Wikipedia

Ronaldo Nazário

futbollist brazilian

Ronaldo Luís Nazário de Lima (Portugalisht: [ʁoˈnawdu ˈlwis nɐˈzaɾju dʒi ˈɫĩmɐ]; lindur më 18 shtator 1976), i njohur zakonisht si Ronaldo, është një ish futbollist profesionist brazilian i cili luante si sulmues. Ai konsiderohet si një nga futbollistët më të mirë të të gjitha kohërave, duke pasur pseudonimin El Fenomeno (Fenomeni).[2][3][4][5] Në kulmin e tij, Ronaldo njihej për driblimet me shpejtësi, kalimin e topit poshtë këmbëve të kundërshtarit dhe finalizimin e saktë. Në vitet 1990', Ronaldo luajti në nivel klubesh me Cruzeiron, PSV-në, Barcelonën dhe Interin. Transferimet e tij në Itali dhe Spanjë e bënë atë lojtarin e dytë (pas argjentinasit Diego Maradona) që e thyen rekordin e transferimit më të shtrenjtë në histori dy herë, të dyja para ditëlindjes së tij të 21të. Deri në moshën 23 vjeç, ai kishte shënuar 200 gola me klubet dhe kombëtaren. Pas gati tre vitesh pa luajtur për shkak të dëmtimeve të rënda të gju dhe rikuperimeve, Ronaldo ju bashkua Real Madridit në vitin 2002, e cila më pas u ndoq nga transferimet te Milani dhe Corinthians.

Ronaldo

Ronaldo në vitin 2019
Të dhënat vetjake
Emri i plotëRonaldo Luís Nazário de Lima
Datëlindja (1976-09-18) 18 shtator 1976 (48 vjeç)
VendlindjaRio de Janeiro, Brazil
Gjatësia1.83 m (6 ft 0 in)
PozicioniSulmues
Karriera me të rinjtë
1990–1993São Cristóvão[1]
Karriera me klube*
VitetKlubiNdeshje(Golat)
1993–1994Cruzeiro14(12)
1994–1996PSV46(42)
1996–1997Barcelona37(34)
1997–2002Internazionale68(49)
2002–2007Real Madrid127(83)
2007–2008Milan20(9)
2009–2011Corinthians31(18)
Gjithsej343(247)
Karriera ndërkombëtare
1993Brazili U177(5)
1996Brazili U238(6)
1994–2011Brazili98(62)
*Ndeshjet dhe golat me klubet llogariten vetëm për ligën vendase

Ronaldo fitoi çmimin FIFA Lojtari Botëror i Vitit në vitet 1997 dhe 2002, Topin e Artë në vitet 1997 dhe 2002 dhe çmimin Futbollisti i Vitit i UEFA-s në vitin 1998. Ai shpall Lojtari i huaj më i mirë i La Ligas në vitin 1997, ku ai gjithashtu fitoi edhe Këpucën e Artë Evropiane me 34 gola në La Liga. Një vit më pas, ai u shpall Futbollisti i Vitit i Serie A. Ronaldo ishte një nga sportistët më të vlerësuar dhe të shquar në kohën e tij, duke bërë që kompania sportive Nike, të krijonte këpucët e para model Nike Mercurial për të. Në vitin 2004, Ronaldo u emërua nga Pelé në FIFA 100, një listë me 125 futbollistët më të mirë të të gjitha kohërave. Ai gjithashtu është pjesë në Hollin e Famës të Brazilit, Interit dhe futbollit italian.

Ronaldo ka luajtur 98 ndeshje për Brazili dhe ka shënuar 62 gola, duke qënë golashënuesi i dytë më i mirë në histori mbrapa Pelés. Ai ishte lojtari më i ri i Brazilit që fitoi Kupën e Botës 1994. Në Kupën e Botës 1998, ai mori Topin e Artë si lojtari më i mirë i turnamentit, duke ndihmuar Brazilin të arrinte në finale ku ai pësoi një krize epileptike disa orë para humbjes ndaj Francës.[6] Ai e fitoi Kupën e Botës për herë të dytë në vitin 2002, ku ai shkëlqeu në sulm sëbashku me Rivaldon dhe Ronaldinhon. Ronaldo shënoi dy gola në finale dhe mori Këpucën e Artë si golashënuesi më i mirë i turnamentit. Në Kupën e Botës 2006, Ronaldo shënoi golin e tij të 15të në këtë kompeticion, e cila ishte një rekord në atë kohë. Ai fitoi edhe Copa Américan në vitin 1997, ku ai u zgjodh lojtari i turnamentit, kurse në vitin 1999 ishte golashënuesi më i mirë.

Për shkak se kishte pësuar dëmtime të mëtejshme, Ronaldo u tërhoq nga futbolli në vitin 2011. Si një sulmues multi-funksional i cili i solli pozicionit të tij një dimension tërësisht të ri, Ronaldo ka qënë një influencë për shumë sulmues të gjeneratave pasardhëse. Pas tërheqjes nga futbolli, Ronaldo vazhdoi punën e tij në Programin e Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin si ambasdor, një pozicion që e kishte marrë në vitin 2000. Ai ishte ambasador i Kupës së Botës 2014 që u zhvillua në Brazil. Në shtator 2018, ai u bë pronar i shumicës së aksioneve të klubit spanjoll Real Valladolid pasi bleu 51% të aksioneve.[7]

Jeta e hershme

Redakto

Ronaldo Luís Nazário de Lima ka lindur më 18 shtator 1976 në Rio de Janeiro të Brazilit. Ai është fëmija i tretë Nélio Nazário de Lima, Snr. dhe Sônia dos Santos Barata.[8][9] Ronaldo ka një vëlla , Nélio Jr.[9][10] Prindërit e tij u ndanë kur ai ishte 11 vjeç, dhe pak kohë më pas ai la shkollën për t'u përqëndruar në futboll.[11] Ai luajti në rrugët e Bento Ribeiro, një periferi e Rio de Janeiros. Mamaja e tij ka deklaruar: "E kam gjetur përherë me top në rrugë me shokët kur ai duhej të ishte në shkollë. E di. E humba betejën time."[11] Ai ju bashkua ekipit atletik të futsallës Social Ramos në moshën 12 vjeç, duke udhëhequr ligën e të rinjëve të qytetit me 166 gola të shënuar në sezonin e parë; ky rekord golash përfshinte edhe 11 golat e shënuar në një fitore me 12 gola të ekipit të tij. Ronaldo shprehu dashurinë e tij për futsallën, "futsalla do të jetë gjithmonë dashuria ime e parë", duke i dhënë meritat për zhvillimin e aftësive të tij këtij sporti.[12][13][14] Pasi u pa nga ish lojtari brazilian Jairzinho, i cili në atë kohë ishte trajner i São Cristóvão, Ronaldo u bë pjesë e ekipit të të rinjëve duke shfaqur talentin e tij në fushë.[15] Agjentët e Ronaldos, Reinaldo Pitta dhe Alexandre Martins, firmosën me të kur ai ishte 13 vjeç. Pitta deklaroi: "Ne e kuptuam menjëherë që ai mund të bënte diçka ndryshe nga lojtarët e tjerë."[11] I konsideruar një talent i rrallë në fëmijëri, Jairzinho i rekomandoi Ronaldon, tashmë 16 vjeç, ish klubit të tij Cruzerio.[16]

Karriera me klube

Redakto

Cruzeiro

Redakto

"Hera e parë që e pash atë të luante ishte te Cruzerio. Ai ishte ende një fëmijë. Ishte në një ndeshje ku ai shënoi pesë gola. Nga ajo pikë ai tregoi që ishte vërtet një fenomen."

—Mbrojtësi brazilian Cafu rreth 17 vjeçarit Ronaldo.[17]

Në vitin 1993, Ronaldo filloi karrierën e tij si profesionist duke luajtur me Cruzeiro.[18] Ai debutoi në moshën 16 vjeç më 25 maj 1993 kundër Caldense në Kampionatin Shtetëror të Minas Gerais.[18] Ronaldo mori vëmëndje kombëtare më 7 nëntor 1993, duke shënuar pesë gola në një ndeshje ndaj Bahias.[19]

Ronaldo shënoi 44 gola në 47 ndeshje me Cruzerion, duke e udhëhequr drejt suksesit të parë në Copa do Brasil në vitin 1993. Një vit më pas, ai ndihmoi ekipin të fitonte Kampionatin Shtetëror të Minas Gerais.[20] Para se ti bashkohej Cruzerios, ai u refuzua nga Flamengo, ekipi që ai kishte mbështetur kur ishte fëmijë; refuzimi nga ekipi erdhi pasi Ronaldo humbi një seancë stërvitore pasi nuk kishte para për të paguar udhëtimin me urban. Pavarësisht kësaj, Jairzinho pa potencialin e tij dhe e mori te Cruzerio.[11][21]

PSV Eindhoven

Redakto

Ronaldo zgjodhi ti bashkohet PSV-së pas përfundimit të Kupës së Botës 1994 ku ai mori pjesë. Ishte braziliani tjetër Romário ai që e këshilloi Ronaldo të bëhej pjesë e ekipit holandez; Romário kishte qënë pjesë e PSV-së në periudhën 1988–93.[22] Ronaldo shënoi 30 gola në kampionat në sezonin e tij të parë në Holandë.[23] Pasi shënoi një tregolësh në ndeshjen e PSV-së kundër Bayer Leverkusen në Kupën UEFA, sulmuesi i Leverkusenit dhe fituesi i Kupës së Botës Rudi Völler deklaroi në intervistën pas ndeshjes: "Kurr në jetën time nuk kam parë një 18-vjeçar të luajë në atë mënyrë."[22] Driblimet e tij nga mesfusha tërhoqën vëmëndjen e shumë personave në sport; shoku i tij i ardhshëm i skuadrës te Barcelona Luis Enrique deklaroi: "E kam parë atë në televizor me PSV-në dhe mendova 'uou'. Më pas ai erdhi te Barcelona. Ai ishte lojtari më spektakolar që kam parë. Ai bënte gjëra që si kisha parë ndonjëherë. Tani jemi mësuar të shohim Messin të driblojë gjashtë lojtarë, por jo në atë kohë. Ronaldo ishte një bishë."[24]

Nick Miller, gazetar për ndeshje i The Guardian, shkroi në lidhje me Ronaldon: "Ajo që bie në sy në lidhje me Ronaldon në atë vit të parë me PSV-në është se sa i plotë duket ai, edhe si një adoleshent i dobët. Gjithçka që do të vinte për ta përkufizuar atë – shpejtësia e rrufeshme, driblimet e paqarta, përshtypja e padukshme se ai ishte më i shpejtë me topin sesa pa topin, madje edhe forca e jashtëzakonshme e trupit të sipërm – ishte gjithçka atje ".[22] Rob Smyth, një tjetër gazetar, shtoi: "Në shumë mënyra Ronaldo ishte futbollisti i parë i PlayStation. Driblimet e e tij ishin një formë hipnoze, si dhe lëvizja e tij karakteristike, elastico, me siguri mund të kishte ardhur nga një ekran kompjuteri."[25] Sezoni i dytë i Ronaldos në Holandë u kushtëzua nga një dëmtim në gju që e mbajti jashtë fushave për pjesën më të madhe të sezonit, megjithatë, ai arriti të regjistrojë 19 gola në 21 ndeshje.[22] Me PSV-në, Ronaldo fitoi Kupën e Holandës në vitin 1996, kurse një vit më parë ishte shpallur golashënuesi më i mirë i Eredivisies.[23] Gjatë dy sezoneve të tij në klub, Ronaldo regjistroi 54 gola në 58 ndeshje.[26]

Barcelona

Redakto
 
Ronaldo duke shënuar penalltinë fituese për Barcelonën në finalen e Kupës UEFA të Fituesve të Kupës kundër Paris Saint-Germain.

Gjatë qëndrimit të tij te PSV-ja, Ronaldo tërhoqi vëmëndjen e Interit dhe Barcelonës. Ishte Barcelona klubi që ishte e gatshme të paguante 19.5 milion $, që në atë kohë ishte një shifër rekord në futboll.[26] Gjatë sezonit 1996–97, Ronaldo shënoi 47 gola në 49 ndeshje në të gjitha kompeticionet; festimet e tij të golave me duart e hapura ngjasonin me statujën e Krishtit që ndodhet në Rio de Janeiro.[26] Ai udhëhoqi ekipin e tij drejt suksesit në Kupën UEFA të Fituesve të Kupës ku ai shënoi gol në finale, duke shtuar edhe sukeset në Copa del Rey dhe Supercopa de España.[27] Ai fitoi çmimin e golashënuesit më të mirë të La Ligas me 34 gola në 37 ndeshje, duke marrë edhe Këpucën e Artë Evropiane.[28] Deri në sezonin 2008–09, Ronaldo ishte i vetmi lojtar në La Liga që kishte shënuar më shumë se 30 gola në një sezon.[28]

Ronaldo ishte në kulmin e formës fizike te Barcelona, dhe disa nga 47 golat që ai shënoi në atë sezon erdhën pas driblimeve që ai i bënte portierëve kundërshtar.[26] Óscar García, shoku i ekipit i Ronaldos në atë sezon, deklaroi: "Në atë kohë, ai ishte i gjithi fibër dhe muskuj. Ai ishte një ekzemplar i përsosur fizik. Një fuqi e tillë e jashtëzakonshme që përputhej me aftësitë e tij teknike mund ta bënte atë të pandalshëm."[29] Lojtari i Atletico Madrid Quinton Fortune, i cili luajti tre herë kundër Ronaldos në atë sezon (Ronaldo shënoi tetë gola), deklaroi: "E pashë pasi mbaroi ndeshja dhe kjo ishte më e afërta që unë isha te Ronaldo në atë natë. Si fëmijë, doja të isha si Pelé. Bleva të gjithë librat, të gjitha videot dhe kam studiuar se si mund të isha më i miri. U nisa në atë rrugë. Pastaj u njoha me Ronaldon. Disa lojtarë ishin teknikë, disa ishin të shpejtë, disa ishin të fortë, disa ishin të zgjuar... Ronaldo ishte të gjithë ata. Ai ishte një bishë; ishte e padrejtë për të gjithë të tjerët.[29] José Mourinho, i cili te Barcelona punonte si interpretues, e quajti Ronaldon "lojtarin më të mirë që kam parë në jetën time", duke shtuar: "Nuk kam dyshime, Ronaldo është më i miri që sytë e mi kanë parë,[30] dhe në vitin 2014 e konsideroi si lojtarin më të mirë post-Diego Maradona.[31]

Goli më i paharrueshëm dhe i bukur i Ronaldos te Barcelona ishte ai ndaj SD Compostela më 11 tetor 1996.[26] Pasi mori topin në gjysmën e fushës së Barcelonës, ai shmangi një ndërhyrje cinike të mbrojtësit kundërshtar, para se të vraponte drejt portës, duke shmangur edhe dy mbrojtës me topin afër te këmbët dhe më pas e dërgoi topin këndin e poshtëm të portës.[26] Kamera më pas u drejtua te trajneri i Barcelonës Bobby Robson i cili kapi kokën e tij në mosbesim për atë se çfarë kishte parë.[26] Një filmim i këtij goli u përdor në reklamën e Nike, ku narratori tregonte: "Imagjinoni ti kërkoni zotit tju bëjë lojtarin më të mirë në botë dhe ai tju dëgjoj."[26] Një ditë pas atij goli, titulli i faqës së parë të gazetës sportive spanjolle AS lexonte: "Pelé rikthehet".[26] Në një tjetër ndeshje, këtë herë ndaj Valencias, Ronaldo shënoi tre gola, duke i dhënë ekipit fitoren 3–2;[32] goli i treti erdhi pasi ai hyri me shpejtësi mes dy mbrojtësve dhe mposhti portierin me një gjuajtje me të djathtën. Pasi shënoi, tifozët e Barcelonës filluan të valvisnin shami si shenjë admirimi për performancën e brazilianit.[33] I pyetur në lidhje për kalimet me lehtësi që Ronaldo i bënte mbrojtjeve kundërshtare, ish sulmuesi i Real Madridit Jorge Valdano komentoi: "ai nuk është njeri, ai është një tufë".[25] Analisti Sid Lowe i Sports Illustrated ka deklaruar: "Në atë sezon Ronaldo ishte i pandalshëm. Ai ishte i hollë dhe i fuqishëm, i aftë, i shpejtë dhe vdekjeprurës. Ai ishte jashtëzakonisht i mirë."[34] Në fund të vitit 1996, në moshën 20 vjeç, Ronaldo u bë lojtari më i ri që fiton çmimin prestigjoz FIFA Lojtari Botëror i Vitit.[26]

Internazionale

Redakto

1997–1999: Transferimi rekord dhe fitimi i Topit të Artë

Redakto

Koha e Ronaldos te Barcelona zgjati vetëm një sezon për shkak të problemeve me rinovimin e kontratës.[26] Klubi katalanas besonte se e kishte gjetur gjuhën e përbashkët me lojtarin në lidhje me firmosjen e një kontrate të re deri në vitin 2006, me presidentin Josep Lluís Núñez që deklaronte: "Ai është i joni përjetë."[26] Megjithatë, kur palët u takuan për të finalizuar kontratën në ditën e ardhshme, marrëveshje dështoi, duke bërë që Núñez të pranonte largimin e brazilianit: "Mori fund gjithçka, Ronaldo po largohet."[26] Duke folur për ESPN, Ronaldo deklaroi: "Përvoja te Barcelona ishte e mrekullueshme dhe unë kisha arritur një marrëveshje për të rinovuar kontratën një muaj para përfundimit të sezonit, por një javë më pas avokati dhe presidenti i Barcelonës thanë se kontrata ishte absurde."[35] Interi firmosi me lojtarin në verën e vitit 1997 pasi pagoi klauzolën e lirimit e cila ishte 27 milion $, duke e bërë Ronaldon lojtarin më të shtrenjtë të të gjitha kohërave; ai u bë lojtari i dytë në histori, pas argjentinasit Diego Maradona, që thyen rekordin e transferimit më të shtrenjtë dy herë.[36][37]

 
Ronaldo në festivalin e filmit të Cannes 1999.

Ronaldo u përshtat me stilin e të luajturit italian në sezonin e parë, të cilën e mbylli me 25 gola në kampionat, duke u shpallur edhe futbollisti i vitit i Serie A.[38][39] Ai filloi të zhvillohej në një sulmues të kompletuar. Ai filloi të asistonte për shokët e tij, ishte gjuajtësi i parë i penalltive në ekip, si dhe gjuante dhe shënonte goditjet e lira. Në mesin e sezonit debutues me Interin, Ronaldo fitoi çmimin FIFA Lojtari Botëror i Vitit për herë të dytë në karrierë, duke marrë edhe Topin e Artë.[40] Gjatë kohës së tij në Milano, Ronaldo shënoi disa gola në Derby della Madonnina kundër rivalëve të qytetit Milan. Ai dhe argjentinasi Gabriel Bastistuta ishin sulmuesit më të mirë në atë kohë në Serie A, dhe duelet midis tyre priteshin me padurim nga tifozët.[41] Festimet e golave të Ronaldos shpesh shihnin shokët e tij të ekipit që gjunjëziheshin duke pretenduar se prastronin këpucën e tij.[42] Ronaldo shënoi një gol karakteristik kundër Lazios në finalen e Kupës UEFA 1998; ai ju shkëput mbrojtësve kundërshtar me shpejtësi dhe doli përball portierit kundërshtar Luca Marchegiani, të cilin e mposhti me një lëvizje mashtruese, duke lëvizur nga e djathta në të majtë pa e prekur topin, dhe më pas shënoi me portën e boshatisur.[43][39][44] Interi fitoi 3–0 dhe koleksionoi trofeun e tretë të Kupës UEFA në histori.[45] Shoku i tij te Interi Youri Djorkaeff ka deklaruar: "Ronaldo ishte fenomenal. Ai vërtetoi se ishte një prerje mbi të tjerët në atë sezon."[43] Pas Kupës së Botës 1998 ku Ronaldo u shpall lojtari i turnamentit, ai shikohej gjerësisht si lojtari më i mirë i botës.[25][46] Në përfundim të sezonit 1998–99, ai u emërua kapiteni i Interit.[47]

1999–2002: Dëmtimet e rënda të shpeshta

Redakto

"Dëmtimet në gju që pësoi te Interi i hoqën shpërthimin që e bëri atë me shumë mundësi lojtarin e ri më të mirë të të gjitha kohërave. Një bashkim modern i shpejtësisë, forcës dhe aftësisë. Megjithatë, kjo nuk duhet të nënvlerësoj arritjet e Ronaldos në pjesën e dytë të karrierës së tij, ku ai shënoi tetë gola në një Kupë Bote të vetme (në vitin 2002) dhe u bë Ronaldo i parë që mori duartrokitje në këmbë në Old Trafford (në vitin 2003), por është kujtimi i viteve të tij të para që vë mjegullën në sytë e burrave të rritur ."

—Rob Smyth, The Guardian.[25]

Pas dy sezoneve te Interi, mbrojtësi i Milanit Paolo Maldini deklaroi se Ronaldo dhe Maradona ishin lojtarët më të vështirë më të cilët ai ishte përballur: "Ronaldo gjatë dy viteve të para me Interin ishte një fenomen."[48] Interi kishte shpresa të mëdha në fillim të sezonit 1999–2000; sulmi i tyre përbëhej nga lojtarë si Ronaldo dhe yjet italiane Roberto Baggio dhe Christian Vieri.[49] Megjithatë, më 21 nëntor 1999, gjatë ndeshjes së Serie A kundër Lecces, Ronaldo njeu një të kërcitur në gjurin e tij dhe u largua nga fusha duke çaluar.[50] Pas ekzaminimeve mjekësore u konfirmua se sulmuesi kishte këputur tendinën dhe do të operohej.[50] Gjatë rikthimi të tij më 12 prill 2000 në ndeshjen e parë të finales së Kupës kundër Lazios, ai luajti vetëm gjashtë minuta para se të pësonte një këputje të plotë të tendineve të kapakut të gjurit.[51][52][53] Në momentin e dëmtimit Ronaldo u shtri në fushë duke mbajtur gjurin, me lojtarët e Lazios përfshirë Diego Simeonen që vrapuan menjëherë për ta ndihmuar; ai u duartrokit nga të dy tifozeritë në momentin që doli nga stadiumi me barrelë.[54] Lajmet për dëmtimin e tij u pritën me një dëshpërim pothuajse universal nga njerëzit dhe dashamirësit e këtij sporti.[54]

Dëmtimi i rëndë që pësoi në gju e detyroi Ronaldon të humbiste të gjithë sezonin 2000–01 si dhe shumicën e sezonin 2001–02.[39] Për shkak të dëmtimit të tij, Javier Zanetti e kishte zëvëndësuar Ronaldon në detyrën e kapitenit, dhe në fund të vitin 2001 ishte bërë kapiteni i përherëshëm i ekipit.[55] Pas dy operacioneve dhe disa muajve rehabilim, Ronaldo u rikthye në kohë për Kupën e Botës 2002, duke ndihmuar Brazilin të fitonte titullin e 5të në histori.[39] Në fund të vitit 2002, ai fitoi çmimin FIFA Lojtari Botëror i Vitit për herë të tretë në karrierë; gjatë kësaj kohe, ai u transferua në Spanjë te Real Madridi.[39] Gjatës kohës së tij në Itali, Ronaldo mori pseudomin e tij më të njohur, Il Fenomeno, të vendosur nga media italiane.[11][25] Shoku i ekipit te Interi Djorkaeff ka komentuar: "kur ne ishim në stërvitje, ne ndalonim praktikisht për ta parë atë duke luajtur. Ishte e jashtëzakonshme."[56] Para se të pësonte dëmtimin në nëntor 1999, Ronaldo kishte regjistruar 42 gola në 58 ndeshje në Serie A, e cila në atë kohë supozohej të ishte kampionati më i vështirë për të shënuar, ku kishte strategjitë më të avancuara mbrojtëse si dhe luanin mbrojtësit më të mirë në botë.[57][58] Pas pesë viteve, Ronaldo kishte luajtur 99 ndeshje dhe kishte shënuar 59 gola për Zikaltrit.[39] Falë performancave të tij në klub, veçanërisht në dy sezonet e para, bënë që ai të ishte një nga katër të përzgjedhurit e parë në Hollin e Famës të Interit në vitin 2018.[59][60]

Real Madrid

Redakto

2002–2005: Fitimi i Topit të Artë dhe titullit të La Ligas

Redakto
 
Ronaldo fitoi La Ligan në sezonin e tij të parë dhe mori Trofeu Pichichi në të dytin.

Pasi firmosi me Real Madridin për 46 milion €, shitjet e fanellës së tij thyen çdo rekord në ditën e parë.[61] Ronaldo ishte pjesë e epokës Galácticos të yjeve botëror që bliheshin nga klubi në çdo verë, ku bënin pjesë Zinedine Zidane, Luís Figo, Roberto Carlos dhe David Beckham.[62] Ai qëndroi jashtë fushave të lojës deri në tetor 2002 për shkak dëmtimi.[63] Ronaldo shënoi dy gola në debutimin e tij në debutimin e tij ndaj Alavés, me golin e parë që erdhi pas 61 sekondash; në momentin që po zëvëndësohej, ai mori një duartrokitje në këmbë nga tifozët e pranishëm në Stadiumin Santiago Bernabéu.[63] Ai mori të njëjtin reagim nga tifozët në ndeshjen e fundit të sezonit kundër Athletic Bilbao, ku ai shënoi dy herë për të vulosur titullin kampion të La Ligas për vitin 2003; ai shënoi 23 gola në sezonin e parë në kampionat.[64] Në sezonin e tij të parë në Madrid, Ronaldo gjithashtu fitoi Kupën Ndërkontinentale dhe Superkupën e Spanjës, duke shënuar në të dy finalet.[64]

 
Ronaldo duke ekzekutuar një gjuajtje me Real Madridin, 2 mars 2005.

Më 23 prill 2003, në ndeshjen e dytë të çerek-finales së Ligës së Kampioneve, Ronaldo shënoi një tregolësh kundër Manchester United në Old Trafford, duke i eliminuar anglezët nga kompeticioni.[65] Ai u zëvëndësua në minutën e 80të, duke marrë një duartrokitje në këmbë nga të dy tifozeritë.[66] I pyetur në lidhje me reagimin që mori nga tifozët e ekipit kundërshtar, Ronaldo deklaroi: "Për mua vazhdon të mbetet një moment shumë i bukur dhe i veçantë."[66] Ai shënoi edhe në fitoren 2–1 kundër Juventusit në ndeshjen e parë të gjysëm-finales, por një dëmtim e mbajti jashtë për ndeshjen e dytë ku Reali u mposht dhe u eliminua nga kompeticioni.[67] Në sezonin 2003–04, Real Madridi ishte në rrugën e duhur për të fituar tripletën, deri sa Ronaldo u godit nga një dëmtim pak para mbarimit të sezonit; ato u mposhtën në finalen e kupës, u eliminuan në çerek-finale të Ligës së Kampioneve nga Monaco dhe pësuan një rënje në formë në kampionat.[68][69] Gjatë sezonit të tij të dytë në Madrid, Ronaldo shënoi një nga golat më të shpejtë në historinë e klubit, duke realizuar brënda 15 sekondash në ndeshjen e kampionatit kundër Atlético Madridit në shtëpi më 3 dhjetor 2003.[70] Tre ditë më pas, ai ndihmoi ekipin të marrte fitoren e parë ndaj Barcelonës në Camp Nou pas 20 vitesh, duke shënuar golin e dytë në fitoren 2–1 ndaj ish klubit të tij. Ai e mbylli sezonin si golashënuesi më i mirë i La Ligas me 25 gola, duke fituar Trofeun Pichichi për herë të dytë; Real Madridi humbi titullin ndaj Valencias.[28]

2005–2007: Dy sezonet e fundit

Redakto

"Ai [Ronaldo] ishte më i talentuar se Cristiano Ronaldo dhe nëse do kujdesej për veten ashtu si portugezi, performancat e tij do të ishin edhe më të jashtëzakonshme."

—Fabio Capello mbi problemet me peshën të Ronaldon te Madridi.[71]

Në dy sezonet e tij të fundit te Reali, Ronaldo humbi disa ndeshje për shkak dëmtimesh dhe problemesh me peshën; një tjetër faktor ishte edhe mbërritja e sulmuesit holandez Ruud van Nistelrooy në vitin 2006, duke bërë që trajneri Capelo të zgjidhte atë në vënd të Ronaldo.[72] Duke folur në vitin 2017 mbi problemet e peshës dhe formën fizike të Ronaldos te Madridi, Capello tregoi mbi emocionet konfliktuale që ai kishte me brazilianin, "lojtari më i vështirë për tu menaxhuar ishte më i miri që kam stërvitur: Ronaldo, Fenomeni."[73] Në katër sezone e gjysëm në klub, Ronaldo kishte shënuar më shumë se 100 gola, duke u bërë lojtari i pestë i huaj që e arrin këtë gjë, pas argjentinasit Alfredo Di Stéfano, hungarezit Ferenc Puskás, meksikanit Hugo Sánchez dhe kilianit Iván Zamorano.[74] Edhe pse dëmtimet e gjurit para vitit 2002 ja kishin vjedhur "atë shpërthim që kishte në vitet e hershme të karrierës" para se të firmoste me Realin, Ronaldo u emërua nga Marca në formacionin më të mirë të të huajve në historinë e Realit.[51][75]

Edhe pse e kishte kaluar kulmin e karrierës, Ronaldo sërisht lavdërime nga shokët e ekipit te Real Madridi, ku njëri prej tyre, Zidane, deklaroi: "Pa ngurim, Ronaldo është lojtari më i mirë me të cilin kam luajtur me dhe kundër. Ai kishte një lehtësi të tillë me topin. Çdo ditë që stërvitesha me të, pashë diçka ndryshe, diçka të re, diçka të bukur."[76] Michael Owen, i cili u bë pjesë e ekipit në vitin 2004, pranoi se nuk pati mundësi të luante me Ronaldon në kulmin e tij, kur "ai kishte një shpejtësi dhe forcë të zjarrtë, shpejtësi mahnitëse të këmbës", duke shtuar se "ai ishte aq i shpejtë saqë dukej si turbullim." Ai vazhdoi: "edhe në stërvitje, ai tregoi mjaftueshëm sa për të bindur mua se unë do të kisha dashur të luaja me të në kulmin e tij."[77] Van Nistelrooy, i cili ishte shok skuadre me Ronaldon për gjashtë muaj, tha: "Ronaldo ishte talenti më i mirë natyral me të cilin kam luajtur ndonjëherë. Aftësia e tij e lindur tejkaloi çdo gjë që kam parë ndonjëherë ose kam luajtur."[78][79]

Milan

Redakto
 
Fenalla e Ronaldos me Interin (majtas) dhe fanella me Milanin (djathtas) në muzeumin e San Siros. Ai luajti për Interin në periudhën 1997–2002, dhe Milanin në periudhën 2007–2008.

Më 18 janar 2007, u raportua se Ronaldo kishte pranuar ti bashkohej Milanit për 8.05 milion €.[80] Ronaldo u largua nga Real Madridi duke qënë golashënuesi më i mirë në katër sezonet e fundit; ai i falenderoi të gjithë me përjashtim të trajnerit Capello: "Unë do të doja të falënderoja tifozët që më kanë mbështetur gjatë gjithë kohës dhe falënderoj të gjithë shokët e skuadrës që kam pasur këtu dhe të gjithë trajnerët që kam pasur – përveç njërit."[81] Capello, i cili e përjashtoi Ronaldon për shkak të problemeve me peshën, komentoi: "I uroj fat të mbarë në bërjen e asaj që ai bënte e cila ishte të ishte një lojtar i shkëlqyeshëm."[81] Më 25 janar, Ronaldo fluturoi nga Madridi në Milano, me klubet që deklaruan se ai do të kryente vizitat mjeksore në Milano dhe se klubi madrilen kishte organizuar një takim për të finalizuar transferimin e lojtarit në Itali.[82] Një ditë më pas, Ronaldo kaloi me sukses testet mjeksore në kompleksin sportiv Milanello nën vëzhgimin e doktorëve të klubit dhe transferimi u zyrtarizua më 30 janar.[83] Ronaldo mori fanellën me numrin 99 dhe bëri debutimin e tij më 11 shkurt si zëvëndësues në fitoren 2–1 kundër Livorno.[84] Gjashtë ditë më pas, në ndeshjen e rradhës në kampionat kundër Sienës, Ronaldo luajti ndeshjen e parë si titullar dhe shënoi dopietë dhe asistoi golin e tretë duke ndihmuar ekipin të fitonte 4–3.[85] Në sezonin e tij të parë me Milanin, Ronaldo regjistroi shtatë gola në 14 paraqitje.[86]

 
I pamundur të luajë për shkak se ishte aktivizuar me Realin, Ronaldo (i gjashti nga e majta) festoi triumfin e Ligës së Kampioneve 2007 me shokët e ekipit të Milanit.

Pas kalimit te Milani, Ronaldo u bë një nga ata pak lojtarë që kanë luajtur në Derby della Madonnina për të dyja ekipet e Milanos, si dhe u bë një nga lojtarët e pakët që kanë shënuar gol për të dyja në ndeshjen derbi (për Interin në sezonin 1998–99 dhe për Milanin në sezonin 2006–07); disa lojtarë tjerë ishin Giuseppe Meazza, Enrico Candiani, Zlatan Ibrahimović dhe Aldo Cevenini.[87] Ai është gjithashtu një nga lojtarët që ka luajtur si titullar për Real Madridin dhe Barcelonën, që sëbashku kanë një rivalitet të ashpër. Megjithatë, Ronaldo nuk u transferua direkt nga njëri klub te tjetri. Ronaldo luajti diçka më shumë se 300 minuta në sezonin e tij të dytë me Milanin për shkak të rikthimit të dëmtimeve dhe problemeve me peshën. Golat e tij të vetëm në sezonin 2007–08, me përjashtim të golit ndaj Lecces në ndeshje miqësore, erdhën në formën e një dopiete në fitoren në San Siro kundër Napolit më 13 janar 2008.[88] Kjo ishte hera e parë që Kaká, Alexandre Pato dhe Ronaldo, një treshe sulmi aq e reklamuar, luajtën sëbashku; kjo treshe njihej si Ka-Pa-Ro.[89]

Pavarësisht suksesit të jashtëzakonshëm të arritur në dakadën e kaluar, Ronaldo nuk e fitoi kurrë Ligën e Kampioneve.[90] Revista FourFourTwo e quajti atë lojtarin më të mirë që nuk e ka fituar këtë trofe.[91] Paul Wilson i The Guardian ka shkruajtur: "Ronaldo ishte i pafat në kohën e tij ose zgjedhjen e tij për klubin – sepse nuk ka dyshim se në më të mirë të tij ai do ta kishte fituar me çdo klub në botë." Gjatë sezonit 2006–07, Milani fitoi Ligën e Kampioneve, por nuk Ronaldo kontriboi për shkak se ai kishte luajtur me Realin në atë sezon.[92][93] Më e afërta që ai ju afrua trofeut ishte gjysëm-finalja e arritur me Real Madridin në sezonin 2002–03.[94]

Më 13 shkurt 2008, në barazimin 1–1 në San Siro kundër Livornos, Ronaldo pësoi një dëmtim të rëndë në gju që e ndaloi të luante për pjesën e mbetur të sezonit.[95] Pas përfundimit të ndeshjes, klubi konfirmoi se lojtari kishte këputur ligamentet e kupës së gjurit, një dëmtim që ai e pësonte për herë të tretë në karrierë pas viteve 1999 dhe 2000.[96] Shoku i tij i ekipit Clarence Seedorf, deklaroi: "Zemra im ndaloi së rrahuri sepse ishte njëlloj sikur të shihje një përsëritje të dëmtimit që ai pësoi kur po luante me Interin kundër Lazios [në vitin 2000]. Reagimi i tij ishte i njëjtë."[97] Silvio Berlusconi, në një intervistë për RAI TV, deklaroi: "Ai ka frikë për karrierën e tij. E thirra mbrëmjen e kaluar dhe i thash që të besonte te vetja. Ai ka një potencial fizik të jashtëzakonshëm."[96] Ronaldo u la i lirë nga Milani pas përfundimit të sezonit pasi kontrata e tij mbaroi dhe nuk u rinovua.[98][99]

Corinthians

Redakto

2009–2010: Paulistão dhe Copa do Brasil

Redakto
 
Ronaldo gjatë prezantimit të tij me Corinthians në vitin 2009, sëbashku me presidentin e Brazilit Lula i cili po i jep fanellën.

Ronaldo u stërvit me klubin e Rio de Janeiros Flamengo gjatë kohës që po rikuperohej nga dëmtimi në gju; bordi drejtues i klubit tha se ai ishte i kishte dyert e hapura për të firmosur.[100][98] Megjithatë, më 9 dhjetor, Ronaldo firmosi një kontratë një-vjeçare me klubin rival të Flamengos, Corinthians.[101] Ky transferim pati shumë publicitet në lidhje me zgjedhjen e Ronaldon, pasi ai kishte deklaruar se ishte tifoz i Flamengos, por zgjodhi Corinthiansin.[98] Gazeta sportive me seli në Rio Lance! e quajti Ronaldon "një tradhëtar fenomenal", dhe disa tifoz të zemëruar dogjën fanellën e tij jashtë zyrave të Flamengos.[101] Ronaldo u përgjigj duke thënë se të luante për Corinthiansin ishte e vetmja zgjidhje për të: "Unë e kuptoj në mënyrë perfekte, jam një tifoz i hapur i Flamengos. Por unë isha duke u stërvitur me Flamengon për katër muaj dhe nuk mora ndonjë ofertë. Corinthians bëni një ofertë që do të vazhdoj të më lejoj të vazhdoj karrierën time."[101]

Ronaldo bëri debutimin e tij më 4 mars 2009 në një ndeshje të Kupës së Brazilit kundër Itumbiara në Estádio Juscelino Kubitschek, duke u aktivizuar si zëvëndësues në vend të Jorge Henriques.[102] Katër ditë më pas, në ndeshjen kundër Palmeiras në Campeonato Paulista, Ronaldo regjistroi golin e parë me klubin e ri.[103] Pasi kishte shënuar tetë gola në nëntë gola, në Brazil filluan thirrjet për një rikthim të tij në kombëtare – gati 70% e votuesve në një sondazh të kryer nga gazeta Globo votuan që ai duhej të rikthehej në kombëtaren braziliane; edhe presidenti i Brazilit Lula bëri thirrje për rikthimin e tij të menjëhershëm.[104] Ai shënoi dy gola në fitoren 3–1 kundër ekipit rival të qytetit Santos në ndeshjen e parë të finales së kampionatit të shtetit, ku i pranishëm në tribunë ishte legjenda e Santosit Pelé. Goli i tij i dytë, një parabël nga rreth 30 metra, i dërgoi tifozët e Corinthians në ekstazë.[104] Me 10 gola në 14 ndeshje, ai ndihmoi ekipin të fitonte Campeonato Paulista.[105]

Ronaldo shënoi një nga golat e fitores së përgjithshme 4–2 kundër Internacional në finalen e Kupës së Brazilit, duke ndihmuar klubin të fitonte këtë kompeticion për herë të tretë në histori (për Ronaldon ishte trofeu i dytë); ky triumf i mundësoi ekipit një vend në Kupën Liberdatores për sezonin 2010.[106][107] Pas një dëmtimi të pësuar ai u rikthye në aksion më 20 shtator në një ndeshje ndaj Goiás, kurse një javë më pas shënoi golin e vetëm të ekipit në barazimin ndaj São Paulo FC. Ai e mbylli kampionatin Série A me 12 gola në 20 ndeshje.[108] Në shkurt 2010, Ronaldo firmosi një kontratë të re me klubin që do të zgjaste deri në përfundim të sezonit 2011. Ai më pas shtoi se pas përfundimit të kontratës së re do të tërhiqej nga futbolli.[109]

2011: Tërheqja nga futbolli

Redakto

Në shkurt 2011, pas Corinthians u eliminua nga Kupa Libertadores 2011 nga ekipi kolumbian Deportes Tolima, Ronaldo njoftoi tërheqjen nga futbollit, duke i dhënë fund një karriere 18-vjeçare.[2][110][111] Në një konferencë për shtyp emocionale, Ronaldo citoi dhimbjen dhe hipertiroidizmin si arsyet e tërheqjes.[112] Ai zbuloi se kishte hipertiroidizm – një sëmundje që ngadalëson metabolizmin dhe shkakton rritje peshe – gjatë testeve mjeksore me Milanin në vitin 2007.[113] Ronaldo pranoi se trupi i tij më në fund ishte dorëzuar nga dëmtimet e rënda që kishte pësuar ndër vite që kishin kushtëzuar karrierën e tij: "Është shumë e vështir të lësh diçka që më ka bërë shumë të lumtur. Mentalisht doja të vazhdoja por më duhet të pranojë që kam humbur ndaj trupit tim. Koka ime do të vazhdoj por trupi im nuk duron dot më. Mendoj të bëj një veprim por nuk e bëj dot në atë mënyrë që unë dua. Është koha për të ikur."[114][115]

Karriera ndërkombëtare

Redakto

Debutimi & Kupa e Botës 1994

Redakto

Ronaldo bëri debutimin e tij me Brazilin më 23 mars 1994 në një ndeshje miqësore ndaj Argjentinës në Recife. Goli i tij i parë erdhi më 4 maj 1994, në një miqësore të fituar 3–0 kundër Islandës. Ai mori pjesën në Kupën e Botës 1994 në Shtetet e Bashkuara në moshën 17 vjeç, por nuk luajti asnjë ndeshje, me Brazilin që u shpall kampione.[116] Ai deklaroi se ishte "i gëzuar jashtë mase" nga kjo përvojë.[117] Në atë kohë ai njihej si Ronaldinho ("Ronaldo i vogël" në portugalisht), sepse Ronaldo Rodrigues de Jesus, shoku i tij në turnament me moshë më të madhe, quhej gjithashtu Ronaldo dhe ksihte pseudonimin Ronaldão ("Ronaldo i madh") për ti dalluar më shumë nga njëri-tjetri.[118] Një tjetër lojtar, Ronaldo de Assis Moreira, tani i njohur nga të gjithë si Ronaldinho, thirrej më parë Ronaldinho Gaúcho kur ju bashkua Brazilit për herë të parë në vitin 1999.[119][120]

Sukesi personal në Copa América

Redakto

Në Lojërat olimpike 1996 në Atlanta, Ronaldo luajti me emrin Ronaldinho në fanellë, kjo pasi qëndër-mbrojtësi Ronaldo Guiaro, i cili ishte dy vite më i madh, ishte pjesë e ekipit. Brazili fitoi medaljen e bronzit.[121] Një vit më parë, ai kishte luajtur në Copa América 1995, duke arritur një vënd të dytë. Ronaldo ndihmoi Brazilin të fitonte edicionet 1997 dhe 1999 të Copa Américas, duke shënuar në të dyja finalet, respektivisht kundër Bolivisë në vitin 1997 dhe Uruguajit në vitin 1999.[122][123][124] Ai gjithashtu luajti në turnamentin miqësor Tournoi de France, duke shënuar një gol me Brazilin që u rendit në vendin e dytë.[125] Ronaldo luajti në sulm në FIFA Kupën e Konfederatave 1997 sëbashku me Romárion; kjo dyshe mori pseudomin sulmi Ro-Ro. Ata ndihmuan Brazilin të fitonte Kupën e Konfederatave për herë të parë në histori. Ai u shpall golashënuesi i tretë me i mirë me katër gola, tre prej të cilave edhën në finale kundër Australisë.[126]

FIFA Kupa e Botës 1998

Redakto

"Mënyra se si ai kombinonte atletizmin e fuqishëm me prekjen poetike krijonte një pamje të mrekullueshme. Në vitet 1990, në kulmin e formës së tij fizike, nuk kishte asgjë si ai. Në kohën kur Kupa e Botës 1998 erdhi, repucationi i tij ishte shtrirë deri në atë pikë ku ai konsiderohej një mrekulli e formuar plotësisht."

—Amy Lawrence, The Guardian.[127]

Ronaldo hyri në Kupën e Botës 1998 i konsideruar nga shumë gazetarë si lojtari më i mirë i botës.[128] Jacob Steinberg i The Guardian shkruante: "Në vitin 1998, askush nuk ishte aq i talentuar sa Ronaldo, përzierja e mbinatyrshme e fuqisë, shpejtësia dhe aftësia e të cilit e bënë atë lojtarin që çdo fëmijë në këndin e lojërave dëshironte të ishte."; në moshën 21 vjeç, shpresat dhe ëndërrat e kombit vareshin në shpatullat e tij.[128] Ai shënoi katër gola dhe asistoi tre të tjerë në rrugën drejt finales.[129][130] Ronaldo fillimisht shënoi dhe asistoi në fitoren 3–0 kundër Marokut në ndeshjen e dytë të fazës së grupeve,[131] më pas shënoi një dopietë në fitoren 4–1 kundër Kilit në raundin e 16-tave si dhe shënoi në brazimin 1–1 në gjysëm-finale kundër Holandës (Brazili fitoi 4–2 nga gjuajtjet e penalltive, ku Ronaldo shënoi në tentativën e tij);[132][133][134] në çerek-finale, ai asistoi dy herë në fitoren 3–0 kundër Danimarkës.[129][132] Megjithatë, disa orë para finales, ai pësoi një krize epileptike.[6][129] Në fillim, Ronaldo u hoq nga formacioni titullar 72 minuta para fillimit të finales, dhe fleta e ekipit (me Edmundon si zëvëndësuesin e tij) ju dha delegatit të FIFA-s.[135] Formacioni i publikuar pa Ronaldon titullar shtagu botën e medias.[135] John Motson i BBC ka deklaruar: "Skenat në vëndin e komentatorëve kanë qenë një kaos absolut.[136] Megjithatë, pak para fillimit të ndeshjes, pasi ai bëri lutje duke thënë se ishte i shëndetshëm për të luajtur, Ronaldo u rivendos në formacionin titullar nga trajneri Mário Zagallo.[135]

 
Stade de France (fotografuar nga brënda), ku Ronaldo luajti në finalen e Kupës së Botës 1998 pavarësisht se pësoi një krizë epileptike gjatë orë para fillimit të ndeshjes.

Ronaldo ishte lojtari i fundit brazilian që doli nga tuneli kur ekipet hynë në fushë. Gjatë interpretimit të himnit kombëtar të Brazilit, kamera u përqëndrua te ai gjatë gjithë kohës, me Ronaldon që shfaqte pak emocion.[136] Steinberg deklaron se Ronaldon e "zuri gjumi" gjatë finales, ku ai pësoi edhe një dëmtim pas një përplasje me portierin francez Fabien Barthez.[135] Zagallo pranoi frikën se Ronaldo ndikoi psikologjikisht në ekipin e tij, dhe deklaroi "për pjesën e parë të lojës po pyesja veten nëse do ta zëvëndësoja", por kishte frikë se mos ndodhte një protestë publike në Brazil nëse do ta kisha bërë atë.[128] Brazili u mposht nga Franca me rezultatin e pastër 3–0.[135][137] Ronaldo më vonë reflektoi: "Ne humbëm Kupën e Botës, por unë fitova një kupë tjetër – jetën time."[129]

Një hetim u nis në Brazil; doktori i ekipit Lídio Toledo i tha komisionit "imagjinoni nëse do e ndaloja Ronaldon të luante dhe Brazili të humbiste. Në atë moment do të më duhej të shkoja dhe të jetoja në Polin e Veriut."[128] Adrian Williams, profesor i neurologjisë klinike në Universitetin e Birminghamit, tha se Ronaldo nuk duhet të kishte luajtur, pasi ai do të ndjente efektet pas krizës epileptike. Ai shtoi: "nuk kishte asnjë mundësi që ai të jepte më të mirën e aftësive të tij brënda 24 orëve nga ajo krizë."[138] Pavarësisht performancës negative në finale për shkak të krizës që pësoi disa orë para fillimit të saj, Ronaldo u shpall lojtari i turnamentit për performancat që dhuroi në rrugën drejt finales, dhe e mbylli turnamentin si golashënuesi i tretë më i mirë.[139] Natyra e incidentit solli një seri pyetjesh dhe akuzash, të cilat vazhduan me vite; Alex Bellos në shkrimin e tij për The Guardian tregonte: "Kur frika e shëndetit të Ronaldos u zbulua pas ndeshjes, rrethanat unike të situatës sollën teoritë konspirative përrallore. Këtu ishte sportisti më i famshëm në botë, gati të merrte pjesë në ndeshjen më të rëndësishme të karrierës së tij, kur papritmas, në mënyrë të pashpjegueshme, u sëmur. Ishte stres, epilepsi, apo ai ishte droguar?"[140] Një komplot rrethoi edhe Niken, kompania e veshjeve sportive që sponsorizoi Ronaldon dhe ekipin kombëtar të Brazilit, me disa në Brazil që besonin se kompania e kishte detyruar Ronaldon të luante.[140] Hetimi parlamentar nuk ishte në gjendje të gjente ndonjë komplot më të gjerë, megjithëse publiku brazilian mbeti i pa bindur.[140]

FIFA Kupa e Botës 2002

Redakto

"E kam thënë dhe më parë që fitorja ime më e madhe ishte të luaja futboll sërisht, të vrapoja sërisht dhe të shënoja gola sërisht. Kjo fitore, titulli botëror i pestë i joni, ka kurorëzuar rikuperimin tim dhe punën e të gjithë ekipit."

—Ronaldo duke folur rreth rikthimit të tij nga dëmtimi dhe suksesit në Kupën e Botën 2002.[141]

Para fillimit të FIFA Kupës së Botës 2002, Ronaldo kishte luajtur shumë rrallë për shkak të një dëmtimi të rëndë në gju që kishte pësuar në prill 2000. Gjatë kësaj kohe, ai humbi të gjithë fushatën kualifikuese të Brazilit, e cila nuk kishte qënë në nivelet e duhura për shkak të mungesës së tij. Tim Vickery ka shkruajtur: "Pa Ronaldon, Brazili ishte i dobët, dhe ishte me fat që arriti në turnament. Me të, ishte një histori ndryshe."[142] Në një rikthim të jashtëzakonshëm nga dëmtimi që i rrezikoi karrierën, Ronaldo udhëhoqi Brazilin drejt titullit të pestë kampion bote, një rekord, si dhe fitoi Këpucën e Artë si golashënuesi më i mirë i turnamentit me tetë gola.[143][144] Shumë persona e konsideruan këtë sukses si "shpagim" për atë që ndodhi në Kupën e Botës të katër viteve më parë.[143][127][145][146]

Ronaldo foli rreth fiksimit të tij për të ngritur Kupën e Botës, pasi kishte dështuar ta bënte diçka të tillë katër vite më parë: "E virtualizoja trofeun para syve të mi dhe imagjinoja se çfarë ndjesie e mrekullueshme duhej të ishe po ta ngrije në qiell. Ishte një ndjesi përrallore ta mbaja në duart e mia dhe ta puthja."[117] Ronaldo shkëlqeu në turnament sëbashku me dy partnerët në sulm Rivaldo dhe Ronaldinho; treshja e quajtur "tre R-të" ishte pjesë e Ekipit All-Star në përfundim të turnamentit.[147]

Ronaldo shënoi në të gjitha ndeshjet e Brazilit në turnament me përjashtim të çerek-finales kundër Anglisë.[148] Goli i tij i fitores në ndeshjen gjysëm-finale ndaj Turqisë, një gol i cili erdhi nga një pozicion i prirët me një gjuajtje me majën e takës gjatë kohës që po vraponte – një gjuajtje që ai e mësoi gjatë kohës që luante futsallë – bëri që pas përfundimit të ndeshjes tifozët mbrapa portës ku u shënua goli të ngrinin letra të mëdha të bardha për të shqiptuar emrin e tij të ngjashme si ajo e Hollywood-it. Një vëmëndje të madhe mori edhe modeli i tij i flokëve – vetëm një pjesë e kokës ishte e qethur – e bërë qëllimisht nga Ronaldo për të hequr vëmëndjen e mediave nga dëmtimi në gju që kishte pësuar dy vite më parë. Ai zbuloi: "Kur mbërrita në stërvitje me këtë model flokësh të gjithë ndaluan së foluri për dëmtimin."[149][150] Në finalen kundër Gjermanisë në Yokohama të Japonisë, Ronaldo i dha fitoren 2–0 Brazilit me një dopietë si dhe barazoi rekordin e Pelés me 12 gola në Kupën e Botës.[144][151][152] Ai ishte lojtari i parë i cili shkoi të ngushëllonte lojtarët gjermanë,[145] para se të përgëzohej nga Pelé pasi mori medaljen e fituesit.[153] Gérard Saillant, kirurgu francez i cili operoi gjurin e Ronaldos dhe ishte në stadium si i ftuari i tij, tha pas ndeshjes: "Kjo i jep shpresë të gjithë atyre që janë të dëmtuar, edhe ata të cilët nuk janë sportistë, të shikojnë që duke luftuar ja del." Ai është kthyer atje ku ishte; është shumë ngazëlluese dhe jam shumë i lëvizur."

Ronaldo mori disa çmime për suksesin e tij në Kupën e Botës, përfshirë Çmimi për Rikthimin e Vitit në Sport nga Laureus dhe Personaliteti Sportiv i Jashtëm i Vitit nga BBC, kurse në dhjetor, ai u shpall FIFA Lojtari Botëror i Vitit për herë të tretë në karrierë; këtë çmim ai ja dekdikoi ekipit mjeksor që e ndihmuan të rikuperohej.[154][155][156] Në një intervistë për Fox Sports në vitin 2017, Ronaldo deklaroi: "Brazili i vitit 2002 është ekipi më i mirë me të cilin kam luajtur, ne ndjenim se mund të shënonim përherë. Ishte një ekip pa asnjë individ. Kolektiviteti ishte i rëndësishëm."[157]

FIFA Kupa e Botës 2006

Redakto

Më 2 qershor 2004, Ronaldo shënoi një tregolësh të pazakontë me penallti në fitoren 3–0 kundër kombëtares rivale Argjentinës në kualifikueset e Kupës së Botës 2006. Me 10 gola në 15 ndeshje, përfshirë edhe një kundër Venezuelës për ti dhënë Brazilit vendin e parë në grup, Ronaldo ishte golashënuesi më i mirë i fushatës kualifikuese të Brazilit.

Në Kupën e Botës 2006, Ronaldo ishte pjesë e "katërshes magjike" shumë të reklamuar sëbashku me Adrianon, Ronaldinhon dhe Kakán. Ekipi brazilian all-star ishte promovuar si mjeshtërat e Joga Bonito, "lojës së bukur", e cila u reklamua nga Nike para fillimit të turnamentit. Edhe pse Brazili fitoi dy ndeshjet e para të grupit kundër Kroacisë dhe Australisë, Ronaldo sipas raportimeve u vërshëllye për shkak se ishte mbipeshë dhe i ngadaltë, megjithatë trajneri Carlos Alberto Parreira vazhdoi ta mbante në formacionin titullar.

Me dy gola kundër Japonisë në ndeshjen e tretë, Ronaldo u bë lojtari i 20të që shënonte në tre Kupa Bote (ai kishte shënuar në Francë 98, Kore e Jugut/Japoni 02 dhe Gjermani 06) dhe barazoi rekordin e të gjitha kohërave për numrin e golave në Kupën e Botës (14), të vendosur nga Gerd Müller. Ai e theu rekordin e Müllerit në ndeshjen e raundit të 16-tave kundër Ganës ku ai shënoi golin e 15të të tij në këtë kompeticion. Me golin e tij të tretë në turnament, Ronaldo u bë lojtari i dytë pas Jürgen Klinsmann që shënon të paktën tre gola në tre edicione të Kupës së Botës. Megjithatë, Brazili u eliminua nëë çerek-finale nga Franca me një gol të sulmuesit Thierry Henry. Ronaldo mori Këpucën e Bronztë si golashënuesi i tretë më i mirë i turnamentit.

Profili i lojtarit

Redakto

Stili i lojës

Redakto

Ronaldo konsiderohet si një nga sulmuesit më të mëdhenjë dhe kompletuar të të gjitha kohërave.[5][2][3] I dubluar me pseudonimin Il (ose O) Fenomeno (fenomeni), ai ishte një golashënues prolifik, i cili pavarësisht se ishte një sulmues individual, ishte i aftë të prodhonte asiste për shokët e ekipit, kjo falë vizionit, pasimit dhe krosimeve.[2][158][159] Ai ishte një lojtar ekstremisht i fuqishëm, i shpejtë dhe teknik, i cili zotëronte një lëvizje të shkëlqyer dhe finalizim klinikal.[160][161][162] I vlerësuar gjerësisht për aftësitë teknike, Ronaldo ishte i aftë ti përdorte të dy këmbët, pavarësisht se natyralisht ishte këmbë-djathtë,[163][164] dhe konsiderohet si një dribluesit më të mirë të të gjitha kohërave.[165] Sëbashku me brazilianin tjetër Romário dhe yllin liberian George Weah, Ronaldo shihej si një brez i ri i sulmuesve që do të luanin edhe jashtë zone para se të sulmonin portën kundërshtare.[2][5] I pozicionuar afër mesfushës, sapo merrte topin Ronaldo nuk ngurronte që të bënte vrapime sulmuese drejtë portës; në lidhje me këtë, Rob Smyth shkroi: "ai luante sikur çdo sulm kishte një afat prej 10 sekondash...ai do të shpërthente në jetë pa paralajmërim për mbrojtësit."[25] Ai shpesh i mposhte mbrojtësit kundërshtar duke i dribluar me shpejtësi, duke shkëlqyer në duelet një-kundër-një, kjo falë kontrollit të topit, nxitimit, shkathtësisë dhe balancës në kulmin e karrierës.[3][5][165][166]

Pritja

Redakto

Trajneri i tij te Barcelona, Bobby Robson, i pyetur për Ronaldon, tregoi: "Ronaldo mund të nisej nga mesi i fushës dhe i gjithë stadiumi ndizej. Ai ishte gjëja më e shpejtë që kam parë duke vrapuar me top. Sikur të kishte arritur të qëndronte pa dëmtime, ai kishte çdo mundësi të bëhej futbollisti më i mirë ndonjëherë."[25] Shpesh në situatat një-kundër-një, Ronaldo përdorte lëvizje për të mashtruar mbrojtësit dhe portierët kundërshtar; ai i dha famë shumë lëvizjeve dhe driblimeve, si elastico dhe pedalada.[167][72][5] Sid Lowe i Sports Illustrated ka shkruajtur: "Kur ai ishte një kundër një me portierin, ti e dije – thjesht e dije – që ai do të shënonte. Ai ishte shumë natyral, shumë gjakftohtë, plotësisht nën kontroll. Ai do të zhyste shpatullën, do të hapte këmbën dhe bang!."[34]

Shoku i tij te Barcelona Óscar García ka komentuar: "Kurrë nuk kam parë që dikush të luajë futboll me një aftësi të tillë teknike, krijueshmëri dhe precizion me atë shpejtësi të jashtëzakonshme. Ajo që na ra në sy të gjithëve, që nga momenti kur u takuam me Ronin, ishte se ai mund të bënte gjëra që lojtarët e tjerë i kishin shumë të vështirë dhe ai i bënte ato të dukeshin të lehta. Por ai gjithashtu mund t'i prodhonte ato gjëra ndërsa vraponte me një shpejtësi të pabesueshme dhe shpërthyese.[29] Me kombinimin e shpejtësisë, aftësive dhe finalizimit, Ronaldo u quajt nga Ronaldinho si "sulmuesi më i kompletuar i të gjitha kohërave",[168] një opinion i ndarë edhe nga Zlatan Ibrahimović, i cili deklaroi: "si futbollist, ai ishte i kompletuar. Në këndvështimin tim, askush nuk do të mund të bëhet një lojtar më i mirë se ai."[169] Lionel Messi ka thënë se idhulli i tij në fëmijëri ka qënë Ronaldo, për të cilin ka thënë: "Ronaldo ka qënë sulmuesi më i mirë që unë kam parë. Ai ishte aq i shpejtë sa mund të shënonte gol nga asgjëja, dhe e goditste topin më mirë se kushdo që unë kam parë."[170][171] Ronaldo ka ndikuar në shumë sulmues të mirë ndër vite, nga Karim Benzema te Sergio Agüero; sulmuesi i Manchester United Romelu Lukaku ka thënë: "ai [Ronaldo] ndryshoi dimensionin e një sulmuesi", duke shtuar se ai "mund të driblonte si një anësor" dhe të "vraponte si një sprintier". Zlatan shtoi: "askush nuk ndikoi në futboll dhe lojtarët që dolën aq sa Ronaldo."[172]

Ronaldo, si dhe shumë prej atyre që e kishin idhull, pranuan se ai ndryshoi atë që e bën një qëndër-sulmues. Sa herë që shihni një sulmues i cili pritet të mbajë topin, të mposhtë lojtarë, të fitojë duele ajërore, të gjuajë nga distanca, të zbresi poshtë, të bëjë gjithçka që një sulmues mund të bëjë – ndoshta ia vlen ta kujtoni atë. Ai zhvendosi kufijtë, sfidoi traditën, ashtu si Messi dhe Cristiano Ronaldo kanë ndryshuar perceptimin tonë për atë që mund të jetë një anësor. Ronaldo, Ronaldo origjinali, frymëzoi një trupë imituesish, lojtarësh që shohim në ekranet tona çdo fundjavë. Por ai gjithashtu e ktheu lojën në mënyrë që ajo gjithmonë të duket paksa si ai. Më shumë se shumica, ai e bëri atë numrin 9 të tijin.

— Shkrimi i Rory Smith për ESPN FC mbi ndryshimin e lojës për sulmuesit nga Ronaldo, mars 2016.[172]

Jashtë futbollit

Redakto

Jeta personale

Redakto
 
Ronaldo gjatë një takimi në Ministrinë e Arsimit të Brazilit, 6 qershor 2005.

Gjatë vitit 1997, Ronaldo njohu aktoren dhe modelen braziliane Susana Werner në setin e telenovelës braziliane Malhação kur ata aktruan sëbashku në tre episode.[173][174] Edhe pse nuk u martuan kurrë, ata jetuan sëbashku për një kohë të shkurtër në Milano deri në fillim të vitit 1999.[175]

Në prill 1999, Ronaldo u martua me lojtaren e kombëtares braziliane të femrave Milene Domingues, gjatë kohës që ajo ishte shtatëzanë me fëmijën e parë të çiftit, një djal i quajtur Ronald, i cili lindi në Milano më 6 prill 2000.[176] Martesa zgjati katër vite. Në vitin 2005, Ronaldo u lidh me modelen braziliane Daniela Cicarelli, e cila u bë shtatëzanë por dështoi; martesa e tyre zgjati vetëm tre muaj pas dasmës luksoze në Château de Chantilly. Sipas raportimeve, ceremonia kushtoi 896,000 €.[177]

 
Një katolik praktikues, Ronaldo i dha Papës Françesku një fanellë futbolli të firmosur. Fanella ndodhet ngjitur me fanellën e Brazilit të Pelés; të dyja ndodhen në një nga muzetë e Vatikanit.

Pavarësisht famës (një sondazh në vitin 2003 i bërë nga Nike e listoi atë si sportistin më të famshëm në botë (dhe personi i tretë më i famshëm), Ronaldo është një person që mbron privatësinë e tij, duke deklaruar në një intervistë me The Telegraph: "çdo lojtar ka jetën e tij private, dhe asnjëri nuk mendon për jetën private të tjetrit, ose të flasi rreth saj."[178] Deri në vitin 2003, ai fliste rrjedhshëm gjuhën portugeze, spanjolle dhe italiane, si dhe kuptonte anglisht.[178]

Në një intervistë të vitit 2005 me Folha de S.Paulo, Ronaldo zbuloi se, disi papritur, ai e identifikoi veten si të bardhë,[179] duke gjeneruar një bisedë më të gjerë për rolin kompleks të racës në Brazil.[180][181][182] Babai i Ronaldos, Nelio Nazario, deklaroi: "Ai e di mirë se është i zi. Në fakt, në atë kohë, unë mendoja se ishte një filozofi, diçka me atë qëllim. Sepse ai e di se është i zi."[181] Sipas një studimi të drejtuar nga gjenetisti Sérgio Pena i Institutit Brazilian të Gjeografisë dhe Statistikave, shumica e brazilianëve shpesh kanë një mendim të gabuar për rrënjët e tyre: "Origjina e nënës së brazilianëve të bardhë ishte një e treta afrikane, një e treta amerindiane dhe një e treta evropiane. Një individ që e konsideron veten të bardhë mund të jetë gjenomikisht më afrikan sesa një individ që e konsideron veten kaf ose të zi."[181]

Në prill 2008, Ronaldo u përfshi në një skandal me tre prostituta tranvestit të cilat ai i takoi në një klub nate në Rio de Janeiro.[183] Ronaldo pretendoi se pasi zbuloi se ata ishin legalisht meshkuj, ai u ofroi atyre 600 dollarë për t'u larguar.[184] Një nga ata, megjithatë, u përpoq për të shantazhuar Ronaldon,[185] duke i kërkuar 30,000 dollarë që të mos e bënte publike çështjen në media.[186] Marrëdhënja e Ronaldos me Maria Beatriz Antony u ndërpre menjëherë si rezultat i skandalit,[187] por rifilloi menjëherë pas kësaj. Maria Beatriz Antony lindi vajzën e tyre të parë, të quajtur Maria Sophia, në Rio de Janeiro, më 24 dhjetor 2008. Në prill 2009, familja u transferua në një apartament të ri në São Paulo.[188] Më 6 prill 2010, Maria Beatriz Antony lindi vajzën e tyre të dytë. Vajza, e lindur në São Paulo, u quajt Maria Alice. Rastësisht, Maria Alice lindi saktësisht 10 vite pas vëllait të saj të madh Ronald.[189]

""Në dhomën e zhveshjes, unë isha ulur midis [Paolo] Maldinit dhe Ronaldos, i cili më pyeti nëse doja të isha pjesë e klanit të tij, duke më treguar një kopje të revistës Playboy, ose nëse doja të isha pjesë e klanit të Kakás, i cili kishte një disa gjëra të kishës në dhomën e veshjes."

—Alexandre Pato kur u takua me Ronaldon te Milan në vitin 2007.[190]

Në dhjetor 2010, Ronaldo dhe familja e tij u transferuan në një banesë të re në São Paulo.[191] Po në atë muaj, Ronaldo kreu një test të atësisë dhe u konfirmua se ishte babai i një djali të quajtur Alexander, i cili kishte lindur në prill 2005. Djali lindi pas një marrëdhënie të shkurtër midis Ronaldos dhe Michele Umezu, një kamariere braziliane që Ronaldo e takoi për herë të parë në Tokjo në vitin 2002.[192][193] Pas konfirmimit të fëmijës së tij të katërt, Ronaldo deklaroi më 6 dhjetor 2010 se kishte pasur një vazektomi, duke ndjerë se të kesh katër fëmijë ishte e mjaftueshme.[194]

Në një intervistë të vitit 2011 me BBC, ish-shoku i skuadrës së Real Madridit Steve McManaman foli për personalitetin e Ronaldos. "Ai mund të shkoj në një restorant, dhe unë mund të shkoj me të, por ju nuk jeni atje vetëm me miq të afërm. Ai i fton të gjithë. Është sikur të jesh në një tavolinë dhe të jesh gjykatësi i ulur përball duke folur me një politikan me dikë në rrugë duke dëgjuar. Ai thjesht kishte këtë aureolë të mrekullueshme dhe të gjithë donin të bashkoheshin me të. Ndonjëherë kishte 20 deri në 30 njerëz të ulur në kohën e vaktit me të. Ai ishte një person i mrekullueshëm. Të gjithë janë dakort me këtë, pavarësisht se për cilin klub ai ka luajtur."[195]

Ronaldo ishte bashkë-pronar i A1 Team Brazil sëbashku me ish pilotin e Formula Një Emerson Fittipaldi.[196] Ronaldo është bashkë-pronar i kompaninë sportive 9INE; luftëtari i arteve marciale Anderson Silva, i cili është miku i tij, është një klient i kompanisë.[197][198] Ai është një adhurues i pokerit; në prill 2013, Ronaldo u bë pjesë e PokerStars SportStar, kurse një vit më pas mori pjesë në një turnament bamirësie, duke luajtur kundër yllit të tenisit Rafael Nadal.[199][200] Më 11 dhjetor 2014, Ronaldo bleu një pjesë të vogël të aksioneve të klubit amerikan Fort Lauderdale Strikers.[201][202] Në vitin 2015, Ronaldo hapi tetë degë të reja të shkollës së tij të futbollit të të rinjëve – Akademia Ronaldo – në Kinë, Shba dhe Brazil; 100 tjetra priten të hapen në të gjithë botën deri në vitin 2020.[203][204] Në vitin 2017, djali i Ronaldos, Ronald, u zgjodh për ekipin e ri të futbollit që do të përfaqësonte Brazilin në Lojërat Maccabiah 2017.[205] Maccabiah u përshkrua si "Olimpiada çifute"; Ronald nuk është çifut, por disa shtete pjesmarrëse kanë rregulla më të lehta rreth pranueshmërisë dhe ja pse Ronaldi është pjesë e një klubi futbolli çifut.[205]

Media

Redakto

Ronaldo mori pjesë në episodin "Marge Gamer" të sezonit të 18të të The Simpsons e cila u transmetua në prill 2007. Simon Crerar i The Times e listoi performanën e Ronaldos si një nga tridhjetë-e-tre cameot më zbavitëse në historinë e shfaqes.

Trofe

Redakto

Klube

Redakto

Cruzeiro[5]

PSV Eindhoven[5]

Barcelona[5]

Internazionale[5]

Real Madrid[5]

Corinthians[5]

Referime

Redakto
  1. ^ "Após início pobre em Bento Ribeiro, Ronaldo conquista o mundo". Globo Esporte (në portugalisht). 14 shkurt 2011. Marrë më 19 shtator 2015.
  2. ^ a b c d e Anton Cicani (24 shtator 2016). "Ronaldo Luiz Nazario de Lima, "Fenomeni" që u ndal vetëm nga gjunjët!". Sport Ekspres. Arkivuar nga origjinali më 21 tetor 2020. Marrë më 8 prill 2020.
  3. ^ a b c "Ronaldo fenomeni sot mbush 40 vjet, bota e futbollit e kujton si 9-shi më i mirë në histori (Foto/Video)". Telegrafi.com. 22 shtator 2016. Marrë më 8 prill 2020.
  4. ^ ""Te Interi isha shumë i lumtur dhe më donin tifozët", Ronaldo fenomeni: Ja çfarë i thashë Moratit para largimit". Gazeta Panorama. 11 shkurt 2020. Marrë më 8 prill 2020.
  5. ^ a b c d e f g h i j k "Ronaldo, a phenomenon in every sense" [Ronaldo, një fenomen në çdo sens] (në anglisht). FIFA. 4 prill 2012. Arkivuar nga origjinali më 19 shtator 2015. Marrë më 19 shtator 2015.
  6. ^ a b "Finalja e Botërorit 1998, Ronaldo rrezikoi të vdiste". Panorama Sport. 3 shkurt 2012. Marrë më 8 prill 2020.
  7. ^ "Zyrtare: Ronaldo blen klubin e njohur të La Ligas". Gazeta Blic. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 8 prill 2020.
  8. ^ "Ronaldo's return to glory" [Rikthimi i Ronaldos te lavdia] (në anglisht). BBC Sport. 8 dhjetor 2002. Marrë më 4 tetor 2018.
  9. ^ a b James Mosley (2005). Ronaldo: The Journey of a Genius [Ronaldo: Udhëtimi i një gjeniu] (në anglisht). Mainstream Publishing. ISBN 1-84018-964-9.
  10. ^ Ronaldo: Manual de Vuelo (Dokumentar në Brazil) 1997
  11. ^ a b c d e "Brazil's Ronaldo Has the World at His Feet" [Ronaldo i Brazilit ka botën në këmbët e tij] (në anglisht). Washington Post. Marrë më 1 shtator 2018.
  12. ^ "The football greats forged by futsal" [Të mëdhenjtë e futbollit të gdhëndur nga futsalla] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 8 tetor 2015. Marrë më 28 gusht 2018.
  13. ^ Stan Baker (2012). Our Competition is the World [Konkurenca jonë është bota] (në anglisht). Lulu. fq. 276.
  14. ^ "Top 10 Footballers Who Played Futsal!" [10 futbollistët më të mirë që luajtën futsallë] (në anglisht). Futsal Feed. 14 mars 2020. Marrë më 14 mars 2020.
  15. ^ "Ronaldo O Fenomeno: Sao Cristovao's greatest son" [Ronaldo Fenomeni: Djali më i madh i Sao Cristovaos] (në anglisht). Goal.com. Marrë më 3 shtator 2018.
  16. ^ "Ronaldo awaits coronation" [Ronaldo pret kurorëzimin]. Irish Times (në anglisht). Marrë më 2 shtator 2018.
  17. ^ Football's Greatest - Ronaldo. Pitch International LLP. korrik 2010. Marrë më 8 maj 2014
  18. ^ a b ""Ronaldo: My history & goals can't be erased"" ["Ronaldo: Historia dhe golat e mia nuk mund të fshihen] (në anglisht). FIFA. 4 qershor 2014. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2014.
  19. ^ Placar Magazine (mars 2003) f. 35.
  20. ^ "Hall of Fame... Ronaldo: The assassin who made you smile as he ruled the world and scored goals for fun" [Holli i Famës... Ronaldo: Vrasësi i cili të bënte të qeshte duke udhëhequr botën dhe shënonte gola për qef] (në anglisht). Daily Mail. Marrë më 3 qershor 2014.
  21. ^ "The Global Art of Soccer" (2006). P. 174
  22. ^ a b c d Nick Miller (3 qershor 2015). "PSV Eindhoven rekindle glory days of Romário and Ronaldo" [PSV Eindhoven rikujton ditët e lavdisë të Romários dhe Ronaldo] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 4 korrik 2018.
  23. ^ a b "Ronaldo given route back by Corinthians" [Ronaldos i jepet rruga e kthimit nga Corinthians] (në anglisht). The Independent. 10 dhjetor 2008. Arkivuar nga origjinali më 11 dhjetor 2018. Marrë më 16 nëntor 2013.
  24. ^ "The big interview: Luis Enrique – "I'd like to manage in England at some point – the fans are faithful"" [Intervista e madhe: Luis Enrique – "Dua të drejtojë Anglinë në një pikë – tifozët janë besnikë] (në anglisht). FourFourTwo. Arkivuar nga origjinali më 9 gusht 2018. Marrë më 10 shtator 2018.
  25. ^ a b c d e f g Rob Smyth (17 shtator 2016). "Ronaldo at 40: Il Fenomeno's legacy as greatest ever No 9, despite dodgy knees" [Ronaldo në moshën 40 vjeç: Trashëgimia e Fenomenit si numrin 9 më i madh ndonjëherë, pavarësisht gjunjëve të dobta] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 1 prill 2017.
  26. ^ a b c d e f g h i j k l m "Ronaldo's record-breaking season" [Sezoni me thyerje rekordesh i Ronaldos] (në anglisht). ESPN FC. Marrë më 16 nëntor 2013.
  27. ^ "Barcelona 1–0 Paris Saint-Germain" (në anglisht). UEFA. Arkivuar nga origjinali më 30 prill 2004. Marrë më 9 prill 2020.
  28. ^ a b c "Spain - List of Topscorers ("Pichichi") 1929-2018" [Spanja - Lista e shënuesve më të mirë ("Pichichi") 1929-2018] (në anglisht). RSSSF. Marrë më 11 prill 2020.
  29. ^ a b c Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura BR
  30. ^ "Mourinho interview (4:25 to 5:00)" [Intervista e Mourinhos (4:25 te 5:00)] (në anglisht). Youtube. Marrë më 30 gusht 2018.
  31. ^ "Jose Mourinho: Brazil's Ronaldo is the best player from last 20 years" [Jose Mourinho: Ronaldo i Brazilit është lojtari më i mirë i 20 viteve të fundit] (në anglisht). HITC. Arkivuar nga origjinali më 30 gusht 2018. Marrë më 30 gusht 2018.
  32. ^ "FC Barcelona 3:2 Valencia CF" (në anglisht). World Football. 26 tetor 1996. Marrë më 12 prill 2020.
  33. ^ "Remembering Ronaldo's Greatest Hat Trick For FC Barcelona" [Duke kujtuar tregolëshin më madhështor të Ronaldos për Barcelonën] (në anglisht). Forbes. 26 tetor 2019. Marrë më 12 prill 2020.
  34. ^ a b Sid Lowe (18 shkurt 2011). "Brazilian Ronaldo was simply a phenomenon" [Ronaldo braziliani ishte thjeshtë një fenomen] (në anglisht). Sports Illustrated. Marrë më 4 korrik 2018.
  35. ^ "How good was Ronaldo Nazario?" [Sa i mirë ishte Ronaldo Nazario?] (në anglisht). Marca. Marrë më 29 gusht 2018.
  36. ^ "Zbulohen prapaskenat e transferimit befasues të Ronaldos nga Barça tek Interi". Koha.net. 6 nëntor 2018. Marrë më 10 prill 2020.
  37. ^ "Nga Skoti te Ronaldo, ja 41 transferimet më të shtrenjta". Panorama Sport. 30 korrik 2013. Marrë më 10 prill 2020.
  38. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura SerieA
  39. ^ a b c d e f Rigers Avdo (8 dhjetor 2016). "Vitet e "Fenomenit" Ronaldo te Inter". Telesport.al. Marrë më 10 prill 2020.[lidhje e vdekur]
  40. ^ "Brazil legend Ronaldo retires from football" [Legjenda e Brazilit Ronaldo tërhiqet nga futbolli] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 20 nëntor 2013.
  41. ^ "European Football: Ronaldo's duel with Batistuta" [Futbolli evropian: Dueli i Ronaldos me Batistutën]. The Independent (në anglisht). Marrë më 15 gusht 2018.
  42. ^ Ashley Collie (2003). World of Soccer: A Complete Guide to the World's Most Popular Sport [Bota e futbollit: Një guidë e plotë rreth sportit më popullor në botë] (në anglisht). The Rosen Publishing Group. fq. 9.
  43. ^ a b "Djorkaeff's UEFA Cup glory day at Inter" [Dita e lavdishme e Kupës UEFA të Djorkaeff te Interi] (në anglisht). UEFA.com. Marrë më 1 qershor 2014.
  44. ^ Danny Ryan (17 mars 2020). "Ronaldo's performance for Inter vs Lazio in the 1998 UEFA Cup final was ridiculous" [Performanca e Ronaldos për Interin kundër Lazios në finalen e Kupës UEFA 1998 ishte e jashtëzakonshme] (në anglisht). Give Me Sport. Marrë më 11 prill 2020.
  45. ^ "Guess the team – Lazio 0–3 Inter: 1998 UEFA Cup final" [Gjeni ekipin – Lazio 0–3 Inter: Finalja e Kupës UEFA 1998]. inter.it (në anglisht). F.C. Internazionale Milano. 11 qershor 2019. Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2020. Marrë më 11 prill 2020.
  46. ^ "FIFA World Player Gala 1998" [Galaja e FIFA Lojtarit Botëror 1998] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 2 qershor 2014. Marrë më 14 prill 2020.
  47. ^ "Ecco l'Inter di Hodgson. Roma a caccia del 4º posto" [Ja Interi i Hodgson. Roma gjuan vendin e 4të] (në italisht). La Repubblica. 3 maj 1999. Marrë më 14 prill 2020.
  48. ^ Salvatore Landolina (4 tetor 2008). "Maradona And Ronaldo Best Ever - Maldini" [Maradona dhe Ronaldo më të mirët - Maldini] (në anglisht). Goal.com. Marrë më 23 shtator 2015.
  49. ^ Rob Hughes (10 qershor 1999). "He and Ronaldo Give Inter a Dynamic Duo : For Vieri, One More Change of the Jersey" [Ai dhe Ronaldo i japin Interit një dyshe dinamike: Për Vierin, një tjetër ndryshim fanelle] (në anglisht). The New York Times. Marrë më 23 shtator 2015.
  50. ^ a b "Ronaldo (Luíz (Ronaldo) Nazário de Lima) – Milan and Brazil" [Ronaldo (Luíz (Ronaldo) Nazário de Lima) – Milan dhe Brazil] (në anglisht). Football Database. Marrë më 12 dhjetor 2010.
  51. ^ a b "Ronaldo's kneecap exploded, it was by his thigh'" [Kupa e gjurit e Ronaldos shpërtheu, ishte nga kofsha e tij] (në anglisht). Four Four Two. 3 korrik 2018. Marrë më 23 prill 2020.
  52. ^ "Inter return for Ronaldo" [Rikthim te Interi për Ronaldon] (në anglisht). The Telegraph. Marrë më 4 shtator 2018.
  53. ^ "F.C. Internazionale Milano". inter.it (në anglisht). F.C. Internazionale Milano. Arkivuar nga origjinali më 30 janar 2010. Marrë më 12 dhjetor 2010.
  54. ^ a b "The Revival Of The Fittest" [Ringjallja e më të shëndetshmit] (në anglisht). The Guardian. 19 maj 2002. Marrë më 4 shtator 2018.
  55. ^ "Ronaldo e la fascia da capitano: "Giusto che la porti Zanetti" e in serata il sì di Cuper" [Ronaldo dhe shiriti i kapitenit: "E drejtë ta mbaj Ronaldo" dhe në mbrëmje po-ja e Cuperit]. inter.it (në italisht). F.C. Internazionale Milano. 3 nëntor 2001. Arkivuar nga origjinali më 20 korrik 2019. Marrë më 26 maj 2017.
  56. ^ "Ronaldo makes retirement official" [Ronaldo e bën tërheqjen zyrtare] (në anglisht). ESPN FC. Marrë më 1 shtator 2018.
  57. ^ "Luis Nazario Ronaldo". inter.it (në anglisht). F.C. Internazionale Milano. Marrë më 2 shtator 2018.
  58. ^ "Serie A in the '90s: when Italian football ruled the world" [Serie A në vitet 1990': kur futbolli italian udhëhiqte botën] (në anglisht). Four Four Two. Arkivuar nga origjinali më 3 shtator 2018. Marrë më 15 gusht 2018.
  59. ^ "Ronaldo Nazario da Lima Interview. Inter Hall of Fame 2018" [Intervista e Ronaldo Nazario da Limas. Holli i Famës i Interit 2018]. YouTube (në anglisht). F.C. Internazionale Milano. Marrë më 1 shtator 2018.
  60. ^ "Hall Of Fame: The first edition's 4 winners" [Holli i Famës: Katër fituesit e edicionit të parë]. inter.it (në anglisht). F.C. Internazionale Milano. Arkivuar nga origjinali më 22 qershor 2018. Marrë më 22 qershor 2018.
  61. ^ John C. Crocitti (2012). Brazil Today: An Encyclopedia of Life in the Republic, Volume 2 [Brazili sot: Një enclikopedi e jetës në republikë, volumi 2] (në anglisht). ABC-CLIO.
  62. ^ "2001 – present — Real Madrid surpasses the century mark" [2001–vazhdon: Real Madridi kalon 100 vite] (në anglisht). Real Madrid C.F. Marrë më 12 korrik 2008.
  63. ^ a b "Ronaldo scores on his first date" [Ronaldo shënon në takimin e parë] (në anglisht). The Guardian. 7 tetor 2002. Marrë më 29 gusht 2018.
  64. ^ a b "Games played by Ronaldo in 2002/2003" [Ndeshje të luajtura nga Ronaldo në 2002/2003] (në anglisht). Soccerbase. Marrë më 11 prill 2020.
  65. ^ "Ronaldo ends Man Utd dream" [Ronaldo i jep fund ëndërrës së Man Utd] (në anglisht). BBC Sport. 23 prill 2003. Marrë më 25 maj 2012.
  66. ^ a b Denis Hakanaj (20 nëntor 2018). ""Fenomeni": Ajo ka qenë ndeshja ime më e rëndësishme". Telesport.al. Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2020. Marrë më 11 prill 2020.
  67. ^ "Ronaldo finally proves consistency" [Ronaldo më në vërteton vazhdimsinë] (në anglisht). CNN. 15 dhjetor 2003. Arkivuar nga origjinali më 4 shtator 2018. Marrë më 4 shtator 2018.
  68. ^ "Real Madrid 2–3 Real Zaragoza" (në anglisht). The Guardian. 18 mars 2004. Marrë më 25 maj 2012.
  69. ^ "Monaco 3 - 1 Real Madrid (Agg: 5-5; Monaco go through on away goals)" [Monaco 3-1 Real Madrid (Rp: 5-5; Monaco kalon më tej me gola jashtë fushe] (në anglisht). The Guardian. 7 prill 2004. Marrë më 4 shtator 2018.
  70. ^ "Quickfire Ronaldo proves Real hero" [Ronaldo provon se është heroi i Realit] (në anglisht). CNN. 3 dhjetor 2003. Arkivuar nga origjinali më 14 tetor 2018. Marrë më 7 dhjetor 2008.
  71. ^ "Fabio Capello: "Inter's Ronaldo Superior To Cristiano Ronaldo"" [Fabio Capello: "Ronaldo i Interit më superior se Cristiano Ronaldo] (në anglisht). Sempre Inter. 12 korrik 2018. Marrë më 27 mars 2019.
  72. ^ a b Paul Wilson (14 shkurt 2011). "Ronaldo: In his pomp, he was a footballing force close to unstoppable" [Ronaldo: Në shkëlqimin e tij, ai ishte një forcë futbollistike afër të pandalshmes] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 19 shtator 2015.
  73. ^ "Fabio Capello: Ronaldo was the hardest to coach" [Fabio Capello: Ronaldo ishte më i vështiri për tu trajnuar] (në anglisht). Goal.com. Marrë më 5 shtator 2018.
  74. ^ "Ronaldo set for Corinthians unveiling" [Ronaldo gati për prezantimin me Corinthians] (në anglisht). The Independent. 14 prill 2014. Arkivuar nga origjinali më 29 nëntor 2018. Marrë më 23 prill 2020.
  75. ^ "The best foreign eleven in Real Madrid's history" [Njëmbëdhjteshja e huaj më e mirë në historinë e Real Madridit] (në anglisht). Marca. 12 prill 2013.
  76. ^ "He was impossible to stop' - What they said about Ronaldo" ['Ai ishte i pamundur për tu ndalur' - Çfarë thanë ata për Ronaldon] (në anglisht). Goal.com. 14 nëntor 2014. Marrë më 5 korrik 2018.
  77. ^ "Michael Owen: "The REAL Ronaldo"" [Michael Owen: "Ronaldo i VËRTET"]. YouTube (në anglisht). FA TV. Marrë më 5 korrik 2018.
  78. ^ "Ruud van Nistelrooy. Full Q & A". YouTube (në anglisht). Oxford Union. 6 shkurt 2016. Marrë më 5 shtator 2018.
  79. ^ "Ruud van Nistelrooy names Brazil legend Ronaldo as the best player he ever played with" [Ruud van Nistelrooy emëron legjendën e Brazilit Ronaldo si lojtarin më të mirë me të cilin ai ka luajtur] (në anglisht). The Mirror. Marrë më 5 shtator 2018.
  80. ^ "Ronaldo unveiled by Rossoneri" [Ronaldo prezantohet nga kuqezinjtë] (në anglisht). UEFA. 30 janar 2007. Arkivuar nga origjinali më 14 prill 2009. Marrë më 9 prill 2020.
  81. ^ a b "Ronaldo completes move to AC Milan" [Ronaldo plotëson kalimin te Milani] (në anglisht). CNN. Arkivuar nga origjinali më 22 shtator 2018. Marrë më 22 shtator 2018.
  82. ^ "Ronaldo on verge of Milan move" [Ronaldo pranë kalimit te Milani] (në anglisht). Irish News. Marrë më 30 gusht 2018.
  83. ^ "Milan complete signing of Ronaldo" [Milan plotëson blerjen e Ronaldos] (në anglisht). BBC Sport. 30 janar 2007. Marrë më 22 maj 2010.
  84. ^ "Milan coach delighted by Ronaldo's debut" [Trajneri i Milanit i kënaqur nga debutimi i Ronaldos] (në anglisht). China Daily. 12 shkurt 2007. Marrë më 4 shtator 2018.
  85. ^ "Ronaldo lifts AC Milan to victory" [Ronaldo e ngren Milanin te fitorja] (në anglisht). CBC Sports. 17 shkurt 2007. Marrë më 30 gusht 2018.
  86. ^ "Ronaldo » Serie A 2006/2007" (në anglisht). World Football. Marrë më 12 prill 2020.
  87. ^ "AC Milan v Barcelona: Ronaldinho, Rivaldo, Ronaldo and the legends who played for both clubs" [AC Milan v Barcelona: Ronaldinho, Rivaldo, Ronaldo dhe legjendat që luajtën për të dy klubet] (në anglisht). Talksport. Marrë më 4 shtator 2018.
  88. ^ Richard Aikman (14 janar 2008). "Pato has a debut to remember as Milan end their San Siro duck" [Pato ka një debutim për ta mbajtur mënd, Milan i jep fundit tersit të San Siros] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 19 prill 2020.
  89. ^ "Ka-Pa-Ro Is Back - Pato" [Ka-Pa-Ro është kthyer - Pato] (në anglisht). Goal.com. 20 korrik 2008. Marrë më 19 prill 2020.
  90. ^ "10 lojtarët më të mirë që nuk e kanë fituar kurrë Ligën e Kampionëve (Foto)". Gazeta Express. 13 shtator 2017. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 28 prill 2020.
  91. ^ "The 20 best players never to win the Champions League. #1 Ronaldo" [20 lojtarët më të mirë që nuk e kanë fituar kurrë Ligën e Kampioneve. #1 Ronaldo] (në anglisht). FourFourTwo. Marrë më 28 gusht 2018.
  92. ^ "4 Great Moments from Ronaldo's AC Milan Career" [4 momentet mëdha nga karriera e Ronaldos me Milanin] (në anglisht). Bleacher Report. Marrë më 3 shtator 2018.
  93. ^ "Ronaldo sees specialist about knee" [Ronaldo takon specialistin për gjurin] (në anglisht). CNN. 6 shtator 2007. Arkivuar nga origjinali më 3 shtator 2018. Marrë më 3 shtator 2018.
  94. ^ "Juventus 3 - 1 Real Madrid (Agg: 4-3)" (në anglisht). The Guardian. 14 maj 2003. Marrë më 3 korrik 2018.
  95. ^ "Ronaldo faces end of road after new injury blow" [Ronaldo përballet me fundin e rrugës pas goditjes nga dëmtimi] (në anglisht). The Guardian. 15 shkurt 2008. Marrë më 30 gusht 2018.
  96. ^ a b "Milan fear for Ronaldo's career" [Milan ka frikë për karrierën e Ronaldos] (në anglisht). BBC Sport. 14 shkurt 2008. Marrë më 30 prill 2020.
  97. ^ "Seedorf fears for Ronaldo career" [Seedorf ka frikë për karrierën e Ronaldos] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 1 shtator 2018.
  98. ^ a b c "Ronaldo sparks fury by ditching Flamengo for Corinthians" [Ronaldo shkakton furi duke shmangur Flamengon për Corinthians] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 22 shtator 2018.
  99. ^ "Ronaldo to sign for Corinthians" [Ronaldo do të firmosi për Corinthians] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 1 shtator 2018.
  100. ^ "Ronaldo returns to training with Flamengo but remains a free agent" [Ronaldo rikthehet të stërvitet me Flamengon por vazhdon të jetë lojtar i lirë] (në anglisht). The Telegraph. Marrë më 22 shtator 2018.
  101. ^ a b c "Ronaldo agrees to join Corinthians" [Ronaldo pranon ti bashkohet Corinthians] (në anglisht). The Independent. Marrë më 28 qershor 2014.
  102. ^ "Aos 22min do 2º tempo, Ronaldo estréia pelo Corinthians" (në portugalisht). Terra. 4 mars 2009. Marrë më 4 mars 2009.
  103. ^ "Com gol de Ronaldo no final, Corinthians arranca empate contra o Palmeiras" (në portugalisht). Folha Online. 8 mars 2009. Marrë më 8 mars 2009.
  104. ^ a b "Cuddly comeback king Ronaldo eating balls again" [Mbreti i rikthimit të befasishëm Ronaldo duke ngrënë topa përsëri] (në anglisht). The Guardian. 30 prill 2009. Marrë më 4 shtator 2018.
  105. ^ "Ronaldo plans to retire after 2010 World Cup" [Ronaldo planifikon të tërhiqet pas Kupës së Botës 2010]. News.Xinhuanet.com (në anglisht). 16 maj 2009. Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2016.
  106. ^ "2009 Copa Brasil" [Kupa e Brazilit 2009] (në anglisht). RSSSF. Marrë më 8 shtator 2018.
  107. ^ Tim Vickery (18 tetor 2010). "Can Ronaldo prove us wrong again?" [A mundet Ronaldo të na e provoj gabim sërisht?] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 30 gusht 2018.
  108. ^ "Ronaldo 2009 / 2010 Brazilian Serie A" [Ronaldo 2009 / Serie A Braziliane 2009] (në anglisht). ESPN FC. Marrë më 30 gusht 2018.
  109. ^ "Brazil star Ronaldo to retire in 2011" [Ylli i Brazilit Ronaldo do të tërhiqet në vitin 2011] (në anglisht). CNN. 22 shkurt 2010. Arkivuar nga origjinali më 22 shtator 2018. Marrë më 22 shtator 2018.
  110. ^ Daniel Gallas (14 janar 2011). "Ronaldo's troubled farewell" [Lamtumira e trazuar e Ronaldos] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 14 shkurt 2011.
  111. ^ "Ronaldo confirms retirement" [Ronaldo konfirmon tërheqjen] (në anglisht). ESPN FC. 14 janar 2011. Arkivuar nga origjinali më 28 qershor 2011. Marrë më 14 shkurt 2011.
  112. ^ "Emocionado, Ronaldo atribui adeus às dores e ao hipotireoidismo" (në portugalisht). Globo.com. 14 shkurt 2011. Marrë më 14 shkurt 2011.
  113. ^ "Brazil soccer legend Ronaldo retires" [Legjenda e futbollit të Brazilit Ronaldo tërhiqet] (në anglisht). CNN. Arkivuar nga origjinali më 24 janar 2020. Marrë më 4 shtator 2018.
  114. ^ "Ronaldo admits in emotional retirement address: 'I lost to my body'" [Ronaldo pranon në një adresim emocional të tërheqjes: ;Kam humbur ndaj trupit tim'] (në anglisht). Londër: The Guardian. 14 janar 2011. Marrë më 14 shkurt 2011.
  115. ^ "Tearful Ronaldo retires as Brazil legend concedes long battle against fitness" [Ronaldo në lot tërhiqet si legjenda e Brazilit, i jep fund betejës së gjatë kundër fitnesit] (në anglisht). Londër: Daily Mail. 14 janar 2011. Marrë më 14 shkurt 2011.
  116. ^ "Botërori 1994: Brazili kampion, Italia "dënohet" nga Baxhio". Panorama Sport. 4 qershor 2004. Marrë më 8 prill 2020.
  117. ^ a b "Ronaldo: It was a fabulous feeling to kiss the Trophy" [Ronaldo: Ishte një ndjenjë përrallore të puthje trofeun] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 6 qershor 2018. Marrë më 4 shtator 2018.
  118. ^ Rob Bagchi; Rob Smyth (14 mars 2012). "Was Ronaldo Originally Called Ronaldinho?" [A thirrej Ronaldo në fillim Ronaldinho?] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 30 gusht 2018.
  119. ^ "A kickabout with Sócrates" (në anglisht). The Guardian. 1 qershor 2002. Marrë më 2 shtator 2018.
  120. ^ "Seleção Brasileira (Brazilian National Team) 1998-1999" (në anglisht). RSSF. Marrë më 1 korrik 2018.
  121. ^ "Olympic bronze medal means everything to me, says Ronaldo" [Medalja e bronzit olimpike do të thotë gjithçka për mua, thotë Ronaldo] (në anglisht). Londër: Eening Standart. Marrë më 25 maj 2014.
  122. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura CopaAm
  123. ^ "Copa América 1997" (në anglisht). RSSSF. Marrë më 8 shtator 2018.
  124. ^ "Copa América 1999" (në anglisht). RSSSF. Marrë më 8 shtator 2018.
  125. ^ "1997 Tournoi de France" (në anglisht). Soccer Nostalgia. 21 qershor 2019. Marrë më 21 qershor 2019.
  126. ^ "Brazil 6–0 Australia" (në anglisht). Football Database. 21 dhjetor 1997. Marrë më 13 prill 2020.
  127. ^ a b Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura Amy
  128. ^ a b c d "World Cup: 25 stunning moments … No15: Ronaldo falters as France win" [Kupa e Botës: 25 momente shtangëse … No15: Ronaldo venitet, Franca fiton] (në anglisht). The Guardian. 8 maj 2014. Marrë më 10 qershor 2014.
  129. ^ a b c d "The great World Cup Final mystery" [Misteri i madh finales së Kupës së Botës] (në anglisht). BBC Sport. 2 prill 2002. Marrë më 15 korrik 2014.
  130. ^ "World Cup 1998 Fransa » Scorers" [Kupa e Botës Francë 1998 » Shënuesit] (në anglisht). World Football. Marrë më 2 prill 2020.
  131. ^ Peter Muello (16 qershor 1998). "Ronaldo Paves Way for Brazilian Win" [Ronaldo shtron rrugën për fitoren braziliane] (në anglisht). The Washington Post. Marrë më 2 prill 2020.
  132. ^ a b Jonathan Wilson (21 mars 2020). "Ranked! The 10 best players of France 98" [Të renditur! 10 lojtarët më të mirë në Francë 98] (në anglisht). FourFourTwo. Marrë më 1 prill 2020.
  133. ^ "What REALLY happened to Ronaldo before the 1998 World Cup Final – in his own words" [Çfarë i ndodhi në të vërtetë Ronaldos para finales së Kupës së Botës 1998 – me fjalët e tij] (në anglisht). FourFourTwo. 20 mars 2020. Marrë më 2 prill 2020.
  134. ^ "World Cup history - France 1998" [Historia e Kupës së Botës - Francë 1998] (në anglisht). BBC Sport. 4 maj 2006. Marrë më 2 prill 2020.
  135. ^ a b c d e "Botërori 1998: Franca e Zidanit në majën e Botës". Panorama Sport. 5 qershor 2014. Marrë më 16 prill 2020.
  136. ^ a b "World Cup moments: Mystery surrounds Ronaldo in 1998" [Momentet e Kupës së Botës: Misteri që rrethon Ronaldon në vitin 1998] (në anglisht). Irish Times. Marrë më 4 shtator 2018.
  137. ^ "Ronaldo's fit caused hotel panic" [Shëndeti i Ronaldos shkaktoi panik në hotel] (në anglisht). CNN/SI. 15 korrik 1998. Arkivuar nga origjinali më 21 dhjetor 2010. Marrë më 16 prill 2020.
  138. ^ "Neurologist questions Ronaldo decision" [Neurologu vë në dyshim vendimin e Ronaldos] (në anglisht). CNN/SI. 14 korrik 1998. Arkivuar nga origjinali më 2 janar 2011. Marrë më 18 prill 2020.
  139. ^ "Zidane lights the blue-touch paper for France" [Zidane ndez letrën me prekje blu për Francën] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 31 dhjetor 2014. Marrë më 6 nëntor 2014.
  140. ^ a b c "The mystery of Paris that refuses to go away" [Misteri i Parisit që refuzon të iki] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 1 tetor 2018.
  141. ^ "Free of demons and back in land of the living" [I lirë nga demonët dhe i kthyer në tokën e të gjallëve] (në anglisht). The Guardian. 1 korrik 2002. Marrë më 22 maj 2014.
  142. ^ "Can Ronaldo prove us wrong again?" [A mundet Ronaldo të na provoj se ne e kishim gabim sërisht?] (në anglisht). BBC Sport. Arkivuar nga origjinali më 22 maj 2014. Marrë më 22 maj 2014.
  143. ^ a b "Redemption for Ronaldo as world's eyes turn east" [Shpagim për Ronaldon, sytë e botës kthehen në lindje] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 29 dhjetor 2014. Marrë më 22 maj 2014.
  144. ^ a b "Botërori 2002: Brazil "fenomenal", Ronaldo i jep Botërorin". Panorama Sport. 6 qershor 2014. Marrë më 22 maj 2014.
  145. ^ a b Paul Hayward (30 qershor 2002). "Redemption sweet for Ronaldo" [Shpagim i ëmbël për Ronaldon] (në anglisht). The Telegraph. Marrë më 5 shtator 2018.
  146. ^ "Ronaldo's 2002 World Cup redemption... according to him: "In that moment, I felt complete"" [Shpagimi i Ronaldos në Kupën e Botës 2002... sipas tij: "Në atë moment" u ndjeva i plotësuar"] (në anglisht). FourFourTwo. 8 qershor 2018. Marrë më 5 shtator 2018.
  147. ^ "Campbell makes All-Star team" [Campbell pjesë e Ekipit All-Star] (në anglisht). BBC Sport. Marrë më 21 nëntor 2013.
  148. ^ "World Cup 2014 countdown: Ronaldo's comeback at the 2002 World Cup" [Numërimi mbrapsht i Kupës së Botës 2014: Rikthimi i Ronaldos në Kupën e Botës 2002] (në anglisht). The Independent. Marrë më 5 shtator 2018.
  149. ^ "Modeli i flokëve në vitin 2002, Ronaldo: Ja pse e bëra!". Telesport.al. 5 janar 2020. Marrë më 2 maj 2020.
  150. ^ "Ronaldo dhe modeli i shëmtuar i flokëve në Botërorin 2002, ja pse!". Sport Ekspres. 18 shkurt 2017. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 2 maj 2020.
  151. ^ Scot Murray (30 qershor 2002). "Brazil 2 - 0 Germany" [Brazil 2-0 Gjermani] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 2 maj 2020.
  152. ^ Jere Longman (1 korrik 2002). "Ronaldo's Sweetest Vindication" [Shfajësimi më i ëmbël i Ronaldos] (në anglisht). The New York Times. Marrë më 22 maj 2010.
  153. ^ ""FIFA World Cup Final. Yokohama, Japan. 30th June 2002. Brazil's Ronaldo greets Pele after receiving his winners medal."" [Finalja e FIFA Kupës së Botës. Yakohama, Japoni. 30 qershor 2002. Ronaldo i Brazilit përshëndet Pelen pasi mori medaljen e fituesit] (në anglisht). Getty Images. Marrë më 22 maj 2014.
  154. ^ "Ronaldo wins world player award for third time" [Ronaldo fiton çmimin e lojtarit botëror për herë të tretë] (në anglisht). Sports Illustrated. 17 dhjetor 2002. Arkivuar nga origjinali më 22 maj 2014. Marrë më 22 maj 2014.
  155. ^ "Laureus World Comeback of the Year 2003 nominees" [Të nominuarit për Çmimin e Rikthimin të Vitit në Sport nga Laureus] (në anglisht). Laureus. Arkivuar nga origjinali më 23 tetor 2017. Marrë më 2 maj 2020.
  156. ^ "Ronaldo tipped to claim hat-trick" [Ronaldo merr tripletën e çmimeve] (në anglisht). The Telegraph. Marrë më 4 shtator 2018.
  157. ^ "Ronaldo: "I didn't want to leave Real Madrid"" [Ronaldo: "Nuk doja të largohesha nga Real Madridi"] (në anglisht). AS. 28 maj 2017. Arkivuar nga origjinali më 1 gusht 2018. Marrë më 31 korrik 2018.
  158. ^ "Ronaldo Luís Nazário de Lima: A Tribute to O Fenômeno" [Ronaldo Luís Nazário de Lima: Një nderim për O Fenômeno]. Backpagefootball.com (në anglisht). Marrë më 13 dhjetor 2014.
  159. ^ "Ronaldo e i suoi gol" [Ronaldo dhe golat e tij]. La Gazzetta dello Sport (në italisht). 16 prill 1997. Marrë më 9 prill 2020.
  160. ^ "Curtain falls on glittering careers" [Perdet bien në karrierat vezulluese] (në anglisht). FIFA. Arkivuar nga origjinali më 17 dhjetor 2013. Marrë më 18 shtator 2014.
  161. ^ "Ronaldo la resurrezione diventa... un film" [Ronaldo ringjallja bëhet ... një film]. Affaritaliani.it (në italisht). Arkivuar nga origjinali më 21 nëntor 2018. Marrë më 18 shtator 2014.
  162. ^ Ibrahimovic, Zlatan (27 qershor 2013). I Am Zlatan [Unë jam Zlatan] (në anglisht). Londër: Penguin. fq. 55.
  163. ^ "Ronaldo, il 'fenomeno' brasiliano" [Ronaldo, fenomeni brazilian]. Quotidiano (në italisht). Marrë më 18 shtator 2014.
  164. ^ "Mercato Juventus, Ronaldo: "Il mio erede e' Leandro Damiao"" [Merkato e Juventusit, Ronaldo: "Trashëgimtari im është Leandro Damiao"]. Calciomercato.it (në italisht). Arkivuar nga origjinali më 18 gusht 2016. Marrë më 18 shtator 2014.
  165. ^ a b "Ronaldo tra Pele' e Moriero" [Ronaldo midis Peles dhe Morieros]. La Gazzetta dello Sport (në anglisht). Marrë më 18 shtator 2014.
  166. ^ "Ronaldo e Batistuta. il piacere del calcio" [Ronaldo dhe Batistuta. kënaqësia e futbollit] (në anglisht). La Gazetta Dello Sport. Marrë më 18 shtator 2014.
  167. ^ "Milan, Ambrosini risolve i problemi continua l' inseguimento Champions" [Milan, Ambrosini zgjidh problemin dhe vazhdon të ndjeki Championsin] (në italisht). La Repubblica. Marrë më 18 shtator 2014.
  168. ^ "Ronaldinho zgjedh formacionin e ëndrrave për Ligën e Kampioneve". Botasot.info. 2 prill 2020. Marrë më 16 prill 2020.
  169. ^ "Ibra: Nuk vjen me një lojtar si Fenomeni, Ronaldo". Panorama Sport. 6 qershor 2014. Marrë më 16 prill 2020.
  170. ^ "Messi: Adhuroja Ronaldon". Top-Channel.tv. 6 nëntor 2012. Marrë më 16 prill 2020.
  171. ^ "Messi: Ronaldo është heroi im". Indeksi Online. Arkiva Shqiptare e Lajmeve. 14 nëntor 2014. Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2020. Marrë më 16 prill 2020.
  172. ^ a b Rory Smith (30 mars 2016). "Ronaldo deserves more credit as one of the game's greatest players" [Ronaldo meriton më shumë merita si një nga lojtarët më të mëdhenj të lojës] (në anglisht). ESPN FC. Marrë më 25 gusht 2018.
  173. ^ "Ronaldo's profile at IMDB" [Profili i Ronaldos te IMDB] (në anglisht). Internet Movie Database. Marrë më 24 shkurt 2009.
  174. ^ "Susana Werner's profile at IMDB" [Profili i Susana Werner te IMDB] (në anglisht). Internet Movie Database. Marrë më 11 qershor 2009.
  175. ^ "Susana Werner, love in Milan" [Susana Werner, dashuri në Milano] (në portugalisht). Lance!. 29 janar 2009. Arkivuar nga origjinali më 4 mars 2009. Marrë më 10 prill 2020.
  176. ^ "Fast facts on Ronaldo" [Fakte të shpejta mbi Ronaldon] (në anglisht). CNN Sports Illustrated. 31 gusht 2002. Arkivuar nga origjinali më 21 dhjetor 2010. Marrë më 10 prill 2020.
  177. ^ "Ronaldo splits up with fiancée" [Ronaldo ndahet me gruan e tij] (në anglisht). China Daily. 12 maj 2005. Marrë më 10 prill 2020.
  178. ^ a b "'Beckham has won everyone's respect'" ['Beckham ka fituar respektin e të gjithëve']. The Telegraph (në anglisht). Marrë më 6 shtator 2018.
  179. ^ Sérgio Rangel (25 maj 2005). "Descontente com a CBF, Ronaldo pede descanso da seleção" (në portugalisht). Folha de S.Paulo. Marrë më 6 qershor 2018.
  180. ^ David Goldblatt (24 maj 2014). "Brazil's World Cup party can't hide the country's tensions" [Festa e Kupës së Botës së Brazilit nuk mund të fshehë tensionet e vendit] (në anglisht). The Guardian. Marrë më 6 qershor 2018.
  181. ^ a b c "Ronaldo afirma que é "Branco" !!!" (në portugalisht). Identidade Africana. 30 maj 2005. Arkivuar nga origjinali më 13 gusht 2018. Marrë më 6 qershor 2018.
  182. ^ "Brazil: The ideology of "whitening" and the struggle for a black identity" [Brazil: Idelologjia e "zbardhjes" dhe vështirësia për një identitet të zi]. Black Women of Brazil (në anglisht). 9 shkurt 2012. Arkivuar nga origjinali më 13 gusht 2018. Marrë më 6 qershor 2018.
  183. ^ "Ronaldo's in transvestite scandal" [Ronaldo në skandalin e transvestitëve] (në anglisht). BBC Sport. 29 prill 2008. Marrë më 18 prill 2020.
  184. ^ "Police probe Ronaldo-transvestite incident" [Policia heton incidentit Ronaldo-transvestite] (në anglisht). Reuters. 29 prill 2008. Arkivuar nga origjinali më 16 shkurt 2009. Marrë më 18 prill 2020.
  185. ^ "Two of the transvestite prostitutes admit Ronaldo allegations are false" [Dy nga prostitutat tranvestit pranojnë se akuzat ndaj Ronaldos janë fallco] (në anglisht). Londër: The Standard. 7 maj 2008. Marrë më 18 prill 2020.
  186. ^ "Two of the transvestite prostitutes say that Ronaldo's allegations are false" [Dy nga prostitutat tranvestit thojnë se akuzat ndaj Ronaldos janë fallco] (në anglisht). Londër: Daily Mail. 7 maj 2008. Marrë më 18 prill 2020.
  187. ^ "Ronaldo's family confirms former fiancee's pregnancy" [Familja e Ronaldos konfirmon shtatëzaninë e ish të fejuarës] (në anglisht). China View. Xinhua. 14 maj 2008. Arkivuar nga origjinali më 11 prill 2016. Marrë më 18 prill 2020.
  188. ^ "Ronaldo and Maria Beatriz Antony's new penthouse in São Paulo" [Apartamenti i ri në São Paulo i Ronaldos dhe Maria Beatriz Antony] (në portugalisht). Revista Isto É Gente. 11 maj 2009. Arkivuar nga origjinali më 29 prill 2011. Marrë më 18 prill 2020.
  189. ^ "Ronaldo's wife gives birth to another girl" [Gruaja e Ronaldos lind një tjetër vajzë] (në anglisht). Yahoo! Sports. 6 prill 2010. Arkivuar nga origjinali më 1 maj 2011. Marrë më 18 prill 2020.
  190. ^ Ben Gladwell (4 nëntor 2016). "Alexandre Pato: Ronaldo tried to win me over with Playboy at AC Milan" [Alexandre Pato: Ronaldo u përpoq të më fitonte me një revistë Playboy te Milani] (në anglisht). ESPN FC. Marrë më 28 mars 2017.
  191. ^ "Ronaldo moves to a R$ 17 million mansion" [Ronaldo kalon te një banesë 17 milion $] (në portugalisht). Revista Quem. 17 dhjetor 2010. Arkivuar nga origjinali më 1 korrik 2017. Marrë më 19 prill 2020.
  192. ^ "In the newsstands: Everything about the first meeting between Ronaldo and Alex" [Në gazetat e lajmeve: Gjithçka për takimin e parë midis Ronaldos dhe Alex] (në portugalisht). Revista Quem. 8 dhjetor 2010. Arkivuar nga origjinali më 1 korrik 2017. Marrë më 19 prill 2020.
  193. ^ "Ronaldo: "Alex is my son"" [Ronaldo: "Alex është djali im"] (në portugalisht). Revista Quem. 8 dhjetor 2010. Arkivuar nga origjinali më 1 korrik 2017. Marrë më 19 prill 2020.
  194. ^ "After fourth child, Ronaldo performes vasectomy" [Pas fëmijës së katërt, Ronaldo kryen vazektomi]. Xinhua (në anglisht). E përditshmja e Njerëzve Online. 27 dhjetor 2010. Arkivuar nga origjinali më 19 prill 2020. Marrë më 19 prill 2020.
  195. ^ "Steve McManaman on retired Brazilian legend Ronaldo" [Steve McManaman rreth legjendës braziliane të tërhequr Ronaldo] (në anglisht). BBC. Marrë më 4 shtator 2018.
  196. ^ "Ronaldo, Fittipaldi Launch A1 Team Brazil" [Ronaldo, Fittipaldi lançojnë] (në anglisht). TSN. 30 qershor 2005. Arkivuar nga origjinali më 10 shtator 2009. Marrë më 7 dhjetor 2017.
  197. ^ "Ronaldo Brazilian football legend signs UFC star Anderson Silva as first client in new management agency" [Ronaldo legjenda e futbollit brazilian nënshkruan yllin e UFC, Anderson Silva si klientin e parë në agjencinë e re të menaxhimit] (në anglisht). Londër: The Daily Telegraph. 19 mars 2011. Arkivuar nga origjinali më 16 janar 2016. Marrë më 6 shtator 2011.
  198. ^ "Silva Signs with Soccer Superstar Ronaldo's Marketing Company" [Silva firmos me kompaninë e marketingut të superyllit të futbollit Ronaldo]. Sherdog (në anglisht). Marrë më 7 shtator 2011.
  199. ^ "Daily Bagel: Nadal accepts Ronaldo's poker game challenge" [Daily Bagel: Nadal pranon sfidën e lojës së pokerit të Roanldos] (në anglisht). Sports Illustrated. Marrë më 31 gusht 2018.
  200. ^ "Ronaldo challenges Rafael Nadal to live head-to-head poker duel" [Ronaldo sfidon Rafael Nadalin në një duel pokeri kokë më kokë] (në anglisht). Daily Mail. 29 shtator 2014. Marrë më 20 prill 2020.
  201. ^ "Brazil icon Ronaldo becomes minority owner of Fort Lauderdale Strikers" [Ikona e Brazilit Ronaldo bëhet pronar i një pjese të vogël të aksioneve të Fort Lauderdale Strikers] (në anglisht). Sports Illustrated. Marrë më 11 dhjetor 2014.
  202. ^ "Ronaldo Joins Fort Lauderdale Strikers Ownership" [Ronaldo i bashkohet bashkpronësisë së Fort Lauderdale] (në anglisht). Srikers.com. 11 dhjetor 2014. Arkivuar nga origjinali më 13 dhjetor 2014. Marrë më 20 prill 2020.
  203. ^ "Youth football in China" [Futbolli i të rinjëve në Kinë] (në anglisht). The Telegraph. Arkivuar nga origjinali më 31 gusht 2018. Marrë më 30 gusht 2018.
  204. ^ "Ronaldo to Open Three Football Schools in China by December" [Ronaldo do të hapi tre shkolla futbolli në Kinë deri në dhjetor] (në anglisht). NDTV. Marrë më 30 gusht 2018.
  205. ^ a b "Soccer legend Ronaldo's son to play in Maccabiah" [Djali i legjendës së futbollit Ronaldo do të luajë në Maccabiah] (në anglisht). Times of Israel. 8 shtator 2017. Marrë më 20 prill 2020.

Lidhje të jashtme

Redakto
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Ronaldo_Nazário&oldid=2715419"