Svirca (Dardanë)

Svirca
Svirca
Fshat
	Koordinatat: 42°42′58″N 21°34′27″E / 42.71611°N 21.57417°E
Komuna	Dardanë
Krahina	Gollaku
Lartësia mbidetare	1.020 m (3,350 ft)

Sfircë është një vendbanim në komunën e Dardanës, Kosovë. I ndarë padrejtësisht në Kongresin e Berlinit për gjysmë më 1878. Pjesa e Sfircës se mbetur është rreth 2 here me e madhe dhe ndodhet në Komunën e Medvegjës.

Gjeografia

Fshati Sfircë ka rreth 9.6 km2,kurse pjesa tjeter ne Komunen e Medvegjes ka 21.9 km2,pra gjithsej Sfirca e bashkuar do ti kishte mbi 31.5 km2.

Toponimet

Ndër toponimet që përmenden janë : Maja e Tepes, Mejtepi, Laku i Ahave, Karrolli i Bunarit, Kroni i Askerit, Kroni i Mullarve, Kodra e Basave, Roga e Gjokës, Kapia, Livadhi i Malokut, Livadhi i Idrizit, Livadhi i Xhitit, Matana, Te shkolla, Te Xhamia, Hoxhovit, Novaku, Reka e Dodave, Bregu i Zenamit, Kroni i Musë, Musnika, Kodra e Demajve, Laku i Pusave,Gurët e Lahut, Shpati i Ahmetit, etj.

Demografia

Sipas Entit Krahinor të Statistikave, në regjistrimin e parë që është bërë në vitin 1948, fshati Sfircë ka pasur 645 banorë, në vitin 1953 ka pasur 650 banorë, në vitin 1961, 686 banorë, në vitin 1971,(nuk ka shënime) ndërsa në vitin 1981, 341 banorë. Nga viti 1981 e këndej ka pasur vazhdimisht zvogëlim të popullsisë si pasojë e emigrimit të banorëve në drejtim të qendrës komunale të Dardanës, Gjilanit dhe Prishtinës. Ramje të numrit të popullsisë ka shkaktuar lufta e fundit kur nga ky fshat u shpërngulën shumica e popullsisë si pasoj e pasigurisë. Sot në këtë fshat jetojnë 59 banorë shqiptar, sipas rexhistrimit te mbajtur ne Kosovë më 2011.

Statistikat

Viti	Numri i banorëve dhe shtëpive
1948	645 banorë (93 shtëpi)
1953	650 banorë (90 shtëpi)
1961	686 banorë (87 shtëpi)
1971	(s'ka shënime)
1981	341 banorë (43 shtëpi)
1991	(s'ka shënime)
2011	59 banorë (8 - 10 shtëpi) përafërsisht

Kultura

Shkolla e Sfircës

Një foto me nxënës, në oborrin e shkollës, në vitin 1962

Kroni i Musës: Karakteristikë e krojeve të Sfircës nën rrënjë të ahut

Shkolla e Sfircës për herë të parë është hapur më 1948, në shtëpinë (shtëpi-shkollë) e Zahir Bilall Berishës. Në shkollë mësimin e vijonin rreth 110 nxënës, ku afro gjysma ishin femra. Objekti i ri shkollor u ndërtua në vitin 1954 në një skaj të fshatit, ku ishte shumë larg për disa familje e sidomos për lagjjen e Dodave. Me shpërnguljen e familjeve nga fshati numri i nxënësve në këtë shkollë gradualisht vjen duke u zvogëlua, ndërsa pas vitit 1999, shkolla mbetet pa nxënës. Sot shkolla e Sfircës është një shkollë e braktisur.

Pishtarët e parë të arsimit

Sfirca kishte njerëz të arsimuare edhe më parë në Mejtepin (shkollë fetare) në Tepe në kohën e Turqisë, mirëpo kishte edhe që e kanë vazhduar medresenë në Shkup e Gjilan (Ramë Berisha, Kadri Berisha, Xhafer Berisha, Hamëz Berisha, etj.). Ndërsa mësues të parë nga Sfirca pas viteve 1945 janë : Ferit Berisha, Ismail Doda, Sali Berisha, Esat Berisha, Gani Berisha, Sahit Doda, Rrustem Berisha, Liman Kadriu,etj.

Historia

Pas shpërnguljeve të mëdha të shqiptarëve nga Toplica Sfirca merret si fashta gjysmë i shpërngulur, ku një pjesë e popullatës u shpërngul kryesisht në pjesën malore të Gollakut (Krilevë, Gregjenik, Siqevë, Marec, Hajvali, etj.), por edhe në Kmetovc, Gjilan, Prishtinë dhe pjesërisht në Turqi.

Është vendbanim i hershëm ilirik. Në vitet e pesëdhjeta të shekullit të kaluar janë gjet themele, por edhe gjësende me vlerë arkeologjike. Sfirca është e njohur edhe me një kodër të lartë me emrin Tepe e cila e ndanë fshatin për gjysmë. Tash ka shumë pak banorë.

Shih dhe këtë

Sfirca (në Serbi)

Personalitete

Nuhi Berisha - hero i kombit

Manifestime

Në Kapi të Sfircës, në fillim të muajit korrik, para viteve të nëntëdhjeta është mbajt takimi tradicional, ndërsa nga viti 2008 (fundi i korrikut)mbahet në vendin Laku i Pusave Takimi i mërgimtarëve i cili do të jetë tradicional.

Familjet e shpërngulura pas vitit 1945

Në Turqi

Demë Sylë Berisha

Prishtinë

Hafiz Emin Doda (Zeka)
Ajvaz Mustaf Berisha
Rushit Ajvaz Berisha
Dukagjin Rushit Berisha
Fadil Rushit Berisha
Mus Ajvaz Berisha
Hamdi Mus Berisha
Gzim Hamdi Berisha
Florim Hamdi Berisha
Ismet Mus Berisha
Flamur Ismet Berisha
Kastriot Ismet Berisha
Njazi Mus Berisha
Elion Njazi Berisha
Jetmir Njazi Berisha
Nuhi Mus Berisha
Gentrit Nuhi Berisha
Lentrit Nuhi Berisha
Arif Hasan Rafuna (Berisha)
Aziz Sefedin Bersha
Bajram R. Berisha
Bilall Lil Demaj
Bislim Brisha
Din Tafë Berisha
Halit Din Berisha
Faik Asllan Demaj
‘’Korab Faik Demaj ‘’
Ferid Kadri Berisha
Hamzë Berisha
Hazir Mustafë Berisha
Hazir Selim Berisha
Hysen Ahmet Berisha
Jashar K. Berisha
Kadri Naman Berisha
Mehmet Bilall Berisha
Muharrem Isuf Berisha
Murat Xhafer Doda
Nel Tif Berisha
Ramë Rahim Berisha
Rexhep Isuf Berisha
Sheqir Halil Berisha
Shukri Bersha
Sylë Musli Berisha
Tafë Halit Berisha
Zahir Bilall Berisha
Halil Ibish Kadriu
Xhemajl Beqir Doda
Gani Muharrem Doda
Nazmi Halim Kadriu
Kadri Jashar Berisha
Idriz Zejne Berisha
Gani Idriz Berisha
Enver Idriz Berisha
Vehbi Idriz Berisha
Hajriz Zejne Berisha
Fadil Hajriz Berisha
Fatmir Hajriz Berisha
Fehmi Hajriz Berisha
Beqir Hajriz Berisha
Fazli Tal Doda-Berisha
Alush Fazli Berisha
Tal Fazli Berisha
Feti Fazli Berisha
Ramiz Sefedin Berisha
Arif Sefedin Berisha
Arbër Remzi Demaj
Shëndrit Remzi Demaj
Namon Ahmet Berisha

Hajvali

Rexhep Sheqir Berisha-shperngulur me 1964
Rrustem Sheqir Berisha- 1964
Kadri Sheqir Berisha- 1964
Halim Munish Kadriu
Liman Ibish Kadriu
Bejtush Sahit Berisha
Ramiz Rame Berisha
Idriz Rame Berisha
Lam Feti Demaj
Ramadan Feti Demaj
Xheme Salih Desipojci
Ali Zahir Berisha
Hafiz Rahim Berisha
Rexhep Isuf Berisha
Rexhep Hasan Demaj
Male Jakup Berisha
Murat Ahmet Berisha
Bajram Ahmet Berisha
Latif Ahmet Berisha
Osman Ahmet Berisha

Fushë Kosovë

Adem Shaban Berisha

Adem Berisha njeriu i madh ne Sfirc

Gjilan

Qazim Selmon Qerimi

Abdyl Selmon Qerimi
Sejdi Selmon Qerimi

Shaban Beqir Berisha
Ymer Beqir Berisha
Avdullah Berisha
Demë Berisha
Bekë Berisha
Lam Berisha
Idriz Dalip Berisha
Qazim Halil Berisha
Ramiz Mustafë Berisha
Rexhep Sylë Berisha
Rifat Isuf Berisha
Vesel Sylë Berisha
Januz Beqir Doda
Azem Beqir Doda
Skender Ferid Berisha
Ramiz Emin Doda
Sahit Emin Doda
Hafiz Emin Doda-Zeka
Ismet Hafiz Zeka
Ahmet Hafiz Zeka
Agim Hafiz Zeka
Nazmi Ramiz Doda
Shemsi Ramiz Doda
Enver Sahit Doda
Skender Sahit Doda
Bejtullah Berisha

Ferizaj

Haqif Demaj

Shtimje

Mursel Asllan Berisha

Lipjan

Ismail Doda

Rahovec

Hetem Muharrem Doda

Lushnje{Tiranë}

Hamdi Kadri Berisha- është shpërngulur në vitin 1945 [vdiq me 23 shkurt 2010,djemet e tij Burimi dhe Kashi, jetojn ne Tirane]

Miradi e Epërme {Dobrevë}

Azem Qerim Demaj
Asllan Azem Demaj
Hazir Asllan Demaj
Faik Asllan Demaj
Remzi Asllan Demaj
"Korab Faik Demaj"
Fehmi Asllan Demaj
"Trim Fehmi Demaj"
"Agzon Fehmi Demaj"
Sinan Azem Demaj
Nazmi Sinan Demaj
Burim Nazmi Demaj
Noldi Burim Demaj
"Erdi Burim Demaj"
Besnik Nazmi Demaj
Ervin Besnik Demaj
Leonis Besnik Demaj
Berat Nazmi Demaj
Shemsi Sinan Demaj
Nderim Shemsi Demaj
Ramiz Latif Berisha
Valon Safet Berisha
Avni Safet Berisha
Altin Safet Berisha
Sadik Ramiz Berisha
Agron Sadik Berisha
Arjan Sadik Berisha
Veton Sadik Berisha
Dibran Sadik Berisha
Ramiz Sadik Berisha
Mevlud Ramiz Berisha
Mehmet Ramiz Berisha
Enver Ramiz Berisha
Hysen Latif Berisha
Ismet Hysen Berisha
Driton Ismet Berisha
Donat Driton Berisha
Drilon Ismet Berisha
Ymer Hysen Berisha
Granit Ymer Berisha
Gamos(i parë) Ymer Berisha
Gramos(i dytë) Ymer Berisha
Xhafer Hysen Berisha
Kushtrim Xhafer Berisha
Latif Hysen Berisha
Ari Latif Berisha
Argjend Latif Berisha
Afrim Hysem Berisha
Ylli Afrim Berisha
Idriz Latif Berisha
Milazim Idriz Berisha
Xheladin Idriz Berisha
Fazli Idriz Berisha
Fatmir Idriz Berisha
"Hysen Brahim Kadriu"

Sarajeve

Hajdar Rushit Berisha

Turqi

Miftar Miftar Berisha

Pjesëmarrës të Maskrës së Tivarit, më 1945

Të pushkatuar

I shpëtuan pushkatimit

Kadri Jashar Berisha
Ramiz Tal Berisha
Avdi Lah Demolli (Mbiemrin Demolli e mori nga qendrimi disa vjeçare ne Krileve)

Referime

Lidhje të jashtme

Komuna e Dardanës

Qyteza: Dardana dhe fshatrat:

Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Kosovës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë.