Metohia

Metohia (serbisht: Метохија / Metohija) është emërtim serb për pronat kishtare, i ngritur në nivel të emërtimit të rajonit të Dukagjinit, përkatësisht Rrafshit të Dukagjinit, pas pushtimit të Kosovës nga Serbia më 1912.^[1]

Përmbledhje

Metohia është emër që rrjedh nga fjala greke, μετόχια metóchia, përkatësisht, μετόχιον metóchion, që do të thotë "pronë monastike, një referencë kjo për gjoja numrin e madh të fshatrave dhe pronave në rajon që ishin në pronësi të manastirit ortodoksë serbë dhe malit Athos gjatë mesjetës.^[2] Për filologët ballkanologë është i njohur fakti që fjala serbe kishtare metohija ("tokë në pronësi të manastirit" ose "territor i pronave të kishës") është huazuar nga greqishtja mesjetare (bizantine). Me këtë emër emërtoheshin shumë katunde e rajone, përkatësisht feude dhe vendbanime të veçanta, po aq sa kishte edhe manastire dhe prona të tyre. Në tekstet kishtare serbe përmenden "metohijat" e Kishës së Shmitrit në Prizren (1309-1313), pastaj të Deçanit (1330), të Dobrushtës dhe të Hoçës (1355) dhe disa të tjera. Pas pushtimit të Kosovës, me këtë emërtim kishtar pushteti serb e emërtoi krahinën të cilën shqiptarët tradicionalisht e quanin Rrafsh i Dukagjinit, emërtim që rrjedh nga emri i derës feudale arbërore të Dukagjinëve në Dukagjin apo Malet e Dukagjinit siq i quan Pjetër Mazreku në vitin 1633 dhe kryeqendra e saj Gjytetja e Re n'Dukagjin, përkatësisht: Ciuitas noua, sine Ducagina; Città noua o Ducagini; Gjytetja e re, n'Dukagjin, siq e përmend Frang Bardhi në vitin 1635.^[1]^[3]

Deri në vitin 1969, në burimet serbe, Kosova zyrtarisht quhej Kosova dhe Metohia. Me Ligjin Kushtetues të Kosovës u hoq fjala tendencioze "Metohia" nga emërtimi i Kosovës.^[4] ^[5]

Shih edhe

Referime

^ ^a ^b Kraja, Mehmet, red. (2018). "Fjalori Enciklopedik i Kosovës". (Encyclopedic Dictionary of Kosova). Vëll. 2. Prishtinë: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. fq. 1100. ISBN 9789951615846. OCLC 1080379844.
^ Paulin Kola, The Search for Greater Albania, p. 47 fn 108. C. Hurst & Co, 2003. ISBN 978-1-85065-664-7
^ Shuteriqi, Dhimiter (1976), Shkrimet Shqipe ne vitet 1332-1850, Tirana: Academy of Sciences of PR of Albania, fq. 73, OCLC 252881121
^ https://plisi.org/shtetligj/noel-malcolm-pavaresi-kosoven/
^ https://www.evropaelire.org/a/26810974.html

[FEK2-1] Kraja, Mehmet, red. (2018). "Fjalori Enciklopedik i Kosovës". (Encyclopedic Dictionary of Kosova). Vëll. 2. Prishtinë: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. fq. 1100. ISBN 9789951615846. OCLC 1080379844.

[2] Paulin Kola, The Search for Greater Albania, p. 47 fn 108. C. Hurst & Co, 2003. ISBN 978-1-85065-664-7

[Shuteriqi1976-3] Shuteriqi, Dhimiter (1976), Shkrimet Shqipe ne vitet 1332-1850, Tirana: Academy of Sciences of PR of Albania, fq. 73, OCLC 252881121

[4] ttps://plisi.org/shtetligj/noel-malcolm-pavaresi-kosoven/

[5] ttps://www.evropaelire.org/a/26810974.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]