Wikipedia

Korkoro

film

Korkoro ("Vetëm" në gjuhën rome) është një film dramatik francez i vitit 2009, shkruar dhe drejtuar nga Tony Gatlif, me aktorët frankofonë Marc Lavoine, Marie-Josée Croze dhe James Thiérrée. Kasti i filmit ishte i shumë kombësive si shqiptarë, kosovarë, gjeorgjianë, serbë, francezë, norvegjezë dhe nëntë romë Gatlif të rekrutuar në Transilvani.

Korkoro
Regjia ngaTony Gatlif
Shkruar ngaTony Gatlif
ProdhuesiTony Gatlif
LuajnëMarc Lavoine
Marie-Josée Croze
James Thiérrée
Rufus
KinematografiaJulien Hirsch
MontazhiMonique Dartonne
MuzikaDelphine Mantoulet
Tony Gatlif

Kompanitë prodhuese
Production Princes
France 3 Cinema
Rhone-Alpes Cinema
Shpërndarë ngaUGC Distribution
Data e publikimit
Stampa:Film date
Kohëzgjatja
111 minuta
ShtetiFrancë
GjuhëtFrëngjisht
Romanisht

Bazuar në një anekdotë për Luftën e Dytë Botërore nga historiani rom Jacques Sigot, filmi u frymëzua nga një rom që u arratis nga nazistët me ndihmën e fshatarëve francezë. Ai përshkruan temën e dokumentuar rrallë të Porajmos (Holokaustit të Romëve).[1]

Përveç një grupi romësh, filmi ka një personazh të bazuar në Yvette Lundy, një mësuese franceze, e cila ishte aktive në rezistencën franceze dhe e dëbuar në një kamp përqendrimi për falsifikimin e pasaportave për romët.

Gatlif kishte ndërmend të bënte një dokumentar, por mungesa e dokumenteve mbështetëse e bëri atë ta paraqiste atë si një dramë.

Filmi u shfaq premierë në Festivalin Botëror të Filmit në Montreal, duke fituar çmimin e madh të Amerikës, ndër çmime të tjera.[2] U publikua në Francë si Liberté në shkurt 2010, ku fitoi 601,252 dollarë; Të ardhurat nga Belgjika dhe Shtetet e Bashkuara arritën totalin në 627,088 dollarë.[3] Muzika e filmit, e kompozuar nga Tony Gatlif dhe Delphine Mantoulet, u nominua në kategorinë "Muzika më e mirë e shkruar për një film" në Çmimet e 36-të vjetore César.

Korkoro është cilësuar si një "haraç i rrallë kinematografik" për të vrarët në Porajmos.[4] Në përgjithësi, ai mori vlerësime pozitive nga kritikët, duke përfshirë lëvdata për të patur një ritëm jashtëzakonisht të qetë për një film të Holokaustit.[5] Kritikët e konsideruan atë si një nga veprat më të mira të regjisorit, dhe me Latcho Drom, "më të arritshëm" nga filmat e tij. Filmi konsiderohet se tregon romët në një mënyrë jostereotipike, larg përshkrimeve të tyre klishe si muzikantë.

Skenari

Redakto

Filmi zhvillohet gjatë Luftës së Dytë Botërore në fshatin Vichy të Francës dhe fillon me një djalë nëntëvjeçar francez, Claude (Mathias Laliberté) që arratiset nga një jetimore. Ai vendos të shmangë mbrojtjen e shtetit. Ai takon një karvan rom, një familje e madhe prej 20 burrash, grash dhe fëmijëve, të cilët vendosin ta birësojnë atë. Romët fillojnë të thërrasin Klod, Korkoro, atë të lirë. I magjepsur nga stili i tyre i jetesës nomade, Klodi vendos të qëndrojë me ta.[6]

Karvani ngre kampin jashtë një fshati të vogël të verës, me shpresën për të gjetur punë sezonale në vreshta dhe një vend për të shitur mallrat e tyre. Fshati, siç ishte trendi, është i ndarë në dy fraksione - njëri i mirëpret romët dhe tjetri i sheh ata si një ndërhyrje. Théodore Rosier (Marc Lavoine), kryebashkiaku dhe veterineri i fshatit, dhe Mademoiselle Lundi (Marie-Josée Croze), një mësuese shkolle dhe nëpunëse në bashkinë, janë dy nga fshatarët më miqësorë. Xhandarmëria e Vichy France përdorte dokumentacionin e bërë në pasaportat e shtetasve të saj për të monitoruar lëvizjet e tyre për të cilat ishte vendosur një prag, së bashku me dënimin me burg për shkelje. Kjo ndikoi negativisht te romët. Lundi përdor kompetencat e saj si nëpunëse dhe falsifikon pasaportat e tyre, duke hequr dokumentacionin për lëvizjet e tyre.

Më vonë, kur Rosier pëson një aksident jashtë fshatit, ai shpëtohet nga romët, të cilët e trajtojnë kryetarin me praktikat e tyre tradicionale të shërimit. Ai u shet shtëpinë e të atit për t'i mbrojtur nga politika fashiste e burgosjes së të pastrehëve. Lundi i regjistron fëmijët në shkollën e saj. Romët liridashës pranojnë se këta francezë po përpiqen të ndihmojnë, por të luftojnë me jetën në një vend të caktuar dhe rregullat e arsimit formal.

Kur nazistët mbërrijnë, Rosier dhe Lundi zbulohen se janë anëtarë të Rezistencës Franceze ; ata arrestohen dhe torturohen gjatë marrjes në pyetje. Nazistët grumbullojnë romët dhe i dërgojnë në kampe përqendrimi . Klodi, i përkujdesur nga Rosier, zgjedh të shkojë me romët.

Prodhimi

Redakto

Sfondi

Redakto

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Porajmos ishte përpjekja e Gjermanisë naziste, Shtetit të Pavarur të Kroacisë, Hungarisë së Horthy dhe aleatëve të tyre për të shfarosur popullin romë të Evropës.[7] Nën sundimin e Hitlerit, si romët ashtu edhe hebrenjtë u përkufizuan si "armiq të shtetit të bazuar në racë" nga Ligjet e Nurembergut ; të dy grupet u vunë në shënjestër të politikave dhe persekutimit të ngjashëm, duke kulmuar me asgjësimin pothuajse të të dy popullsive në vendet e pushtuara nga nazistët.[8] Përllogaritjet e numrit të vdekjeve të romëve në Luftën e Dytë Botërore variojnë nga 220,000 deri në 1,500,000.[9]

Për shkak se komunitetet rome të Evropës Lindore ishin më pak të organizuara se komunitetet hebraike, Porajmos nuk ishte i dokumentuar mirë. Ekzistonte gjithashtu një prirje për të minimizuar shifrat aktuale, sipas Ian Hancock, drejtor i Programit të Studimeve Rome në Universitetin e Teksasit në Austin.[10] Tony Gatlif, filmat e të cilit kryesisht kanë si subjekt romë, kishte dashur prej kohësh të bënte një dokumentar mbi këtë temë më pak të njohur, por mungesa e provave të mjaftueshme të dokumentuara së bashku me mungesën e shifrave të sakta të regjistrimit të paraluftës për romët e bëri atë. vështirë.[11]

Zhvillimi

Redakto

Kërkimi i Gatlifit filloi në vitin 1970 kur ai iu afrua Matéo Maximoff, një shkrimtar francez me etni rome. Të dy shkuan në Montreuil për të intervistuar romët, të cilët fillimisht nuk ishin shumë të gatshëm për të diskutuar temën e Porajmos. Gatlif po hulumtonte gjithashtu Justes, francezët që u përpoqën të mbronin romët nga persekutimi. [12] Pas përpjekjeve të ish-presidentit francez Jacques Chirac për të nderuar Justes, [13] Gatlif hasi në Yvette Lundy, një ish-mësuese shkolle në Gionges, La Marne, e cila ishte dëbuar për falsifikim dokumentesh për romët. [14] Gatlif mori gjithashtu një anekdotë nga Jacques Sigot, një historian që ka dokumentuar Porajmos, [15] e cila më vonë do të ndihmonte me historinë. Anekdota flet për një familje rome të shpëtuar nga dërgimi në kampin në Montreuil-Bellay nga një avokat francez, i cili i shiti shtëpinë e tij për një frangë të vetme. Në pamundësi për t'u përshtatur me një stil jetese të palëvizshme, familja doli në rrugë, gjë që çoi në arrestimin e tyre në Francën veriore dhe përfundimisht në burgosjen në kampin e përqendrimit të Aushvicit.

Personazhet në Korkoro janë nxjerrë nga anekdota e Sigotit. Filmi gjurmon jetën e familjes rome gjatë luftës, nga mosbesimi i tyre ndaj ndalimit të udhëtimit, refuzimi i tyre nga të tjerët kur qëndrojnë në një vend, deri në arrestimin, burgosjen, çlirimin e tyre me ndihmën e një kryebashkiaku lokal francez dhe një noteri, lufta e tyre për të jetuar në një mënyrë jo nomade, dhe më pas arrestimi përfundimtar përpara se të dërgoheshin në Kampet e Vdekjes. Personazhi Théodore Rosier bazohet në noterin në anekdotë. Personazhi tjetër i Juste, Lise Lundi, bazohet në Yvette Lundy dhe një mësuese të vjetër të Gatlifit nga Belcourt në Algjeri, e cila ishte komuniste dhe ndihmëse me Front de Libération Nationale (Fronti Nacional Çlirimtar).

I synuar të jetë një dokumentar, Korkoro u shndërrua në një dramë për shkak të mungesës së dokumenteve të mjaftueshme mbështetëse. Gatlif shkroi skenarin fillestar brenda një muaji; modifikime të mëtejshme pasuan më vonë të cilat e bënë stilin e filmit një rrëfim nga personazhet Rosier dhe Lundi. Gatlif përdori ndihmën e Lundit për të shkruar skenat që lidhen me të, të cilave ai shtoi përvojat e tij me mësuesin e tij. Shfaqja e parë e romëve në film është frymëzuar nga mënyra se si romët nomad u shfaqën në mes të askundit pasi Gatlif kishte punuar për karakterizimin për më shumë se një vit. Një vit tjetër kaloi në zhvillimin e karakterit të Taloche.

 
 
 
Principal cast : James Thiérrée (top), Marie-Josée Croze(middle) and Marc Lavoine(bottom)

Aktrimi

Redakto

Gatlif donte të përfaqësonte të gjithë komunitetin rom në naivitetin dhe pastërtinë e Félix Lavil dit Taloche. Si shembull, Taloche tregohet se ka frikë nga fantazmat, duke i bërë jehonë fobisë rome. Për rolin e Taloche, Gatlifit kishte nevojë për një muzikant me aftësi akrobatike; kjo doli shumë e vështirë për t'u gjetur. Në Paris në Théâtre de la Ville, atij i bëri përshtypje James Thiérrée, nipi i Charlie Chaplin . Një jo-rom, (edhe pse gjyshja e Chaplin ishte rome) Thiérrée mësoi romane dhe muzikë rome swing në gjashtë muaj.

Për Théodore Rosier, Gatlif donte që dikush të imitonte një francez tipik të kohës, me një "zë dhe fytyrë pak si ai i Pierre Fresnay, Maurice Ronet, Jacques Charrier ose Gérard Philippe ", të cilin e gjeti te Marc Lavoine. Marie-Josée Croze ishte zgjedhja e dukshme për Mademoiselle Lise Lundi. Gatlif e kishte imagjinuar Lundin si një "personazh Hitchcock: i brishtë, misterioz dhe i fortë".

Pierre Pentecôte, personazhi i milicisë i luajtur nga Carlo Brandt, u prezantua me një pamje të dhimbshme, sesa me një karikaturë djallëzore. Kapela e tij e varur dhe disa kilogramë më tepër simbolizojnë milicinë e trashë të asaj periudhe. Jetimi, P'tite Claude, u luajt nga Mathias Laliberté. Rufus u zgjodh nga Gatlif për rolin e Fernand për shkak të pamjes së tij tipike franceze. Puri Dai, gjyshja, u luajt nga Raya Bielenberg, një artiste norvegjeze me origjinë sovjetike dhe fituese e çmimit të artit të qytetit Oslo në vitin 2005, e cila përdor muzikën dhe kërcimin për ta bërë më të njohur kulturën rome në Norvegji.[16] Personazhet e tjerë të shquar të filmit, Darko, Kako, Chavo, Zanko dhe Tatane luajtën përkatësisht Arben Bajraktaraj, Georges Babluani, Ilijir Selimoski, Kevyn Diana dhe Thomas Baumgartner. Levis, një personazh i vogël u luajt nga stërnipi i atëhershëm 11-vjeçar i Django Reinhardt, një kitarist virtuoz i xhazit dhe kompozitor i etnisë Manouche Rome.[17] Kasti përfshinte njerëz të shumë kombësive, shqiptarë, kosovarë, gjeorgjianë, serbë, francezë dhe norvegjezë së bashku me nëntë romë që Gatlif gjeti që jetonin në varfëri ekstreme në Transilvani. U morën masa që këta romë të qëndronin në Francë për tre deri në katër muaj që u deshën për xhirimin e filmit.

Xhirimet

Redakto

Filmi është xhiruar në Loire, në Monts du Forez, Rozier-Côtes-d'Aurec dhe Saint-Bonnet-le-Château.[18] Mjetet e përdorura në film, të cilat ishin shumë të ngjashme me ato të përdorura në vitin 1943, vinin nga Transilvania. Gardhet me tela me gjemba të kampeve të përqendrimit janë të vërteta të ndërtuara nga nazistët në Rumani, të cilat mund të dallohen nga ato të përdorura për bagëtinë për shkak të hapësirës së tyre më të dendur.

Thierrée ishte i vetmi aktor që lejohej të improvizonte. Karakterizimi i tij i Taloche u ndërtua mbi spontanitetin dhe në shumë raste, Gatlif nuk e kishte idenë se si do të vepronte në një skenë, si për shembull në skenën e çezmës në të cilën ai zhytet në një shkallë. Në një skenë tjetër, në të cilën ai kërcen me muzikë lufte në sfond, Thierrée pretendoi të bënte dashuri me tokën si një kafshë. Gatlif, i cili donte që personazhi të kishte aftësinë për të ndjerë rrezikun e ardhshëm, siç bëjnë shpesh kafshët, deklaroi se Thierrée ishte i përshtatshëm për rolin sepse ai është shumë një kafshë. Skena e kërcimit ku Taloche shfaqet duke rënë nga një pemë është realizuar pa marifete.

Temat dhe analizat

Redakto

Kokoro është krahasuar me Listën e Shindlerit, një dramë e njohur amerikane e Holokaustit. Në stilin e tij regjisor Gatlif përballoi kulturën e gjallë rome në sfondin e luftës.[19] Në veçanti, recensentët komentuan mënyrën delikate në të cilën ai trajtoi aspektet e tmerrshme të luftës dhe mënyrën në të cilën ai i portretizoi romët në një mënyrë jostereotipe. Përveç personazheve romë, filmi ka edhe një spiun të Rezistencës Franceze dhe një jetim dikenzian. Kritikët bënë gjithashtu krahasime midis gjendjes së romëve në film, të vendosur gjatë Luftës së Dytë Botërore, dhe rrethanave të tyre në të tashmen.[20]

Elementet e Holokaustit

Redakto

Kritikët e krahasuan Korkoron me Listën e Shindlerit të Steven Spielberg për shkak të sakrificave që Rosier bëri për të mbrojtur romët nga nazistët. Një rishikim në Moving Pictures Network e quajti atë "Lista e Schindler minus fundi i lumtur", duke përmendur mungesën e lehtësimit komik, duke krijuar një paaftësi për t'u lidhur me audiencën. Skena hapëse, një pamje nga afër e gardheve me tela me gjemba të shtrira përgjatë shtyllave prej druri me kazermat e kampit të internimit në sfond, është një imazh i zakonshëm për shumë filma të Holokaustit, shkroi Scott Tobias, i cili gjithashtu komentoi veprimet "shindleriane" të Rosierit. ia jep shtëpinë e tij romëve – një vlerësim i mbështetur nga rishikimi i Eric Hynes në Time Out, Nju Jork.[21] Sophie Benamon në L'Express vuri re se Gatlif trajtoi tmerret e Holokaustit duke i nënkuptuar ato nëpërmjet simbolizmit, të tilla si portretizimi i një fëmije të braktisur, sugjerimi i prindërve të burgosur dhe një orë me shenja hebraike që shihen të shtrirë të braktisur në mes të shinave hekurudhore., duke nënkuptuar kalimin e një treni që çonte hebrenjtë në një geto.[22] Jr Glens Heath, duke shkruar për Slant Magazine, vuri në dukje se karakterizimi i Gatlifit për arkivat historike jo të plota me të cilat ai u prezantua e bëri filmin një "historografi personale të Luftës së Dytë Botërore", ku personazhet "kapërcejnë viktimizimin" në vend që të zhyten në melodramë, të konsideruar si një karakteristikë tipike e filmit të Holokaustit.[23] Michael Nordine shkroi për Hammer to Nail se ky film nuk mund të krahasohet me Jeta është e Bukur dhe "përralla të tjera ngritëse" me tema të Holokaustit për shkak të portretizimit të drejtpërdrejtë të ngjarjeve realiste.[24]

Publikimi

Redakto

Filmi u shfaq premierë në Festivalin Botëror të Filmit në Montreal 2009, duke konkurruar në seksionin e konkurrencës botërore, i rezervuar për premiera botërore dhe ndërkombëtare, për çmimet Çmimin e Madh të Amerikave, Çmimin e Madh Special të Jurisë, Regjisorin më të mirë, Aktoren më të mirë, Aktori më i mirë, Skenari më i mirë, Kontributi më i mirë artistik dhe Çmimi për Inovacionin. Krahas filmit, Gatlif publikoi një roman me të njëjtin emër, Liberté, të cilin ai e shkroi bashkë me romancierin francez Eric Kannay. Libri ndjek skenarin e filmit.[25]

Pritja

Redakto

Arka

Redakto

Korkoro u publikua në Francë më 24 shkurt 2010, me fitim 601,252 dollarë, dhe në Belgjikë më 28 prill 2010, duke fituar 8,252 dollarë, për një total ndërkombëtar prej 618,846 dollarë. Korkoro u shfaq premierë në Amerikën e Veriut më 25 mars 2011 në Cinema Village të Nju Jorkut, me Lorber Films që mban të drejtat e saj të shpërndarjes.[26] Filmi fitoi 1,224 dollarë gjatë fundjavës së hapjes dhe u rendit i 107-ti në arkë. Ai fitoi 8,179 dollarë në 15 javë në kinematë e Amerikës së Veriut. Kjo e solli totalin bruto në 627,088 dollarë.

Përgjigje kritike

Redakto

Toni dhe stili narrativ i filmit morën reagime të ndryshme nga kritikët. Ronnie Scheib në Variety e gjeti atë të mbushur me patos të tepruar, "duke lëvizur mes të zakonshmes dhe sublime",[27] ndërsa Odile Tremblay ( Le Monde ) tha në të kundërtën se filmi shmangte patosin e tepruar, duke e bërë atë qesharak dhe tragjik në botë. në të njëjtën kohë,[28] një vëzhgim që u mbështet nga Jacques Mandelbaum në Le Devoir, i cili shkroi se filmi përzien humorin, ndjeshmërinë dhe dramën. Recensioni Hammer to Nail ' Michael Nordine pohoi se filmi nuk është "as një festë keqardhje, as një përpjekje emocionalisht manipuluese", por një portretizimi i drejtpërdrejtë i gjërave ashtu siç ishin, duke përmendur portretizimin e Gatlifit për romët si "sigurisht dashamirës, por aspak pika a duket tepër kështu." Filmi jepte analiza të pamjaftueshme mbi "ligjet anti-roaming" dhe shënjestrimin e tyre ndaj romëve, vëzhgoi recensenti, të cilit nazistët dhe të gjithë personazhet e tjerë anti-romë në film u panë si "fanatorë një dimensional".[29] Bob Hill ( Moving Pictures Network ) kritikoi se filmi nuk arriti të arrijë një akord emocional, ndryshe nga filmat dhe librat e tjerë me një temë të ngjashme. Ai pranoi se ishte një "film i rëndësishëm, por jo një film i mrekullueshëm - apo edhe një veçanërisht i mirë, për këtë çështje." Për një shikues të rastësishëm të filmit, ai tha: ' Korkoro ' ndihet si një djegie e ngadaltë, që mbetet shumë kohë pasi shumica e audiencës e ka quajtur prej kohësh se ka hequr dorë". Në mbrojtje të stilit të rrëfyer jokoherent të filmit, Jr Glenn Heath në Slant Magazine shpjegoi se Gatlif e synonte atë më pak si një dramë historike dhe më shumë si të evokonte ndjenjën e një kujtese, duke thithur rrjedhën e teknikave të vetëdijes . Duke komentuar tonin e tij, ai shkroi se "Korkoro është një ekzaminim i rezervuar, por i qëndrueshëm i tmerrit kolektivisht të heshtur". Në L'Express, Sophie Benamon deklaroi se me ritmin e kontrolluar të filmit, ai i mban shikuesit pa frymë dhe shkakton emocione. Alexis Campion në Le Journal du Dimanche deklaroi se filmi i kapërcen stereotipet ndërsa recensenti në Arizona Reporter vuri në dukje se disa mund ta konsiderojnë atë si stereotip të romëve.[30]

Çmimet

Redakto
Viti Çmimi Kategoria Kredit Fitoi Ref.
2009 Montreal World Film Festival Grand Prix of the Americas Korkoro Fitues/e [31]
Audience Award, International Korkoro Fitues/e
Prize of the Ecumenical Jury – Special Mention Korkoro Fitues/e
2010 Festival international du film d'histoire de Pessac Prix du public Korkoro Fitues/e [32]
MedFilm Festival Special Mention Korkoro Fitues/e [33]
The Time for Peace Film and Music Awards Best Picture & Directing Tony Gatlif Florian Gallenberger – John Rabe [34]
Founders' Choice Picture Tony Gatlif Fitues/e [35][36]
2011 César Awards Best Music Written for a Film Tony Gatlif,

Delphine Mantoulet 		Alexandre Desplat – The Ghost Writer [37]

Referime

Redakto
  1. ^ Campion, Alexis (20 shkurt 2010). "Au nom des Tsiganes déportés". Le Journal du Dimanche (në frëngjisht). Paris. Arkivuar nga origjinali më 23 mars 2012. Marrë më 15 korrik 2011.
  2. ^ Knegt, Peter (8 shtator 2009). "Korkoro Leads Montreal World Fest Winners". indieWire. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Korkoro – Box office". Box Office Mojo. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Tobias, Scott (24 mars 2011). "Korkoro: Freedom's Music, Amid The Din Of War". NPR. United States. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Saltz, Rachel (24 mars 2011). "Stories of War Through a Gypsy Lens". The New York Times. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Malone, Fr. Peter (11 shkurt 2011). "Film: Korkoro". Independent Catholic News. London. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Matras, Yaron (2004). "A conflict of paradigms: review article" (PDF). Romani Studies 5; Gypsy Lore Society. 14 (2): 195. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 8 maj 2011. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Barsony, James (2008). "Facts and Debates: The Roma Holocaust". Pharrajimos: The Fate of the Roma During the Holocaust. New York City: The International Debate Education Association. fq. 1–13. ISBN 978-1-932716-30-6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Hancock, Ian (2005). "True Romanies and the Holocaust: A Re-evaluation and an overview". The Historiography of the Holocaust. Palgrave Macmillan. fq. 383–396. ISBN 1-4039-9927-9. Arkivuar nga origjinali më 9 qershor 2019. Marrë më 9 prill 2022. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Hancock, Ian (2000). "Downplaying the Porajmos: The Trend to Minimize the Romani Holocaust". Patrin (Sept 23). Arkivuar nga origjinali më 26 tetor 2009. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "Press Release document" (PDF). Lorber Films. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 1 prill 2012. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ Baltel, Sipa (24 shkurt 2010). "Tony Gatlif et la tragédie oubliée". Le Nouvel Observateur (në frëngjisht). Paris. Arkivuar nga origjinali më 3 tetor 2011. Marrë më 15 korrik 2011.
  13. ^ Gurrey, Beatrice (18 janar 2007). "Jacques Chirac fait entrer les Justes au Panthéon et invite la France à regarder son histoire en face". Le Monde (në frëngjisht). Paris. Marrë më 15 korrik 2011.
  14. ^ LG (23 shkurt 2010). "Yvette Lundy, inspire un film à Tony Gatlif". France 3 (në frëngjisht). Paris. Arkivuar nga origjinali më 24 korrik 2011. Marrë më 15 korrik 2011.
  15. ^ Descalles, Julien (7 gusht 2010). "La victoire de Jacques Sigot, alias Tchopa". Le Journal du Dimanche (në frëngjisht). Paris. Arkivuar nga origjinali më 23 mars 2012. Marrë më 15 korrik 2011.
  16. ^ Web archives (2005). "Oslo City art award archive". Oslo Kommune (në norvegjisht). Oslo. Marrë më 15 korrik 2011.
  17. ^ MiNiMuM, Benjamin. "Freedom". Mondomix (në frëngjisht). Marrë më 18 korrik 2011.
  18. ^ J, Sauvadon (23 shkurt 2010). "Tourné dans la Loire, Liberté sort sur les écrans". France 3 (në frëngjisht). Paris. Arkivuar nga origjinali më 2 mars 2010. Marrë më 15 korrik 2011.
  19. ^ Mandelbaum, Jacques (23 shkurt 2010). "Liberté : Si quelqu'un s'inquiète de notre absence..." Le Monde (në frëngjisht). Paris. Marrë më 15 korrik 2011.
  20. ^ Hill, Bob (21 mars 2011). "Korkoro (Freedom)". Moving Pictures Network. Arkivuar nga origjinali më 22 gusht 2011. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ Hynes, Eric (21 mars 2011). "Gypsies flee Nazis in Tony Gatlif's WWII melodrama". TimeOut New York. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ Benamon, Sophie (23 shkurt 2010). "Liberté, maîtrisé et dynamique". L'Express (në frëngjisht). Paris. Marrë më 17 korrik 2011.
  23. ^ Heath, Glenn Jr (22 mars 2011). "Korkoro". Slant Magazine. New York City. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  24. ^ Nordine, Michael (4 prill 2011). "Korkoro, The Unvanquished". Hammer to Nail. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ Gatlif, Tony; Kannay, Eric (2009). Liberté. Librairie Académique Perrin. ISBN 978-2-262-03062-9. OCLC 718399919. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  26. ^ Cox, Gordon (23 shkurt 2011). "Lorber takes U. S. rights to Korkoro". Variety. New York City. Marrë më 7 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ Scheib, Ronnie (3 shtator 2009). "Korkoro". Variety. New York City. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  28. ^ Tremblay, Odile (29 gusht 2009). "En compétition au 33e FFM – La liberté menottée". Le Devoir (në frëngjisht). Montreal. Arkivuar nga origjinali më 19 prill 2013. Marrë më 15 korrik 2011.
  29. ^ Lafferty, Brian (18 qershor 2011). "On the Silver Screen : Stark Raving Nomad". East County Magazine. California. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  30. ^ Karten, Harvey. "Korkoro (Freedom), Grade: B+". Arizona Reporter. Arkivuar nga origjinali më 11 mars 2012. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  31. ^ Vlessing, Etan (7 shtator 2009). "Korkoro tops Montreal fest". The Hollywood Reporter. Los Angeles. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  32. ^ Web Archives. "Past winners". Festival international du film d'histoire de Pessac. Arkivuar nga origjinali më 14 maj 2011. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  33. ^ Web Archives (2010). "Winners of MedFilm Festival, 2010". MedFilm Festival. Arkivuar nga origjinali më 28 korrik 2011. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  34. ^ Web Archives (2010). "Nominees List". Time for Peace. Arkivuar nga origjinali më 11 dhjetor 2010. Marrë më 15 korrik 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  35. ^ Leffler, Rebecca (12 nëntor 2010). "Sting honoured at Time for Peace Awards". The Hollywood Reporter. Los Angeles. Marrë më 7 gusht 2011. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  36. ^ Web Archives (2010). "List of Winners from 1994". Time for Peace. Marrë më 7 gusht 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  37. ^ "La liste des nominations pour les César". Le Nouvel Observateur (në frëngjisht). Paris. 21 janar 2011. Marrë më 15 korrik 2011.

Lidhje të jashtme

Redakto
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Korkoro&oldid=2650407"