The Godfather Part III

Kumbari III (anglisht The Godfather Part III) është një film krimi amerikan i vitit 1990 i prodhuar dhe drejtuar nga Francis Ford Coppola nga skenari i bashkëshkruar me Mario Puzo. Në film luajnë Al Pacino, Diane Keaton, Talia Shire, Andy García, Eli Wallach, Joe Mantegna, Bridget Fonda, George Hamilton, dhe Sofia Coppola. Është pjesa e tretë dhe e fundit në trilogjinë The Godfather. Një vazhdim i The Godfather (1972) dhe The Godfather: Part 2 (1974), përfundon historinë imagjinare të Michael Corleone, patriarkut të familjes Corleone, i cili përpiqet të legjitimojë perandorinë e tij kriminale. Filmi përfshin gjithashtu rrëfime të trilluara të dy ngjarjeve të jetës reale: vdekja e Papa Gjon Palit I në vitin 1978 dhe skandali bankar Papal i viteve 1981–1982, të dyja të lidhura me punët e biznesit të Michael Corleone.

The Godfather Part III
Regjia nga	Francis Ford Coppola
Shkruar nga	Mario Puzo Francis Ford Coppola
Prodhuesi	Francis Ford Coppola
Luajnë	Al Pacino Diane Keaton Talia Shire Andy García Eli Wallach Joe Mantegna Bridget Fonda George Hamilton Sofia Coppola
Kinematografia	Gordon Willis
Montazhi	Barry Malkin Lisa Fruchtman Walter Murch
Muzika	Carmine Coppola
Kompanitë prodhuese	Paramount Pictures Zoetrope Studios
Shpërndarë nga	Paramount Pictures
Data e publikimit	20 dhjetor 1990 (Beverly Hills) 25 dhjetor 1990 (Shtetet e Bashkuara)
Kohëzgjatja	162 minutes
Shteti	Shtetet e Bashkuara
Gjuha	Anglisht
Buxheti	$54 million
Fitimi	$136.9 million

Titulli i synuar i Coppola dhe Puzo për filmin ishte Vdekja e Michael Corleone, të cilin Paramount Pictures e refuzoi; Coppola e konsideron serialin si një duologji, ndërsa pjesa III shërben si epilog. The Godfather Part III mori vlerësime përgjithësisht të përziera. Kritikët vlerësuan interpretimet e Pacinos dhe Garcias, kinematografinë, montazhin, dizajnin e produksionit dhe drejtimin e Coppola, por kritikuan komplotin dhe kastin e Sofia Coppola.

Filmi u shpërnda nga Paramount, i cili shpërndau edhe dy filmat e mëparshëm. Ai u shfaq premierë në Beverly Hills më 20 dhjetor 1990 dhe u publikua në Shtetet e Bashkuara në ditën e Krishtlindjeve, më 25 dhjetor. Ai fitoi 136.8 milionë dollarë dhe u nominua për shtatë Academy Awards, duke përfshirë filmin më të mirë. Në dhjetor 2020, një version i ri i filmit, i titulluar The Godfather Coda: The Death of Michael Corleone, u publikua për të përkuar me 30 vjetorin e versionit origjinal.

Ngjarja

Filmi fillon në vitin 1979. Pasuria e Corleonoëve në Liqenin Tahoe braktiset, ndërsa Michael këthehet në New York i cili përpiqet që të këthejë autoritetin për familjen Corleone. Ju shkruan letër fëmijëve të tij, dhe i lutë të vijnë në ceremoninë, pastaj i lutë të bindin edhe nënën e tyre Kay që edhe ajo të vijë me ta. Michael formon Rrethin Don Vito Corleone, për të cilën është shpërblye me dekoratën e Rendit Shën. Sebastijan.

Pas ceremonisë, në një kënd të veçantë takohen Michaeli dhe i biri Anthony i cili i tregon babait se do ti braktisë studimet dhe ka në plan ti kushtohet karierës operistike të këndimit, të cilin e përkrahë edhe nëna e tij Kay.

Në ceremoni u lajmmrue edhe Vincent Mancini, djali jo i ligjshëm i Sonnyit. Vincent ngatrrohet me Zasin, mafijozin njujorkez dhe drejtues në fushën të cilën përfshihet familja Corleone. Vincent i tregon Zasit se në atë pjesë nuk vepron ligji. Ngatrresa para Michaelit është e vrazhdë që Vincent ia kafshon një pjesë të veshit Zasit. Pas mossuksessit të pajtimit, Vincent e pyet Michaelin se a mund të punojë ai për te, që Michael i përgjigjet pozitivisht, por vetëm për një kohë të caktuar. Në të njejtën natë, dy meshkuj e sulmojnë Vincentin në banesë. Ky e mbytë njërin, dhe tjetrin e firigon dhe e detyron se është me porosi të Zasit. Vincent e mbytë gjithashtu edhe sulmuesin e dytë.

Michael përpiqet për të blerë nga Vatikani pjesën në kompaninë ndërkombëtare të pasurive të patundshme që mbajnë, IMMOBILIARE, e cila kontrollohet nga Vatikani. Kryepeshkopi Gilday, drejtor i Bankës së Vatikanit, u pajtua me vetëm një çmim prej 600 $ milion dollarë. Gilday e ka futë Selinë e Shenjtë në borxhe të rënda për shkak të lëvizjeve të tyre të gabuara dhe të korrupsionit. Nga ana tjetër, Michael kupton se puna nuk do të jetë e ratifikuar aq lehtë për shkak se disa njerëz në Vatikan janë kundër punës.

Don Altobello, një mafijoz i vjetër njujorkez i thotë Michaelit se partneri i tij i vjetër nga Nju Jorku duan të ndajnë punën me IMMOBILIARE. Takimi u mbajt në Atlantik City. Michaelit në këtë mbledhje i paguan bujarisht për bosët e mafias sasi të mëdha parashë të ardhura nga bizneset e lojërave të fatit, në të cilat të gjitha kanë nga një pjesë të aksioneve. Zasa nuk fiton asgjë. I tërbuar, tani e konsideron Michaelin si armik dhe thotë se publiku duhet të përcaktohet për njërin prej tyre, kur edhe ikë nga takimi. Pak minuta më vonë, dhoma dridhet nga zhurma e helikopterit dhe breshëritë e plumbave vërshëllojnë nga dritaret. Pothuajse të gjithë që ishte në takim u vranë, por Michael dhe Vincent arrijnë të shpëtojnë, dhe Vincent vendoset si mburojë e xhaxhait të tij. Michael kthehet në New York , duke u përpjekur për të gjetur një mënyrë për t'iu përgjigjur vrasjes. Por një shok që i shkakton atij diabeti duhet të shtrihet spital. Edhe pse kushërinjtë, Vincent dhe Maria, vajza e Michael, e fillojnë një marrëdhënie romantike. Vincent planifikon si ti hakmerret Zasit. Gjatë një panairi, ai dhe miqtë e tij e vranë Zasin dhe truprojat e tij.

Michael insiston që Vincent ti jap fund marrëdhënies me Marinë për shkak se lidhjet e tij në çështjet e familjes mund të rrezikojnë atë. Edhe pse Vincent ka rënë dakord, në Sicili, ku familja u zhvendos në mënyrë që të përfundojë marrëveshjen me Vatikan dhe të ishte i pranishëm në debutimin e operës së Anthonys, lidhja e tyre prap vazhdon.

Michael i jep detyrë Vincentit për të shkuar te Altobello dhe ta vërtetojë besnikërinë e tij. Vincent te Altobello ka për të bindur qëllimin e tij për të lënë familjen Corleone. Pas përfundimit të suksesshëm të intervistës, Altobello mbështet Vincent në besimin e tij dhe fut atë te Licio Lucchesi, njeri i cili ëshë pas konspiracionit që duhet ta shpëtojë punën e Michael me IMMOBILIARE.

Michael e viziton kardinalin Lambert, këshillëtarin qëllimirë dhe një shërbëtorë i urdhrave të zotit , për ta pyetur lidhur me punën me Immobiliarinë. Lamberto bisedon me Michael që të rrëfehet pas tridhetë viteve, në mesin e mëkateve të tjera, Michael pranon se ai i dha urdhër për ta vrarë vëllaiun të tij Fredo.

Gjatë një turneu në Sicili me Kay, e cila erdhi për shkak të operës, Michael, edhe nga ajo ka kërkuar falje, e që të dy e pranojnë se akoma e dojnë njëri tjetrin. Michaeli e informoi se vrau Don Tommasinon, mikun e tij nga Sicilia, nga i cili tani do të mund të fillojë një valë të re dhune. Kardinali Lamberto zgjidhet Papë Gjon Pali I, i cili duhet të thotë se puna me IMMOBILIARE shpejt të jetë e kryer.

Vincent i thotë Michaelit se ai e ka dëgjuar nga Altobello: Lucchesi është prapa komplot kundër marrëveshjes me IMMOBILIARE , dhe ky është një vrasës i cili vrau Don Tommasinon, i porositur për të vrarë edhe Michaelin. Vincent dëshiron ti hakmerret përsëri, por Michael e paralajmëron atë se një plan i tillë do të thotë një luftë e hapur. Vincent këmbëngul për hakmarrje, dhe Michael zhduket. I kërkon Vincentit të jetë në krye të familjes Corleone, me bekimin e Kumbarit të ri. Në shkëmbim, Vincent bie dakord për t'i dhënë fund marrëdhënies me Marynë.

Familja e tij vjen në Palermo në debutimin Anthonysë, në rolin kryesor në operën Cavalleria Rusticana . Plani i Vincentit i hakmarrjes tregon rezultate. Paralel me skenat e operës, realizohen vrasjet brutale të Lucchesias , Altobellos , Gildayas, dhe partnerëve tëe tjerë të cilët e kanë helmuar tashmë papën e ri. Vrasësi i cili është dërguar për të vrarë Michael , është duke pritur në pritë në operë . Vrasin edhe disa njerëz të Vincentit , por opera mbaron para se ai kishte një shans për të vrarë Michaelin . Vrasësi tërheqet shkallë para para operës dhe atje bënë përpjekje për të vrarë Michaelin . Në momentet kur Mary grindet me të atin për shkak të marrëdhënieve të ndaluara me Vincent , jehojnë dy të shtëna. Plumbi i parë e përshkon Michaelin në shpatull , rrëzohet në shkallë, plumbi i dytë e përshkon Maryn në gjoks, e cila vdes menjëherë. Michael i dëshpërimisht bërtitft nga dhimbja dhe zemërimi . Motra e tij dhe ish - gruaja e Connie Kay shikojnë reagimin e furishëm të Michaelit, pothuajse të habitur , vetëm tani e kuptonë se familja e tij ishte e dashur dhe e rëndësishme . Skena shndërrohet në një seri kujtimesh të Michael , së pari vallëzimi me Marinë në fillim të filmit , dhe duke Skena shndërrohet në një seri kujtimet e Michael , së pari vallëzimi me Marinë , dhe e fundit e cila tregon për Kay, skena është marrë nga pjesa e dytë të trilogji . Filmi përfundon në Sicili më 1997. Michael, tani flokëbardhë, njeri i vjetër, i ulur në kopshtin e vilës së tij. Bie karrige dhe vdes vetëm.

Tema

Ashtu si dy filmat e parë në trilogji, edhe pjesa e tretë merret me familjen. Shpëtimi gjithashtu luan një rol të madh, ndërsa Michael përpiqet që të shpengojë biznesin e familjes duke e lidhur atë me Vatikanin. Në rrëfimin e tij, Michael zbulon se ai urdhëroi vrasjen e vëllait të tij Fredo (në filmin e mëparshëm), dhe thotë se është mëkat që është i detyruar për të falur. Kardinali u përgjigj se "ju vetëm duhet të vuani" për këtë mëkat, por më pas duket keqkuptim; Michael interpreton përgjigjen e kardinalit si konfirmim se Zoti nuk do ta fal vrasjen e Fredo-së, por Kardinali ndoshta është duke iu referuar besimit katolik që njeriu duhet të kërkojë falje për të marrë atë (dhe duhet të premtojnë të mos e përsëritë mëkatin), diçka që Michael si "Don" nuk mund të bëjë.

Skenari

Skenari origjinal i cili ruhet në National Museum of the Cinema në Torino

Sipas një artikull në revistën Premiere, Coppola dhe Puzo kan kërkuar gjashtë muaj kohë, për të kompletuar versionin e parë të shkrimittë të skenarit deri në kohën e Pashkëve më 1981. Paramount ju dha atyre gjashtë javë afat, për përfundimin e skenarit, sepse ata mendonin se shfaqja e filmit duhet të jetë për Krishtlindje më 1981.

Al Pacino, Diane Keaton dhe Talia Shire përsëritin rolin e tyre nga dy filmat e parë. Sipas një komenti audio në një DVD, Coppola thotë se Robert Duvall e refuzon rolin , nëse nuk paguhet si Al Pacino. Në episodin e Inside të aktorit Studio, ai tha se ai e kupton se Pacino është yll, por ndryshimi në pagesa aq i lartë sa që është edhe fyes. Kur Duvall e refuzoi, Coppola krijoi rolin " BJ Harrison "(luajtur nga George Hamilton), për të zëvendësuar rolin Duvall në tregim. Regjisori gjithashtu shtoi se filmi i tij duket i paplotë "pa pjesëmarrjen e Robert Duvall". Sipas Coppolës, nëse Duvall dotë pranonte të luaj nëfilm, roli i Tom Hagenit do tëishte i mirë për të udhëhequr organizatat bamirëse në familjen Corleone . Coppola mendohet se në dy filmat e parë u tha tërëa për familjen e gjerë Corleone . Vetëm nga gjendja e vet katastrofale financiare e detyruan atë që të nënshkruajë një kontratë të re me Paramount për filmin e tretë. Në fakt, filmi i tij i dytë në Hollywood, me bugjet të madh Apocalyps Sot, u tregua se ishte një fatkeqësi komerciale .

Kritika

Edhe pse filmi ka fituar recenzione pozitive, mendohet se është pjesa më e dobët e triologjisë. Më së shumti është kritikuar aktrimi i Sofije Coppoles dhe ngjarja e cila është e quditshme dhe e komplikuar. Në recenzionin e vet të filmit, Roger Ebert thotë se ‘’si është e mundur të kuptohet ky film nëse nuk shiqohen dy të mëparshmit’’. Prandaj, Ebert ka shkruar një recenzion shumë pozitiv për filmin. Ai e vlerësoi filmin me tri yje, që është më shumë se sa i ka dhënë Kumbari II (tri). Përveë që falenderoi për filmin, e mbrojti edhe paraqitjen Sofije Coppoles, i cili thotë se nuk është zgjidhje e gabur për rolin që e luan. Kolegu i Ebertov , Gene Siskel, e vlerësoi filmin me katër yje dhe e vendosi në listën e 10 filmave më të mire të viteve të nëntëdhjetëta . Leonard Maltin e vlerësoi filmin me tri yje, dhe më tej shton se ‘’filmi ëshë bërë në mënyrë mjeshtërore’’, por më tej thotë se zgjedhja Sofije Coppoles e cila "përpak edhe mund të ishte fatale".

Rolet

• Al Pacino si Michael Corleone
• Andy García si Vincent Corleone
• Diane Keaton si Kay Adams-Corleone
• Talia Shire si Connie Corleone
• Sofia Coppola si Mary Corleone
• Eli Wallach si Don Altobello
• George Hamilton si B. J. Harrison
• Joe Mantegna si Joey Zasa
• Richard Bright si Al Neri
• Bridget Fonda si Grace Hamilton
• Raf Vallone si Cardinal Lamberto
• Franc D'Ambrosio si Anthony Corleone
• Donal Donnelly si Archbishop Gilday
• Helmut Berger si Frederick Keinszig
• Don Novello si Dominic Abbandando
• John Savage si Father Andrew Hagen
• Mario Donatone si Mosca
• Vittorio Duse si Don Tommasino
• Enzo Robutti si Don Licio Lucchesi
• Al Martino si Johnny Fontane
• Jessica DiCicco si Child

Çmime

• 7 nominime për Oscar për (filmi më i mirë, regjia më e mirë, roli dytësor për aktor Andy Garcia, muzika, montazha, skenografia, fotografia)
• 7 nominime Golden globe (filmi më i mirë, regjia, aktori kryesor Al Pacino, roli dytësor për aktor Andy Garcia, skenari I adaptuar, muzika, kënga,)

Shih edhe këtë

• The Godfather
• The Godfather: Part 2

Lidhje të jashtme

• The Godfather: Part III në Internet Movie Database