Vatikani
Shteti i Qytetit te Vatikanit | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Status Civitatis Vaticanae | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Qyteti i Vatikanit - zyrtarisht, Shteti i Qytetit të Vatikanit apo Qytetshteti i Vatikanit (italishtja: Stato della Città del Vaticano, latinishtja: Status Civitatis Vaticanae) është vend enklave sovran që gjendët në veri-perendim të Romës, Itali. Vatikani është selia e Kishës Katolike të ritit romak dhe atij lindor.
Vatikani zë një hapësirë prej 0,44 km2 dhe ka diku 850 banorë. Kryetar i shtetit është Papa, i cili ushtron fuqinë e ligjvënies, zbatimit të ligjit dhe fuqinë gjyqësore. Gjuhë zyrtare është Italishtja. Jashtë Vatikanit gjendet ndërtesa e qendrës arsimore Universiteti i Papatit ndërsa në brendi Akademia e Papatit për Shkencë, Biblioteka dhe ndër të tjera në brendi përfshihet edhe Kisha e Petritit dhe Kopshti i Papatit me Sheshin e Petritit. Nga UNESCO është deklaruar si trashëgimi kulturore botërore. Po ashtu selia e shenjtë si pasuri të lirë ka disa Kisha dhe hapësira brenda Romës si e drejte e territoreve jashtë shtetit. Po ashtu në bazë të kësaj të drejte ka edhe disa ndërtesa dhe pallatin verorë të Papatit në Kështjellën Gandolfo. Vatikani ka stacionin vetjakë të trenave si dhe shtëpinë e transmetimeve radio-televizive, monedhat dhe postën e vetë. Me marrëveshjen Laterale, Italia nga 1929-ta e njehë pavarësinë e plotë të Vatikanit.
HistoriaRedakto
- Artikulli kryesor: Historia e Vatkanit.
PolitikaRedakto
- Artikulli kryesor: Sistemi shtetror në Vatkanë.
Vatikani ka ushtrinë më të vjetrër dhe më të vogël në botë - Gardën Zvicrane. Këtë ushtri e ka themeluar papa Juli i II-tëmë 22 janar 1506., e cila ka qenë e përbërë nga mercenarët zvicran. Garda numron 110 anëtarë, të cilët bëjnë sigurinin e Atit të Shenjtë, ruajnë rezidencën e tij, por shërbejnë edhe në raste solemne si gardë nderi.
Corpo della Gendarmeria dello Stato della Città vepron si polici e Vatikanit shkurtimisht quhet Vigilanza, që është shkurtesë e emërtimit të mëhershëm.
Për mbrojtjen nga jashtë është përgjegjëse Italia.Papa aktual është Françesku II.
Njësit administrativeRedakto
- Artikulli kryesor: Njësit administrative (Vatkanë).
GjeografiaRedakto
- Artikulli kryesor: Gjeografia e Vatkanit.
EkonomiaRedakto
- Artikulli kryesor: Ekonomia e Vatkanit.
DemografiaRedakto
- Artikulli kryesor: Demografia e Vatkanit.
KulturaRedakto
- Artikulli kryesor: Kultura e Vatkanit.
- Telekomunikacioni
- Transporti
- Ushtria
- Pushime
Shiko dhe këtuRedakto
Lidhje të jashtmeRedakto
- Commons: Vatikani – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
- Commons: Vatikani – Album me fotografi dhe/apo video dhe material multimediale
- Qeveria
- Qeveria :
- Kryetari :
- Parlamenti :
- Ministria :
- Faqja zyrtare
- Radio Vatikani Arkivuar 9 janar 2007 tek Wayback Machine
- Harta
- Tjera
- stpetersbasilica.org Largest online source for St. Peter's in the Vatican
- Vaticano web
Coordinates: 41°54′N 12°27′E / 41.900°N 12.450°E
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Evropës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |