Gers ( shqiptimi frëngjisht: [ʒɛʁ(s)] ; Ocitanisht: Gers ose Gerç , [dʒɛɾs] ) është një departamentrajonin e Ocitanisë, Franca Jugperëndimore. I quajtur sipas lumit Gers, banorët e tij quhen Gersois dhe Gersoisesfrëngjisht ose Gersarë dhe Gersare . Në vitin 2019, ai kishte një popullsi prej 191,377. [2]

Gersi

Gers/Gerç (Ocitanisht)

Gers (Frëngjisht)
Ndërtesa e prefekturës në Auch
Ndërtesa e prefekturës në Auch
Flamuri i Gersi Gers/Gerç (Ocitanisht) Gers (Frëngjisht)
Stema Gersi Gers/Gerç (Ocitanisht) Gers (Frëngjisht)
Vendndodhja e Gersit në Francë
Vendndodhja e Gersit në Francë
Koordinatat: 43°39′N 0°35′E / 43.650°N 0.583°E / 43.650; 0.583
ShtetiFranca
RajoniOcitania
PrefekturaAuch
NënprefekturatCondom
Mirande
Qeveria
 • President i Këshillit të DepartamentitPhilippe Dupouy[1] (PS)
Sipërfaqja
 • Gjithsej6.257 km2 (2,416 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2019)
 • Gjithsej191.377
 • Vendi90
 • Dendësia0.031/km2 (0.079/sq mi)
Emri i banorëveGjersar (meshkujt) Gjersare (femrat)
Zona kohoreUTC+1 (CET)
 • Verës (DST)UTC+2 (CEST)
Numri i departamentit32
Qarqet3
Kantonet17
Komunat461

Historia Redakto

Gersi është një nga 83 departamentet origjinale të krijuara gjatë Revolucionit Francez më 4 mars 1790. Ai u krijua nga pjesë të provincave të mëparshme të Gyjenës dhe Gaskonisë. Ai është i rrethuar nga departamentet Pirenejtë e Sipërm, Garonë e Sipërme, Tarn-dhe-Garonë, Olt dhe Garonë, Landes dhe Pirenejtë Atlantikë . Në 1808 ajo humbi Lavitin në anën e saj veri-lindore që iu bashkua departamentit të sapokrijuar të Tarn dhe Garonë . [3]

Kultura Redakto

Kultura është kryesisht bujqësore, me theks të veçantë në specialitetet gastronomike vendore si:

  • Brandy Armagnac ;
  • Cotes de Gascogne ;
  • Floc de Gascogne ;
  • Foie gras ;
  • Kërpudha të egra.

Gjithashtu, disa kultura të spikatura janë misri, kolza, luledielli dhe gruri .

Gjuha Gaskone është një dialekt i ocitanishtes, por nuk flitet gerësisht. Departamenti karakterizohet nga fshatra të përgjumur bastidë dhe kodra që shohin Pirenejtë në jug. Aleksandër Dyma,babai krijoi të famshmin gersar d'Artagnan, musketierin e katërt të Tre musketierëve . Një muze për d'Artagnanin gjendet në fshatin gersar Lupiac .

Demografia Redakto

Popullsia në vite
VitiPop.±%
1801257,609—    
1806287,021+11.4%
1821301,336+5.0%
1831312,16+3.6%
1841311,447−0.2%
1851307,479−1.3%
1861298,931−2.8%
1872284,717−4.8%
1881281,532−1.1%
1891261,084−7.3%
1901238,448−8.7%
1911221,994−6.9%
1921194,406−12.4%
1931193,134−0.7%
1936192,451−0.4%
1946190,431−1.0%
1954185,111−2.8%
1962182,264−1.5%
1968181,577−0.4%
1975175,366−3.4%
1982174,154−0.7%
1990174,587+0.2%
1999172,335−1.3%
2006181,375+5.2%
2011188,893+4.1%
2016190,664+0.9%

I vendosur në Francën Jugperëndimore, Gersi shpesh përmendet si ndër zonat më pak të populluara (30.5 njerëz/km 2 në 2016), zonat më pak urbane ose më rurale në të gjithë Evropën Perëndimore . Lista e 10 komunave më të populluara të departamentit: [2]

Komuna Popullsia (2019)
Auch 22,173
L'Isle-Jourdain 9,072
Prezervativi 6493
Fleurance 5924
Eauze 3975
Lectoure 3672
Vic-Fezensac 3546
Mirande 3,450
Gimont 3,016
Pavie 2501

Klima Redakto

Shiu vjetor varion nga më shumë se 900 mm në jug-perëndim të departamentit, në më pak se 700 mm në Veri-Lindje ( Auch, Condom, Lectoure ).

Dimrat variojnë, me temperatura vetëm herë pas here nën 0, por klima mbetet e butë dhe e thatë. Sasia e diellit është rreth 1950 orë/vit.

Verat janë të nxehta dhe të thata. Auch është, së bashku me Tuluzën, Nimesin, Carpentrasin, Ajaçion, Marsejën, Tulonin dhe Përpinjanin, një nga qytetet më të nxehta në Francë.

Turizmi Redakto

Sipas të dhënave të fundit, turizmi shënon këto shifra:

  • 610 000 turistë,
  • 5.900.000 netë të fjetura nga ata,
  • 22.100 shtretër,
  • 2 400 vende pune nga turizmi,
  • turisti përfaqëson një të njëvlershme prej 17.100 banorësh të përhershëm,
  • shpenzimet e tyre të parashikuara janë 141.000.000 €.

Referime Redakto

  1. ^ "Philippe Dupouy succède à Philippe Martin à la tête du département du Gers". France 3. 25 janar 2022. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Populations légales 2019: 32 Gers, INSEE
  3. ^ The Penny Cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge: Tai-Wan to Titlarks, Volume 24 (në anglisht). London: Charles Knight and Co. 1842. fq. 63–64.