1992 në Shqipëri
Në vijim është lista e ngjarjeve që kanë ndodhur gjatë vitit 1992 në Republikën e Shqipërisë.
| |||||
Dekadat: | |||||
---|---|---|---|---|---|
Shih edhe: | Ngjarje të tjera të vitit 1992 Lista e viteve në Shqipëri |
Udhëheqës
Redakto- President: Ramiz Alia (deri më 3 prill), Kastriot Islami (3 prill - 6 prill), Pjetër Arbnori (6 prill - 9 prill), Sali Berisha (prej më 9 prill)
- Kryeministër: Vilson Ahmeti (deri më 13 prill), Aleksandër Meksi (prej më 13 prill)
Ngjarje
Redakto- mars - Në mes të rënes së lirë ekonomike dhe kaosit shoqëror, një fitore vendimtare zgjedhore është fituar nga opozita antikomuniste e udhëhequr nga Partia Demokratike. Demokratët fitojnë 62% të votave dhe arritën një shumicë të përgjithshëm 92 nga 140 vende në Kuvend. Socialistët, me 26% të votave, të fitojë 38 vende. Pjesëmarrja në votim është 90%.
- prill - Alia jep dorëheqjen si president dhe pasohet më 9 prill nga Sali Berisha[1], lideri i parë demokrat i Shqipërisë që prej qeverisjes së Nolit. Qeveria e parë jo-komuniste, e kryesuar nga Aleksandër Meksi[1], është zgjedhur më 13 prill. Prioriteti i saj i deklaruar është të vendosë rendin dhe ligjin, të transformojë dhe paralelizojë ekonominë përmes një programi të reformës duke theksuar një ekonomi të tregut të lirë dhe privatizimit.
- prill - Eduard Selami zgjidhet kryetar i Partisë Demokratike.
- qershor - Shqipëria nënshkruan paktin e "Organizatës për Bashkëpunimit Ekonomik të Detit të Zi" me dhjetë vende të tjera, duke përfshirë edhe gjashtë ish-republikat sovjetike. Pakti themeloi Organizatën e Bashkëpunimit Ekonomik të Detit të Zi
- korrik - Partia Komuniste e Shqipërisë është e jashtëligjshme, dhe kryetari i saj, Hysni Milloshi, u arrestuar në Tiranë dhe u akuzua për armëmbajtje në mënyrë të paligjshme.
- korrik - Katër muaj pas humbjes së marsit, Partia Socialiste bën fitime mbresëlënëse në zgjedhjet lokale të para demokratike të vendit. Partia Demokratike fiton 43.2% të votave, krahasuar me 41.3% për socialistët. Vështirësitë e vazhdueshme ekonomike, apatia e përgjithshme, dhe një ndarje brenda Partisë Demokratike ka kontribuar në paraqitje e saj të dobët. Ajo mban kontrollin administrativ lokale në shumicën e qyteteve të mëdha, ndërsa socialistët kontrollojnë pjesën më të madhe fshatrave.
- shtator - Ish-presidenti Alia është arrestuar, bashkë me tetëmbëdhjetë zyrtarë të tjerë ish-komunistë, përfshirë Nexhmije Hoxhën, të cilët u akuzuan për korrupsion dhe vepra të tjera.
- nëntor - Ndarja në Partinë Demokratike rritet në një përçarje kur një grup i demokratëve reformuese shkëputen dhe të formojnë një parti të re, Aleanca Demokratike.
- Djetor - Shqipërisë i jepet anëtarësimin e Organizatën e Konferencës Islame dhe në të njëjtin muaj aplikon për anëtarësim në NATO, duke u bërë vendi i parë i ish-Paktit të Varshavës, që formalisht kërkon anëtarësim në aleancën perëndimore.
Lindje
Redakto- 22 mars- Idriz Batha, futbollist
Vdekje
Redakto- 12 mars - Martin Camaj, shkrimtar dhe gjuhëtar
- 13 mars - Androkli Kostallari, gjuhëtar, leksikolog dhe akademik
- 9 prill - Mentor Xhemali, këngëtar
- 14 gusht - Sokrat Mio, regjisor
- 29 nëntor - Andrea Skanjeti, regjisor, dramaturg
- Sotir Kuneshka, profesor i shkencave (l. 1912)
Referime
Redakto- ^ a b Albania timeline BBC, Kronologjia e ngjarjeve kryesore: 1992, news.bbc.co.uk