Garaçeva është një vendbanim në komunën e Malishevës, Kosovë. Gjendet rreth 11 kilometra në perëndim të Malishevës dhe është vendbanim i tipit të dendur, i vendosur në një rrafshirë të pjerrët.[1]

Garaçeva
Fshat
ShtetiKosova Kosova
KomunaMalishevë
RajoniRajoni i Prizrenit
Lartësia mbidetare
580 m (1,900 ft)
Popullsia
 • Gjithsej82 banorë
Targat04

Historia

Redakto

Mes këtij fshati dhe fshatit Turjakë gjendet Gjyteza, përkatësisht Gradina, si lokalitet që është banuar nga lashtësia. Në majë të këtij mali, vërehen disa themele prej guri, si dëshmi se aty dikur ka qenë e ngritur një kullë apo kështjellë. Afër saj kanë ekzistuar edhe dy kulla të tjera: njëra majë një mali që quhet Te Kulla, kurse tjetra mbi një kodër te vendi që quhet Bregu te Kulla. Këto kulla duhet të kenë ekzistuar gjatë Perandorisë Osmane.

Në dokumentet e shkruara, përmendet si Garaqeva, në hartën e Hilandarit të mbretit Milutin, në vitin 1282, me të cilën ia vërteton Manastirit të Halandarit dhuratat e gjyshit dhe të babës së tij. Me emrin Gosturani, përmendet në defterin kadastral osman të Sanxhakut të Shkodrës të vitit 1485. Në defterin e hollësishëm të Sanxhakut të Prizrenit të vitit 1530 është i regjistruar me emrin Guraçeva, që i takon Nahijes së Hoçës. Ndërsa, me emrin Goraçeva, përmendet në defterin e Sanxhakut të Prizrenit më 1591.

Si vendbanim rithemelohet nga kolonët sllavë, të cilët vijnë e vendosen në këtë vendbanim në vitin 1935. Aty vendosen 12 familje kolone malazeze e serbe me më tepër se 50 banorë. Serbët kishin ardhur nga Hercegovina, ndërsa malazezët, të quajtur optantë, nga Shqipëria. Pushteti i vendosi në pronat e shqiptarëve dhe ua ndërtoi shtëpitë. Në administratën shtetërore, një kohë llogaritet si lagje e fshatit Panorcë. Në vitin 1941, familjet kolone largohen nga fshati, por kthehen sërish më 1946 duke ua shitur tokat ish-pronarëve shqiptarë të fshatit Panorcë dhe largohen të gjithë deri në vitin 1963. Në këtë lokalitet, rreth vitit 1960, vendoset familja e Fazli Pajazitit (Babiqit) dhe të afërmit e tij nga Panorca.

Para agresionit serb të viteve 1998-99, fshati kishte 8 shtëpi shqiptare. Më 30 dhe 31 mars 1999, u dogjën dhe u shkatërruan të gjitha shtëpitë e fshatit dhe objektet ndihmëse. Për një kohë të shkurtër, këtu ishin strehuar edhe disa banorë të fshatrave të tjera si: Bubaveci, Lubizhda, Drenoci, etj.. Popullata e këtij vendbanimi, gjatë sulmeve serbe ishte strehuar nëpër male.

Familja dhe mikrotoponimet

Redakto

Në fshatin Garaçevë jeton familja Bytyçi (Babiqi), ndërsa mikrotoponimet më karakteristike janë: Rreze, Magjja e Thatë, Arnica, Kryegaraqeva, Gradina, Bregu te Kulla, Fangu, Rrezja, Bregu i Murrizit, Livadhi i Vidhit, Livadhi i Kronit, Gryka e Garaçevës, Sukaqi, Lugina e Gurit të Gatë, Kasumpatoku, Gropa e Shtogut, Te Kisha, Brija, Rrahu, Lluga e Kronit, Gropa e Kusisë, Gropat e Thive, Dushkaja, Te Hardhia, Brenezh, Sarrigrap, Llugat, Ara e Moçme, Ara e Re, dhe Fusha Kuale.

Demografia

Redakto
Popullsia sipas viteve
Viti i regjistrimit Numri i popullsisë Numri i shtëpive
1948 34 14
1953 43 16
1961 51 14
1971 52 1
1981 82 8
1998 - 10

Lidhje të jashtme

Redakto


  1. ^ Osmani, Jusuf (2006). Vendbanimet e Kosovës - Malisheva. Vëll. 19. Prishtinë: Shkrola. fq. 104. ISBN 9951-8658-3-6.