Marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Serbisë

Marrëdhëniet shqiptaro-serbe janë marrëdhënie të jashtme midis Shqipërisë dhe Serbisë. Shqipëria ka një ambasadë në Beograd. Serbia ka një ambasadë në Tiranë. Të dyja vendet janë anëtare të plota të Këshillit të Evropës, Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), Marrëveshjen e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA) dhe Organizatës së Bashkimit Ekonomik të Detit të Zi (BSEC). Serbia dhe Shqipëria janë të dyja vende zyrtare kandidate për pranimin në BE. Sidoqoftë, përkundër kësaj marrëdhënieje, të dyja vendet, në përgjithësi, kanë pasur një konfrontim shumë të tensionuar, duke i zotëruar mosmarrëveshjes së Kosovës, masakrave historike të shqiptarëve nga ushtria serbe, dhe përfshirja e shqiptarëve në Luftën Jugosllave.^[1]^[2]

Historia

Periudha osmane

Në periudhën e vonë osmane, diplomati serb Ilija Garashanin kontaktoi abatin e Mirditës, Msgr. Gasper Krasniqi, me synimin përvetësimin e elementit katolik shqiptar si zgjidhjen e pretenduar të "Çështjes Lindore". Sidoqoftë, qëllimet e tyre ishin të ndryshme. Ndërsa Garashanin i konsideronte ato kontakte si mjete për realizimin e një daljeje serbe në detin Adriatik, Krasniqi bëri përpjekje për ta ndihmuar Serbinë për të organizuar një revolucion të bashkësisë katolike shqiptare, kryesisht Mirdita, kundër turqve, për lirinë politike dhe pavarësinë e Shqipërisë.

Luftërat Ballkanike

Në fillim të Luftërave Ballkanike, një nga qëllimet e rëndësishme strategjike të politikës serbe ishte përvetësimi i një korridori në detin Adriatik, si i tillë, qëllimi i tij kishte qenë të ndante një kufi të përbashkët me aleatin e tij Mbretërinë e Greqisë, duke i mohuar kështu kombit shqiptar statusin e pavarur.^[3]^[4] Lufta e Parë Ballkanike i gjeti shqiptarët si një komb që luftonte për shtetin e vet kombëtar. Kjo luftë ishte kryesisht e kufizuar, megjithatë, në operacionet e milicisë dhe taktikat guerile.

Lufta e Dytë Botërore

Shqipëria me pjesë të okupuara të Jugosllavisë në Luftën e Dytë Botërore

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, u zhvillua një bashkëpunim shumë i ngushtë midis Ushtrisë Çlirimtare Popullore të Jugosllavisë dhe Lëvizjes Nacional-Çlirimtare. Ushtria Popullore Shqiptare mori pushtetin në vend më 1944. Jugosllavia Federale Demokratike ishte vendi i parë që e njohu qeverinë e re të Shqipërisë në prill 1945.

Lufta e Ftohtë

Projekti komunist i Federatës Ballkanike të pas luftës.

Kishte plane komuniste për të krijuar një federatë ballkanike, e cila do të përfshinte Jugosllavinë, Shqipërinë, Rumaninë, Bullgarinë dhe Greqinë. Sidoqoftë, pas rezolutës së Informbiro 1948, Shqipëria i prishi marrëdhëniet me komunistët jugosllavë, sepse Enver Hoxha mbeti besnik i Bashkimit Sovjetik nën Josif Stalinin.

Luftërat Jugosllave

Shekulli 21

Kryeministri shqiptar Edi Rama e vizitoi Serbinë dhe u takua me Kryeministrin serb Aleksandar Vuçiq më 10 nëntor 2014 për takimin e parë të tipit të tij midis lidershipit të dy vendeve që nga takimi i 1947 i diktatorit shqiptar Enver Hoxha me Presidentin e Jugosllavisë Josip Broz Tito. Megjithatë, temperamenti u ndez kur Rama tha se pavarësia e Kosovës ishte "e pamohueshme" dhe "duhet të respektohet" dhe Vucic e akuzoi atë për "provokim".^[5]

Të drejtat e pakicave

Në dhjetor 2008, policia serbe arrestoi dhjetë ish pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), në një zonë me popullsi shqiptare në kufi me Kosovën. Zyra e prokurorisë e Serbisë për krime lufte deklaroi se ajo kishte prova që dhjetë anëtarët e UÇK-së kishin vrarë 51 njerëz dhe rrëmbyer 159 civilë në Kosovë midis qershorit dhe tetorit 1999. Në janar 2009, Presidenti shqiptar Bamir Topi kërkoi që Serbia ta respektojë pakicën shqiptare në jug të Serbisë.

Shiko edhe

Referime

^ https://www.britannica.com/event/Kosovo-conflict
^ https://www.euronews.com/2014/10/15/why-is-there-tension-between-serbia-and-albania
^ Dimitrije Bogdanović: Knjiga o Kosovu
^ "Aleksandar Bošković, Albanci kao metafora" (në serbisht). Arkivuar nga origjinali më 21 nëntor 2008. Marrë më 24 qershor 2020.
^ BBC. "Serbia-Albania row over Kosovo mars historic Rama visit" (në anglisht).

Lidhje të jashtme

"Embassy of Serbia in Tirana" (në anglisht). Marrë më 2009-04-16.
Chekrezi, C.A (18 shtator 1920). "ALBANIA'S COMPLAINTS.; Continued Advance of Serbian Troops Is Charged" (në anglisht). The New York Times. Marrë më 2009-04-16.
"Serbian legation in us makes public charges that Albanians plan to attack Serbia along the frontier" (në anglisht). The New York Times index. 1920. fq. 10. Marrë më 2009-04-16.
"Chekrezi denies Albania is aggressive says Serbs plan attack on Serbian-Macedonian front" (në anglisht). The New York Times index. 1920. fq. 10. Marrë më 2009-04-16.
"SY Groutich holds that outside influences are responsible for clashes" (në anglisht). The New York Times index. 1920. fq. 10. Marrë më 2009-04-16.
"Allies and US appealed to by Albanian Foreign Minister to compel withdraw of Serb troops" (në anglisht). The New York Times index. 1920. fq. 10. Marrë më 2009-04-16.
"Albanian Comr to US C.A. Chekrezi, replies to Groutich, Groutich answers Chekrezi, Chekrezi replies to Groutich, charges continued advance of Serbs" (në anglisht). The New York Times index. 1920. fq. 10. Marrë më 2009-04-16.
"Theatre groups help build ties between Albania, Serbia" (në anglisht). SETimes.com. 2006-05-02. Marrë më 2009-04-16.
"Albanian, Serbia-Montenegro presidents discuss bilateral relations, Kosovo" (në anglisht). Asia Africa Intelligence Wire/Financial Times Ltd./BBC. 10 prill 2003. Marrë më 2009-04-16.
Raporti i Komisionit Ndërkombëtar për të Hulumtuar Shkaqet dhe Sjelljen e Luftës Ballkanike (1914)

[1] ttps://www.britannica.com/event/Kosovo-conflict

[2] ttps://www.euronews.com/2014/10/15/why-is-there-tension-between-serbia-and-albania

[3] Dimitrije Bogdanović: Knjiga o Kosovu

[4] "Aleksandar Bošković, Albanci kao metafora" (në serbisht). Arkivuar nga origjinali më 21 nëntor 2008. Marrë më 24 qershor 2020.

[5] BBC. "Serbia-Albania row over Kosovo mars historic Rama visit" (në anglisht).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]