Wikipedia

Annecy

komunë në departamentin Haute-Savoie, Francë

Annecy (Frëngjisht: [ansi]  ( dëgjoni); Arpitan: Èneci ose Ènneci; Shqip: Anesia) është prefektura dhe qyteti më i madh i departamentit Haute-Savoie në rajonin Auvernja-Rona-Alpet të Francës Juglindore. Shtrihet në majën veriore të liqenit Anesi, 35 km në jug të Gjenevës, Zvicër. I mbiquajtur "Perla e Alpeve Franceze" në monografinë e Raoul Blanchard që përshkruan vendndodhjen e tij midis liqenit dhe maleve, qyteti kontrollon hyrjen veriore të grykës së liqenit. Për shkak të mungesës së tokës ndërtimore ndërmjet liqenit dhe malit të mbrojtur të Semnozit, popullsia e tij ka mbetur e qëndrueshme, rreth 50,000 banorë, që nga viti 1950. Megjithatë, bashkimi i vitit 2017 me disa ish-komuna e zgjeroi popullsinë e qytetit në 128,199 banorë dhe atë të zonës urbane në 177,622, [2] duke e renditur Anesinë të shtatën në rajonin Auvernja-Rona-Alpet.

Anesi
È(n)neci (Arpitanisht)
Prefekturë dhe komunë
Sensi orar nga sipër: Liqeni i Anesisë parë Pont des Amours (Ura e të dashuruarve), Château d'Annecy, Passage de l'Île, Ndërtesa e prefekturës
Flamuri i Anesi
Flamuri
Stema Anesi
Stema
Location of Anesi
Lua error te Moduli:Infobox_mapframe te rreshti 86: bad argument #1 to 'sqrt' (number expected, got nil).
VendiFranca
RajoniAuvergne-Rhône-Alpes
DepartamentiHaute-Savoie
QarkuAnnecy
KantoniAnnecy-1, 2, Annecy-3 and 4
NdërkomunalitetCA Grand Annecy
Qeveria
 • Kryetari (2020–2026) François Astorg[1]
Sipërfaqja
1
66.940 km2 (25.846 sq mi)
 • Sipërfaqe urbane
227,0 km2 (880 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2020)
131.766
 • Dendësia2,000/km2 (5,100/sq mi)
 • Popullsia urbane
 (2018)
177.622
 • Dendësia urbane78/km2 (200/sq mi)
Emri i banorëveAnnécien (masculine)
Annécienne (feminine)
Zona kohoreUTC+01:00 (CET)
 • Verës (DST)UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar
74010 /74000
Kodet e telefonimit0450
Lartësia396–1,153 m (1,299–3,783 ft)
1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Duke kaluar nga banesa e kontit të Gjenevës në shekullin e 13-të, tek kontët e Savojës në shekullin e 14-të, qyteti u bë kryeqyteti i Savojës në 1434 gjatë prerogativës së Genevois-Nemours deri në 1659.  Roli i tij u rrit në 1536, gjatë Reformës Kalviniste në Gjenevë, ndërsa peshkopi katolik u strehua në Anesi. Shën Françesku i Sales i dha Anesisë rolin e saj të avancuar të kalasë katolike të njohur si Kundër-Reformimi . Aneksimi i Savojës e bashkoi qytetin me Francën në 1860. Ndonjëherë quhet "Venecia e Alpeve", ky përfaqësim vjen nga tre kanalet dhe lumi Thiou, i cili kalon nëpër qytetin e vjetër. Qyteti përjetoi një zhvillim industrial në shekullin e 19-të me prodhimin e mëndafshit.  Disa nga trashëgimia e saj industriale mbeten sot me selinë e kushinetave NTN-SNR, Salomon, Entremont dhe Dassault Aviation .

Nga fundi i shekullit të 19-të, Anesi zhvilloi turizmin rreth objekteve verore të liqenit, afërsisë së vendpushimeve dimërore dhe tërheqjes kulturore me rinovimin e kështjellës dhe muzeun e arteve të bukura që u hap në 1956 dhe Festivalin e Filmit të Animuar që nga viti 1963, i organizuar në qendrën kulturore të Bonlieu. Politika mjedisore komunale arriti të mbajë 40.3% të hapësirave të gjelbra,  dhe qyteti u nderua me "Lulen e Artë" në 2015, që iu dha nëntë qyteteve franceze më të lulëzuara.

Një pamje panoramik nga bregu jugor i Thiou në qendër të qytetit, kapur më korrik 2018

Pamjet kryesore

Redakto
 
Palais de l'Isle dhe lumi Thiou
  • Palais de l'Isle është një kështjellë e shekullit të 12-të në një ishull mbi lumin Thiou në selinë administrative të Anesisë. Ai shërbeu kryesisht si burg dhe gjykatë deri në Revolucionin Francez . Ai u kthye përsëri një burg gjatë Luftës së Dytë Botërore. Palais de l'Isle u klasifikua si Monument Historik në vitin 1900, dhe sot strehon një muze historik lokal.
  • Château d'Annecy (Kështjella Annecy) ishte shtëpia e Kontëve të Gjenevës dhe Dukëve të Genevois-Nemours
  • Kisha Saint-Maurice e shekullt të 15-të

Popullatë

Redakto
Popullsia në vite
VitiPop.±%
17934.440—    
18005.130+15.5%
18065.467+6.6%
18225.724+4.7%
18388.252+44.2%
18488.547+3.6%
185810.374+21.4%
18619.370−9.7%
186611.554+23.3%
187211.581+0.2%
187610.976−5.2%
188111.334+3.3%
188611.817+4.3%
189111.947+1.1%
189612.894+7.9%
190113.611+5.6%
190614.351+5.4%
191115.622+8.9%
192115.004−4.0%
192617.233+14.9%
193120.289+17.7%
193623.293+14.8%
194626.722+14.7%
195433.114+23.9%
196243.255+30.6%
196854.484+26.0%
197553.262−2.2%
198249.965−6.2%
199049.644−0.6%
199950.348+1.4%
200751.119+1.5%
201250.943−0.3%
2017126.924+149.1%

Ekonomia

Redakto
 
Logoja e qytetit të Annecy

Në shekullin e 19-të, prodhimet kryesore ishin artikujt prej liri dhe pambuku, qelqi, takëmet, enët prej balte dhe lëkura . [3] Zona gjithashtu kryente zbardhjen e lirit dhe nxjerrjen e hekurit . [3] Nga Lufta e Parë Botërore, ajo ishte e lidhur me hekurudhë me Aix-les-Bains dhe kishte fabrika për mallra prej liri dhe pambuku, kapele dhe letra, si dhe një shkritore "të famshme" zilesh në Anesinë e vjetër. [4]

Kompanitë e vendosura në dhe përreth Anesisë përfshijnë:

Transporti

Redakto

Stacioni hekurudhor Gare d'Annecy ofron lidhje me Lionin, Gjenevën, Parisin, Grenoblin dhe disa destinacione rajonale.

  1. ^ "Répertoire national des élus: les maires" (në frëngjisht). data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises. 13 shtator 2022.
  2. ^ Unité urbaine 2020 d'Annecy (74601), Commune d'Annecy (74010), INSEE
  3. ^ a b EB (1878).
  4. ^ EB (1911).
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Annecy&oldid=2565015"