Parku Kombëtar Bjeshkët e Nemuna
Parku Kombëtar i Bjeshkëve të Nemuna është një park kombëtar i cili ndodhet në perëndim të Kosovës, më konkretisht ai shtrihet në Rajonin e Pejës dhe Rajonin e Gjakovës. Parku përfshin një sipërfaqe prej 62,488 hektarësh [1] [3] ndërsa u themelua me qëllim të mbrojtjes së ekosistemit, biodiversitetit si dhe trashëgimisë kulturore e historike të kësaj pjese të Bjeshkëve të Nemuna.
| Parku Kombëtar "Bjeshkët e Nemuna" | |
|---|---|
IUCN kategoria II (park kombëtar) | |
 | |
.svg) Parku Kombëtar Bjeshkët e Nemuna (Earth) | |
| Koordinatat | 42°40′0″N 20°10′0″E / 42.66667°N 20.16667°E |
| Shteti |  Kosova |
| Rajoni | Rajoni i Pejës |
| Qyteti i afërt | Peja, Deçani, Juniku |
| Sipërfaqja | 624,88 km² (62,488 ha) [1] |
| Krijimi | 13 dhjetor 2012[2] |
| Administrimi | Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor |
Përmbledhje
RedaktoOrganizata Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (International Union for Conservation of Nature - IUCN) i ka listuar Bjeshkët e Nemuna në kategorinë e dytë. Posaqërisht parku njihet si një hapësirë zogjësh me rëndësi ndërkombëtare, e emëruar kështu nga kuvendi BirdLife International.[2]
Bjeshkët e Nemuna konsiderohen si vazhdimi më i rëndësishëm i Alpeve Dinarike. Pjesa brenda territorit të Kosovës shtrihet në një sipërfaqe prej 26 km perëndim-lindje dhe 50 km veri-jug. Gjeravica me një lartësi prej 2656m është maja malore më e lartë në Kosovë dhe e dyta në vargmal.
Gama e gjerë e lartësive dhe topografia e thyer e maleve ka krijuar kushte të favorshme për një bimësi të ndryshme dhe biodiversitet. Gjitarët e mëdhenj, të tilla si kafshët e egra, shqiponjat e arta, dhia e egër, dreri, ujku gri, si dhe lloje të rralla ose të rrezikuara si rrëqebuj dhe arinj të kaftë mund të gjenden brenda pyjeve të parkut. Është raportuar një numër i madh i llojeve të zogjve, më shumë se një duzinë speciesh peshku dhe disa lloje zvarranikësh dhe amfibësh. Pothuajse 37 lloje gjitarësh, 148 specie zogjsh, 10 lloje zvarranikësh, 13 lloje amfibi dhe 129 lloje fluturash janë dokumentuar të ndodhin brenda kufijve të parkut. Në aspektin e fitogeografisë, parku përfshihet në pyjet e përziera ballkanike të ekoregionit tokësor të pyjeve të gjelbërta dhe pyjeve të përziera Palearktike. Flora është e larmishme dhe karakterizohet me endemizëm të lartë. Gjithsej mbi 1,000 specie bimore janë identifikuar në park.[4]
Bimësia është e ndarë vertikalisht në gjashtë zona të dallueshme të ngritjes. Zona pyjore e lisit, që arrin përafërsisht lartësi prej 800 metrash, mbizotëron, ndër të tjera, nga lisi italian, lisi austriak dhe lisi lule. Zona pyjore e pyllit mund të gjendet në pjesën lindore të parkut në një lartësi prej 900 metra deri në 1.320 metra. Këto përfshijnë pyjet e bredhit argjendi, egjipti, hiri lulëzuar në jug të Evropës dhe pisha boshnjake. Zona e pyllit të përzier kryesisht është e mbuluar me bredh argjendi, bredhi norvegjez dhe shkoza europiane, midis 1200 deri në 1.540 metra. Brenda zonës së errët të pyjeve halore, dominohen komunitetet lulesh më të përhapura të atij lloji, si dhe nga pisha bosh, bredhi norvegjez dhe pisha maqedonase. Përbërja shtrihet nga një lartësi prej 1,540 metra deri në 1,800 metra. Mbarështimi i zonës së pyjeve të bredhit, i shtrirë në një lartësi prej 1850-1930 metra, karakterizohet nga lloje endemike të tilla si pisha e balkanit. Në zonën e shkurreve në një lartësi prej 1850 deri në 2050 metra, është e mbuluar me bari, myshk dhe 55 lloje të bimëve barishtore. Llojet më të zakonshme përfshijnë drurët e drurit, luleshtrydhet e egra dhe shelgu gentian. [1]
Galeria
Redakto
Shih edhe
RedaktoReferime
Redakto- ^ a b c Kraja, Mehmet, red. (2018). "Fjalori Enciklopedik i Kosovës". (Encyclopedic Dictionary of Kosova). Vëll. 2. Prishtinë: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. fq. 1246–1247. ISBN 9789951615846. OCLC 1080379844.
- ^ a b "LIGJI PËR PARKUN KOMBËTAR "BJESHKËT E NEMUNA"" (PDF). ammk-rks.net. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 5 dhjetor 2020. Marrë më 26 prill 2020.
- ^ "RAPORT PËR GJENDJEN E NATYRËS 2010 - 2014" (PDF). ammk-rks.net. Prishtinë: MINISTRIA E MJEDISIT DHE PLANIFIKIMIT HAPESINOR. 2015. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 10 shtator 2016. Marrë më 1 qershor 2016.
- ^ "Bjeshkët e Nemuna - Perla natyrore e Kosovës". researchgate.net. fq. 36.
Lidhje të jashtme
Redakto- Bjeshkët e Nemuna, Parku i Dytë Kombëtar i Kosovës (AMMK) Arkivuar 13 janar 2013 tek Wayback Machine
