Eure

departament në Francë
(Përcjellë nga Ërë)

Eure ( shqiptimi frëngjisht: [œʁ] , Shqip: Ëra) është një departamentNormandiFrancën Veriperëndimore, i quajtur pas lumit Ërë . Prefektura e saj është Évreux . Në vitin 2019, Ëra kishte një popullsi prej 599,507. [2]

Ëra
Kopshti i Claude Monet dhe zambakët e ujit në Giverny, afër Yvelines, tematika e një serie pikturash të famshme nga Monet.
Kopshti i Claude Monet dhe zambakët e ujit në Giverny, afër Yvelines, tematika e një serie pikturash të famshme nga Monet.
Flamuri i Ëra
Stema Ëra
Vendndodhja e Ërës në Francë
Vendndodhja e Ërës në Francë
Koordinatat: 49°5′N 1°0′E / 49.083°N 1.000°E / 49.083; 1.000
ShtetiFranca
RajoniNormandia
PrefekturaÉvreux
NënprefekturatLes Andelys
Bernay
Qeveria
 • Presidenti i Këshillit të DepartamentitSébastien Lecornu[1] (LREM)
Sipërfaqja
 • Gjithsej6.040 km2 (2,330 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2019)
 • Gjithsej599.507
 • Vendi43
 • Dendësia99/km2 (260/sq mi)
Zona kohoreUTC+1 (CET)
 • Verës (DST)UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit27
Qarqet3
Kantonet23
Komunat585

Historia

Redakto

Ëra është një nga 83 departamentet origjinale të krijuara gjatë Revolucionit Francez më 4 mars 1790. Ajo u krijua nga një pjesë e ish- provincës së Normandisë . Emri në fakt është marrë nga lumi Ërë që rrjedh kryesisht në këtë departament.

Pas fitores së aleatëve në Waterloo, Ëra u pushtua nga trupat prusiane midis qershorit 1815 dhe nëntorit 1818.

Në vazhdën e grushtit të shtetit të dhjetorit të Louis-Napoléons të vitit 1851, Ëra ishte një nga departamentet e vendosura nën një gjendje të jashtëzakonshme për të shmangur rezistencën ndaj regjimit post-republikan . Në këtë rast u arrestuan më pak se 100 kundërshtarë të qeverisë në Ërë. [3]

Gjeografia

Redakto

Ëra është pjesë e rajonit aktual të Normandisë dhe është i rrethuar nga departamentet e Senës Detare, Uazës, Luginës së Uazës, Yvelinesit, Ërës dhe Luarës, Orne dhe Calvados . Ajo gjithashtu ka një vijë të shkurtër bregdetare brenda Oqeanit Atlantik përtej grykëderdhjes së Senës .

Departamenti është një pllajë kryesisht e pyllëzuar e kryqëzuar nga luginat e lumit Senë dhe degët e tij. Lartësia varion nga niveli i detit në veri deri në 248 metra mbi të në jug.

Qytetet kryesore

Redakto

Komuna më e populluar është Évreux, prefektura. Që nga viti 2019, ka 5 komuna me më shumë se 10,000 banorë: [2]

Komuna Popullsia (2019)
Évreux 46,349
Vernon 23,727
Luvierët 18,518
Val-de-Reuil 12910
Gisors 11696

Demografia

Redakto
Popullsia në vite
VitiPop.±%
1791385,206—    
1801402,796+4.6%
1806421,344+4.6%
1821416,178−1.2%
1831424,248+1.9%
1841425,78+0.4%
1851415,777−2.3%
1861398,661−4.1%
1872377,874−5.2%
1881364,291−3.6%
1891349,471−4.1%
1901334,781−4.2%
1911323,651−3.3%
1921303,159−6.3%
1931305,788+0.9%
1936303,829−0.6%
1946315,902+4.0%
1954332,514+5.3%
1962361,943+8.9%
1968383,385+5.9%
1975422,952+10.3%
1982462,323+9.3%
1990513,818+11.1%
1999541,054+5.3%
2006567,223+4.8%
2011588,111+3.7%
2016602,825+2.5%

Raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale

Redakto
Zgjedhjet Kandidati fitues Partia % Kandidati për vendin e dytë Partia %
2022 Emmanuel Macron LREM 48,62 Marine Le Pen RN 51,38
style="background-color: #FFD600

" |

2017 [4] Emmanuel Macron LREM 54,35 Marine Le Pen FN 45,65
style="background-color: #0066CC

" |

2012 Nicolas Sarkozy UMP 52,45 François Hollande PS 47,55
style="background-color: #0066CC

" |

2007 Nicolas Sarkozy UMP 57,37 Ségolène Royal PS 42,63
style="background-color: #0066CC

" |

2002 [4] Zhak Shirak RPR 78,22 Jean-Marie Le Pen FN 21.78

Turizmi

Redakto

Atraksioni kryesor turistik është Giverny ( 4 kilometres (2.49 mi) nga Vernon) ku mund të shihet shtëpia dhe kopshti i Claude Monet, si dhe vende të tjera me interes (shih lidhjet e jashtme, më poshtë).

Abacia e Becit dhe Château-Gaillard pranë Les Andelys janë atraksione të tjera të rëndësishme turistike.

Kështjella e Buisson de May u ndërtua nga arkitekti mbretëror Jacques Denis Antoine nga 1781 deri në 1783.

  1. ^ "Répertoire national des élus: les conseillers départementaux". data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises (në frëngjisht). 4 maj 2022.
  2. ^ a b Populations légales 2019: 27 Eure, INSEE
  3. ^ Jacques Olivier Boudon, Les Bonaparte : regards sur la France impériale.
  4. ^ a b l'Intérieur, Ministère de. "Présidentielles". interieur.gouv.fr. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)