Ramush Haradinaj

politikan, kryeministër i Kosovës

Ramush Haradinaj (i lindur më 3 Korrik 1968) në fshatin Gllogjan, afër Deçanit. Është një politikan shqiptar i Kosovës, kryetar i partisë së AAK-së dhe ish-komandant i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK). Prej datës 3 Dhjetor 2004 deri më 8 Mars 2005, ai ishte Kryeministri i Tretë i Republikës së Kosovës dhe që nga data 9 Shtator 2017, është zgjedhur përsëri si Kryeministër i Republikës së Kosovës dhe shërbeu deri më 3 Shkurt 2020.

Ramush Haradinaj
Ramush Haradinaj në vitin 2018
Kryeministri i 3-të i Republikës së Kosovës
Në detyrë
9 Shtator 2017 – 3 Shkurt 2020
PresidentiHashim Thaçi
ZëvendësBehgjet Pacolli
Fatmir Limaj
Enver Hoxhaj
Dalibor Jevtiç
Dardan Gashi
Paraprirë ngaIsa Mustafa
Pasuar ngaAlbin Kurti
Në detyrë
3 Dhjetor 2004 – 8 Mars 2005
PresidentiIbrahim Rugova
Paraprirë ngaBajram Rexhepi
Pasuar ngaAdem Salihaj (aktrim)
Kryetar i Partisë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës
Titullar
Në detyrë
29 Prill 2001
Paraprirë ngaZyra e themeluar
Të dhëna vetjake
U lind më3 Korrik 1968
Gllogjan, Komuna e Deçanit, Kosovë
Partia politikeAleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK)
Bashkëshortja/etAnita Haradinaj
Fëmijët4
Shkollimi
Nënshkrimi
Nofka/tRAMBO
Shërbimi ushtarak
Beteja/luftra
Shërbimi

Ramush Haradinaj ishte komandant në Zonën Operative të Dukagjinit të UÇK-së. Pas luftës me transformimin e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës në Trupat Mbrojtëse të Kosovës (TMK) ai emërohet zëvendëskomandant i TMK-së. Në prill të vitit 2000 largohet nga jeta ushtarake dhe themelon partinë Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Kryetar i së cilës është edhe sot.

3 dhjetor 2004 në parlamentin e Kosovës u zgjodh kryeministër me shumicë votash. Më 8 mars të vitit 2005, Tribunali për Krime të Luftës në ish-Jugosllavi publikoi aktakuzën për krime lufte ndaj tij dhe si rrjedhojë po atë ditë Haradinaj dha dorëheqje nga pozita e Kryeministrit të Kosovës në mënyrë që të përballet me aktakuzën e ngritur nga Tribunali. Ai të nesërmen shkon vullnetarisht në Tribunalin e Hagës, ku me të mbërritur u burgos. Pas disa muajve në paraburgim ai u lirua përkohësisht deri në fillim të gjykimit të tij.

Është i martuar me prezantuesen e lajmeve, Anita Haradinaj, me të cilën ka një djalë dhe një vajzë. Haradinaj ka jetuar për disa vite jashtë Kosovës, kryesisht në Zvicër, ku edhe ka mësuar gjuhën frënge dhe angleze. Haradinaj emigroi në Zvicër, ku kaloi 8 vite duke punuar si punëtor ndërtimi dhe roje të sigurisë . Në Zvicër, ai u bashkua me separatiste Lëvizjes Kombëtare të Kosovës, nga e cila ka origjinën UÇK-së. Ka shtëpinë, në lagjen Arbëria në Prishtinë.

Jeta e hershme

Redakto

Haradinaj u lind më 3 korrik 1968, si i dyti fëmijë nga nëntë gjithsej, në fshatin Gllogjan, pranë Deçanit, në rajonin e Kosovës që ishte pjesë e Serbisë dhe Jugosllavisë. Prejardhja e tij atërore është nga Berisha(rajon historik) në Shqipërinë e veriut, rreth qytetit të Pukës.[1] Ai e kaloi rininë në fshatin e tij të lindjes me prindërit dhe vëllezërit e motrat, dhe përfundoi shkollën fillore në Irzniq dhe shkollën e mesme në Deçan dhe Gjakovë. Pasi mbaroi shkollën e mesme në vitin 1987, ai bëri shërbimin e detyrueshëm ushtarak në Ushtrinë Popullore Jugosllave, ku më vonë u promovua në komandantin e togave. Pas Luftës së Kosovës, Haradinaj ndoqi degën e drejtësisëUniversitetin e Prishtinës.[2][3] Haradinaj gjithashtu fitoi një diplomë master në biznes nga Universiteti Amerikan i Kosovës, i cili është i lidhur me Institutin Rochester të Teknologjisë në shtetin e Nju Jorkut.

Emigrimi në Zvicër dhe bashkimi me UÇK-në

Redakto

Në vitin 1989, duke përdorur një emër të rremë, Haradinaj emigroi në Leysin, Zvicër. Ai ka punuar atje për tetë vjet si punëtor ndërtimi, roje sigurie në një klub nate.[3]. Në Zvicër, Haradinaj u bashkua me organizatën nacionaliste shqiptare "Lëvizja Kombëtare e Kosovës", nga e cila filloi UÇK-ja; kjo organizatë donte ta ndante Kosovën nga Jugosllavia përmes luftës së armatosur. Në vitin 1996, ai udhëhoqi stërvitje sabotimi në Shqipëri, pastaj mori pjesë në themelimin e bazave të UÇK-së në Kukës dhe Tropojë. Sipas mediave, ai organizoi kontrabandën e armëve në Kosovë; në një prej atyre operacioneve ai u pritë nga patrullat kufitare, gjatë së cilës ai u plagos dhe vëllai i tij Luani u vra.[4] Në vitin 1998, Haradinaj u kthye në qytetin e tij të lindjes në GllogjanKosovë.[5]

Lufta e Kosovës

Redakto

Në shkurt 1998, konflikti në Kosovë shpërtheu. Sipas aktakuzës së Tribunalit të Hagës kundër Fatmir Limajt, Haradin Balës dhe Isak Musliut, ndërmjet 28 shkurtit dhe 5 marsit, forcat serbe filluan një ofensivë kundër fshatrave të Likoshanit, Çirezit dhe Prekazit.

Forcat speciale serbe sulmuan tre fshatra ngjitur në Drenas. Në të 83 shqiptarët e Kosovës u vranë.[6] Ndër të vdekurit ishin të moshuar dhe të paktën 24 gra dhe fëmijë.[7] Shumë prej viktimave u qëlluan në një distancë të afërt, e cila sugjeroi ekzekutime të përmbledhura; raportet pasuese të dëshmitarëve okularë e konfirmuan këtë.[8] Sulmet ndaj këtyre tri fshatrave shënuan një kthesë në luftë, anëtarësimi në UÇK u rrit, pasi shumë shqiptarë filluan të kenë frikë se fshati i tyre do të ishte në shënjestër tjetër.[9] Fshati tjetër në shënjestër ishte fshati Gllogjan ku banonte edhe Ramush Haradinaj.

Më pak se tre javë pas sulmeve në Drenicë, forcat serbe rrethuan fshatin Glogjan dhe ngritën një sulm të ngjashëm.[10][11][12] Megjithatë, familja Haradinaj ishte e vetëdijshëm për sulmet e mëparshme në Drenicë dhe mbrojti fshati.[13][14] Ata përdorën njohuritë e tyre superiore për terrenin dhe mbrojtjen vendasit nën udhëheqjen e Haradinajt, ata me sukses e larguan sulmin.[15] Kjo punë u bë më e vështirë, sepse forcat e policisë serbe kapën një grup civilësh dhe i përdornin ato si mburoja njerëzore - duke marshuar grupin përpara ushtarëve serbë, pasi forcat u morën pas tyre dhe u përpoqën të vrasin Haradinajt.[13][14]

Gjatë përleshjes Ramush Haradinaj u plagos rëndë gjatë këtij sulmi pasi u qëllua në hip nga një polic serb.Ai mbijetoi duke paketuar plagën e tij me djathë që e kishte gjetur në dhomën ku mbeti i mbuluar. Gjatë luftës kundër zjarrit, tre djem të rinj shqiptarë kosovarë nën moshën 18 vjeç u vranë nga forcat serbe që më tej e galvanizuan popullsinë shqiptare për të mbështetur UÇK-në. Nuk dihet se sa nga forcat serbe u vranë.[13][14]

Pas suksesit të mbrapjes së okupatorit serb, Haradinaj fitoi një pozitë udhëheqëse në UÇK në Kosovën Perëndimore. Deri në maj 1998 ai u konsiderua si komandant i Glogjanit dhe fshatrave përreth, dhe deri në qershor 1998 ai u bë komandant i Zonës Operative të Dukagjinit. Afërsia e Kosovës Perëndimore me Shqipërinë ofroi një korridor përmes të cilit UÇK-ja mund të sigurojë armë . Haradinaj u vetëshpall si komandant gjatë luftimeve të rënda në zonën e tij Kur lufta shpërtheu në Kosovën Perëndimore gjatë pranverës së vitit 1998, familjet serbe dhe shqiptare u larguan nga zona për shkak të frikës se do të kapeshin në armiqësitë e thella.[16]

Nga ushtar në politikan

Redakto

Pas demilitarizimit të UÇK-së(Ushtria Çlirimtare e Kosoves) pas hyrjes së NATO-s në Kosovë në vitin 1999, UÇK-ja u transformua në Trupat Mbrojtëse të Kosovës (TMK). Në këtë forcë të re, Haradinaj ishte komandant deputet, nën udhëheqjen e Agim Çekut, dhe konsiderohet të ketë qenë një figurë qendrore në sigurimin e tranzicionit të suksesshëm në një forcë civile të kontrolluar.

Ai del në pension nga TMK-ja më 11 prill 2000, dhe njoftoi se ai po hynte në politikë. Ai themeloi, me përkrahje nga Mahmut Bakalli, ish-udhëheqës komunist, Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), më 29 prill 2000 dhe u zgjodh kryetar i partisë.

Disa ish-mbështetës të UÇK-së kishin shpresuar që Haradinaj të hyjë në një aleancë politike me Hashim Thaçin, udhëheqësin politik të UÇK-së. Nga viti 2000 Thaçi udhëhoqi Partinë Demokratike të Kosovës (PDK). Ata formuan kundërshtimin kryesor ndaj Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK) të udhëhequr nga Ibrahim Rugova, e cila ishte kundër UÇK-së. Haradinaj tha se kishte formuar një parti të re për të krijuar një paradigmë të re për të ardhmen e politikës demokratike në Kosovë, për të lënë ndarjet në kohën e luftës.

Haradinaj ka pasur sukses të kufizuar zgjedhor deri në zgjedhjet e vitit 2004. Pas zgjedhjeve të Kosovës të tetorit 2004, ai hyri në bisedime koalicioni me LDK-në, të udhëhequr nga Dr. Rugova, atëherë President i Kosovës. Rugova formoi një qeveri dhe e emëroi Haradinajn si Kryeministër. Në Kuvendin e Kosovës, kandidatura e Haradinajt për Kryeministrin fitoi mbështetjen e 72 anëtarëve nga 120, me vetëm tre kundërshtarë.

Disa vëzhgues e konsideruan koalicionin e Haradinajt me LDK-në e drejtuar nga Rugova si një pajtim i armiqësive të luftës dhe periudhave të menjëhershme të pasluftës. PDK kundërshtoi koalicionin. Haradinaj duket të formojë një marrëdhënie pune të ngushtë dhe produktive me Ibrahim Rugovën dhe figura të tjera të larta në LDK.

Në shkurt të vitit 2009, Grupi Rebel nga Uganda, "Forcat Aleate Demokratike", një grup mysliman, i kërkoi Haradinajt që të ndërmjetësojë bisedimet e paqes me qeverinë qendrore në Kampala.[17]

Më 10 nëntor 2012, Presidenti shqiptar Bujar Nishani e dekoroi Haradinajn me Urdhrin e Skënderbeut.[18]

Pas zgjedhjeve në Kosovë në qershor 2017, Haradinaj u zgjodh kryeministër i Kosovës më 9 shtator 2017 si udhëheqës i koalicionit PANA (PDK-AAK-Nisma-AKR), i cili gjithashtu përfshin pakicat etnike të Kosovës.

Gjykimi për krimet e luftës në Gjykatën e Hagës (ICTY)

Redakto

Gjykimi i parë

Redakto

Haradinaj ka shërbyer 100 ditë si kryeministër në vitin 2005 përpara se të paditet për krime lufte nga Tribunali Ndërkombëtar Penal për ish Jugosllavinë (ICTY), në Hagë. Aktakuza pohon se Haradinaj, si komandant i UÇK-së, kreu krime kundër njerëzimit dhe shkeljet e ligjeve ose zakoneve të luftës midis marsit dhe shtatorit 1998, qëllimi i supozuar i të cilit ishte "të ushtronte kontroll mbi territorin, duke synuar serbët,shqiptarët dhe romët civilë".[19] Ai u lirua më 3 prill 2008, për shkak të mungesës së provave bindëse.

Kur u lëshua aktakuza e ICTY në mars të vitit 2005, Haradinaj zgjodhi të largohej menjëherë nga pozicioni i tij si Kryeministër. Ditën e ardhshme ai udhëtoi vullnetarisht në Hagë, ku ai u dorëzua në paraburgim të gjykatës dhe qëndroi dy muaj derisa ai mer lirimin e përkohshëm në pritje të gjykimit. Shefi i Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) gjatë kësaj kohe, Søren Jessen-Petersen, e mirëpriti vendimin që Haradinaj të përballet vullnetarisht me gjykatën, vlerësoi punën e tij dhe e përshkroi Haradinajn si "partner dhe mik të ngushtë" njofton inteligjenca se Haradinaj ishte një figurë kyçe në rangun midis krimit të organizuar dhe politikës.[20] Duke përmendur pajtueshmërinë e zotit Haradinaj me ICTY dhe faktin se ai nuk përbënte rrezikun e ikjes dhe asnjë rrezik ndaj dëshmitarëve, Dhoma Gjyqësore e Tribunalit të Hagës zgjati lirimin e tij të përkohshëm dhe e lejoi atë të priste për gjyqin në vendlindjen e tij. Më tej, Dhoma e Apelit më vonë i dha Haradinajt të drejtën e paparë për një të paditur për t'u angazhuar në veprimtari politike publike. Një aktivitet i tillë ishte, megjithatë, subjekt i miratimit të UNMIK-ut.[21] Ky hap ishte i pashembullt në historinë e të drejtës penale ndërkombëtare dhe shihej si pasqyrim i faktit se z. Haradinaj vullnetarisht u paraqit në gjykatë. Kritikët (dhe prokuroria) megjithatë argumentuan se kjo shkoi shumë larg. Prokuroria argumentoi se ndonëse z. Haradinaj nuk paraqiste asnjë kërcënim për dëshmitarët, prania e tij e thjeshtë në Kosovë mund të kishte një efekt "zbutës" nëse dëshmitarët do të dëshmonin.[22]

Më 26 shkurt 2007 Haradinaj u kthye në Hagë në mënyrë që gjykimi të vazhdonte. Në ditët e mëparshme ai zhvilloi takime me presidentin e Kosovës Fatmir Sejdiun, kryeministrin Agim Çekun, kreun e Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë, Joakim Rykerin dhe në zyra të ndryshme diplomatike. Në një konferencë shtypi ai i kërkoi publikut të qëndronte i qetë dhe ishte i palëkundur në bindjen e tij se gjyqi do të rezultonte me një lirim të plotë.[23][24][25]

Kryeprokurori i Gjykatës Ndërkombëtare për Krime Lufte në ish-Jugosllavi (ICTY), Carla Del Ponte, ka mbetur i palëkundur nga mbështetja ndërkombëtare për Haradinajn, duke vazhduar të bëjë deklarata shumë negative për të. Ajo pohoi në gazetën gjermane Frankfurter Allgemeine Zeitung se "sipas vendimit për lirimin e përkohshëm të tij, ai është një faktor stabiliteti për Kosovën, nuk e kam kuptuar kurrë këtë, sepse për mua ai është një kriminel lufte."[26]

Gjyqi i zbatuar nga Carla Del Ponte[27] filloi më 5 mars 2007 dhe ekipi mbrojtës i Haradinajt u drejtua nga avokati i Mbretëreshës Ben Emmerson, një avokat ndërkombëtar për të drejtat e njeriut, i cili kishte këshillë mbështetëse në Rodney Dixon, gjithashtu të Dhomave të Matricës London. Ekipi i mbrojtjes ligjor në tërësi u koordinua nga konsulenti politik irlandez dhe financier Michael O'Reilly. Në hapjen e procedurave, Carla Del Ponte vuri në dukje problemet e akuzuesit. Frikësimi i dëshmitarëve ishte një problem i madh në hetim. Ajo pretendoi se ishte e vështirë të gjesh dëshmitarë të cilët ishin të gatshëm të dëshmonin jo vetëm për prokurorët, por edhe për gjykatën. "Vështirësia në Kosovë ishte se askush nuk na ndihmoi, as administratën e OKB-së, as NATO-n."[28]

Më 20 korrik 2007, kërkesa e Ramush Haradinajt për lirim të përkohshëm gjatë pushimeve të gjykatës verore u mohua. Ati iu dha një lëshim i dytë i përkohshëm gjatë Krishtlindjeve. Dhoma e gjykimit mori vendimin e saj më 3 prill 2008; jo fajtor. Mbrojtësit e Haradinajt, Balajt dhe Lahi Brahimajt nuk kanë marrë një dëshmitar të vetëm të mbrojtjes në qëndrim duke e konsideruar këtë të panevojshme. Prokuroria nuk ishte në gjendje të sjellë në sallën e gjyqit tre dëshmitarë të planifikuar. Njëri prej tyre ishte i angazhuar në një institucion të shëndetit mendor në kohën kur u thirr për të dëshmuar. Një tjetër, Shefqet Kabashi, refuzoi të dëshmojë duke përmendur dështimin e OTP-së për të përmbushur kushtet e përcaktuara për dëshminë e tij.[29][29] Gjithsesi, lirimi i plotë i Haradinajt ishte i mbuluar nga pëshpëritjet që dëshmitarët kishin qenë të frikësuar. Në fakt, gjatë shqyrtimit të parë dy dëshmitarë nuk arritën të merrnin pjesë dhe kishte frikë se dëshmitë e tyre mund të ishin përcaktuese për rezultatin.

Gjykatësit iu drejtuan atmosferës së frikësimit që e rrethoi drejtpërdrejt gjyqin dhe vuri në dukje: "Dhoma hasi vështirësi të mëdha në sigurimin e dëshmisë së një numri të madh të këtyre dëshmitarëve. Shumë përmendën frikën si një arsye të shquar për mosdërprerjen para Dhomës për t'i dhënë Në këtë drejtim, Dhoma mori një përshtypje të fortë se gjyqi po zhvillohej në një atmosferë ku dëshmitarët ndiheshin të pasigurt, për shkak të një numri faktorësh të përcaktuar në Aktgjykim.[30]

Terheqja e dëshmitarëve

Redakto

Gjykimi i dytë

Redakto
 
Banner për të treguar mbështetje për Haradinajn në rrugët e Prishtinës. Shtator 2010

Gjyqi i dytë filloi më 18 gusht 2011, përpara një Dhome Gjyqësore të dytë të përbërë nga tre gjyqtarë të ndryshëm. Haradinaj u përfaqësua përsëri nga Ben Emmerson Q.C, z. Rodney Dixon Q.C. dhe Andrew Strong. Prokuroria thirri 56 dëshmitarë kundër z. Haradinaj dhe përsëri Haradinaj nuk thirri asnjë dëshmitar të mbrojtjes.

Më 29 nëntor 2012, Ramush Haradinaj u shpall i pafajshëm për herë të dytë.[31] Këtë herë, për shkak të zellit ekstrem të gjykatës dhe të palëve, nuk kishte asnjë pretendim për kërcënimin e dëshmitarëve. Në vend të kësaj, gjyqtarët zbuluan se jo vetëm që nuk kishte prova për të dënuar z. Haradinaj, Gjykata vlerësoi se provat tregojnë se ai kishte vepruar për të parandaluar sjelljen kriminale ku mundte.[32]

Pretendimi kryesor kundër z. Haradinaj ishte se ai mori pjesë në një plan kriminal për të persekutuar civilët. Gjykata drejtpërdrejt e drejtoi këtë pohim dhe në përmbledhjen e saj të aktgjykimit deklaroi se:

"Edhe nëse ekzistojnë një plan i tillë i përbashkët, i cili nuk është gjetja e Dhomës, nuk ka asgjë në provat që tregojnë se Ramush Haradinaj ose Idriz Balaj mund të jenë përfshirë në ndonjë plan të tillë të përbashkët. dëshmitë vërtetojnë se kur Ramush Haradinaj mësoi për paraburgimin dhe keqtrajtimin e Skender Kuçit, ai shkoi në Jabllanicë për të folur me Nazmi Brahimajn lidhur me lirimin e Skënder Kuçit, duke i thënë atij që "asnjë gjë e tillë nuk duhet të ndodhë më sepse kjo po dëmton çështjen tonë" Kur Dëshmitari 3 u soll nga Ramush Haradinaj pas arratisjes së tij nga Jabllanica dhe kapjes pasuese nga Lahi Brahimaj, Ramush Haradinaj i ofroi ushqim dhe akomodim Dëshmitarit 3 dhe e liroi atë te familja e tij.Prokuroria nuk kishte dëshmi të besueshme për të krijuar se Ramush Haradinaj ishte edhe i vetëdijshëm për krimet e kryera në kompleksin e UÇK-së në Jabllanicë ".

Pas këtij vendimi, u ngritën pyetje serioze për atë se pse z. Haradinaj ishte paditur ndonjëherë në vendin e parë. Në të vërtetë, një ish-drejtor i Prokurorive Publike, Lord Madonald i lumit Glaven QC, tha dje: "Ky prokurori ishte një përpjekje e trashë për të barazuar rezistencën me agresionin, ishte një siklet për bashkësinë ndërkombëtare."[33] dhe Kosova kanë kërkuar një hetim publik mbi sjelljen e Kryeprokurores Carla Del Ponte lidhur me sjelljen e saj për ta sjellë këtë aktakuzë përpara.[34]

Geoffrey Nice, prokurori i ICTY në çështjen Millosheviç, shkroi në një kolonë në Koha Ditore se të paktën tre juristë të njohur të prokurorisë e këshilluan Del Ponte kundër akuzës së Ramush Haradinajt pasi nuk mund të vërtetohej se ai ishte fajtor. [35]Një prej atyre avokatëve ishte Andrew T Cayley Q.C. një nga avokatët më të njohur në Tribunalin dhe aktualisht Kryeprokuror në Tribunalin Kamboxhian. Ai deklaroi se ndjente një presion në rritje për të sjellë çështjen pavarësisht nga mungesa akute e provave. Sir Geoffrey Nice Q.C. komentoi se presioni për të sjellë çështjen kundër Ramush Haradinajt buronte nga prokurori kryesor në atë kohë, Carla del Ponte dhe ai spekuloi se ajo donte të përdorte akuzën kundër Haradinajt si një "monedhë" për të tregtuar me Beogradin në mënyrë që të bindte serbët Qeveria do të dorëzojë armiqtë e saj të nivelit të lartë të luftës, Ratko Mlladiç dhe Radovan Karadic.[33][36][37]

Pas një shqyrtimi të plotë të provave fillestare, Andrew T. Cayley Q.C. i shkroi Kryeprokurorit në kohën kur i tha asaj se prokuroria nuk mund të vazhdonte me provat që kishte.[33] Ky raport u hodh poshtë menjëherë dhe Cayley u qortua për pikëpamjet e tij.[33] Si rezultat i mënyrës në të cilën kryeprokurori injoroi këshillën e Cayley dhe ndoqi aktakuzën kundër z. Haradinaj, tre prokurorë të lartë Geoffery Nice Q.C., Andrew T Cayley Q.C. dhe Mark Harmon u largua nga zyra e Prokurorit. [33]

Më 25 prill 2008, ICTY zyrtarisht hapi aktakuza kundër Astrit Haraqisë dhe këshilltarit të tij Bajrush Morina për mospërfillje të gjykatës në rastin e Haradinajt. Më 23 korrik 2009 Astrit Haraqija u lirua nga të gjitha akuzat nga Dhoma e Apelit.[38] Gjykata e dënoi Bajrush Morinën me tre muaj burg për përpjekje për të penguar një dëshmitar të dëshmojë. Në dhënien e dënimit gjykata pranoi se nuk kishte faktorë rëndues që duhet të shtonin dënimin,[38] Megjithatë, dënimi kishte faktorë lehtësues. Këto përfshinin faktin se dëshmitari Morina ishte dënuar për frikësim, deklaroi se biseda ndodhi në një "atmosferë miqësore", që ai kurrë nuk u ndjenë të frikësuar pasi u ndjenë kërcënuar ose frikësuar dhe se Bajrush Morina i kërkoi falje dëshmitarit menjëherë pasi i foli atij dhe para ai u arrestua.[38]

Në vitin 2009, Procesi gjyqësor, një dokumentar me gjatësi të gjerë mbi gjyqin e Haradinajt në ICTY u prodhua dhe u lirua.[39] Filmi u shfaq në Galerinë e Filës në vitin 2009.[40]

Arrestimet në Slloveni dhe në Francë

Redakto

Në qershor 2015 Haradinaj u arrestua nga policia sllovene, por u lirua pas dy ditësh pas presionit diplomatik.

Më 5 janar 2017, Haradinaj u arrestua në një urdhër arresti serb nga policia kufitare franceze pas mbërritjes së tij në aeroportin e Basel Mulhouse në një fluturim nga Prishtina.[41] Autoritetet serbe i kërkuan Francës të ekstradonte Haradinajn urgjentisht duke cituar se ai "mori pjesë personalisht në torturën, vrasjen dhe përdhunimin e civilëve". Drejtori i Zyrës serbe për Kosovë dhe Metohi, Marko Djuriç, tha se ishte "i habitur që Serbia është kritikuar për diçka, ndërsa një kriminel si ky është i lirë". Ai shtoi se: "Serbia po lajmëron se nuk pranon drejtësi të rreme, sipas të cilës vrasjet dhe krimet lejohen nëse janë në interes të fuqive të mëdha. Ndërsa Franca vepron mbi urdhëresat e Serbisë, kështu që ne do të veprojmë në tyre. " Ministri serb i Drejtësisë, Nela Kuburovic, tha se: "E gjithë bashkësia ndërkombëtare është e obliguar të ndjekë penalisht të dyshuarit për krime lufte"[42].

Në reagim ndaj kësaj ngjarje përfaqësuesi i SHBA Eliot Engel deklaroi: "Kjo nuk ka të bëjë me sundimin e ligjit dhe drejtësisë, por gjykatat ndërkombëtare kanë liruar Haradinajn dy herë, ky veprim vetëm rrit tensionet dhe rrit mundësinë e konflikteve të ardhshme. të Francës për të përshpejtuar procedurën dhe lirimin e z. Haradinaj sa më shpejt të jetë e mundur ". Ai gjithashtu deklaroi se "Serbia po abuzon me njoftimin e kuq Interpol dhe në këtë mënyrë shkel në thelb këtë angazhim, BE nuk duhet të promovojë pranimin e Serbisë derisa të kthehet në rrugën e normalizimit të marrëdhënieve me Kosovën".[43][44]

Më 27 prill 2017, një gjykatë franceze hodhi poshtë një kërkesë të Serbisë për të ekstraduar Ramush Haradinajn dhe e liroi.[45]

Kryeministër (2017 -)

Redakto

Pas zgjedhjeve të 11 qershorit 2017, Haradinaj u zgjodh Kryeministër i Kosovës më 9 shtator 2017, me 61 vota për dhe 1 abstenim pas një krize të gjatë politike. Pjesa tjetër e 58 deputetëve bojkotuan votimin. Qeveria e tij përbëhet nga një koalicion i madh i quajtur Koalicioni PANA.

Shtetet e vizituara

Redakto

Lista e vizitave shtetërore të bëra nga Ramush Haradinaj si kryeministër.

Shteti Data Qytetet e vizituara Tipi i vizitës
1  Shqipëria 27.09.2017 Tirana Vizitë shtetrore
2  Belgjika 17.11.2017 Brukseli EU vizitë

Kontradiktat

Redakto

Në pranverë të vitit 2000, Ramush Haradinaj u përfshi në një grusht me ushtarët rusë në një pikë kontrolli të KFOR-it, dhe më vonë atë vit u përfshi në një shkëmbim zjarri në Strellc me anëtarët e familjes Musaj (anëtarë të FARK),që u mbulua nga zyrtarët amerikanë të kampit Bondsteel.[46] Ai u plagos dhe u dërgua nga një helikopter amerikan në Gjermani, ndërsa vendndodhja, gjatë zonës së përgjegjësisë së SHBA, u pastrua nga prova.[46]

Pretendohet se ai i rrahu ushtarët nën komandën e tij për të ruajtur disiplinën dhe u përshkrua si "një psikopat" nga një prej ish ushtarëve të tij.[46]

Demarkacioni i kufirit me Malin e Zi

Redakto

Në vitin 2018 qeveria e kryesuar nga Ramush Haradinaj ratifikoi demarkacionin me Malin e Zi duke premtuar se kjo do t'i mundësoj Kosovës liberalizimin e vizave me Bashkimin Evropian gjë e cila sigurisht që nuk ndodhi por Kosova edhe humbi territor sipas ekspertëve[47]. Pasojat e këtij demarkacioni janë ndjerë tek populli i Kosovës në vitin 2020 në pikën kufitare në Qakorr dhe ne fshatin Llukë forcat malazeze kanë dëbuar banorët.[48][49]

Familja dhe jeta personale

Redakto

Paraardhësit e Haradinajt kanë origjinën nga fshati Iballë, Pukë në Shqipërinë Veriore, të cilët më vonë migruan në Kosovë[50] Babai, nëna dhe pjesa e mbetur e familjes ende qëndrojnë në shtëpinë e familjes në fshatin Gllogjan. Ramush Haradinaj është aktualisht i martuar me gazetaren e lajmeve të RTK-së Anita Haradinajn, ata kanë tre fëmijë të vegjël, dy djem dhe një vajzë.

Haradinaj ka pesë vëllezër. Dy prej tyre, Luanin dhe Shkelzenin,ata ranë dëshmorë gjatë luftimeve me forcat serbe të sigurisë. Në dhjetor të vitit 2002, vëllai i Haradinajt Dauti u dënua nga një gjykatë e OKB-së në Kosovë për përfshirjen e tij në rrëmbimin dhe vrasjen e katër shqiptarëve të Kosovës, të cilët i përkisnin FARK-it, një formacion të armatosur të shqiptarëve të Kosovës dhe rivalëve të UÇK-së, burgu. Enver Haradinaj, një vëlla tjetër i Ramushit, u vra në prill të vitit 2005 në një shpërthim me armë në Kosovë. Sipas forcave të sigurimit të OKB-së, ka pasur një konfrontim ndërmjet klaneve rivale kosovare shqiptare.[51] Vëllai më i ri Frashëri ishte ende student nga viti 2007 dhe ka punuar në shërbim të ish Institucioneve të Përkohshme të Vetëqeverisjes.

Haradinaj nuk e konsideron veten mysliman, ai deklaroi: "Për breza, anëtarët e familjes sime ishin katolikë. Nuk e di pse jam musliman. Unë kurrë nuk kam qenë në një xhami, as nuk kërkoj asgjë tjetër".[52][53][54]

Haradinaj, një qytetar i Shqipërisë[55], është një patriot shqiptar dhe nacionalist dhe ka bërë thirrje për intensifikim të mëtejshëm të marrëdhënieve midis dy vendeve.[56]

Ai flet serbisht, duke e përdorur atë në intervista dhe fjalime për komunitetin serb të Kosovës, sipas tij, për të "treguar respekt".[57]

Gjykimi I trete

Ne Vitin 2019 Me 19 Korrik Ish-Kryeministri Haradinaj E Kane Ftuar Perhere Te Trete Ne Gjykaten Speciale Te Hages Dhe Ne Kete Vendim Ai E Ka Bere Publik Ne Mbledhjen E Rregullt Te Qeverise Se Kosoves Dhe Arsyja E Doreheqjes Se Ish-Kryeministrit Haradinaj Dhe Kishte Marrur Ftese Si Ne Cilesine E Dyshuarit

Kjo nuk është hera e parë që Haradinaj jep dorëheqje.

Më 8 mars, të vitit 2005, vetëm pak muaj pasi kishte marrë detyrën, ai pati dhënë dorëheqje pas aktakuzës së parë të ngritur ndaj tij nga Tribunali i Hagës për krime lufte në territorin e ish-Jugosllavisë.

Ai ishte dorëzuar vullnetarisht në Gjykatën e Hagës. Në vitin 2008, Gjykata e Hagës e shpalli atë të pafajshëm. Katër vjet pas u bë rigjykimi i tij, po në Tribunalin e Hagës. Por, në vitin 2012, Ramush Haradinaj sërish u shpall i pafajshëm për të gjitha akuzat që e ngarkonin atë për krime lufte.

Një proces tjetër ndaj tij u ndoq edhe më 2017, por kësaj radhe në Colmar të Francës,ku autoritetet franceze, më 4 janar, e ndaluan atë mbi bazën e një urdhër-arresti të lëshuar nga Serbia për krime lufte. Por, pas një procesi gjyqësor ndaj tij, drejtësia franceze e kishte liruar atë më 27 prill.

Lidhje të jashtme

Redakto

Lexo më tej

Redakto
  • Bardh Hamzaj, Një tregim për Luftën dhe Lirinë, Prishtinë: Zëri Biblioteka Publicistike, 2000, në gjuhën shqipe
  • Bardh Hamzaj, Paqja e Përgjithshme: Fundi i Luftës, 2007, në anglisht

Referime

Redakto
  1. ^ http://www.kosovalive360.com/ramush-haradinaj-u-nderua-me-cmimin-qytetar-nderi-i-pukes.html Arkivuar 5 korrik 2017 tek Wayback Machine.
  2. ^ Kryeministri.Ks
  3. ^ a b Hawton, Nick (9 March 2005). "Profile: Ramush Haradinaj"BBC News Europe.
  4. ^ "KO JE RAMUŠ HARADINAJ: Od noćnog izbacivača do premijera".
  5. ^ "Haradinaj's career: From bouncer to prime minister" Arkivuar 3 dhjetor 2012 tek Wayback Machine. B92
  6. ^ "ICTY Trial Judgment: The Prosecutor v. Fatmir Limaj et al. paras 49-50". U.N.
  7. ^ "ICTY Trial Judgment: The Prosecutor v. Fatmir Limaj et al. paras 49-50". U.N.
  8. ^ "ICTY Trial Judgment: The Prosecutor v. Fatmir Limaj et al. paras 49-50". U.N.
  9. ^ "ICTY Trial Judgment: The Prosecutor v. Fatmir Limaj et al. paras 50". U.N. 
  10. ^ "Institute for War and Peace Reporting". IWPR. 2005. 
  11. ^ (PDF)https://web.archive.org/web/20061107234126/http://www.cdhrf.org/English/Weekly/CDHRFReprotNo-401E.pdf. Arkivuar nga origjinali (PDF) në 13 Tetor 2006. 
  12. ^ Hamzaj, Bardh (2000). Një tregim i luftës dhe lirisë
  13. ^ a b c Hamzaj, Bardh (2000). Një tregim i luftës dhe lirisë. Prishtina: Zeri.
  14. ^ a b c Langewiesche, WIlliam. "House of War page 4".Vanity Fair. Vanity Fair. 
  15. ^ Hamzaj, Bardh (2000). Një tregim i luftës dhe lirisë. Prishtina: Zeri.
  16. ^ "ICTY Judgment para. 120". United Nations. 
  17. ^ "Uganda Muslim rebels taps ex-Kosovo PM for peace talks"AFP. AFP. 
  18. ^ Presidenti Nishani dekoron zotin Ramush Haradinaj me Urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” Arkivuar 8 shkurt 2013 tek Wayback Machine, Presidenti i Shqipërisë, 2012-12-10 
  19. ^ "The Prosecutor of the Tribunal against Ramush Haradinaj, Idriz Balaj, Lahi Brahimaj. Revised second amended indictment" (PDF). International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. 2006-10-11.
  20. ^ Dirk Auer and Boris Kanzleiter. "The "Fist of God" before the UN tribunal Freedom struggle and organized crime in Kosovo". The Deutschlandfunk
  21. ^ "ICTY Press Release". ICTY.
  22. ^ "ICTY Press Release". ICTY.
  23. ^ "A Thomson Reuters Foundation Service". AlertNet. 
  24. ^ "War crimes indictee Haradinaj urges stability in Kosovo". SETimes. 
  25. ^ "Child welfare system at fault?". B92. 2007. 
  26. ^ "Del Ponte – Milosevic hat mich fasziniert" (në Gjermanisht). Frankfurter Allgemeine Zeitung. In der Entscheidung heißt es, er sei ein Sicherheitsfaktor für das Kosovo. Ich habe das nie verstanden. Für mich ist er ein Kriegsverbrecher.
  27. ^ "Die "Faust Gottes" vor dem UN-Tribunal". TheDeutschlandfunk.
  28. ^ "Del Ponte – Milosevic hat mich fasziniert" (në Gjermanisht). Frankfurter Allgemeine Zeitung. Gerade im Kosovo sei es schwer, Zeugen zu finden, die nicht nur vor den Anklägern, sondern auch vor dem Tribunal aussagen wollten. 'Die Schwierigkeit im Kosovo war, daß uns niemand geholfen hat, nicht die UN-Verwaltung und nicht die Nato'.
  29. ^ a b "Icty - Tpiy" (PDF). UN.
  30. ^ "Icty - Tpiy". UN. 5 Mars 2007.
  31. ^ http://www.icty.org/cases/haradinaj
  32. ^ Simons, Marlise (29 Nëntor 2012). "U.N. Court Frees Former Leader of Kosovo Ramush Haradinaj".(Anglisht) The New York Times.
  33. ^ a b c d e Vulliamy, Ed (2 Dhjetorr 2012). "Kosovo (News),Europe (News),World news,Serbia (News),War crimes,Law".(Anglisht) The Guardian. Londër.
  34. ^ Insight, Balkan. "Kosovo And Albania Demand Inquiry Into Del Ponte". Eurasia Review.
  35. ^ "Del Ponte almost dropped charges against Milošević".
  36. ^ http://www.balkaninsight.com/en/article/mixed-inAternational-reactions-to-haradinaj-s-acquittal
  37. ^ http://www.helsinki.org.rs/tjtribunal_t12.html
  38. ^ a b c http://www.icty.org/case/contempt_haraqija_morina/27#acjug
  39. ^ "Official Website". Headlandpictures.com
  40. ^ Murphy, John; Rob O’Reilly. "Feature Documentary, The Trial"[lidhje e vdekur]
  41. ^ "Kosovo former PM arrested in France on Serbian warrant"
  42. ^ Serbia wants France to extradite Haradinaj "urgently" B92 13. 1. 2017
  43. ^ "Engel: I papranueshëm keqpërdorimi i Interpolit nga Serbia" Arkivuar 10 janar 2017 tek Wayback Machine.
  44. ^ "Engel: Srbija zloupotrebljava Interpol u slučaju Haradinaj"
  45. ^ Breeden, Aurelien (2017-04-27). "French Court Refuses to Extradite Former Kosovo Leader"The New York TimesISSN 0362-4331
  46. ^ a b c "US 'covered up' for Kosovo ally". London: The Guardian
  47. ^ https://www.periskopi.com/ekspertet-kosova-humb-territor-mali-zi-fiton-territor-per-70-44-kilometra-shume/
  48. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 21 korrik 2020. Marrë më 21 korrik 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  49. ^ https://telegrafi.com/lajci-forcat-malazeze-po-debojne-banoret-e-fshatit-lluke-pasojat-e-demarkacionit-kane-filluar/
  50. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 5 korrik 2017. Marrë më 4 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  51. ^ "Ramush Haradinaj's brother murdered". B92. 
  52. ^ celeron112 (2013-11-24), I don't know why I am Muslim - Ramush Haradinaj - Unë nuk e di pse jam Musliman - (Better Sound)
  53. ^ "Shqiptarja.com - Kosovë, videoja e Ramush Haradinaj: Unë nuk e di pse jam musliman" Arkivuar 4 maj 2014 tek Wayback Machine.
  54. ^ "Zemra Shqiptare - Ramush Haradinaj: Nuk e di pse jam musliman"www.zemrashqiptare.net
  55. ^ "Kopje e arkivuar". Arkivuar nga origjinali më 7 dhjetor 2017. Marrë më 5 janar 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Archived copy si titull (lidhja)
  56. ^ https://apnews.com/0c62701e8a574e0f8e6dd11820862da9
  57. ^ "Thaci plaća odštetu, Haradinaj govori srpski". Al Jazeera. 

Lidhje të jashtme

Redakto