Wikipedia

Sylejman agë Batusha

Sulejman ag Batusha ose Sylejman agë Botusha ishte një luftëtar i shquar i rezistencës dhe udhëheqës revolucionar shqiptar nga Malësia e Gjakovës dhe nga rajoni i Gjakovës më gjerë, i cili mori pjesë në Rilindjen Kombëtare Shqiptare. I lindur diku në shekullin e 19-të, Sulejman Aga do të udhëhiqte vazhdimisht forcat shqiptare kundër osmanëve gjatë shekujve 19 dhe 20, duke kontribuar përfundimisht në Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë nga Perandoria Osmane. Ai ishte edhe kryetar i fisit të Gashit dhe ishte kryetar i tyre në rajonin e Gjakovës.[1][2]

Sylejman agë Batusha
Lindur mëShekulli i 19-të
Batusha, Kosovë
Dega
GradaKomandant dhe Kryetar i fisit Gashi
Betejat/luftratKryengritja Shqiptare (1910)
Kryengritja Shqiptare (1912)

Jetëshkrimi Redakto

Sylejman Aga ishte nga fshati Botushë, një fshat i Malësisë së Gjakovës që ndodhet në Rajonin e Gjakovës në Kosovë. Ai organizoi lëvizje rezistence kundër osmanëve përgjatë shekujve 19-20; në një kryengritje të tillë, ai mblodhi 5.000-6.000 luftëtarë shqiptarë jashtë Gjakovës dhe sulmoi garnizonin në përpjekje për të hyrë në qytet. Në vitin 1904, 10 batalione osmane të shoqëruar me artileri u dërguan në Gjakovë për të shuar kryengritjen dhe më pas u ngarkuan të zbatonin taksa të ashpra mbi popullsinë vendase shqiptare si ndëshkim; armiqësitë u shoqëruan me mbledhjen e dhunshme të taksave nga popullsia vendase dhe shkatërrimin e fshatrave të tëra në rajonin e Gjakovës nga forcat osmane. Me të mbërritur në Botushë më 12 shkurt 1904, Shemsi Pasha, i shoqëruar nga pesë batalione dhe artileri të shumta, filloi bombardimin e fshatit. Sulejman Aga udhëhoqi 300 luftëtarë të rezistencës shqiptare kundër osmanëve dhe forcat e tij do të pësonin 35 të vdekur ose të plagosur, ndërsa osmanët humbën më shumë se 80 ushtarë. Forcat e Sulejmanit u përforcuan nga 300 luftëtarë të tjerë shqiptarë që rrethuan forcën osmane, por ende nuk mund t'i përfundonin ato, pasi osmanët ishin numerikisht superiorë dhe ishin të pozicionuar mirë me artileri. Përfundimisht, 2000 fis shqiptarë u mblodhën për të luftuar kundër turqve dhe qeveria osmane dërgoi 18 batalione të tjerë të shoqëruar me artileri kundër kësaj force. Në rajonin e Gjakovës u vunë re një sërë betejash që rezultuan me vdekjen e më shumë se 900 ushtarëve osmanë, si dhe 2 bimbashëve dhe një duzinë oficerë, ndërsa shqiptarët pësuan vetëm 170 të vdekur ose të plagosur. Kështu Shakir Pasha u urdhërua të largohej.[3][4][5][6]

Bashkëpunëtor dhe aleat i ngushtë i Isa Boletinit, Sulejman Aga ishte një nga udhëheqësit dhe pjesëmarrësit kryesorë të Kryengritjes së vitit 1910 pas takimit me krerët e tjerë shqiptarë (si Isa Boletini, Idriz Seferi dhe Hasan Prishtina) në Verrat e Llukës të Deçanit, ku ata dhanë Besën e tyre për të luftuar osmanët.[7][8][9][10] Si pasojë e përfshirjes së tij, kulla i është djegur.[11] Mirëpo, për faktin se kryengritja përfundimisht kishte rezultuar e pasuksesshme, Sulejman Aga, së bashku me krerët e tjerë të rezistencës shqiptare, kaloi një kohë në Mal të Zi.[12] Në vitin 1911, u regjistrua se Sulejman Aga ishte kthyer në Botushë dhe se autoritetet osmane ishin përpjekur pa sukses ta detyronin të dorëzonte armët në disa raste. Më vonë atë vit, Sulejman Aga pranoi një amnisti nga osmanët. Në vitin 1912, Sulejman Aga kishte formuar edhe një herë një bandë të madhe luftëtarësh të rezistencës shqiptare që mbështetën plaçkitjen e depove ushtarake osmane në Gjakovë dhe Prizren.[13]

Trashëgimia Redakto

Sulejman Aga mbahet mend në këngët popullore si hero, dhe cilësohej si një burrë i gjatë dhe i hollë.[14]

Referime Redakto

  1. ^ Schmitt, Oliver Jens; Frantz, Anne (2020). Politik und Gesellschaft im Vilayet Kosovo und im serbisch beherrschten Kosovo 1870–1914 (në gjermanisht). Vienna: Austrian Academy of Sciences. fq. 292, 50, 233, 410, 411.
  2. ^ Bello, Hasan (2018). "KRYENGRITJA E VITIT 1910 SIPAS DISA RAPORTEVEKONSULLORE". KOSOVA. 43: 78.
  3. ^ Anamali, Skënder (2002). Historia e popullit shqiptar: Rilindja kombëtare : vitet 30 të shek. XIX-1912. Tiranë: Botimet Toena. fq. 314, 560. ISBN 9789992716236.
  4. ^ Tako, Piro (1984). Shahin Kolonja (YPI): jeta dhe veprimtaria atdhetare e publicistike. Shtëpia Botuese "8 Nëntori". fq. 150.
  5. ^ Haskaj, Zihni (1971). Mendimi politik e shoqëror i Rilindjes Kombëtare Shqiptare. Akademia e Shkencave e RP të Shqipërise. fq. 467.
  6. ^ Schirò, Giuseppe (1904). Gli Albanesi e la questione Balkanica (në italisht). Ferd. Bideri. fq. 515–516.
  7. ^ Historia e popullit shqiptar: Rilindja kombëtare : vitet 30 të shek. XIX-1912. Botimet Toena. 2002. fq. 376. ISBN 9789992716236.
  8. ^ Musaj, Fatmira (1987). Isa Boletini. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë. fq. 76, 77, 104.
  9. ^ Qendra e Enciklopedisë Shqiptare (Akademia e Shkencave e RSH) (1999). Kosova në vështrim enciklopedik. Botimet Toena. fq. 99. ISBN 9789992711705.
  10. ^ Zelka, Luan (1999). Në mbrojtje të kombit: shtigjeve të shtypit të Rilindjes : përmbledhje studimesh. Botimet Toena. fq. 152.
  11. ^ Schmitt, Oliver Jens; Frantz, Anne (2020). Politik und Gesellschaft im Vilayet Kosovo und im serbisch beherrschten Kosovo 1870–1914 (në gjermanisht). Vienna: Austrian Academy of Sciences. fq. 292, 50, 233, 410, 411.
  12. ^ Rahimi, Shukri (1969). Vilajeti i Kosovës më 1878-1912. Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i Krahinës Socialiste Autonome të Kosovës. fq. 151.
  13. ^ Schmitt, Oliver Jens; Frantz, Anne (2020). Politik und Gesellschaft im Vilayet Kosovo und im serbisch beherrschten Kosovo 1870–1914 (në gjermanisht). Vienna: Austrian Academy of Sciences. fq. 292, 50, 233, 410, 411.
  14. ^ Sako, Zihni (1962). Mbledhës të hershëm të folklorit Shqiptar (1635-1912). Tirana: Instituti i Folklorit, Sektori i Folklorit Letrar. fq. 313.
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Sylejman_agë_Batusha&oldid=2487013"