Wikipedia

Vendée

departament në Francë

Blerës (shqiptimi frëngjisht: [vɑ̃de]  ( dëgjoni) ; Breton: Vande ; Shqip: Vendeja) është një departament në rajonin Pays de la Loire në Francën Perëndimore, në bregun e Atlantikut . Në vitin 2019, ajo kishte një popullsi prej 685,442. [1] Prefektura e saj është La Roche-sur-Yon .

Vendée
Department i Francës
Ndërtesa e prefekturës në La Roche-sur-Yon
Ndërtesa e prefekturës në La Roche-sur-Yon
Flamuri i Vendée
Flamuri
Stema Vendée
Stema
Vendodhja e Vendée në Francë
Vendodhja e Vendée në Francë
Koordinatat: 46°40′14″N 1°25′36″W / 46.67056°N 1.42667°W / 46.67056; -1.42667
ShtetiFranca
RajoniPays de la Loire
PrefekturaLa Roche-sur-Yon
NënprefekturatFontenay-le-Comte
Les Sables-d'Olonne
Qeveria
Sipërfaqja
  1. ^ "Répertoire national des élus: les conseillers départementaux". data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (në frëngjisht). 4 maj 2022.
 • Gjithsej6.720 km2 (2,590 sq mi)
Popullsia
 (Jan. 2019)
 • Gjithsej685.442
 • Vendi35
 • Dendësia100/km2 (260/sq mi)
Zona kohoreUTC+1 (CET)
 • Verës (DST)UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit85
Qarqet3
Kantonet17
Komunat[[Kategoria:Komuna në Vendée|]] 255
^1 French Land Register data, which exclude estuaries and lakes, ponds and glaciers larger than 1 km2

Historia

Redakto

Zona e quajtur sot Vendée njihej fillimisht si Bas-Poitou dhe është pjesë e ish-provincës së Poitou .

Në këndin juglindor, fshati Nieul-sur-l'Autise besohet të jetë vendlindja e Eleonorës së Akuitanisë (1122-1204). Djali i Eleonorës, Riçard Zemër Luani shpesh e kishte bazën e tij në Talmont . Lufta Njëqindvjeçare (1337–1453) e ktheu pjesën më të madhe të Vendesë në një fushë beteje.

Meqenëse Vendeja mbante një numër të konsiderueshëm protestantësh me ndikim, duke përfshirë kontrollin nga Jeanne d'Albret, nëna e Henrikut IV të Francës, rajoni u ndikua shumë nga Luftërat Franceze të Fesë që shpërthyen në 1562 dhe vazhduan deri në 1598. Në prill të atij viti mbreti Henri IV nxori Ediktin e Nantes dhe Luftërat morën fund. Revokimi i Ediktit të Nantës në 1685 bëri që shumë Hygenotë të largoheshin nga Vendeja. Në boshllëk, rajoni u bë rigorozisht katolik për shkak të ndikimit të një predikuesi dhe misionari Marian Louis de Montfort, i cili ndryshoi rrënjësisht spiritualitetin e rajonit. Shumë veta ia atribuojnë efektin e predikimit të tij për të përgatitur Vendeanët për revoltën e tyre kundër Revolucionit Francez. [2]

Gjeografia

Redakto
 
Harta e departamentit

Demografia

Redakto

Banorët e Vendée quhen Vendeans ( Frëngjisht Vendéensshqiptimi: [vɑ̃.de.ɛ̃]).

Popullsia në vite
VitiPop.±%
1801243.426—    
1821316.587+30.1%
1831330.350+4.3%
1841356.453+7.9%
1851383.734+7.7%
1861395.695+3.1%
1872401.446+1.5%
1881421.642+5.0%
1891442.355+4.9%
1901441.311−0.2%
1911438.520−0.6%
1921397.292−9.4%
1931390.396−1.7%
1936389.211−0.3%
1946393.787+1.2%
1954395.641+0.5%
1962408.928+3.4%
1968421.250+3.0%
1975450.641+7.0%
1982483.027+7.2%
1990509.356+5.5%
1999539.664+6.0%
2006597.185+10.7%
2011641.657+7.4%
2016670.597+4.5%

Qytetet kryesore

Redakto

Komuna më e populluar është La Roche-sur-Yon, prefektura. Që nga viti 2019, janë 7 komuna me më shumë se 10,000 banorë. 10 komunat më të populluara janë: [1]

Komuna Emrat në shqip Popullsia (2019)
La Roche-sur-Yon Roshajona 55,147
Les Sables-d'Olonne Sabolona 45,030
Challans Çallani 21,322
Montaigu-Vendée Montaigu-Vende 20,424
Les Herbiers Herbjeri 16250
Fontenay-le-Comte Fontenai-Komte 13,235
Saint-Hilaire-de-Riez Shën Ilaria e Riezit 11297
Aizenay Azenai 9881
Luçon Lyç 9554
Essarts-en-Bocage Esarti-në-Bokazh 9,174

Ekonomia

Redakto

Faktorët kryesorë të ekonomisë vendeane janë:

  • Turizmi
  • Bujqësia
  • Përpunimi i Ushqimit
  • Industria e lehtë/mesatare

Turizmi

Redakto

Bregdeti i Vendée shtrihet mbi 200 km të plazheve kryesisht me rërë. Turistët nga jashtë dhe vendas i frekuentojnë. Disa vendpushime përfshijnë Les Sables-d'Olonne, La Tranche-sur-Mer dhe Saint-Jean-de-Monts . Disa plazhe janë të certifikuara për pastërtinë për FEE Flamurin Blu .

Në brendësi, atraksionet kryesore përfshijnë Marashin Poitevin (një zonë kënetash e famshme për kafshë të egra), zonën e pyllëzuar rreth fshatit Mervent dhe fshatin rrotullues të Bocage. Në veri të departamentit, parku historik me temë Puy du Fou tërheq më shumë se 1.45 milion vizitorë në vit.

  •  
    Kisha Saint Louis e La Roche-sur-Yon
  •  
    Kisha Saint Louis e La Roche-sur-Yon
  •  
    La Roche-sur-Yon, qyteti iNapoleoniti I
  •  
    Marais Poitevin
  •  
    Mulli me erë nëishullin Noirmoutier
  •  
    Katedralja Maillezais
  •  
    Vouvant
  •  
    Shfaqje mesjetare në parkun tematikPuy du Fou.
  •  
    [en→sq] [en→sq]Katedralja e Notre Dame[en→sq], selia episkopale e [en→sq]Dioqezës së Luçon[en→sq] (që përfshin Vendée)
 
Një hardhi në Brem-sur-Mer .

Kuzhina

Redakto
  • Jambon-mogettes (proshutë dhe fasule të bardha) është pjata më e famshme vendeane.
  • Departamenti është prodhuesi më i madh i brioshit në Francë, me Brioche de Vendée të prodhuar në Bocage .
  • Në fushën e Luçonit, préfou është një bukë me hudhër që mund të shërbehet si aperitiv .
  • Në kënetën e veri-perëndimit, shpezët e Çallanit, veçanërisht rosa, janë të njohura në botën gastronomike.
  • Departamenti ka disa vreshta të vogla, rreth Brem-sur-Mer, Mareuil-sur-Lay-Dissais, Vix dhe Pissotte .
  1. ^ a b Populations légales 2019: 85 Vendée, INSEE
  2. ^ Davies, Michael (1997). For Altar and Throne. St. Paul, MN: Remnant Press. fq. 98. ISBN 1890740004. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Vendée&oldid=2677311"