Josip Broz Tito
Josip Broz Tito (Cirilik: Јосип Броз Тито; 7 maj 1892 - 4 maj 1980) ishte një revolucionar dhe burrë shteti komunist jugosllav, duke shërbyer në poste të ndryshme të udhëheqjes kombëtare nga viti 1943 deri në vdekjen e tij në vitin 1980.[2] Gjatë Luftës së Dytë Botërore, ai ishte udhëheqësi i partizanëve jugosllavë, i konsideruar shpesh si lëvizja më efektive e rezistencës në Evropën e pushtuar nga gjermanët.[3] Ai gjithashtu shërbeu si president i Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë nga 14 janari 1953[1] deri në vdekjen e tij më 4 maj 1980.
Ky artikull ose seksion duhet të përmirësohet sipas udhëzimeve të Wikipedia-s. |
Josip Broz Tito | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Јосип Броз Тито | |||||||||||||
Presidenti i Jugosllavisë | |||||||||||||
Në detyrë 14 janar 1953[1] – 4 maj 1980 | |||||||||||||
Kryeministri | Shih listë
| ||||||||||||
Zëvendëspresidenti | Shih listën
| ||||||||||||
Paraprirë nga | Ivan Ribar (si Presidenti i Presidencës së Kuvendit Popullor) | ||||||||||||
Pasuar nga | Lazar Kolishevski (si President i Presidencës) | ||||||||||||
Kryeministri i 19-të i Jugosllavisë | |||||||||||||
Në detyrë 2 nëntor 1944 – 29 qershor 1963 | |||||||||||||
Presidenti | Ivan Ribar Vetë ai (nga viti 1953) | ||||||||||||
Paraprirë nga | Ivan Shubashiq | ||||||||||||
Pasuar nga | Petar Stamboliq | ||||||||||||
| |||||||||||||
Sekretari i 1-rë i Përgjithshëm i Lëvizjes së të Paangazhuarve | |||||||||||||
Në detyrë 1 shtator 1961 – 5 tetor 1964 | |||||||||||||
Paraprirë nga | Pozita u themelua | ||||||||||||
Pasuar nga | Gamal Abdel Nasser | ||||||||||||
Kryetari i 4-të i Lidhjes së Komunistëve të Jugosllavisë | |||||||||||||
Në detyrë 5 janar 1939 – 4 maj 1980 | |||||||||||||
Paraprirë nga | Milan Gorkiq | ||||||||||||
Pasuar nga | Stevan Doronjski | ||||||||||||
Të dhëna vetjake | |||||||||||||
U lind më | Josip Broz 7 maj 1892 Kumrovec, Mbretëria e Kroacisë-Sllavonisë, Austro-Hungaria (tani Kroacia) | ||||||||||||
Vdiq më | 4 maj 1980 (87 vjet) Lubjana, RS Sllovenia, RSF Jugosllavia (tani Sllovenia) | ||||||||||||
Vendi i prehjes | Shtëpia e Luleve | ||||||||||||
Nënshtetësia | Jugosllav | ||||||||||||
Partia politike | Lidhja e Komunistëve të Jugosllavisë | ||||||||||||
Bashkëshortja/et | Pelagia Belousova (m. 1920–1939) Herta Haas (m. 1940–1943) Jovanka Budisavljeviq (m. 1952) | ||||||||||||
Bashkjetuesja/et | Davorjanka Paunović (1943–1946) | ||||||||||||
Fëmijët | 4, përfshirë Misho | ||||||||||||
Çmimet | 98 dekorata ndërkombëtare dhe 21 dekorata jugosllave | ||||||||||||
Nënshkrimi | |||||||||||||
Shërbimi ushtarak | |||||||||||||
Aleanca |
| ||||||||||||
Dega/shërbimi | Ushtria Austro-Hungareze Ushtria e Kuqe Ushtria Popullore Jugosllave | ||||||||||||
Vite shërbimi | 1913–1915 1918–1920 1941–1980 | ||||||||||||
Grada | Marshall | ||||||||||||
Komanda | Ushtria Çlirimtare Kombëtare Ushtria Popullore Jugosllave (komandant suprem) | ||||||||||||
Beteja/luftra | Lufta e Parë Botërore Lufta Civile Ruse Lufta e Dytë Botërore | ||||||||||||
Ai lindi nga një baba kroat dhe nënë sllovene në fshatin Kumrovec, Austro-Hungari (tani në Kroaci). I tërhequr në shërbimin ushtarak, ai u dallua, duke u bërë rreshter majori më i ri në ushtrinë austro-hungareze të asaj kohe. Pasi u plagos rëndë dhe u kap nga rusët gjatë Luftës së Parë Botërore, ai u dërgua në një kamp pune në malet Ural. Ai mori pjesë në disa ngjarje të Revolucionit Rus në vitin 1917 dhe në Luftën Civile që pasoi. Pas kthimit të tij në Ballkan më 1918, ai hyri në Mbretërinë e Jugosllavisë së sapokrijuar, ku u bashkua me Partinë Komuniste të Jugosllavisë (KPJ). Pasi mori kontrollin de facto mbi partinë në vitin 1937, ai u zgjodh zyrtarisht sekretar i përgjithshëm i saj më 1939 dhe më vonë president i saj, titull që e mbajti deri në vdekjen e tij. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, pas pushtimit nazist të zonës, ai udhëhoqi lëvizjen guerile jugosllave, Partizanët (1941–1945).[4] Në fund të luftës, partizanët - me mbështetjen e Bashkimit Sovjetik pushtues - morën pushtetin mbi Jugosllavinë.
Pas luftës, Tito ishte arkitekti kryesor i Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë (RSFJ), duke shërbyer si kryeministër (1944-1963), president (që nga viti 1974 president i përjetshëm) (1953-1980), dhe marshall i Jugosllavisë. grada më e lartë e Ushtrisë Popullore Jugosllave (JNA). Pavarësisht se ishte një nga themeluesit e Kominformit, ai u bë anëtari i parë i Kominformit që sfidoi hegjemoninë sovjetike në vitin 1948. Ai ishte i vetmi udhëheqës në kohën e Josif Stalinit që u largua nga Kominformi dhe filloi me programin socialist të vendit të tij, i cili përmbante elemente të socializmit të tregut. Ekonomistët aktivë në ish-Jugosllavi, duke përfshirë Jaroslav Vaněk me prejardhje çeke dhe Branko Horvat me prejardhje jugosllave, promovuan një model të socializmit të tregut që u quajt modeli ilir. Firmat ishin në pronësi shoqërore nga punonjësit e tyre dhe të strukturuara në vetëmenaxhimin e punëtorëve; ata konkurruan në tregje të hapura dhe të lira. Tito arriti të mbante nën kontroll tensionet etnike duke i deleguar sa më shumë pushtet secilës republikë. Kushtetuta jugosllave e vitit 1974 e përcaktoi RSFJ-në si një "republikë federale të kombeve dhe kombësive të barabarta, të bashkuara lirisht mbi parimin e vëllazërisë dhe bashkimit për arritjen e interesave specifike dhe të përbashkëta". Secilës republikë i jepej gjithashtu e drejta e vetëvendosjes dhe shkëputjes nëse bëhet përmes kanaleve ligjore. Së fundi, Tito i dha Kosovës dhe Vojvodinës, dy krahina përbërëse të Serbisë, autonominë e rritur, duke përfshirë de facto të drejtën e vetos në parlamentin jugosllav. Tito ndërtoi rreth vetes një kult shumë të fuqishëm individi, të cilin Lidhja e Komunistëve të Jugosllavisë e mbajti edhe pas vdekjes së tij. Dymbëdhjetë vjet pas vdekjes së tij, ndërsa komunizmi u shemb në Evropën Lindore, Jugosllavia u shpërbë dhe u zhyt në një seri luftërash ndëretnike.
Jeta Rinia e tij dhe lufta e parë botërore
RedaktoJosip Broz rrjedh nga një familje e vogël ne nje fshat kroate që quhej Kumrovec, qe, në kohën e lindjes së tij, i perkiste Austro-Hungarisë. Vendlindja e tij është sot pjesë e Muzeut Etno-selo Kumrovec. Babai i tij Franjo ishte një Kroat, të cilëve paraardhësit e para mes të shekullit të 16-të. Nëna e tij Marija ishte një Sllovene. Ai ishte i shtati fëmijë i familjes.
Ai përfundoi një zanat në Sisak dhe ka hyrë në fuqi në vitin 1910, në të Partisë social Demokrate të Kroacisë dhe Sllavoninë . Ai ka punuar si një punëtor metalik në Zagreb, Kamnik, në fabriken e makinës te Laurin & Klement në Mladá Boleslav dhe ë Perandorinë Gjermane ne vitin 1911, ndër të tjera, te Benz & Cie. në Mannheim.[5][6] dhe më Vonë ka punuar Tito si një shofer në Daimler në Wiener Neustadt dhe jetonte me vëllain e tij në Vorarlberg.
Në vjeshtën e vitit 1913 Tito bëhet ushtar në ushtrinë Austro-hungareze. Nje vit ë vonë shpërthen lufta e pare Boterore. Ai erdhi së pari si një oficer artilerie në Frontin kundër Serbisë. Tashmë në 1914, Ai behet Rreshter. Në vitin 1915, ai ra në robëri ne pjesen perendimore te Rusi-se. Ai ishte Plagosur në Bukovina nga Cerkeset. Dhe me gjithë batalionin e tij eshte nxen Rob. Premtimi per dhenjen e Medalionit Të tij te Argjend për kapjen e njëmbëdhjetë ushtarve Rus nuk mundi te i jipet me.
Ne mars te vitit 1916, ai ra në një spital të improvizuar të Manastirit Uspensky në Svijažsk në governorate e Brando. Më pas ai hyri në një kamp në afërsi të qytetit të Altair, afer lumit Sure. Ai doli vullnetar për të punuar në një pjesë të madhe të fermerëve në fshatin Kalasejewo në governorate e Simbirsk, ku ai punonte si mekanik në një mulli me avull. Në vjeshtë të 1916 ishte Broz në qytetin e Kungur , në governorate e Perm lëvizur, ku ai ka punuar si Përkthyes dhe overseer të hekurudhore. Në maj të vitit 1917 ai punonte ne nje stacion te vogel te trenit ne Ergatsch në afërsi të Permit.
Gjatë muajit shkurt revolucionit të vitit 1917 Tito u lirua nga robëria, dhe arriti në qershor, ne Petrograd, ku ai aty aktualisht u merrte me Politik. Brozi ishte dëshmitar i revolucionit të tetorit dhe ka hyrë qe ato ditë, në Mbrojtjen e Kuqe (ushtria e Kuqe) dhe luftoi në anën e Bolsheviket në luftë civile.
Në 1920 ai u kthye në atdheun e tij, e tani, për të krijuar rishtazi Mbretërisë së Jugosllavisë .
Në periudhën e mes luftes
RedaktoBroz pas kthimit ne vendlindje behet antare i partisë Komuniste të Jugosllavisë (KPJ) . Si një farketar (kovaç) dhe Celsberes të mesuar, mori avantazhin e Broz në të njëzetat, njohuritë e tij, për prodhimin e celsave-falsifikim dhe leve, një hajdut të dënuar dhe erdhi në vitin 1928 nga një Gjeneral për Amnisti . Dosjet e policisë së Jugosllavisë për të provuar përfshirjen e tij në një grabitje me qëllim politik në fshatin Kaiserica në Zagreb (sot rrethi i Zagrebit), në shkurt të vitin 1935, disa prej të vendit gendarmes u plagosën dhe u vranë. Ata gjithashtu tregojnë përfshirjen e Josip Broz në një counterfeiter bandës. E shtetit ligjor në Zagreb ishte Broz për shkak të falsifikimit të 733 pjesë e Jugosllavisë 50 Dinar shënimet muzikore. Në vitin 1927, ai u zgjodh Sekretar i metalike e Unionit të punëtorëve. Si KPJ në atë kohë ishte e ndaluar, kjo ishte për shkak politike Agjitacion disa herë i burgosur, i fundit nga 1928 në 1934. Pas lirimin e tij, ai emigruar në Paris, por ende ishte në të njëjtin vit, në të Komitetit Qendror të Politburo të KPJ zgjedhur.
Në vitet 1936 nga të 1938, ishte i angazhuar për të Tito (siç është ai nga 1934 quajtur) në anën e Republikanëve gjatë luftës civile spanjolle, ku ai ishte Përgjegjës për futjen e 11,000 Jugosllavët në Spanjë ishte, për një mbetur më pak se 1,000 nuk është më shumë për të Jugosllavisë, u kthyen. Tito ishte në anën franceze, udhëheqësi Komunist Andre Marty në Albacete, Spanja, stërvitja ushtarake të Komunistëve të brigadave Ndërkombëtare të përfshira. Pas përgjakshme të partisë purges, i cili është edhe Sekretar i Përgjithshëm i KPJ Milan Gorkić ra viktimë, ishte Tito në vitin 1937 nga Comintern për pasardhësi i tij është i caktuar, përderisa ai është aq i besueshëm mbështetësit e: për t'u vendosur . Në vitin 1940, ai ishte në këtë funksion nga një konspirativ konferenca kombëtare e partisë së tij në Zagreb konfirmuar.[7]
Udheheqesi i Partizanet në luftën e Dytë botërore
RedaktoNë 25 mars 1941, u nënshkrua nga qeveria e Cvetković anëtarësimi në Paktin trepalësh. Në natën e dytë u zhvillua në Beograd grusht shteti, nën udhëheqjen e Gjeneral Dushan Simović, me fuqitë simpatizuese Perëndimore. Pas Gjermanisë dhe Jugosllavisë në prill të vitit 1941 pushtuar (fushata e Ballkanit), jetoi Tito, parë nga Gjermanët unmolested për të vazhduar në Beograd banimin tremujor. Vetëm pas gjermane sulmojnë në Bashkimin Sovjetik, ai e kishte të zhyten në të organizuar dhe e armatosur e rezistencë të Jugosllavisë kundër gjermanet dhe italiane pushtuesit, në Formën e luftës partizane.
Gjatë luftës Komuniste të ashtëquajtur në Jugosllavi nën Titos udhëheqjes, kundër pushtuesve të dhe aleatët e tyre fashiste ustashalëvizjes në Kroaci, për të zbatuar. Ajo ishte vetëm më pas, në konferencën e Teheranit , aleate të mbështetur. Sidomos në Serbi, ata luftuan kundër parë collaborationist Chetnik-partizanët. E njerëzit e ushtrisë çlirimtare (Narodnooslobodilačka vojska/Armia), si partizanët të quhen, mund të jetë si politikisht me ndikim të grupit të vendosur. Gjatë rezistencës, lufta ishte Tito Marshall, është e emëruar dhe 29. nëntor 1943 në krye të anti-fashiste Këshillit të çlirimtare Kombëtare (AVNOJ), qeveria e përkohshme u formua dhe një pjesë të madhe të zënë vendin e kontrolluar.
Që nga fundi i vitit 1944 e anti-fashiste të Këshillit të ushtrohet Pushteti në gjithë Jugosllavinë. Ai ishte edhe nga aleatët e njohur, dhe sidomos nga Kryeministri Britanik Churchill mbështetur. Tashmë gjatë luftës ishte Titos, diplomacia, një ekuilibër mes fuqitë Perëndimore dhe Bashkimin Sovjetik për të mbajtur.
Kreu i shtetit e pas-luftës, periudhë
RedaktoPas luftës, Tito, të vendosur në një referendum, fuqia për të konfirmuar. 29. Në nëntor të 1945, ai ishte Kryeministër i popullit të Republikës popullore të Jugosllavisë. Deri në vitin 1953, ai, me ndihmën e Kombëtar i popullit çlirimtare e përparme dhe e KPJ, shndërrimin e Jugosllavisë në një socialist i shtetit.
Në proces, ai gjithashtu bëri përdorimin e represionit . Shumë kundërshtarë politikë, sidomos Stalinists, ishin në vitet në vijim, të burgosur, kryesisht në burg ishull të Goli Otok. Në kundërshtim me deklaratën e tij, pa të burgosurit e luftës për të ekzekutuar, por para një gjykatë ushtarake për të pyetur se çfarë ka ndodhur në të menjëhershme të pasluftës periudhë, për shembull, në masakrën e plumbit në kështjellë[8][9]
Në Jugosllavi, vetëm disa trupa nga Bashkimi Sovjetik ishin vendosur kryesisht në Beograd dhe në Vojvodinë. Kjo mundësoi Tito për pavarësi dhe barazi në politikën e jashtme të bazuar, të pavarur, marrëdhëniet me Perëndimin.
Përveç kësaj, ai mori për të Jugosllavisë, vet rrugën për socializmin, për të shkuar, në bazë, në një shkallë të caktuar të vetë-menaxhimit të fermave. Ky i ashtuquajtur "Titoizem" solli vendin në kontrast me Sovjetik aspiratat për Hegjemoni , dhe i çoi në 1948 për të thyer në mes Titos dhe : për t'u vendosur. Debati i ashpër për ngurtësinë. : Për t'u vendosur u përpoqën më kot, pala Jugosllave kundër Titos nxisin, dhe e ka kërcënuar atë në Pravda publikisht me vrasje; "fati i Trocki është e udhës," nuk mund të merrni atje në lidhje me Tito lexuar. Ftesës së: për t'u vendosur në Moskë, dallimet "amicably" për të diskutuar, kanë refuzuar të Titos, prandaj. Në nëntor të vitit 1949, të quajtur Cominformanëtarëve të hapur për përmbysjen e Tito dhe luftën kundër Titoizmit. Në rrjedhën e de-Stalinizimit: për t'u vendosur pas vdekjes së tij, Nikita Hrushovi (në vitin 1956) dhe rezolutën e Cominform normalizuar marrëdhëniet me Bashkimin Sovjetik.
Pas miratimit të ri të Kushtetutës në vitin 1953, ishte Tito në 14. janar 1953, në zyrën e shtetit, Presidenti i zgjedhur, ai nga 1963 për kohë të jetës. Ai i mbështetur në barazinë e Shteteve, të qetë bashkëjetesën e blloqe dhe për vendet në zhvillim. Së bashku me Presidenti Egjiptian Gamal Abdel Nasser, me Indianin Kryeministri Jawaharlal Nehru dhe Presidentin Indonezian Sukarno, ai ishte një nga protagonistët e politikës nderkombetare e shtetave te jo alineuara. Kjo ishte me themelimin e nje lëvizjes së jo-linjë të vendeve të Bllokut e NATO-s dhe Traktatit e Varshavizes. Përmes tij Karizmin e tij në politikat e kompensimit të blera jashtë Jugosllavisë. Ai ishte një nga më të respektuar përfaqësues të jo-linjë të Shteteve. Në vitin 1967, pas gjashtë-ditë të luftës, ngriu Tito marrëdhëniet diplomatike me Izraelin .[10]
Brenda të përndjekurve politikë, Tito vazhdon të jetë një stil autoritar të qeverisë, edhe pse pas shkarkimit të drejtuesit e sigurisë , Aleksandar Ranković në vitin 1966, të rëndësishme të liberalizimit të shoqërisë Jugosllave ishte, për shembull, në një të afërm liria e artit dhe e kulturës, e vënë atë. Pushtimi i trupave të Varshavës, në Çekosllovaki në vitin 1968 dënuar Tito mprehtë, cili është Imazhi i tij në Perëndim përveç kësaj për të përmirësuar. Në vitin 1971, ai u kthye kundër demonstrata nacionaliste në Kroaci. Në kontektsin të ashtuquajtura "Pranverës kroate". Tito reagoi me arrestimet dhe represion, sepse thelbi i mendimit e Socializmit Jugosllav "Vëllazërim dhe Bashkim" (Bratstvo i Jedinstvo) ishte i sulmuar nga nacionalistet. Ngjarjet që çuan në Jugosllavi në vitin 1974 me Iniciativë të Tito, një Kushtetutë të re, e mori federalizmi më të theksuar. Kjo ishte veç për një shpërndarje të re të fituar të këmbimit valutor, një nga kërkesat e pranverës kroate . Në të njëjtën kohë, me Kushtetutën e vitit 1974, pozicioni i Presidentit është forcuar për shkak se Tito e plotë të pushteteve si kreun e shtetit për jetën, ishin të dhënë. Kushtetuta e re e kosovës në mënyrë eksplicite thekson se Presidenti, çdo të tjerë të qeverisë trupit kundër politikisht ose ligjërisht përgjegjës.
Kulti i personalitetit
RedaktoTito e Regjimit ishte e karakterizuar nga një fortë të kultit të personalitetit. Tito ishte në të kontrolluara nga shteti, dhe nga nje pjese te madhe e shoqerise jugosllave si Hero i një mit kombëtar për të festohet dhe të nderuar. Një rol të veçantë ka luajtur nga 25. Në maj, Tito, në korrik të vitit 1944, në strofull e tij në Drvar , hyrjen e gjermanisë paratroopers mezi kishte shpëtuar. Kjo ditë ishte deri në vitin 1988, kur e pretenduar ditëlindjen e Marshall, si një fitore dita, partizanët, dhe si dita e rinisë (deri në vitin 1987 me një vend të gjerë të transmetuar garë nën emrin e ndërmjetësimit e të rinjve) janë të angazhuar.[11] Deri në vdekjen e Titos, ajo përfundoi në Beograd, me dhënien e në vend të transmetuar të tij.[12]
Në Jugosllavi, tetë qytete ishin të emëruar (në çdo Republikës dhe Rajoni Autonom), si dhe një mal sipas Titos:
- Titograd në vend të Podgoricës (tani kryeqyteti i malit të Zi)
- Titova Korenicë në vend të Korenicë (qytet në Kroaci)
- Titov Vrbas , në vend të Vrbas (qytet në Vojvodinë)
- Titov Veles , në vend të Velesit (qytet në Maqedoni)
- Titova Mitrovica , në vend të Mitrovicës (qytet në Kosovë)
- Titovo Užice , në vend të Užice (qytet në Serbi)
- Titov Drvar në vend të Drvar (një qytet në Bosnje dhe Hercegovinë)
- Titovo Velenje në vend të Velenje (qytet në Slloveni)
- Titov Vrv në vend të Golemit Turčin (mal në Maqedoni)
Pas shpërbërjen e Jugosllavisë janë dhënë të gjitha qytetet e pasme e tyre të vjetra emrin.
Vdekja dhe varrimi
RedaktoPas një akute përkeqësimin e tij pad ("duhanxhi këmbën"), në kontekst të arterial thrombosis ishte 87-vjeçare Tito në 3. janar 1980 në spitalore Universitare në Lubjanë (Univerzitetni klinični qendër të Lubjanës) . Trajtimi Ekipi përbëhej e veç për 8 Jugosllave e Mjekëve nga SHBA-Amerikan kardiovaskulare kirurg Michael Ellis De Bake , si dhe kolegu i tij Marat Knyazev nga Bashkimi Sovjetik. Këtë e bëjnë atë tregues për një arterial Anashkalojëtë enëve të gjakut furnizimin e këmbë. Në natën e 12 maj. më 13. janar 1980 kryer Operacioni, megjithatë, nuk e ka dëshiruar sukses, kështu që për shkak të progresiv nekrozë dhe zhvillimit të rrezikshme për jetën Gangräns një pjesë të majtë këmbë në 20. janar, prisnin të duhej të jetë. më Pas të përmirësuar shëndetin e tij, shkurtimisht deri më tani, që ai mori detyrimet e tij si kreu i shtetit pasardhës. Për shkak të një periudhë e fizike përkeqësimi, ai ishte në Departamentin për kirurgji kardiovaskulare në Lubjanë pranuar në spital, ku ai kaloi tre ditë para tij 88. Ditëlindjen në 4. maj 1980 në 15:05 vdiq. Në spital ishte një pllakë të instaluar në qëndrim: "lufta për çlirimin e njerëzimit është një kohë të gjatë, por ai ka qenë më i gjatë, kishte Tito nuk ka jetuar" (Tenxhere të bëjë osvoboditve človeka bo še dolga, një bila bi daljša da ni živel Tito). Pllakë më vonë ishte larguar.
Shumë shtetërore të presidentëve dhe të rangut të lartë politikanët provuar të tij në funeralin e tij në 8. Në maj të vitit 1980, e fundit nder. Në aspektin e numrit condole e politikanëve dhe qeverive, delegacionet e dërguar, është e funeralit me katër mbretërve, presidentëve 31, 6 princat, 22 kryeministra dhe 47 Ministrave të jashtëm të deri në atë kohë, më i madh në botë.[13] mourners nga 128 vende të ndryshme e pastaj 154 anëtare të OKB-së erdhën nga të dy anët e perdes së hekurt.[14] Ai ishte në Beograd Mauzole "Kuća cveća" ("shtëpia e luleve").[15] e Tij sarcophagus është një vit deri në 20.000 njerëz morën pjesë. Në Mauzole është tani pjesë e Muzeut të historisë së Jugosllavisë.
Në jetën Private
RedaktoMartesa dhe pasardhësit
Redakto- Publikuar Belousova (Ruse, 1904-1960), 1. Gruaja.
- Fëmijët:
- Zharko Broz (1924-1995)
- Herta Haas (Sllovenia, Gjermanisht, 1914-2010), 2. Gruaja, jetoi deri në vdekjen e saj në fillim të marsit 2010 në Beograd.[17]
- Fëmijët:
- Nipi:
- Saša Broz (* 1969), Drejtor, ish-Drejtori i teatrit në Pula
- Andreja Broz (* 1971), pronar i Kompanisë (Etnike) në Zagreb
- Nipi:
- Para Janka Paunović (Serbin, 1921-1946), 3. Gruaja vdiq nga tuberkulozi. Martesa ka mbetur pa fëmijë.
- Jovanka Budisavljević-Broz (Serbin, 1924-2013), 4. Gruaja, martesa ka mbetur pa fëmijë. Ish - "Zonja e Parë" e Jugosllavisë ka ndodhur që nga rreth viteve 1977, ndoshta në behest e një grupi Slloven partisë zyrtarëve të Stane Dolanc dhe Mitja Ribičič deri në funeral, Titos nuk është më në domenin Publik.[18] më Pas, ajo u ngrit vjet nën arrest shtëpiak, pasuritë e tyre ishin konfiskuar. Ajo jetoi deri në vdekjen e saj, i tërhequr dhe në kushte të varfëra në Beograd.[19]
Marrëdhënie Jashtë-Martesore
RedaktoTitos marrëdhënie u karakterizua nga një shpeshta ndërrimin e partnerëve. Ai ka premtuar disa gra në martesë. E para dasmës takim që ai mbajti, por e majta e tij të parë të fejuarën e në ditën e dasmës para martesës. Tito kishte disa jashtë martese, fëmijët nga disa gra.[20][21] Titos dytë jashtë-martesore biri i Hans Studer ishte një ushtar në gjermanisht Wehrmacht në operacionin kundër partizanët e Titos.
Të tjera
RedaktoPër Tito numri i tendrils lirshme legjendat. Ndër të tjera, thotë Bruno Kreisky, në autobiografinë e tij, në Mes të kohës së Titos pijshëm forcë, por edhe fakti që ai si në dhe jashtë Protokollit për një gjysmë shekulli pas me shpërbërjen e Austro-hungareze monarkisë personale referenca në Austri turshi. Sipas Kreisky, për të Titos, pas përfundimit të pjesës zyrtare të një shteti Banketin e tij përkthyes në Hotel dërgohen dhe pastaj, me Kreisky, në Austriak, gjerman dhe një atmosferë të relaksuar për të biseduar.
Tito e aftësive të gjuhës, vuri në dukje Milovan Đilas, kjo, në dritën e saj të ulët të arsimit pak të gjuhëve të huaja të mësuara. Gjatë luftës së Parë botërore, ai kishte ruse, pas prishjes me Bashkimin Sovjetik në vitin 1948, anglisht mësuar. Gjithashtu, ai përmend njohuri të mira të gjuhës gjermane Titos. Kroate që ai kishte, megjithatë, problemet për një kohë të gjatë shënimi i pasur, dhe në atë serbe dhe kroate shprehje në një rrëmujë. Por mbi të gjitha, ai kishte, në fjalët e tij, i jashtëm rus, fjalët e përdorura, "dhe ai është, siç është natyra e njerëzve nga Zagorje , fjalët langzog, ai e ngriti deri tek njerëzit, gjë që ajo nuk di të dyshuarit, askush nuk e jona, por një ruse për të."[22]
Tito kishte Adriatik ishullin e Brijuni – të më të madhe të kohës tuaj italiane emrin e Brioni u citua të Presidentit të banimit dhe në një të dytë selinë e qeverisë për të zgjeruar.[23] për Një kohë kjo ishte një vizitë shtetërore, Tito si një dhuratë e kafshët e tij private në kopshtin zoologjik për të sjellë. Disa nga pasardhësit e këtyre mysafir dhurata sot banojnë në rezervë e natyrës në ishullin e Brijuni. Përveç kësaj, ai ende e kishte rezidencën në Gjak në çfarë atëherë ishte pjesë e Republikës së Sllovenisë: kalaja e Vezës në Brdo pri Kranju.
Për të Titos, tren të veçantë , të përbërë prej blu makina ishin të veçantë locomotives mbajti, së pari, tre pikturuar blu, të Shprehur me avull locomotives e Jugosllave seri 11 (replicas e MÁV-seri 424). Në vitin 1960, të blerë nga shteti i Jugosllavisë Hekurudhat JŽ për këtë qëllim, tre blu diesel lokomotivë të tipit ML 2200. Tito, gjithashtu, kishte dy naftë-mekanike sallon railcars e kompani italiane Breda nga e para-luftës periudhe. Në pranverën e vitit 1961 u dha Tito moderne të lartë-powered sallon ngiste makinën e MOT 410. Që nga viti 1952, ai përdori Galeb si një shtet jaht.
Si e Titos jetë bërë në një film duhet të jetë, ishte me Richard Burton , një Perëndimor top-of-the interpretues është i obliguar. Gjatë xhirimeve të filmit (titulli origjinal: Beteja e Sutjeska, më vonë në Të Pestë Sulmuese, u quajt), ka pasur një takim me aktorin e – Tito – thirrja e pijshëm forca të nxituar përpara.
Në Pjesët e popullatës së ish-Jugosllavisë, të Titos, është nderuar. Në e tij vendlindja e Kumrovec, në Kroaci ishte Tito Muze me një fqinj qendër arsimore.
Pas më të hershme Tito emërtuar rrugët dhe sheshet në Shtetet pasardhëse të ish-Jugosllavisë në fillim të viteve 1990, u quajt qenë, ishte në vitin 2009, në Lubjanë , përsëri në rrugë pas Tito quajtur atë në një anketë të zhvilluar nga 60 % e banorëve të miratuar. Për shkak të një ankese nga organizata rinore e partia konservatore, të Ri Slloveni ndalimin e gjykatës kushtetuese të Sllovenisë, megjithatë, riemërtimin e rrugëve, pasi Tito, si kjo si një mbështetje të Regjimit totalitar janë kuptuar. Gjykimi i anëtarëve të Socialni më demokratike, partiake e Shoqatës, si dhe të historianit Jože Pirjevec kritikuar, pasi ajo është roli i Tito me çlirimin e Sllovenisë nga fashizmi injorojnë.[24]
Origjina e emrit shtesë "Tito"
RedaktoNë origjinën e emrit shtesë "Tito" ka mungesë të qartësisë. Një shpjegim popullor është se përveç nga lidhja e dy fjalët: ti (dt. "Ju") dhe të (dt "këtë" apo "e"). Në Traditën popullore është përmendur se Josip Broz në ethshëm viteve të luftës, këto fjalë shpesh në komandën e tij. Në proces, ai duhet, para së gjithash, Personi në fjalë është treguar, dhe pastaj për detyrë të veçantë. E përkthyer do të jetë në komandë të lexuar sa vijon: "Ju (tu) ju (tu)!" Kjo Tezë është në 1949 publikuar punën Lindore Qasjet nga Fitzroy Maclean përmendur.
Tito është edhe një të vjetër, në ditët e sotme mjaft të pazakontë Emrin e kroate origjinës, e cila është e vendosur në ish-Perandori Romak Titus i referohet.[25] e Titos biographer, Vladimir Dedijer , pohoi se ky Emër është kroate shkrimtarë të romance Tituš Brezovački shkak. Emri, megjithatë, ishte në Titos origjinës zonë, kroate Zagorje, në përgjithësi të përbashkëta. Josip Broz vetë-konfirmuar në një të shkruar me dorë vini re se ky Emër është shumë tipike të tij, Rajon dhe shtoi se kjo është edhe arsyeja kryesore, pse ai është që emrin mes 1934 dhe 1936, të pranuara; tha: "dokumenti është në arkivin e partisë Komuniste të Jugosllavisë. Josip Broz përdorur më parë, në dokumentet me të drejtën nacionale lidhur me nofkën "Rudi", në Çështje ndërkombëtare, nga ana tjetër, me nofkën "Walter". Rodoljub Čolaković , megjithatë, përdorur nofkën "Rudi". Prandaj, Tito nga "Tito" është zëvendësuar.[26]
Një tanishme teori ishte kroat gazetarit Denis Kuljiš (Gazetar në revistë javore Globus) të ngritura. Këtë informacion nga një pasardhës i Baturin, një spiun i Cominternnë vitin 1930-të në Stamboll, operon duhet të ketë. Baturin është një Kodi-Sistemit, të raportuar nga Josip Broz janë përdorur. Josip Broz ishte një nga agjentët e tij, të cilit i fshehtë mbyll supozohet se është gjithmonë në armë emërtimet ishin të bazuara. Broz veten të konfirmuar, që ka fituar nofkën "Walter" kishte përdorur, e cila ka të ngjarë të ketë gjermane pistoletë Walther PPK . Baturin, ishte një nga pseudonimin e tij të fundit, "TT", të Sovjetik pistoletë TT 33 rrjedh. Gjoja, sipas Broz' të kthehen në Jugosllavi, një numër të dokumenteve të partisë Komuniste me këtë Pseudonim është nënshkruar. Kuljiš sipas emërtimin "DD" (në gjuhën kroate si "te te" është e theksuar) pas disa viteve në "Tito" kanë ndryshuar.[27]
Çmime (Fragment)
RedaktoShtëpie dhe natyrë politike Mbledhjen e urdhrit për Tito i përkiste politikës shtetërore Jugosllave. Politikën e brendshme mund shtetit në mënyrë që arritjet dhe përvjetore, në të cilën Tito, rolin kryesor e luajti, sepse kjo është se pa atë, nuk mund të jepet. Kështu ishte Socialiste, Lidhja e të njerëzve punues të Jugosllavisë (SSRNJ)[28] pak para Titos vdekjes, (e heshtur) të propozuar një e katërta nga urdhri i heroit kombëtar, për shkak të "mbijetuar me sukses operacioni" për të dhënë. Në aspektin e politikës së jashtme i përkiste urdhërit të këmbimit gjatë vizita shtetërore apo pritje në cilësi HD. Tito ishte përmes kësaj praktike të shtetit njeriu me më së shumti medalje.[29]
- 1944: Suvorov Medalje (Bashkimit Sovjetik)
- 1945: Sovjetik Fitore Medalje
- 1947: ushtarake mënyrë që të Michael Trim (Rumani)
- 1954: Shpëtimtari Qëllim (Greqi)
- 1956: Grand kryqin e Legjionit të nderit (Francë)
- 1956: Medaljen Ushtarake (Francë)
- 1956: Rendi kombëtare du mérite (Francë)
- 1956: Croix-de Guerre
- 1956: Royal mënyrë që të Kamboxhia
- 1958: ushtarake mënyrë që të trimëri (Bullgari)
- 1959: Royal Seraphin Veriut (Suedi)
- 1963: në mënyrë që të Aztec shqiponja (Meksikë)
- 1963: urdhri i kryqin e jugut (Brazil)
- 1946, 1964: urdhri i Bardhë luani (Çekosllovaki)
- 1965: Shën Olav e Medalje (Norvegji)
- 1965: ylli i miqësisë së Kombeve (RDGJ)
- 1965: Grand ylli i dekoratë nderi për shërbime të Republikës së Austrisë
- 1966: ylli i Rumanisë
- 1968: Chrysanthemum Veri (Japoni)
- 1969: urdhërin e meritës të Republikës italiane – Grand kryq i Madh i urdhrit të zinxhirit
- 1970: në mënyrë që të hollandës luani
- 1970: Nassau, shtëpia mënyrë që të Artë luan[30]
- 1970: Në Mënyrë Që Të Leopold (Belgjikë)
- 1972: Mënyrë Që Të Lenin (Bashkimit Sovjetik)
- 1972: Mënyrë që të Dush (britani e madhe)
- 1974: një fazë të veçantë të Grand kryqin e urdhërit të meritës të Republikës Federale të Gjermanisë
- 1974: Elefanti Qëllim (Danimarkë)
- 1977: urdhri i Shën Jakobi i shpatës (Spanjë)
- 1977: urdhri i Infante Dom Henrique (Portugali)
- 1974, 1977: Karl-Marksi-Orden (DDR)
- Në 1944, 1972, 1977: urdhri i popullit e hero (Jugosllavi)
- 1977: urdhër të revolucionit të tetorit (Bashkimit Sovjetik)[31]
Në vitin 2011, Federale Shoqata e skuadrës së vendit të Danubit Swabians , si dhe Danub-Swabian kulturore të Fondacionit Federal Presidenti Christian Wulff kërkesën e Titos, Grand kryqin Federal urdhërin e meritës nuk duhet të tërhiqet. Sfond i kërkesës ishte e internimit e rreth 200.000 Danubit Swabians në fund të luftës së Dytë botërore. Në mes të viteve të 1944 në vitin 1948, sipas FAZ.NETO më shumë se 50,000 Danubit Swabian civilëve në Titos masive, kampet e humbur.[32] aplikimi dështuar.
Galeria
Redakto-
Tito në stacionin Kumrovec, maj 1962
-
Tito monument në Meksiko
-
Qëndron në frontin e Titos e lindjes në shtëpinë e saj në Kumrovec
-
Titos portret në një Jugosllave Kartëmonedhë
-
Sovjetik postare të shtypur me Titos portret nga viti 1982
-
Tito monument në Pula, Istria, 2009
Shih edhe
Redakto- Marshall Titos Shpirti (Film)
Letërsi
Redakto- Josip B. Tito: Përzgjedhur Fjalime. Dietz-Verlag, Berlin, 1976.
- Josip Broz Tito: Përzgjedhur Fjalimet dhe shkrimet. Grupi III/2. [Vëllimet I–II të mos publikohen]. Klett-Cotta, Stuttgart 1984, ISBN 3-608-91132-4.
- Vladimir Dedijer: Tito. Biografi. Ullstein, Të Berlinit, Të Vitit 1953.
- Milovan Đilas: Tito. Një kritik biografi. Molden, Vjenë 1980, ISBN 3-217-01158-9.
- Marc Halder: E Titokult. Karizmatik dominimi në Jugosllavinë socialiste. Oldenbourg, München, 2013, ISBN 978-3-486-72289-5
- Fitzroy MacLean: Tito. Një shok-në krahët e raportuar. Orell Füssli, Cyrih, 1980, ISBN 3-280-01257-0
- Jože Pirjevec: Tito. Biografia. Nga Slloven nga Klaus Detlef Olof. Je njeri, në vitin 2016 në Mynih, ISBN 978-3-95614-097-6.
- Filip Radulović: Ljubavi Josipa Broza. Grafos, Beograd, 1990, ISBN 86-7157-096-7.
- Richard Perëndim: Tito dhe ngritjen dhe rënien e Jugosllavisë. Sinclair-Stevenson, Londër, 1994, ISBN 0-7867-0332-6.
- Ivan Ivanji: Titos Përkthyes. Promedia, Wien 2007, ISBN 978-3-85371-272-6.
Transmetimin e raporteve
Redakto- Philipp Grüll dhe Frank Hofmann: Jugosllavisë e agjentëve në Gjermani – vrasje në emër të Titos, gjerman të radio – "Sfond" 16. Në tetor të vitit 2014.
Lidhje të jashtme
Redakto- Letërsia nga dhe rreth Josip Broz Titos në katalogun e bibliotekës kombëtare gjermane
- Manfred Wichmann: Josip Broz Tito. CV në formë tabelore në LeMO (DHM dhe HdG)
- Tito Arkivit në marxists.org (anglisht)
- titoville.com e Pretenduar Faqen e Titos, e krijuar nga dy Slloven nxënësve; me shumë foto dhe dokumente (anglisht)
Referime
Redakto- ^ a b Banks, Arthur S.; Muller, Thomas C., red. (1998). Political Handbook of the World: 1998 (në anglisht). Binghamton, New York: CPS Publications. fq. 1029. ISBN 978-1-349-14951-3. Marrë më 13 janar 2021.
- ^ "Josip Broz Tito". Encyclopædia Britannica Online (në anglisht). Marrë më 27 prill 2010.
- ^ Jeffreys-Jones, Rhodri (13 qershor 2013). In Spies We Trust: The Story of Western Intelligence (në anglisht). OUP Oxford. fq. 87. ISBN 978-0-19-958097-2.
- ^ Bremmer, Ian (2007). The J Curve: A New Way to Understand Why Nations Rise and Fall (në anglisht). Simon & Schuster. fq. 175. ISBN 978-0-7432-7472-2.
- ^ Ulla Hoffmann: Wo Jugoslawiens Staatschef am Schraubstock stand.
- ^ M. Roth: Titos Lehrjahre als Schlosser beim Benz. Arkivuar 5 shkurt 2011 tek Wayback Machine
- ^ Adam Bruno Ulam: Tito, Titoismus.
- ^ Jacques Sémelin: Säubern und Vernichten.
- ^ Sabrina P. Ramet, Davorka Matić: Democratic transition in Croatia: value transformation, education & media.
- ^ Teddy Preuss: Allianz der Opfer.
- ^ Elmir Camic: Tito als politischer Held.
- ^ Weißer Riese.
- ^ Vidmar, Josip; Rajko Bobot; Miodrag Vartabedijan; Branibor Debeljaković (1981). Josip Broz Tito – Ilustrirani življenjepis (në anglisht). Jugoslovenska revija. fq. 166.
- ^ Ridley, Jasper (1996). Tito: A Biography (në anglisht). Constable. fq. 19. ISBN 0-09-475610-4.
- ^ Das Grab von Josip Broz Tito knerger.de
- ^ Titos Enkel will Kommunisten in Serbien vereinigen Arkivuar 5 shtator 2012 tek Archive.today Meldung auf orf.at, abgerufen am 26.
- ^ Ehemalige Frau Titos in Belgrad gestorben.
- ^ Arm und elend.
- ^ Nachruf sueddeutsche.de
- ^ "titoville.com" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 12 mars 2010. Marrë më 29 shtator 2016.
- ^ Martin Rath: Parlamentarier sind keine Affen & andere normative Ideen.
- ^ Milovan Đilas: Tito.
- ^ Frank Partridge: Inside Tito’s luxury playground.
- ^ Verfassungsgericht verbietet Tito-Straße Arkivuar 4 janar 2013 tek Wayback Machine orf.at, 5.
- ^ Gerhard Herm: Der Balkan.
- ^ Male Novine: Titovim Stazama Revolucije, Special edition, 1977, S. 96.
- ^ fehlende Quelle.
- ^ In der deutschen Übersetzung des Buches von Đilas vereinfacht als „Sozialistischer Bund der Nationalen-Front-Organisation“ übersetzt.
- ^ Milovan Đilas: Tito: Eine kritische Biographie.
- ^ Jean Schoos: Die Orden und Ehrenzeichen des Großherzogtums Luxemburg und des ehemaligen Herzogtums Nassau in Vergangenheit und Gegenwart.
- ^ Berislav Badurina, Sead Saračević, Valent Grobenski, Ivo Eterović, Mladen Tudor: Bilo je časno živjeti s Titom.
- ^ Inland in Kürze.