Beteja e Manastirit (1912)

Beteja e Manastirit u zhvillua pranë qytetit të Bitolës, Maqedoni (atëherë i njohur si Manastir) gjatë Luftës së Parë Ballkanike, midis forcave serbe dhe osmane nga 16 deri më 19 nëntor 1912. Ajo rezultoi në një fitore serbe pas luftimeve të rënda në veri të qytetit, turqit e shpartalluar u larguan duke braktisur armët e tyre.

Battle of Monastir
Pjesë e First Balkan War
Map of the battle
Data 16–19 November 1912 Vendodhja Manastir Vilayet, Ottoman Empire (present day: Near Bitola, North Macedonia) 41.032799°N 21.34029°E / 41.032799; 21.34029 Pasoja Serbian victory
Palët pjesëmarrëse
Stampa:Country data Kingdom of Serbia	Ottoman Empire
Komandantët dhe udhëheqësit
Petar Bojović	Zeki Pasha Fethi Pasha † Djavid Pasha Kara Said Pasha
Fuqia ushtarake
108,544	38,350
Viktimat dhe humbjet
539 killed 2121 wounded	3,000 killed and wounded 5,600 captured 5,000 deserted

Beteja

Si pjesë e vazhdueshme e Luftërave Ballkanike, Ushtria Osmane e Vardarit u tërhoq nga disfata në Kumanovë dhe u rigrupua rreth Manastirit. Serbët pushtuan Shkupin dhe dërguan forca për të ndihmuar aleatin e tyre bullgar të rrethonin Adrianopojën . Ushtria e Parë Serbe, duke përparuar në jug në Manastir (Bitola i sotëm), u ndesh me zjarr të rëndë të artilerisë osmane dhe duhej të priste që të mbërrinte artileria e saj. Sipas kapitenit francez G. Bellenger, duke shkruar në Shënime mbi përdorimin e artilerisë në fushatën ballkanike, ndryshe nga osmanët, artileria fushore serbe ishte shumë e lëvizshme, në një moment divizioni serb Morava tërhoqi katër artileri me rreze të gjatë veprimi në një mal, pastaj çdo natë tërhiqte armët më pranë forcave turke për të mbështetur më mirë këmbësorinë.

Më 18 nëntor, pas shkatërrimit të artilerisë osmane nga artileria serbe, krahu i djathtë serb kaloi përmes Ushtrisë së Vardarit. Më pas serbët hynë në Manastir më 19 nëntor. Me pushtimin e Manastirit serbët kontrolluan Maqedoninë jugperëndimore, duke përfshirë edhe qytetin simbolikisht të rëndësishëm të Ohrit.

Pasojat

Varrezat ushtarake serbe në Manastir.

Pas betejës së Manastirit, sundimi pesëshekullor osman i Maqedonisë kishte përfunduar. Armata serbe vazhdoi luftimet në Luftën e Parë Ballkanike. Në këtë pikë disa oficerë kërkuan që ushtria të vazhdonte avancimin e saj në luginën e Vardarit për në Selanik. Vojvoda Putnik refuzoi. Kërcënimi i luftës me Austro-Hungarinë u shfaq për çështjen e një pranie serbe në Adriatik. Përveç kësaj, me bullgarët dhe grekët tashmë në Selanik, shfaqja e forcave serbe atje vetëm do të ngatërronte një situatë tashmë të ndërlikuar.

Shih edhe

• Kongresi i Manastirit
• Serbia e Jugut (1919–22)

Literatura

• Dupuy, R. Ernest; Dupuy, Trevor N. (1993). The Harper Encyclopedia of Military History (bot. 4). HarperCollins Publishers. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Hall, Richard C. (2000). The Balkan Wars, 1912–1913. Routledge. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Jaques, T.; Showalter, D.E. (2007). Dictionary of Battles and Sieges: F-O. Dictionary of Battles and Sieges: A Guide to 8,500 Battles from Antiquity Through the Twenty-first Century. Greenwood Press. ISBN 978-0-313-33538-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Jowett, Philip (2011). Armies of the Balkan Wars 1912–13: The Priming Charge for the Great War. Osprey Publishing. ISBN 978-1-78096-528-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Marble, S. (2016). King of Battle: Artillery in World War I. History of Warfare. Brill. ISBN 978-90-04-30728-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Phillips, John (2004). Macedonia: Warlords and Rebels in the Balkans. Yale University Press. ISBN 978-0300102680. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)