ai ishte i sëmurë në muajt e parë të mandatit të tij, por kur u shërua, ai bëri një gosti për fëmijët e tij dhe mori shumë dhurata, megjithëse ai i dërgoi shumicën e dhuratave që i ishin dhënë nga të pasurit. Ndërsa ai ishte guvernator, përmbytja e Nilit shkaktoi thatësirë të përhapur në Egjipt, duke çuar në shkarkimin e tij nga zyra në mars ose prill 1622.[3][6] Defterdari i tij (ministri i financave) Hasan, pasi u bë guvernator në detyrë (kaymakam) pas largimit të Hysejin Pashës, e akuzoi atë se kishte përvetësuar para nga thesari dhe prodhime nga hambari dhe e pengoi atë të largohej nga Kajro.[6] Hysejin Pasha pagoi 25,000 copë ari (dinarë; gjysma e shumës së kërkuar) dhe pretendoi se një vendas, i cili e kishte nënçmuar atë pas largimit nga detyra, duhet të paguajë pjesën tjetër, duke pretenduar se Huadhënësi i Parave ishte borxh ndaj Hysejn Pasha në të njëjtën sasi, me këtë marrjen e lejes për t'u larguar. Sidoqoftë, kur autoritetet shkuan te Huadhënësi i Parave për të kërkuar pagesën e parave që Hysejn Pasha kishte thënë se i kishte borxh, Huadhënësi pretendoi se ai tashmë kishte paguar Huseyin Pashën.[6] Kur kjo përgjigje iu bë e ditur Hysejin Pasha, ai pretendoi se ai nuk ishte fajtor dhe Huadhënësi gënjeu, por pranoi të paguajë 25,000 copat e arit të mbetura në këmbim të huadhënësit që do t'i silleshin atij. Guvernatori në detyrë e pranoi këtë propozim dhe ia dorëzoi Huadhënësin Hysejin Pashës, i cili e torturoi dhe e vrau dhe mori me forcë 25,000 copë ari.[6] Pas këtyre ngjarjeve, Hysejin Pasha udhëtoi për në Rumani Rumelia, për të mos u ngatërruar me Rumaninë e sotme.
Disa muaj më vonë, më 13 qershor 1622, Hysejin Pasha u emërua për herë të parë vezir i madh, duke shërbyer për më pak se një muaj deri më 8 korrik 1622, nën sulltan Mustafa I. Vitin tjetër, sulltani e emëroi një herë vezir të madh më shumë, nga 5 shkurt 1623, deri më 30 gusht 1623.
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ a b c Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar, Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0014-1) p. 380
- ^ İsmail Hâmi Danişmend, Osmanlı Devlet Erkânı, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1971 (në turqisht)
- ^ a b c d e Mehmet Süreyya (1996) [1890], Nuri Akbayar; Seyit A. Kahraman (red.), Sicill-i Osmanî (në turqisht), Beşiktaş, Istanbul: Türkiye Kültür Bakanlığı and Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı
- ^ Yılmaz Öztuna (1994). Büyük Osmanlı Tarihi: Osmanlı Devleti'nin siyasî, medenî, kültür, teşkilât ve san'at tarihi (në turqisht). Vëll. 10. Ötüken Neşriyat A.S. fq. 412–416. ISBN 975-437-141-5.
- ^ Accounts and Extracts of the Manuscripts in the Library of the King of France (në anglisht). Vëll. 2. R. Faulder. 1789. fq. 43.
- ^ a b c d Accounts and Extracts of the Manuscripts in the Library of the King of France (në anglisht). Vëll. 2. R. Faulder. 1789. fq. 44.