Nju Xhersi
New Jersey (shqiptohet Nju Xhersi) është një shtet në rajonet e Mid-Atlantic dhe verilindor të Shteteve të Bashkuara. Kufizohet në veri dhe lindje me shtetin e Nju Jorkut; në lindje, juglindje dhe jug nga Oqeani Atlantik; në perëndim nga lumi Delaware dhe Pensilvania; dhe në jugperëndim nga Gjiri i Delaware dhe shteti i Delaware. Me 7,354 milje katrore (19,050 km2), Nju Xhersi është shteti i pestë më i vogël sipas sipërfaqes, por me afro 9.3 milionë banorë,[5] është shteti i 11-të më i populluar dhe më i dendur. Kryeqyteti i shtetit të Nju Xhersit është Trenton, ndërsa qyteti më i populluar i shtetit është Newark. Me përjashtimin e vetëm të Warren County,[9] të gjitha qarqet në shtet shtrihen brenda zonave të kombinuara statistikore të Qytetit të Nju Jorkut ose Filadelfias; për rrjedhojë, zona më e madhe metropolitane e shtetit bie brenda Nju Jorkut të Madh.
Nju Xhersi
New Jersey | |
|---|---|
| Shteti i Nju Xhersit | |
| Nickname(s): The Garden State[1] | |
| Motot: Liberty and prosperity | |
.svg) Harta e Shteteve të Bashkuara me Nju Xhersi të theksuar | |
| Vendi | Shtetet e Bashkuara |
| Para shtetësisë | Provinca e Nju Xhersit |
| U pranua në Bashkim | 18 dhjetor 1787 (3-të) |
| Kryeqyteti | Trenton |
| Qyteti më i madh | Newark |
| Metroja më e madhe dhe zonat urbane | Nju Jorku i Madh |
| Qeveria | |
| • Guvernatori | Phil Murphy (D) |
| • Lieutenant Governor | Sheila Oliver (D) |
| Legjislatura | Legjislatura e Nju Xhersit |
| • Upper house | Senati |
| • Lower house | Asambleja e Përgjithshme |
| Judiciary | Gjykata e Lartë e Nju Xhersit |
| Senatorët amerikan | Bob Menendez (D) Cory Booker (D) |
| Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA | 10 Democrats 2 Republicans (lista) |
| Sipërfaqja | |
| • Gjithsej | 8.722,58 sq mi (22.591,38 km2) |
| • Sipërfaqe tokësore | 7.354,22[2] sq mi (19.047,34 km2) |
| • Sipërfaqe ujore | 1.368,36 sq mi (3.544,04 km2) 15.7% |
| Area rank | 47th |
| Dimensions | |
| • Gjatësia | 170 mi (273 km) |
| • Gjerësia | 70 mi (112 km) |
| Lartësia mbidetare | 250 ft (80 m) |
| Highest elevation | 1.803 ft (549,6 m) |
| Lowest elevation (Oqeani Atlantik[3]) | 0 ft (0 m) |
| Popullsia (2020[5]) | |
| • Gjithsej | 9.288.994 |
| • Rank | 11-të |
| • Dendësia | 1.263/sq mi (488/km2) |
| • Dendësia rank | 1-rë |
| • Të ardhurat mesatare shtëpiake | $82.545[4] |
| • Income rank | 3-të |
| Emri i banorëve | New Jerseyan (zyrtare),[6] New Jerseyite[7][8] |
| Gjuha | |
| • Gjuha zyrtare | None |
| • Gjuhët e folura |
|
| Zona kohore | UTC−05:00 (Lindore) |
| • Verës (DST) | UTC−04:00 (EDT) |
| Shkurtesa USPS | NJ |
| Kodi ISO 3166 | US-NJ |
| Shkurtesa tradicionale | N.J. |
| Latitude | 38°56′ N to 41°21′ N |
| Longitude | 73°54′ W to 75°34′ W |
| Faqja zyrtare | nj |
Nju Xhersi u banua fillimisht nga amerikanët vendas për të paktën 2800 vjet, me Lenape që ishte grupi dominues kur evropianët mbërritën në fillim të shekullit të 17-të. Kolonistët holandezë dhe suedezë themeluan vendbanimet e para evropiane në shtet.[10] Më vonë anglezët morën kontrollin e rajonit dhe krijuan Provincën e Nju Xhersit, pas më të madhit të Ishujve të Kanalit, Xhersi.[11][12] Tokat pjellore të kolonisë dhe toleranca relative fetare tërhoqën një popullsi të madhe dhe të larmishme. Nju Xhersi ishte ndër Trembëdhjetë Kolonitë që kundërshtuan Britaninë e Madhe, duke pritur beteja të shumta kryesore dhe komanda ushtarake në Luftën Revolucionare Amerikane. Shteti mbeti në Bashkim gjatë Luftës Civile Amerikane, dhe më pas u bë një qendër kryesore e prodhimit dhe imigrimit; ai ndihmoi në nxitjen e Revolucionit Industrial të vendit[13] dhe u bë vendi i risive të shumta teknologjike dhe tregtare në mesin e shekullit të 20-të.
GjeografiaRedakto
DemografiaRedakto
EkonomiaRedakto
KulturaRedakto
ReferimeRedakto
- ^ The Garden State and Other New Jersey State Nicknames Arkivuar shtator 2, 2019, tek Wayback Machine, Robert Lupp, New Jersey Reference Services, New Jersey State Library, October 12, 1994.
- ^ "New Jersey". State & County QuickFacts (në anglisht). U.S. Census Bureau. Arkivuar nga origjinali më 31 tetor 2013. Marrë më 30 tetor 2013.
- ^ a b "Elevations and Distances in the United States" (në anglisht). Shërbimi Gjeologjik i Shteteve të Bashkuara. 2001. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2011. Marrë më 24 tetor 2011.
- ^ "Quickfacts New Jersey" (në anglisht). Zyra e Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara. Arkivuar nga origjinali më 12 mars 2021. Marrë më 26 prill 2021.
- ^ a b "2020 Census Apportionment Results". census.gov (në anglisht). Zyra e Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara. Arkivuar nga origjinali më 26 prill 2021. Marrë më 26 prill 2021.
- ^ "GPO Style Manual 2008" (PDF) (në anglisht). Arkivuar nga origjinali (PDF) më shkurt 21, 2011. Marrë më 25 korrik 2010.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "New Jersey—Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary". Merriam-Webster (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më maj 31, 2013. Marrë më 3 qershor 2013.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "Definition of New Jerseyite" (në anglisht). Dictionary.reference.com. Arkivuar nga origjinali më 22 qershor 2013. Marrë më 25 korrik 2010.
- ^ "QCEW County-MSA-CSA Crosswalk" (në anglisht). U.S. Bureau of Labor Statistics. Arkivuar nga origjinali më 22 mars 2021. Marrë më 3 mars 2021.
- ^ "NJ History Outline" (në anglisht). Usgennet.org. Arkivuar nga origjinali më 30 prill 2010. Marrë më 25 korrik 2010.
- ^ "New Jersey". MSN Encarta (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 29 tetor 2009. Marrë më 25 korrik 2010 – nëpërmjet Webcitation.org.
- ^ "Encyclopedia—New Jersey History" (në anglisht). 2000–2011 Pearson Education, publishing as Infoplease. Arkivuar nga origjinali më 30 shtator 2011. Marrë më 18 shtator 2011.
- ^ Mansnerus, Laura (shtator 26, 1999). "New Jersey's Cities: Sad Urban Presence Encircled by Wealth". The New York Times (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 17 shtator 2017. Marrë më 21 dhjetor 2017.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
|
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |