FK Partizani Tirana
Futboll Klub Partizani, ose shkurt FK Partizani, është një klub futbolli profesionist shqiptar me bazë në Tiranë, që garon në Kategorinë Superiore. E themeluar në vitin 1946, klubi historikisht është i lidhur me ushtrinë shqiptare. Vendlindja e Partizanit është stadiumi i sapondërtuar në Kompleksin Partizani. Klubi përdor gjithashtu Arena Kombëtare i njohur edhe si Stadiumi Air Albania për ndeshjet në garat evropiane dhe derbin e madh të futbollit vendas në Shqipëri.
 | |||
| Emri i plotë | Futboll Klub Partizani | ||
|---|---|---|---|
| Pseudonimi(et) | Demat e kuq | ||
| Emri i shkurtër | Partizani, Partizoni | ||
| Themeluar | 4 shkurt 1946 | ||
| Stadiumi | Arena e Demave | ||
| Kapaciteti | 5.000 | ||
| Presidenti |  Gazmend Demi | ||
| Trajneri | Orges Shehi | ||
| Liga | Kategoria Superiore | ||
| 2023/24 | Kategoria Superiore, Vendi i 2-të | ||
| |||
Klubi për herë të parë konkuroi në një kompeticion zyrtar në vitin 1947 ku fitoi Kampionatin Kombëtar të Shqipërisë, duke u kurorëzuar kështu kampionët e Shqipërisë në sezonin e tyre debutues si dhe në dy sezonet në vijim. Në total, klubi ka qenë kampion kombëtar në 17 raste midis 1947 dhe 2023, që është hera e fundit që klubi fitoi Kategoria Superiore. Ata kanë fituar 18 çmime të tjera të njohura zyrtarisht në vend, duke përfshirë 15 Kupa të Shqipërisë, si dhe Kategorinë e Dytë. Ata janë gjithashtu skuadra e vetme shqiptare që ka fituar një kompeticion ndërkombëtar futbolli përmes fushatës së tyre të Kupës Ballkanike 1970, në të cilën ata mundën skuadrën bullgare Beroe Stara Zagora në finale.
Historia
RedaktoKrijimi (1945–1946)
FK Partizani Tirana u themelua zyrtarisht më 4 shkurt 1946 menjëherë pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore dhe çlirimit të Shqipërisë. Megjithatë, një vit më parë në 1945, kishte pasur dy ekipe të divizioneve ushtarake që garonin në Kampionatin e parë Kombëtar pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore. Skuadrat u quajtën Ylli Shkodër dhe Liria Korçë, dhe të dyja u shpërbënë si klube në fund të sezonit, me lojtarët e tyre më të mirë që u transferuan në Tiranë për t'iu bashkuar Ushtrisë, që fjalë për fjalë do të thotë Ushtria. Ushtria luajti ndeshjen e parë miqësore më 13 janar 1946 kundër kampionëve në fuqi të Shqipërisë Vllaznia Shkodër, në një lojë që përfundoi në një barazim pa gola në Tiranë që u luajt gjatë reshjeve të dendura. Ekipi luajti ndeshjen e parë ndonjëherë me fanella të kuqe dalluese me inicialet e secilit lojtar në gjoks. Formacioni i parë i klubit ishte Alfred Bonati, Luga, Tepelia, Xhavit Shyqyri Demneri, Besim Fagu, Rexhepi, Lutfi Hoxha, Qamil Teliti, Kavaja, Hamdi Bakalli dhe Bylyku. Muajin pasardhës, më 4 shkurt, Ushtria u zhvillua në një klub të organizuar sportiv, i cili do të emërohej në nder të partizanëve shqiptarë që kishin luftuar për çlirimin e vendit. Në historinë e hershme të klubit ata rekrutuan lojtarë nga Liceu Ushtarak Skënderbej dhe Akademia Ushtarake Shqiptare, si dhe lojtarë nga klube të tjera që u urdhëruan nga komunistët në pushtet të luanin për Partizanin.
Më 7 prill klubi luajti ndeshjen e parë zyrtare me emrin Partizani, e cila ishte kundër një ekipi tjetër nga i njëjti qytet 17 Nëntori Tiranë. Partizani fitoi ndeshjen 2–0 me golat e Osman Pengilit dhe Qamil Telitit, me një formacion të përbërë nga Çobani, Tepeli, Muhamet Dibra, Besim Fagu, Kavaja, Osman Pengili, Lutfi Hoxha, Hivzi Sakiqi, Bylyku dhe Xhavit Shyqyri Demneri. Duke qenë se klubi nuk mori pjesë në Kampionatin Kombëtar 1946, ata bënë një turne në Shqipëri duke luajtur lojëra miqësore kundër disa prej klubeve më të mëdha në vend në atë kohë dhe përfunduan turin e tyre të 9 ndeshjeve me 26 gola të shënuar dhe 9 kundër, dhe Qamil Teliti shënon 11 gola për ta bërë atë golashënuesin më të mirë të turneut.
Dominimi i hershëm (1947–1964)
Partizani mori pjesë për herë të parë në një kompeticion kombëtar në 1947, ku u regjistrua në ligën më të mirë të futbollit shqiptar në sezonin e tyre debutues dhe luajti 16 ndeshje, duke fituar 14, 1 barazim dhe duke humbur 1 ndërsa fituan Kampionatin Kombëtar në të parën e tyre. fushatë konkurruese. Ata përfunduan me 29 pikë, vetëm 1 përpara Vllaznia Shkodër, e cila kishte fituar 2 kampionatet e mëparshme kombëtare dhe kishin 41 gola diferencë, pasi shënuan 56 gola dhe pësuan 16. Skuadra fituese e kampionatit drejtohej nga Sllave Llambi dhe përbëhej nga Abdulla Stërmasi, Kamberi, Ramazan Njala, Besim Fagu, Medo Cuciqi, Sulejman Vathi, Xhavit Shyqyri Demneri, Hivzi Sakiqi, Isuf Pelingu, Tafil Baci, Lutfi Hoxha, Osman Pengili, Hamdi Tafmizi, Zihni Gjinali, Zihni Gavoci, E. Dauti, Zyber Lisi, Alush Merhori dhe Hamdi Bakalli, i cili ishte edhe golashënuesi më i mirë i ligës me 7 gola. Sezonin e ardhshëm, Federata Shqiptare e Futbollit vendosi të ndryshojë formatin e kampionatit dhe i ndau skuadrat në dy grupe në bazë të vendndodhjes gjeografike, ku Grupi A ishte një konferencë veriore dhe Grupi B një konferencë jugore. Partizani u vendos në Grupin A ku përfundoi në krye të nivelit të grupit me pikë me Vllazninë e Shkodrës, dhe për shkak të posedimit më të mirë të golave, Partizani doli fitues i grupit dhe arriti në finalen e kampionatit më 25 gusht 1947 kundër Flamurtari Vlorë. Finalja u luajt në Tiranë dhe Partizani fitoi me rezultatin e theksuar 6–2, pas golave të Vasif Biçaku, Xhevdet Shaqiri dhe katër golave të Zihni Gjinali, duke i dhënë Partizanit titullin e dytë radhazi. Gjinali ishte gjithashtu golashënuesi më i mirë i kampionatit për sezonin, pasi përfundoi barazimin me 11 gola me sulmuesin e Flamurtarit të Vlorës Tish Daija, i cili gjithashtu shënoi në finalen e kampionatit. Kupa e Republikës u rikthye gjithashtu në vitin 1948 dhe Partizani garoi për herë të parë në këtë kompeticion dhe gjithashtu vazhdoi ta fitojë atë pas fitores 5–2 ndaj rivalëve vendas 17 Nentori Tiranë, në finale, e cila siguroi dupletën e parë në futbollin shqiptar. Ata ruajtën titullin e ligës sezonin e ardhshëm pas një fushate të pamposhtur, dhe ata ruajtën gjithashtu kupën pasi mposhtën 17 Nentori Tiranë 1–0 në finale.
Partizani përfundoi me pikë të barabarta në Kampionatit Kombëtar të vitit 1950 me ekipin e sapoformuar të Ministrisë së Brendshme, Dinamo Tirana, dhe pavarësisht se kishte një diferencë golash superiore, Federata Shqiptare e Futbollit vendosi t'i jepte titullin Dinamos pasi përdori një përllogaritje të çuditshme matematikore duke përdorur statistikat e golave, të cilat ishin 77: 10 = 7.7 për Partizanin dhe 60:6 = 10.0 për Dinamon. Pas humbjes së titullit nga rivalët e rinj vendas Dinamo, Partizani doli në garë edhe në Kupën e Republikës, e cila nisi një periudhë të gjatë futbolli në Shqipëri të dominuar nga të dy palët. Sezonin pasardhës, klubi përfundoi nënkampion si në kampionat ashtu edhe në kupë, por sulmuesi 19-vjeçar Refik Resmja arriti të shënonte 59 gola në 23 ndeshje për Partizanin që i dha një mesatare prej 2.57 gola, një rekord që konsiderohet të jesh më i miri ndonjëherë në futbollin e lartë.
Megjithatë edhe pse me pikë të barabarta dhe me një diferencë më të madhe golash se Dinamo gjatë kampionatit të 1952, u përdor e njëjta llogaritje e çuditshme matematikore si në vitin 1950 dhe titulli iu dha sërish Dinamos. Sezonin e ardhshëm ata përfunduan nënkampione si në ligë ashtu edhe në kupë ndaj Dinamos, përpara se të fitonin titullin e ligës në 1954, i cili ishte trofeu i tyre i parë që nga viti 1949. Klubi gjithashtu përfundoi si nënkampion në kupë ndaj Dinamos në Kupën e Republikës 1954. përpara se të niseshin për të garuar në Kampionatin e tretë jozyrtar të Klubeve të Ushtrisë së Vendeve Komuniste të mbajtur në Bullgari, ku arritën të fitonin vetëm 1 ndeshje dhe të humbnin 3. Më pas përfunduan si nënkampione sërish për 2 sezonet e ardhshme, që do të thotë Partizani fitoi vetëm 1 titull lige në këto 7 vite.
- Kampion në Superligë
- 1947, 1948, 1949, 1954, 1957, 1958, 1959, 1961, 1963, 1964, 1971, 1979, 1981, 1987, 1993, 2019, 2023
- Fitues i Kupës së Shqipërisë
- 1948, 1949, 1957, 1958, 1961, 1964, 1966, 1968, 1970, 1973, 1980, 1991, 1993, 1997, 2004.
- Kampion i Ballkanit
- 1970.
- Fitues i Superkupës së Shqipërisë
- 2019, 2023.
Sukseset ndërkombëtare
RedaktoEkipi i kuq është i vetmi ekip shqiptar që ka fituar një trofe ndërkombëtar, në vitin 1970 ai fitoi Kupën Ballkanike për klube, i cili ishte një kompeticion i luajtur në vitet 1960-1993 ku merrnin pjesë vetëm klubet sportive ballkanike të Shqipërisë, Jugosllavisë, Bullgarisë, Rumanisë, Greqisë dhe Turqisë.
Gjithashtu është një ndër skuadrat më të njohura shqiptare në arenën ndërkombëtare, kështu KF Partizani ka marrë pjesë tetë herë në ligën e kampionëve Evropian, tri herë në kupën e UEFA-së, një herë ka luajtur për kupën Intertoto, katër herë për kupën e fituesve të kupave dhe pesë herë për kupën e Ballkanit. Rezultatet më të suksesshme kanë qënë fitoret 1-0 kundër Celtic dhe Torinos në Tiranë.
Veshjet sportive
RedaktoNgjyrat e uniformës së Partizanit për ndeshjet vendase janë bluzë e kuqeme tuta të kuqe, ndërsa në ndeshjet si mike janë bluza të bardha me tuta të bardha. Në sezonin 2016-17 uniformat e Partizanit janë të firmës Joma. Më parë janë përdorur dhe firma të tjera si Legea, Adidas dhe Umbro. Në sezonin 2018-19, në uniformën e tretë të ekipit u përdor edhe ngjyra e zezë në bluzën dhe tutat sportive.
Stadiumi
RedaktoPartizani i luante ndeshjet në stadiumin Kombëtare të qytetit të Tiranës Qemal Stafa para fillimit të rikonstruktimit të tij dhe Selman Stërmasi që është në pronësi të Bashkisë së Tiranës e në përdorim të skuadrës rivale SK Tirana. Në sezonin 2006/07 Partizani ka luajtur shumicën e ndeshjeve në Qemal Stafa dhe disa në Selman Stërmasi kur kishte konflikt me skuadrat e tjera të kryeqytetit. Tashmë ndeshjet zhvillohen edhe në stadiumin më të ri të ndërtuar, “Air Albania”.
Lojtarët e njohur
RedaktoKjo është lista e lojtarëve të njohur të cilët kanë luajtur për KF Partizanin.
Udhëheqja
RedaktoTani klubi udhëhiqet nga presidenti i klubit Gazmend Demi që është aksioneri kryesor. Skuadra drejtohet nga Drejtori Pergjithshem Genci Tomori dhe drejtori sportiv Olsi Rama me trajner Ilir Daja.
Lojtarët
RedaktoSkuadra aktuale
Redakto- Artikulli kryesor: Përbërja e KF Partizanit sipas sezoneve
- Redaktuar më 1 shtator 2024[1]
|
|
Shiko dhe këtë
RedaktoReferime
Redakto- ^ "First team" (në anglisht). Transfermarkt. Marrë më 31 tetor 2024.
https://a2news.com/2023/04/25/arena-e-demave-partizani-ndryshon-emrin-e-stadiumit/
https://int.soccerway.com/venues/albania/stadiumi-partizani/v42430/