Palermo

Palermo, ose Palerma, është kryeqytet me një milion banorë i krahinës italiane të Sicilisë, i pesti në Itali për nga numri i popullsisë, pas Romës, Milanos, Napolit dhe Torinos, e tridhjetë e parë në nivel evropian, si dhe qendra kryesore urbane të Sicilisë dhe ishullor. Kryeqendër e Krahinën së Palermos dhe e rajonit Siçilia, është selia e Kuvendit rajonal, Universiteti dhe kryepeshkopata kryesore rajonale.

Palermo
— Qytet —
Pamje e Palermos
Vendndodhja
Palermo
Administrimi
Shteti	Italia
Rajoni	Sicilia
Kryetari i Bashkisë	Leoluca Orlando
Partia	IDV
Sipërfaqja dhe popullsia
Sipërfaqja	158.88 km² km2
Lartësia	14 m m (m.n.d.)
Popullsia	1.041.314 banorë
Dendësia	4 126.41/km² banorë/km2
Të dhëna të tjera
Zona Kohore	B, 751 GG
Kodi Postal	90100, 90121-90151
Targa	PA
Faqja Zyrtare Faqe zyrtare

Ishte kryeqyteti, 1160-1816, të Mbretërisë e Sicilisë, dhe e dyta-qyteti më i madh i Mbretërisë së Dy Sicilive deri 1861, është qendra kryesore akademike e kulturës, turizmit dhe shkencës në vend dhe një qendër e rëndësishme botimesh, e telekomunikacionit.

Palermo u themelua nga fenikasit, më shumë se një mijë vjet më parë, dhe është një qytet shumë i vjetër.

Në krahinën e Palermës gjenden nga më shumë se pesëqind vjet arbëreshët: më afër është Hora e Arbëreshëvet, qyteti më i madh dhe i populluar shqiptar në Itali, larg 5 kilometra nga kjo ndodhet Sëndastina, kolonia e Horës së Arbëreshëvet, dhe pastaj më shumë në brendësi Kundisa, katundi i Nikollës Keta. Në krahinën e Palermës dy vende e tjera ishin shqiptar. Palermo është vendi ku është arratisur shkrimtari i njohur shqiptar Petro Marko.

Kultura

Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve në Martoranën, kisha shqiptare e Palermos

Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve, pllakë mermeri në kujtim të Skënderbeut

Kultura shqiptare në Palermo

Deri në Luftën e Dytë Botërore, para një bombë e shkatërroi, Palerma ka pasur Seminarin Shqiptar i arbëreshëve të Sicilisë, themeluar nga i madhi At Gjergji Guxeta, një shkollë prestigjioze ku studiuan intelektualët më të shquar arbëreshë (për shembull Nikolla Keta, Dhimitër Kamarda, Zef Skiroi, etj.).

Shqiptarët në Palermo kanë edhe sot kishën e tyre, Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve në Martoranën, ku është mesha në gjuhën greke dhe shqipe në ritin bizantin-ortodoks. Eparkia e Horës së Arbëreshëvet ka në Palermo një kongregacion fetar i grave arbëreshe/shqiptare të ritit bizantin: Kongregacioni i Motrave Basilian e Shën Makrinës, pranishëm edhe në Shqipëri dhe Kosovë.

Te Universiteti i Palermos është Katedra e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe, një nga ata më të vjetër në Itali themeluar nga i madhi arbëresh Gaetano Petrotta. Në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë, themeluar nga shqiptarët e Sicilisë kryesuar nga Hora e Arbëreshëvet, ekzistoj në Palermo Komiteti Italo-Shqiptar, pas Lidhja Italo-Shqiptare, për pavarësinë e Shqipërisë, lidhjë rëndësishme për pavarësinë e ardhshme.

Katedralja e Palermos

Demografia

Pakicat etnike dhe të huaja

Në 31 dhjetor 2010 në Palermo jetonin 20.252 banorë të huaj, e barabartë kjo me 2.064 për qind të popullsisë së qytetit. Bashkësitë më të mëdha janë:

• shqiptarë: 6.487

Shih edhe këtë

• Xhamia e Palermos
• Arbëreshët

Lidhje të jashtme

• Universiteti i Palermos, Katedra e Gjuhës dhe Letërsisë shqipe

Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Italisë është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë.