Sahaja, zyrtarisht Republika e Sahasë (Jakutia) (rusisht: Респу́блика Саха́ (Яку́тия), Respublika Saha (Jakutija), sahaisht: Саха Республиката, Sakha Respublikata), është republikë anëtare e Federatës Ruse, e ndodhur në Lindjen e Largët. Me sipërfaqe prej 3.100.000 km², Sahaja është njësia më e madhe nënshtetërore në botë, ndërsa me popullsi nën një milion një prej vendeve me dendësinë më të ulët të banimit. Kryeqytet është Gjokuskaj. Ajo është e njohur gjithashtu për klimën e saj ekstreme dhe të ashpër, me temperaturat më të ulëta në Hemisferën Veriore që regjistrohen në Verhojansk dhe Ojmjakon, dhe mesataret e rregullta të dimrit zakonisht janë nën −35 °C në Gjokusaj. Tendencat hiperkontinentale gjithashtu rezultojnë në vera shumë të ngrohta për pjesën më të madhe të republikës.
Republika e Sahajës (Jakutia) Республика Саха (Якутия) (rusisht) Саха Өрөспүүбүлүкэтэ (sahaisht)
Sahaja u përfshi si Oblastin Jakutsk në Perandorinë Ruse në fillim të mesit të shekullit të 17-të, dhe popujt autoktonë të zonës u detyruan të paguanin jasak. Ndërsa periudha fillestare pas pushtimit rus pa popullsinë e Sahasë të binte me 70%, periudha cariste gjithashtu pa zgjerimin e grupit etnik të Sahasë nga Lena e Mesme dhe përgjatë lumit Viljuj, në veri dhe në lindje, duke zhvendosur grupe të tjera indigjene. Sahaja ishte shtëpia e disa luftimeve të fundit në Luftën Civile Ruse, dhe Oblastin Jakutsk u riorganizua në RSAA të Jakutisë më 1922. Periudha sovjetike pa migrimin e shumë rusëve etnikë dhe ukrainasve në zonë. Republika moderne e Sahasë (Jakutia) u krijua në vitin 1991 pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik.
Sahaja mund të ndahet në tre rripa të shkëlqyera bimësie. Rreth 40% e Sahasë shtrihet mbi rrethin Arktik dhe e gjithë ajo është e mbuluar nga ngrica e përhershme e cila ndikon shumë në ekologjinë e rajonit dhe kufizon pyjet në rajonin jugor. Tundra Arktike dhe Subarktike përcaktojnë rajonin e mesëm, ku likeni dhe myshk rriten si qilima të shkëlqyera jeshile dhe janë kullotat e preferuara për renë. Në pjesën jugore të brezit tundra, stendat e shpërndara të pishës dhe larshit xhuxh siberian rriten përgjatë lumenjve. Poshtë tundrës është rajoni i gjerë i pyjeve të taigës. Pemët e larshit dominojnë në veri dhe sheshet e bredhit dhe pishës fillojnë të shfaqen në jug. Pyjet e Taigës mbulojnë rreth 47% të Sakës dhe pothuajse 90% e mbulesës është larsh.
Republika e Sahasë është vendi i Parkut Pleistocen, një projekt i drejtuar në rikrijimin e kullotave tundra të Pleistocenit duke stimuluar rritjen e barit me futjen e kafshëve të cilat lulëzuan në rajon gjatë periudhës së Pleistocenit të vonë - Holocenit të hershëm.
Në vitet e fundit, ngrohja globale ka shkaktuar shkrirjen e tokave të ngrira më parë. Mijëra shtëpi janë në rrezik të shemben në baltë gjatë verës, ndërsa fshatrat veriore janë të mbingarkuara nga përmbytjet.[1]
Republika e Sahasë është e vetmja subjekt e Rusisë e cila përdorë më shumë se një zonë të kohës. Sahaja shtrihet në tre zona kohore (nuk ka orë tě verës)
Zona kohore e Jakutsut (YAKT, UTC+9). Mbulon territorin e republikës në perëndim të lumit Lena si dhe territoret e rretheve të vendosura në të dy anët e lumit Lena.
Sahaja është i pajisur mirë me lëndë të parë. Toka përmban rezerva të mëdha të naftës, gaziy, qymyrit, diamantit, arit, argjendit, kallajit, tungsteni dhe shumë të tjerë. Sahaja prodhon 99% të të gjitha diamanteve ruse dhe mbi 25% të diamanteve të minuara në botë.
Sahaja është i njohur për ekstremet e saj klimaterike, me vargmalin Verhojansk që është zona më e ftohtë në Hemisferën Veriore. Disa nga temperaturat më të ulta natyrore të regjistruara kanë qenë këtu. Poli i ftohtë i Hemisferës Veriore është në Verhojansk, ku temperaturat arritën deri në -67.8 ° C më 1892 dhe në Ojmjakon, ku temperaturat arritën deri në -271.2 ° C në janar 1924.
.svg)
.svg)
