Gjeneral gramafoni
Ky artikulli ndoshta përmban kërkime origjinale. |
|
Filmi Gjeneral Gramafoni prodhim i vitit 1978.
Regjisor: Viktor Gjika, Skenari: Vath Koreshi, Producent: Shqipëria e Re, Muzika: Aleksandër Peçi.
Përmbajtja e filmit
RedaktoNë mesin e viteve ’30 fillon penetrimi dhe parapërgatitja e pushtimit Italian të vitit 1939. Halit Berati, një klarinetist virtuoz dhe Parandili ftohen nga një sipërmarrës Italian të inçizojnë në pllaka gramafoni, meloditë e tyre të cilat do të shiten së bashku me muzikën italiane të kohës së fashizmit. Gjatë kësaj kohe fillojnë grevat e punëtorëve të naftës ku Halil Berati është punëtor.
« ...çfarë i ndodh një populli para-modern, tradicional, feudal, i cili ndodhet në pikëprerjen e dhunshme me logjikat e rendit kapitalist të pushtuesit, ende jo zyrtar ? Ndoshta kjo është pyetja madhore e regjisorit Gjika që përbën edhe subjektin kryesor të filmit.» (Julian Bejko, Shoqëria e Kinemasë, I, Regjimi i vjeter dhe lufta e popullit, Edlora, Tiranë, 2012, fq.56)
« Te "Gjenerali", rendi kapitalist vjen nëpërmjet pushtimit, hap pas hapi, pa iu vërsulur institucioneve shqiptare të monarkisë që në çastin e parë. Si një regjim shfrytëzimi, vështirësia e tij e parë është përballja me një realitet të vonuar shoqëror dhe ekonomik. Problemi i tij është se si të shtjerë në dorë pasuritë e popullit, shpirtin krijues, pasuritë natyrore, forcën e punës. » (Julian Bejko, Shoqëria e Kinemasë, I, Regjimi i vjeter dhe lufta e popullit, Edlora, Tiranë, 2012, fq.61)
« Filmi është, një kritikë ndaj kapitalizmit si shfrytëzues jo vetëm i forcës punëtore por dhe e talenteve e pasurive kombëtare të veçanta njerëzore. Në këtë mënyrë rikthehemi te klisheja klasike e epokës totalitare e përfaqësuar dhe në kinemanë tonë: komunizmi kundër kapitalizmit, populli kundër pushtuesit, vlera kombëtare kundër vlerave fluide, e veçanta kundër rrëmujës identike. Kategori armiqësore të shpalosura kryesisht gjatë luftës së ftohtë. Kontradikta që ndodhen në bërthamën e fuqive të mëdha: i civilizuar - i prapambetur, i kultivuar - barbar, të cilat legjitimohen përmes frymës së progresit të të emancipuarit, i mjeshtrit të madh që krijon jo vetëm hierarki vlerore e kuptimore por ndonjëherë edhe raciale. »
Referime
RedaktoAktorët në role
Redakto- Bujar Lako - Halit Berati
- Guljelm Radoja - Alberto
- Kadri Roshi - Parandili
- Sulejman Pitarka - Avdi Mamani
- Reshat Arbana - Kryetari i bashkisë
- Sheri Mita - Mikelja
- Stavri shkurti - Brahoja
- Mimoza Topalli
- Petraq Xhillari
- Muhamet Sherri
- Adrian Rruga
- Llambi Kaçani
- Tinka Kurti - Nëna e Halitit
- Dhimitër Orgocka - Misiri
- Kastriot Azizaj -
- Sander Prosi - Sefedini
- Shpëtim Shmili - Valeta
- Sotiraq Çili -
- Piro Kita - Tili
- Luftar Paja -
- Margarita Xhepa -
- Ilir Erzeni -
- Marko Bitraku - Isufi, xhandari
- Kiço Keni -
- Dhimitër Greku -
- Gens Hasani -
- Rifat Dajko -
- Lefter Buçko -
- Dhimitër Trajçe -
- Alki Zeqiri -
- Raqi Jankulla -
- Abedin Hajro -
- Laver Bariu -
- Pertef Larti -
- Remzi Lelaj -
- Mentor Xhemali -