Cetacetë

Cetacetë (Cetacea, nga latinishtja cetur "balenë" dhe greqishtja ketos "peshk i madh") janë një degë gjërësisht e përhapur e e gjitarëve të detit, mishngrënës dhe me pendë. Pjesë e rendit të cetaceve, Cetacea, janë nënrendet: Odontoceti (balenat me dhëmbë, ku përfshihen edhe delfinët dhe marsuinët), Mysticeti (balenat me mustaqe) dhe Archaeoceti (paraardhësit e balenave të sotme, sot të zhdukur). Ka rreth 89 lloje të cetaceve, ku 70 i takojnë nënrendit Odontoceti. Edhe pse hisorikisht është menduar se cetacetë kanë prejardhje nga Mesonychid-ët, provat molekulare tregojnë se janë kushërinjë të dythundrakëve (Artiodactyla). Kohët e fundit, cetacetë grupohen në rendin Cetartiodactyla (kombinim i Cetacea + Artiodactyla), dhe më të afërmit e tyre të gjallë janë kuajt e Nilit dhe thundrakët e tjerë (devetë, derrat dhe dhentë), me të cilët u ndanë rreth 50 milionë vjet më parë.

Cetacetë
Klasifikimi shkencor
Mbretëria:	Animalia
Filumi:	Chordata
Klasa:	Mammalia
Infraklasa:	Eutheria
Mbirendi:	Laurasiatheria
Rendi:	Cetacea
Ndarja
Mysticeti Odontoceti †Archaeoceti
Shumëllojshmëria
Rreth 88 lloje

Taksonomia

Për më shumë informacione shikoni artikullin Lista e llojeve të cetaceve

Balenat me mustaqe (Mysticeti) e kanë marrë emrin nga disa pllaka të gjata me fletëza të brirta, që quhen mustaqe balene, që kanë fomë theku dhe përdoren për të dëbuar ujin gjatë ushqyerjes me planktone dhe krille. Balenat me dhëmbë (Odontoceti), ku përfshihen edhe delfinët dhe marsuinët, kanë dhëmbë në formë koni e lopate dhe mund ta perceptojnë mjedisin me anë të bisonarit.

Infrarendi përbëhet nga familjet: Balaenidae (balenat e duhura), Balaenoptera (balenat me hulli), Eschrichtiidae (balenat e hirta), Delphinidae (delfinët oqeanikë), Monodontidae (balenat e bardha), Phocoenidae (marsuinët), Physeteridae (kashalotët), Kogiidae (kashalotët e vegjël), Platanistidae (delfinët e lumit e Botës së Vjetër), Iniidae (delfinët e lumit e Botës së Re), Pontoporiidae (delfinët e La Platës) and Ziphidae (balenat me sqep).

Cetacetë               Balenat me dhëmbë         Delphinoidea       Balenat e bardha (Monodontidae)      marsuinët (Phocoenidae)        Delfinët oqeanikë (Delphinidae)          Iniidae      Pontoporiidae          Balenat me sqep (Ziphiidae)        Delfinët e lumit (Platanistidae)          Kashalotët e vegjël (Kogiidae)      Kashalotët (Physeteridae)        Balenat me mustaqe           Balenat me hulli (Balaenopteridae)      Balenat e hirta (Eschrichtiidae)        Neobalaeninae        Balenat e duhura (Balaenidae)        Janjucetus †          Basilosaurus †        Dorudon †        Rodhocetus †        Remingtonocetidae †        Ambulocetidae †        Pakicetidae †        Raoellidae †

Shiko dhe

• Këmbëlopatat