Raxhi Britanik

Raxhi Britanik ( /rɑːdʒ/; nga hindustani raaxh, 'mbretëri', 'sundim' ose 'qeverisje') ishte sundimi i Kurorës Britanike mbi Nënkontinentin Indian, duke zgjatur nga viti 1858 deri në vitin 1947. Ajo quhet edhe Sundimi i Kurorës Britanike në Indi, ose Sundimi i Drejtpërdrejtë në Indi. Rajoni nën kontrollin britanik quhet zakonisht India në përdorimin bashkëkohës duke përfshirë zonat e administruara drejtpërdrejtë nga Mbretëria e Bashkuar, që kolektivisht quheshin India Britanike dhe zonat e sunduara nga drejtues vendas, por nën mbizotërimin britanik, të quajtura principata. Rajoni ndonjëherë quhet Perandoria Indiane, megjithëse jo zyrtarisht.

Raxhi Britanik British Raj
1858–1947
Flamuri i Raxhit Britanik Stema e Raxhit Britanik
Himni: God Save the Queen (1858–1901) anglisht: God Save the King (1901–1947)
Nënndarjet politike të Raxhit Britanik në 1909. India Britanike është paraqitur në dy nuanca të rozës; Sikkimi, Nepali, Butani dhe principatat indiane janë paraqitur në të verdhë.
Raxhi Britanik në lidhje me Perandorinë Britanike në 1909
Gjendja	Strukturë politike perandorake (duke përfshirë Indinë Britanike dhe shtetet princërore
Kryeqyteti	Kalkuta: (1858–1911) Nju Delhi: (1911/1931–1947)
Gjuhët zyrtare	Anglishtja Hindustani (urduja) Gjuhë të tjera indiane
Besimi (1941)	Hinduizmi 66.02%, Islami 23.81%, besimet tribale 6.58%, Krishtërimi 1.63%, Sikizmi 1.47%, Xhainizmi 0.37%, etj.
Nofka	Indianë, indo-britanikë
Qeveria
Lloji i qeverisjes	Koloni e Kurorës
Mbretëreshë/Mbretëreshë-Perandore/Mbret-Perandor
• 1858–1876 (Mbretëreshë); 1876–1901 (Mbretëreshë-Perandore)	Viktoria
• 1901–1910	Eduardi VII
• 1910–1936	Xhorxhi V
• 1936	Eduardi VIII
• 1936–1947 (i fundit)	Xhorxhi VI
Nën-mbreti
• 1858–1862 (i pari)	Charles Canning
• 1947 (i fundit)	Louis Mountbatten
Sekretari i Shtetit
• 1858–1859 (i pari)	Edward Stanley
• 1947 (i fundit)	William Hare
Kuvendi	Këshilli Legjislativ Perandorak
• Dhoma e sipërme	Këshilli i Shtetit
• Dhoma e ulët	Asambleja Legjislative Qëndrore
Historia
• Kryengritja Indiane	10 maj 1857
• anglisht: Government of India Act	2 gusht 1858
• anglisht: Indian Independence Act	18 korrik 1947
• Ndarja e Nënkontinentit Indian	Ndodhi në mesnatën midis 14–15 gushtit 1947
Sipërfaqja
• Sipërfaqja në vitin 1897	4,993,650 km2 (1,928,060 sq mi)
Popullsia
• Përllogaritje 1941	386,666,623
• Popullsia në 1921	316,128,721
• Popullsia në 1931	350,529,5571931
• 1872	190,563,048
• 1881	253,891,821
• 1891	287,223,4311891
• 1901	294,361,056
• 1911	313,547,840
Ekonomia
Monedha	Rupija indiane
Të dhëna të tjera
Paraprirë nga Pasuar nga 1858: Perandoria Mogule 1858:Sundimi i Kompanisë Britanike 1947: India Pakistani 1971: Rezidenca e Gjirit Persik 1937: Kolonia e Birmanisë 1937: Kolonia e Adenit 1898: Protektorati i Somalisë 1867: Vendbanimet e Ngushticave
Sot pjesë e	India, Pakistani, Bangladeshi, Birmania, Malajzia, Singapori, Jemeni, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katari, Bahrain, Oman, Kuwait

Ky sistem qeverisjeje u vendos në 28 qershor 1858, kur, pas Rrebelimit Indian të 1857-ës, Sundimi i Kompanisë së Indisë Lindore u kalua te Kurora në personin e Mbretëreshës Viktoria (e cila, në vitin 1876, u shpall Perandore e Indisë). Ai zgjati deri në vitin 1947, kur Raxhi Britanik u nda në dy shtete sovrane: Bashkimi i Indisë (më vonë Republika e Indisë) dhe Pakistani (më vonë Republika Islamike e Pakistanit). Më vonë, Republika e Popullit të Bangladeshit fitoi pavarësinë nga Pakistani. Në nisje të Raxhit në vitin 1858, Burma e Poshtme tashmë ishte pjesë e Indisë Britanike; Burma e Sipërme u shtua në vitin 1886, duke bërë bashkimin e Burmës, që u administrua si një provincë autonome deri në vitin 1937, kur ajo u bë një koloni e veçuar britanike, duke e fituar pavarësinë e saj në vitin 1948. Ajo u riemërtua Mjanmar në vitin 1989. Provinca e Kryekomisionerit të Adenit ishte gjithashtu pjesë e Indisë Britanike me nisjen e Raxhit Britanik, që u bë një koloni e veçantë e njohur si Kolonia e Adenit në vitin 1937.

Pasi India, ishte një anëtar themelues i Lidhjes së Kombeve dhe anëtare themeluese e Kombeve të Bashkuara në San Françisko në 1945. India qe një shtet pjesëmarrës në Lojërat Olimpike Verore në 1900, 1920, 1928, 1932 dhe 1936.

Shtrirja gjeografike

Raxhi Britanik dhe vendet përreth në 1909

Raxhi Britanik shtrihej pothuajse në të gjithë shtetet e tanishme të Indisë, Pakistanit, Bangladeshit dhe Mjanmarit, përveç disa zotërimeve të vogla nga shtete të tjera europiane si Goa dhe Pondiçerri. Kjo zonë ishte shumë e larmishme, duke përmbajtur malet himalaje, fusha pjellore aluvionale, Ultësirën Indo-Gangetike, një vijë të gjatë bregdetare, pyje të thata tropikale, rrafshnalta aride dhe Shkretëtirën e Tharit. Për më tepër, në kohë të ndryshme, ajo përfshinte Adenin (nga viti 1858 deri në vitin 1937), Burmën e Poshtme (nga viti 1858 deri në vitin 1937), Burmën e Sipërme (nga viti 1886 deri në vitin 1937), Somalinë (shkurtimisht nga viti 1884 deri në vitin 1898) dhe Vendbanimet e Ngushticave (shkurtimisht nga viti 1858 deri në vitin 1867). Birmania u nda nga India dhe u administrua drejtpërdrejtë nga Kurora Britanike nga viti 1937 deri në pavarësinë e saj në vitin 1948. Shtetet e Marrëveshjes së Gjirit Persik dhe shtete të tjera nën Rezidencën e Gjirit Persik ishin teorikisht principata dhe presidenca dhe provinca të Indisë Britanike deri në vitin 1947 dhe përdornin rupinë si njësinë e tyre monetare.

Mes vendeve të tjera në rajon, Cejloni, që i referohej rajoneve bregdetare dhe pjesës veriore të ishullit në atë kohë (tani Sri Lanka) iu dorëzua Britanisë në vitin 1802 nën Traktatin e Amiensit. Këto rajone brengdetare u administruan përkohësisht nga Presidenca e Madrasit midis viteve 1793 dhe 1798, por në periudhat e mëvonshme guvernatorët britanikë raportonin në Londër dhe nuk qe pjesë e Raxhit. Mbretëritë e Nepalit dhe Butanit, duke bërë luftëra me britanikët, në vijim nënshkruan traktate me ata dhe u njohën nga britanikët si shtete të pavarura. Mbretëria e Sikkimit u krijua si një principatë pas Traktatit Anglo-Sikimez të 1861-it; megjithatë, çështja e sovranitetit u la e papërcaktuar. Ishujt Maldive ishin një protektorat britanik nga viti 1887 deri në vitin 1965, por jo pjesë e Indisë Britanike.

Historia

1858–1868: rrjedhojat, kritikat dhe përgjigjet ndaj rrebelimit

Një portret suvenir i 1887-ës i Mbretëreshës Viktoria si Perandore e Indisë, 30 vjet pas Kryengritjes së Madhe

Megjithëse Kryengritja Indiane e vitit 1857 e kishte lëkundur dominimin britanik në Indi, ajo nuk e kishte shkatërruar atë. Deri në vitin 1857, britanikët, veçanërisht nën drejtimin e James Broun-Ramsay, Markezi I-rë i Dalhousie ose Lord Dalhousie, kishte ndërtuar nxitimthi një Indi që atë parashikonin se do të ishte e barabartë me vetë Britaninë në cilësinë dhe forcën institucioneve të saj ekonomike dhe shoqërore. Pas rrebelimit, ata u bënë më dyshues. Shkaqeve të rrebelimit ju kushtuan shumë mendime duke u nxjerë tre mësime kryesore.

E para, në nivelin praktik, u ndje se nevojitej më shumë komunikim dhe shoqërim midis britanikëve dhe indianëve—jo vetëm midis oficerëve britnaikë dhe indianë të ushtrisë, por edhe në jetën civile. Ushtria Indiane u riorganizua tërësisht: njësitë e përbëra nga myslimanë dhe brahminë të Provincave të Bashkuara të Agrës dhe Avadhit, që përbënin bërthamën e rrebelimit, u shpërndanë. U formuan regjimente të reja, si sikët dhe baluçët, të përbëra nga indianë që, në vlerësimin britanik, kishin treguar qëndrueshmëri. Që nga atëherë, Ushtria Indiane do të mbetej e pandryshuar në organizimin e saj deri në vitin 1947. Censusi i vitit 1861 tregoi se popullsia angleze në Indi ishte 125,945 banorë. Nga këta vetëm rreth 41,862 ishin civilë krahasuar me rreth 84,083 oficerë europianë dhe njerëz të ushtrisë. Në vitin 1880, ushtria aktive indiane përbëhej nga 66,000 ushtarë britanik, 130,000 vendas dhe 350,000 ushtarë në ushtritë e principatave.

E dyta, u ndje se si principatat ashtu dhe pronarët e mëdhenj të tokave, duke mos u bashkuar me rrebelimin, kishin provuar se ishin, sipas fjalëve të Lord Canning-ut, "dallgëpritës në një stuhi". Ata gjithashtu u shpërblyen në Raxhin e ri Britanik duke u integruar në sistemin politik Britaniko-Indian duke garantuar territoret e tyre. Në të njëjtën kohë, u ndje se fshatarët, për përfitimin e të cilëve reformat e mëdha të tokave të Provincave të Bashkuara ishin ndërmarrë, ishin treguar pabesi, duke, në shumë raste, luftuar për pronarët e mëparshëm të tokave të tyre kundër britanikëve. Rrjedhimisht, nuk u zbatuan më reforma toke për 90 vjetët në vazhdim: Bengali dhe Bihari do të mbeteshin mbretëritë e pronarëve të mëdhenj të tokave (ndryshe nga Panxhabi dhe Uttar Pradeshi).

• 
  Rani Lakshmibai, mbretëresha e Xhhansit, një nga prijëset kryesore të Kryengritjes së Madhe Indiane të 1857-ës, që kishte humbur mbretërinë e saj nëpërmjet Diktrinës së Degradimit
• 
  Shpallja e "Princave, drejtuesve dhe popullit të Indisë", e nxjerrë nga Mbretëresha Viktoria në 1 nëntor 1858
• 
  Sir Sajed Ahmed Khani, themeluesi i Kolegjit Muhamedan Anglo-Oriental, shkroi një nga kritikat e hershme, Shkaqet e Kryengritjes Indiane.

E treta, britanikët u ndjenë të zhgënjyer me reagimin indian ndaj ndryshimeve shoqërore. Deri në kohën e rrebelimit, ata i kishin nxitur me entuziazëm reformat shoqërore, si ndalimi i satit nga Lord William Bentinck. Tani ndihej se traditat dhe zakonet në India ishin shumë të forta dhe tepër të ngurta për tu ndryshuar lehtësisht; rrjedhimisht, nuk u bënë më ndërhyrje shoqërore nga britanikët, veçanërisht në çështjet që kishin të bënin me fenë, madje edhe kur britanikët ndjeheshin shumë të fortë rreth çështjes (si në rastin e rimartesës së të vejave të reja hindu). Kjo paraqitet më tej në shpalljen që Mbretëresha Viktoria nxori menjëherë pas rrebelimit. Shpallja pohonte se 'Ne heqim dorë gjithashtu nga e drejta dhe dëshira për të imponuar bindjet tona mbi ndonjë nga subjektet tona'; duke treguar impenjimin zyrtar britanik për tu shmangur nga ndërhyrja shoqërore në Indi.

1858–1880: hekurudhat, kanalet, kodi i urisë

Në gjysmën e dytë të shekullit të XIX, si administrimi i drejtpërdrejtë i Indisë nga Kurora Britanike ashtu dhe ndryshimet teknologjike të paralajmëruara nga Revolucioni Industrial, dhanë efektin e ndërthurjes së ngushtë të ekonomive të Indisë dhe Britanisë së Madhe. Në fakt shumë ndryshime të tjera të rëndësishme në transport dhe komunikime (që tipikisht janë lidhur me sundimin e Kurorës në Indi) tashmë kishin filluar para kryengritjes. Meqë Dalhousie kishte përqafuar ndryshimin tekonologjik, atëherë në kulm në Britaninë e Madhe, edhe India pa zhvillimin e shpejtë të të gjitha atyre teknologjive. Hekurudhat, rrugët, kanalet dhe urat u ndërtuan me shpejtësi në Indi, si dhe linjat telegrafike u vendosën gjithashtu me shpejtësi kështu që lëndët e para, si pambuku, nga brendësia e Indisë, mund të transportohej në mënyrë më efektive drejt porteve, si Bombei, për tu eksportur në vijim për në Angli. Në mënyrë të ngjashme, mallrat e përpunuara nga Anglia, transportoheshin anasjelltas për tu shitur në tregjet borgjeze indiane. Ndryshe nga Britania, ku risqet e tregut për zhvillimin e infrastrukturës mereshin përsipër nga investorët privatë, në Indi, ishin taksapaguesit—kryesisht fermerët dhe bujqit—që përballonin risqet, që, në fund, arritën në £50 milionë paund sterlina. Megjithë këto kosto, për indianët u krijuan shumë pakë punë profesioniste. Në vitin 1920, me rrjetin e katërt më të madhe hekurudhor në botë dhe një histori prej 60 vjetësh të ndërtimit të tij, vetëm dhjetë përqind e "posteve superiore" në Hekurudhat Indiane mbaheshin nga indianë.

• 
  Hartë e Hekurudhave Indiane në 1909, e katërta më e madhe në botë, që filloi të ndërtohej në vitin 1853.
• 
  Kanali i Agrës (rreth vitit 1873), një vit nga përfundimi, u mbyll ndaj lundrimit në vitin 1904 për të rritur vaditjen gjatë urisë.
• 
  George Robinson, Markezi I-rë i Riponit (Lord Ripon), Nënmbreti liberal i Indisë, që në 1880 nxori Kodin e Urisë.

Shpejtimi i teknologjisë po ndryshonte gjithashtu edhe ekonominë bujqësore në Indi: nga dekada e fundit e shekullit të XIX, një pjesë e madhe e disa lëndëve të para—jo vetëm pambuku, por edhe disa drithëra—po eksportoheshin në tregje të largëta. Shumë fermerë të vegjël, të varur nga kapriçot e atyre tregjeve, humbën tokën, kafshët dhe pajisjet te huadhënësit. Gjysma e dytë e shekullit të XIX pa gjithashtu rritjen e numrit të zive të urisë në shkallë të gjerë të Indisë. Megjithëse uritë nuk ishin të reja për nënkontinentin, këto qenë veçanërisht të ashpra, me dhjetëra miliona të vdekur dhe me shumë kritika, si nga britanikët ashtu dhe nga indianët, duke e lënë fajin në derën e administratës së ngathët koloniale. There were also salutary effects: commercial cropping, especially in the newly canalled Punjab, led to increased food production for internal consumption. Rrjeti hekurudhor mundësoi një lehtësim kritik për urinë, veçanërisht duke pakësuar koston e lëvizjes së mallrave, dhe duke ndihmuar industrinë në lindje të zotëruar nga indianë. Pas Urisë së Madhe të viteve 1876–1878, në 1880 u nxor raporti i Komisionit Indian të Zisë së Bukës dhe Kodi Indian i Urisë, shkallë e urisë më të hershme bashkë me programe për parandalimin e urisë. Në një formë ose në një tjetër, ata do të zbatoheshin në të gjithë botën nga Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë të Kombeve të Bashkuara gjithashtu në vitet 1970.

1880s–1890s: klasa e mesme, Kongresi Kombëtar Indian

Shiko gjithashtu: Kongresi Kombetar Indian

• 
  Allan Octavian Hume (1829–1912), që propozoi idenë e Kongresit Kombëtar Indian në një letër për të diplomuarit e Universitetit të Kalkutës
• 
  Libri anglisht: Poverty and the Un-British Rule in India, 1901, nga Naoroxhi, anëtar i Parlamentit Britanik (1892–1895) dhe president i Kongresit (1886, 1893, 1906)
• 
  Imazh stereografik i Terminalit Viktoria, Bombei, përfunduar në vitin 1888
• 
  Pherozeshah Mehta, avokat, sipërmarrës dhe president i sesionit të gjashtë të Kongresit Kombëtar Indian në 1890

Në vitin 1880, një klasë e re e mesme ishte krijuar në Indi dhe ishte shpërndarë cekët në të gjithë vendin. Gjithashtu, kishte një solidaritet në rritje mes anëtarëve të saj, i krijuar nga "stimuli i përbashkët i inkurajimit dhe irritimit". Inkurajimi i ndjerë nga kjo klasë erdhi nga suksesi i saj në arsim dhe aftësisa e saj për të arritur përfitimet e atij arsimi, si punësimi në Shërbimin Civil Indian. Ai erdhi gjithashtu nga shpallja e Mbretëreshës Viktoria në 1858, në të cilën ajo kishte deklaruar "Ne e mbajmë veten tonë të lidhur me vendasit e territoreve tona indine me të njëjtat detyrime të detyrës që lidhin ne me të gjithë subjektet e tjera". Indianët ishin veçanërisht të inkurajuar kur Kanadasë ju dha statusi i zotërimit në vitin 1867 dhe krijuan një kushtetutë autonome demokratike. Së fundi, inkurajimi erdhi nga puna e studiuesve bashkëkohorë orientalë si Monier Monier-Williams dhe Max Müller, që në veprat e tyre paraqisnin Indinë e lashtë si një qytetërim të madh. Irritimi, nga ana tjetër, vinte jo vetëm nga incidente të diskriminimit rracor nga ana e britanikëve në Indi, por edhe nga aksionet e qeveritare si përdorimi i trupave indiane në fushata perandorake (p.sh.: në Luftën e Dytë Anglo-Afgane) dhe përpjekjet për të kontrolluar shtypin në gjuhën popullore vendase (p.sh.: te anglisht: Vernacular Press Act i 1878-ës).

Megjithatë qe rishikimi i pjesshëm i Aktit Ilbert (1883) nga nënmbreti Lord Ripon, një masë legjislative që propozonte vendosjen e gjykatësve indianë në Presidencën e Bengalit në status të barabartë me britanikët, që e shndërroi pakënaqësinë në aksion politik. Në 28 dhjetor 1885, profesionistë dhe intelektualë nga kjo klasë e mesme— shumë të arsimuar në universitetet e reja të themeluara nga britanikët në Bombei, Kalkuta dhe Madras, gjithashtu familjar me idetë e filozofëve politikë britanikë, veçanërisht me utilitarianët e mbledhur në Bombei — themeluan Kongresin Kombëtar Indian. 70 veta zgjodhën Uomesh Çunder Bonerxhin si presidentin e parë. Anëtarësia përbëhej nga një elitë e perëndimorizuar dhe, në këtë kohë, nuk u bë asnjë përpjekje për ta zgjeruar bazën e saj.

Kongresi, Bombei, 28 dhjetor 1885; rreshti i tretë (në mes, nga e majta në të djathtë) Dadabhai Naoroxhi, Hume, Womesh Çandra Bonerxhi dhe Pherozeshah Mehta

Gjatë 20 vjetëve të tij të parë, Kongresi debatoi krysisht politikën britanike kundrejt Indisë. Debatet e tij krijuan një opinion të ri indian që e konsideronte Britaninë e Madhe përgjegjëse për shterimin e pasurive të Indisë. Britania e bëri këtë, pohonin nacionalistët, nëpërmjet tregtisë së pandershme, duke kufizuar industrinë vendase indiane dhe duke përdorur taksat indiane për të paguar rroga të larta për shërbyesit civilë britanikë në Indi.

Thomas Baring, Konti I-rë i Northbrook-ut shërbeu si nënmbret i Indisë në vitet 1872–1876. Veprimtaria kryesore e Baringut, si një reformator energjik, ishte përkushtimi ndaj përmirësimit të cilësisë së qeverisjes në Raxhin Britanik. Ai filloi lehtësimin në shkallë të gjerë të krizës së urisë, duke reduktuar taksat dhe tejkaluar pengesat burokratike në një përpjekje për të pakësuar si zinë e urisë ashtu dhe paqëndrueshmërinë e përhapur shoqërore. Megjithëse i caktuar nga një qeveri liberale, politikat e tij ishin shumë të ngjashme me nënmbretërit e caktuar nga qeveritë konservatore.

Në vitet 1880 priteshin reforma shoqërore. Për shembull, Pandita Ramabai, poet, studiues sanskrit dhe kampion i emancipimit të grave indiane, përqafoi kauzën e rimartesës së të vejave, veçanërisht të të vejave brahmine, më vonë të konvertuara në të krishtera. Në vitin 1900 lëvizjet roformuese kishin hedhur rrënjë brenda Kongresit Kombëtar Indian. Anëtari i Kongresit Gopal Krishna Gokhale themeloi Shoqërinë e Shërbyesve të Indisë, që loboi për reforma legjislative (për shembull, për një ligj që lejonte rimartesën e të vejave fëmijë hindu) dhe anëtarët e së cilës iu përkushtuan varfërisë dhe punuan midis bashkësisë së të paprekshmëve.

Në vitin 1905, një hendek i madh u hap mes të moderuarëve, të drejtuar nga Gokhale, që minimizonte agjitimin publike dhe "ekstremistëve" të rinj që jo vetëm mbronin agjitimin, por gjithashtu e konsideronin ndjekjen e reformimit shoqëror si një shmangje nga nacionalizmi. Mes ekstremistëve u shqua Bal Gangadhar Tilak, që u përpoq të mobilizonte indianët duke u bërë thirrje për një identitet politik qartazi hindu, të shfaqur, për shembull, në festivalet e përvitshme publike Ganapati, që ai përuroi në Indinë Perëndimore.

1905–1911: Ndarja e Bengalit, svadeshi, dhuna

• 
  George Nathaniel Curzon (Lord Curzon), nënmbreti i Indisë, 1899–1905, që ndau Presidencën e Bengalit në 1905
• 
  Kongresisti i moderuar Sir Surendranath Banerxhi drejtoi opozitën me lëvizjen Svadeshi.
• 
  Revista Tamile Vixhaja, 1909, duke paraqitur "Nënën Indi" me fëmijët e saj dhe slloganin "Vande Mataram"
• 
  Khudadad Khan, indiani i parë që fitoi Kryqin e Viktorias, i përshëndetur nga distrikti Çakval, Panxhab (Pakistani i tanishëm).

Nënmbreti, George Curzon Markezi I-rë Curzon i Kedlestonit (Lord Curzon 1899–1905), ishte jashtëzakonisht energjik në kërkimin e efiçencës dhe reformimit. Agjenda e tij përfshinte krijimin e Provincës Kufitare Veri-Perëndimore; ndryshime të vogla në shërbimet civile; shpejtimin e operacioneve të sekretariatit; krijimin e një standardi ari për të siguruar një monedhë stabile; krijimin e një Bordi Hekurudhor; reformimin e vaditjes; pakësimin e borxheve fshatare; uljen e kostos së telegramëve; kërkime arkeologjike dhe ruajtjen e objekteve të lashta; përmirësime në universitete; reforma politike; shtimin e roleve të shteteve vendase; një Departament të ri të Tregtisë dhe Industrisë; promovimin e industrisë; rishikimin e politikës së të ardhurave të tokës; uljen e taksave; krijimin e bankave bujqësore; krijimin e një Deparatamenti Bujqësor; sponsorizimin e kërkimit; krijimin e një biblioteke perandorake; krijimin e një Korpusi të Kadetëve Perandorak; kodet të reja të urisë; dhe, në fakt, pakësimin e tymrave të bezdisshme të Kalkutës.

Për Curzon-in telashet u shfaqën kur ai ndau njësinë e madhe administrative të Indisë Britanike, Provincën e Bengalit, në provincën me shumicë myslimane të Bengalit Lindor dhe Asamit dhe provincën me shumicë hindu të Bengalit Perëndimor (shtetet e tanishme indiane të Bengalit Perëndimor, Biharit, dhe Odishës). Akti i Curzon-it për ndarjen e Bengalit, ishte projektuar nga administrata të ndryshme koloniale që nga koha e Lord William Bentinck, por nuk ishte ndërmarr asnjëherë. Megjithëse disa e konsideruan atë administrativisht të dështuar, ai mbolli farat e ndarjes midis indianëve në Bengal, duke i kthyer politikat nacionaliste si asgjë tjetër para tyre. Elita hindu e Bengalit, mes tyre shumë që zotëronin toka në Bengalin Lindor, që u jepeshin me qira fshatarëve myslimanë, protestuan energjikisht.

Duke pasuar Ndarjen e Bengalit, që u projektua strategjikisht nga Lord Curzon për të dobësuar lëvizjen nacionaliste, Tilak inkurajoi Lëvizjen Svadeshi dhe Lëvizjen e Bojkotit. Lëvizja konsistonte në bojkotimin e mallrave të huaj dhe gjithashtu bojkotimin e indianëve që përdornin mallra të huaj. Lëvizja Svadeshi konsistonte në përdorimin e mallrave vendase. Kur mallrat e huaj u bojkotuan, pati një zbrazëti që do të mbushej nga prodhimi i atyre mallrave në Indi. Bal Gangadhar Tilak tha se Lëvizjet Svadeshi dhe të Bojkotit janë dy anë të së njëjtës monedhë. Klasa e madhe e mesme hindu bengaleze (bhadralok), u mërzit nga nga perspektiva e të qenit të bengalezëve minorancë në provincën e re të Bengalit nga biharitët dhe orijat, ndjenë se akti i Curzon-it ishte ndëshkim për vetëparaqitje e tyre këmbëngulëse politike. Protesta të përgjithshme kundër vendimit të Curzon-it morën formën mbizotëruese të fushatës svadeshi ("ble indiane") të drejtuar nga dy presidentë të Kongresit, Surendranath Banerxhi dhe bojkotimi i mallrave britanike.

Thirrja e të dy llojeve të protestave ishte sllogani Bande Mataram ("Lavdi Nënës"), që thirrte një hyjneshë nënë, që përfaqësonte herë pas here Bengalin, Indinë dhe hyjneshën hindu Kali. Sri Aurobindo nuk shkoi kurrë përtej ligjit kur ai botoi revistën Bande Mataram, që predikonte pavarësinë por brenda kufijve të paqes sa të ishte e mundur. Qëllimi i saj ishte Rezistenca Pasive. Turbullirat u përhapën nga Kalkuta në rajonet përreth Bengalit, kur studentët u kthyen në shtëpitë e tyre në fshatra apo qytete. Disa iu bashkuan klubeve politike rinore të vendit që u shfaqën në Bengal në atë kohë, disa u angazhuan në grabitjen e fondeve, madje u përpoqën tu merrnin jetën zyrtarëve të Raxhit. Megjithatë, komplotet përgjithësisht dështuan përballë punës intensive të policisë. Lëvizja Svadeshi dhe e Bojkotit i shkurtuan importet e tekstileve britanike me 25%. Veshjet svadeshi, megjithëse më të shtrenjta dhe disi më pak të përshtatshme se konunkurenet e tyre të Lankashairit, visheshin si një shenjë e krenarisë kombëtare nga banorët në të gjithë Indinë.

1870–1906: Lëvizjet shoqërore myslimane, Lidhja Myslimane

• 
  Lord Minto, nënmbreti që zëvendësoi Curzon-in në 1906. Reformat Minto-Morley të 1909-ës lejuan elektorate të ndara myslime.
• 
  Besimet mbizotëruese të 1909-ës, hartë e Perandorisë Indo-Britanike, që paraqet besimet shumicë bazuar në censusin e 1901-it
• 
  Hakim Axhmal Khan, një themelues i Lidhjes Myslimane, do të bëhej gjithashtu president i Kongresit Kombëtar Indian në 1921.

Protesat kundër ndarjes së Bengalit, kryesisht hindu dhe frika nga reformat në favor të shumicës hindu, e çuan elitën myslimane në Indi të takohej me nënmbretin e ri, Lord Minto në vitin 1906 dhe të kërkonin eloktorat të veçuar për myslimanët. Njëkohësisht, ata kërkuan përfaqësim përpjesëtimor legjislativ, që pasqyronte statusin e tyre si sundues të mëparshëm dhe regjistrimin e bashkëpunimit të tyre me britanikët. Në dhjetor 1906 kjo çoi në themelimin e Lidhjes Myslimane të Gjithë Indisë në Dhaka. Megjithëse Curzon-i, tashmë kishte dhënë dorëheqjen nga posti i tij për shkak të një debati me shefin e tij ushtarak Herbert Kitchener, Konti I-rë Kitchener (Lord Kitchener) dhe ishte rikthyer në Angli, Lidhja ishte në favor të planit të tij të ndarjes. Pozicioni i elitës myslimane, që pasqyrohej në pozicionin e Lidhjes, ishte kristalizuar gradualisht përgjatë tre dekadave të fundit, duke filluar me zbulimet e Censusit të Indisë Britanike në 1871, që për herë të parë vlerësonin popullsinë në rajonet me shumicë myslimane (nga ana e tij, Curzon-i dëshironte të joshte myslimanët e Bengalit Lindor të ngritur nga shqetësimet britnike që nga censusi i vitit 1871—dhe në dritën e historisë së luftës së tyre kundër britanikëve në Kryengritjen e 1857-ës dhe Luftës së Dytë Anglo-Afgane—rreth rrebelimit të myslimanëve indianë kundër Kurorës). Në tre dekadat që atëherë, prijësit myslimanë përgjatë Indisë Veriore kishin përjetuar herë pas here urrejtjen publike nga disa grupe të reja politiko-shoqërore hindu. Arja Samaxh, për shembull, jo vetëm mbështeste Shoqëritë e Mbrojtjes së Lopëve në shqetësimet e tyre, por gjithashtu—të shpërqëndruar nga shifrat myslimane të censit të 1871-it—organizuan evente "rikonvertimi" me qëllimin e mirëpritjes së myslimanëve prapë në gjirin hindu. Në vitin 1905, kur Tilak dhe Laxhpat Rai u përpoqën të ngrihen në pozicione udhëheqjeje në Kongres dhe ai vetë tubohej rreth simbolizmit të Kalit, frikërat myslimane u rritën. Shumë myslimanë nuk e kishin harruar që, për shembull, thirrja e tubimeve "Bande Mataram", ishte shfaqur së pari në romanin Anand Math në të cilin hindutë kishin luftuar shtypësit e tyre myslimanë. Së fundmi, elita myslimane dhe mes saj navabi i Dhakës, Khvaxha Salimullah, që bujti takimin e parë të Lidhjes në rezidencën e tij në Shahbag, ishte i ndërgjegjshëm se një provincë e re me shumicë myslimane do thoshte përfitim i drejtpërdrejtë për myslimanët që aspironin pushtetin politik.

Hapat e parë drejtë vetë-qeverisjes në Indinë Britanike u hodhën në fundin e shekullit të XIX me caktimin e këshilltarëve indianë për të këshilluar nënmbretin britanik dhe krijimin e këshillave provincialë me anëtarë indianë; rrjedhimisht britanikët e zgjeruan pjesëmarrjen e në këshillat legjislativë me anglisht: Indian Councils Act of 1892. Për administrimin vendor u krijuan korporata bashkiake dhe borde distriktuale; ato përfshinin anëtarë të zgjedhur indianë.

anglisht: Indian Councils Act 1909, i njohur si Reformat Morley-Minto (John Morley ishte sekretari i shtetit për Indinë, ndërsa Gilbert John Elliot-Murray-Kynynmound, Konti i IV-rt i Mintos, ishte nënmbreti)—i dhanë indianëve role të kufizuara në legjislaturat provinciale dhe dhe qëndrore. Me këto ligje favorizoheshin indianët e klasës së lartë, pronarët e pasur të tokave dhe sipërmarrësit. Bashkësia myslimane u bë një elektorat i veçuar, që iu dha përfaqësim i dyfishtë. Qëllimet ishin mjaft konservative, por ato nuk e avancuan parimin zgjedhor.

Ndarja e Bengalit u anulluan në vitin 1911 dhe u shpall në Delhi Durbar në të cilin mbreti Xhorxhi V erdhi personalisht dhe u kurorëzua perandor i Indisë. Ai shpalli se kryeqyteti do të zhvendosej nga Kalkuta në Delhi. Kjo periudhë pa një rritje të veprimtarive të grupeve revolucionare, që përfshinin Anushilan Samitin e Bengalit dhe Partinë Ghadar të Panxhabit. Megjithatë, autoritetet britanike qenë të aftë ti shtypnin rrebelët e dhunshëm me shpejtësi, pjesërisht për shkak se politikanët kryesorë indianë të arsimuar e kundërshtuan revolucionin e dhunshëm.

1914–1918: Lufta e Parë Botërore, Pakti i Laknaut, lidhjet e qeverisjes vendase

Artikulli kryesor: Lufta e Parë Botërore

• 
  trupa mjekësore indiane me Forcën Ekspedicionare Mesopotamike në Mesopotami gjatë Luftës së Parë Botërore
• 
  Annie Besant e paraqitur me Teosofistët në Adjar, Madras në vitin 1912 katër vjet para se ajo të themelonte një lidhje indiane të qeverisjes vendase
• 
  Muhamad Ali Xhinah, ulur, i treti nga e majta, mbështeti Paktin e Laknaut në 1916, që i dha fund ndarjeve Lidhje Myslimane-Kongres Kombëtar.

Lufta e Parë Botërore do të provonte të ishte një pikë vendimtare në marrëdhëniet perandorake midis Britanisë dhe Indisë. Pak kohë pas shpërthimit të luftës, Qeveria e Indisë kishte treguar se ata mund të ofronin dy divizione plus një brigadë kalorësie, me një divizion të mëtejshëm në rast urgjence. Rreth 1.4 milionë ushtarë indianë dhe britanikë të Ushtrisë së Indisë Britanike morën pjesë në luftë, kryesisht në Irak dhe Lindjen e Mesme. Pjesëmarrja e tyre pati një ndikim të gjerë anësor kulturor për shkak të përhapjes së trimërisë së ushtarëve që luftuan dhe vdiqën bashkë me ushtarët britanikë, ashtu dhe nga ushtarët nga zotërime si Kanadaja dhe Australia. Profili ndërkombëtar i Indisë u rrit gjatë viteve 1920, pasi u bë një anëtare themeluese e Lidhjes së Kombeve në 1920 dhe mori pjesë, nën emërtimin anglisht: Les Indes Anglaises (India Britanike), në Lojërat Olimpike Verore të 1920-ës në Antverp. Të kthyer në Indi, veçanërisht mes udhëheqësve të Kongresit Kombëtar Indian, lufta çoi në thirrje për më tepër vetë-qeverisje për indianët. Një ngjarje që e lidh Indinë Britanike me Shqipërinë është votimi për njohjen e pavarësisë dhe anëtarësimin e saj në Lidhjen e Kombeve në vitin 1921, e udhëzuar nga Qeveria Britanike në favor të Shqipërisë në atë kohë.

Me fillimi e Luftës së Parë Botërore, ricaktimi i shumicës së ushtrisë britanike në Indi për në Evropë dhe Mesopotami, kishte bërë që nënmbreti i mëparshëm, Charles Hardinge, Baroni I-rë Hardinge i Penshurstit (Lord Harding), të shqetësohej rreth "risqeve nga zhveshja e Indisë nga trupat". Dhuna revolucionare tashmë ishte një shqetësim në Indinë Britanike; rrjedhimisht, në vitin 1915, për të forcuar pushtetin gjatë çfarë dukej se ishte një kohë e brishtësisë së rritur, Qeveria e Indisë kaloi anglisht: Defence of India Act 1915, që e lejonte atë të internonte disidentë të rrezikshëm politikë pa një proçes të mirëfilltë dhe të shtonte pushtetin që ajo kishte marrë me anglisht: Indian Press Act of 1910 për të burgosur gazetarët pa proçes dhe të çensuronte shtypin. Nën Aktin e Mbrojtjes së Indisë u burgosën vëllezërit Ali në vitin 1916 dhe Annie Besant, një grua evropiane dhe zakonisht më e rrezikshme për tu burgosur, u arrestua në vitin 1917. Tani, pasi reforma kushtetuese filloi të diskutohej seziozisht, britanikët filluan të mendonin se si indianët e rinj të moderuar mund të përfshiheshin në politikën kushtetuese dhe, njëkohësisht, si mund të forcohej dora e konstitucionalistëve të krijuar. Megjithatë, meqë Qeveria e Indisë donte të sigurohej kundër ndonjë sabotimi të proçesit të reformës nga ekstremistët dhe meqë plani i saj i reformave ishte paralajmëruar gjatë një kohe kur dhuna ekstremiste ishte pakësuar si pasojë e kontrollit të shtuar qeveritar, ajo filloi të mendonte se si disa nga fuqitë e saj të kohës së luftës mund të shtriheshin edhe në kohën e paqes.

Pas ndarjes së vitit 1906 midis të moderuarve dhe ekstremistëve në Kongresin Kombëtar Indian, veprimtaria politike e organizuar nga Kongresi kishte mbetur e fragmentuar deri në vitin 1914, kur Bal Gangadhar Tilak u lirua nga burgu dhe filloi të sondonte prijësit e tjerë të Kongresit rreth ribashkimit të mundshëm. Kjo, gjithësesi, do të priste deri në rënien e kundërshtarëve kryesorë të moderuar të Tilakut, Gopal Krishna Gokhale dhe Pherozeshah Mehta, në vitin 1915, kur u arrit një marrëveshje për rikthimin e grupit të Tilakut në Kongres. Në seksionin e vitit 1916 në Laknau të Kongresit, mbështetësit e Tilakut qenë të aftë të nxisnin një rezolutë më radikale, që u kërkonte britanikëve të shpallnin se ishte "synimi dhe qëllimi i tyre... ti jepnin vetë-qeverisjen Indisë në një datë të hershme". Shpejt, kërkesa të tilla filluan të shfaqen në deklaratat publike: në vitin 1917, në Këshillin Legjislativ Perandorak, Madan Mohan Malavija foli për pritshmëritë që lufta kishte prodhuar në Indi, "Guxoi të them se lufta e ka vendosur orën... pesëdhjetë vjetë përpara... reformat pas luftës do të jenë të tilla... që do të kënaqin aspiratat e popullit (të saj) për të marr pjesë në mënyrë legjitime në administrimin e vendit të tyre."

Seksioni i Kongresit të 1916-ës në Laknau qe gjithashtu sheshi i një përpjekjeje të përbashkët të papregatitur nga Kongresi dhe Lidhja Myslimane, rasti për të cilin u mundësua nga bashkëpunimi i kohës së luftës midis Gjermanisë dhe Turqisë. Meqë sulltani turk, ose khalifi, kishte pretenduar herë pas here mbrojtjen e vendeve të shenjta islamike të Mekës, Medinës dhe Jeruzalemit, dhe meqë britanikët dhe aleatët e tyre tani ishin në konflikt me Turqinë, dyshimet mes disa myslimanëve indianë filluan të rriten rreth "asnjanësisë fetare" të britanikëve, dyshime që tashmë ishin shfaqur si pasojë e ribashkimit të Bengalit në vitin 1911, një vendim që u pa si keqdashës ndaj myslimanëve. Në Paktin e Laknaut, Lidhja u bashkua me Kongresin në propozimin për më shumë vetë-qeverisje sesa u bë fushatë nga Tilaku dhe mbështetësit e tij; si shkëmbim, Kongresi pranonte elektoratet e ndara për myslimanët në legjislaturat provinciale ashtu dhe në Këshillin Legjislativ Perandorak.

Në vitin 1916, Lidhja Myslimane kishte diku midis 500 dhe 800 anëtarë dhe nuk kishte akoma ndjekjen e gjerë që gëzonte në vitet e mëvonshme midis myslimanëve indianë; te vetë Lidhja, pakti nuk kishte mbështetje të njëzëshme, duke qenë negociuar gjerësisht nga një grup i "Partisë Rinore" Myslimanët nga Provincat e Bashkuara të Agrës dhe Avadhit, në mënyrë më të dallueshme, dy vëllezërit Maulana Mohammad dhe Maulana Shaukat Ali, që kishin përqafuar kauzën pan-islamike; gjithësesi, ai pati mbështetjen e një avokati të ri nga Bombei, Muhammad Ali Xhinah, që më vonë do të ngjitej në udhëheqjen si të Lidhjes ashtu dhe të Lëvizjes për Pavarësinë Indiane. Në vitet e mëvonshme, pasi degëzimet e plota të paktit u shpalosën, nga ai u pa se përfitonin elitat e pakicës myslimane të provincave si Provincat e Bashkuara dhe Biharit më shumë se shumicat myslimane të Panxhabit dhe Bengalit; gjithësesi, në atë kohë, "Pakti i Laknaut" ishte një gurë i rëndësishëm kilometrik në pakënaqësinë nacionaliste dhe si i tillë u pa nga britanikët.

Gjatë vitit 1916, dy lidhje të "Qeverisjes Vendase" u themeluan brenda Kongresit Kombëtar Indian nga Tilaku dhe Annie Besant, përkatësisht, për të promovuar qeverisjen vendase mes indianëve dhe gjithashtu për të ngritur staturën e themeluesve brenda vetë Kongresit. Besant, nga ana e saj, ishte gjithashtu entuziaste për të treguar superioritetin e kësaj forme të re të pakënaqësisë së organizuar, që kishte arritur disa suksese në lëvizjen e qeverisjes vendase irlandeze, mbi dhunën politike që kishte goditur herë pas here nënkontinentin gjatë viteve 1907–1914. Dy lidhjet e përqëndruan vëmendjen te rajonet komplementare gjeografike: lidhja e Tilakut në Indinë Perëndimore, në jugun e Presidencës së Bombeit, ndërsa ajo e Besantit në pjesën tjetër të vendit, por veçanërisht në Presidencën e Madrasit dhe në rajone si Sindi dhe Guxharati që ishin konsideruar politikisht të fjetura nga Kongresi. Të dyja lidhjet përfituan me shpejtësi anëtarë të rinj—afërsisht tridhjetë mijë secila në pak më shumë se një vit—dhe filluan të publikonin gazeta të pakushtueshme. Propaganda e tyre u kthye edhe te posterat, pamfletet dhe këngët politiko-fetare, si dhe më vonë te tubimet në masë, që jo vetëm tërhoqën turma më të mëdha se në seksionet e mëparshme të Kongresit, por edhe grupe të reja shoqërore si jo-brahminët, tregtarët, fermerët, studentët dhe punonjësit e nivelit të ulët të qeverisjes. Megjithëse ata nuk arritën nivelin e një lëvizjeje në shkallë kombëtare, lidhjet e sundimit vendas e thelluan dhe zgjeruan të dyja pakënaqësinë e organizuar politike pë vetë-qeverisjen në Indi. Autoritetet britanike reaguan duke imponuar kufizime mbi lidhjet, përfshirë përjashtimin e studentëve nga takimet dhe ndalimin e dy udhëheqësve për të udhëtuar në disa provinca.

Mahatma Gandi (i ulur në karrocë, në të djathtë, me sytë e ulur, me kapele të zezë me krye të sheshtë) duke marrë një mirëseardhje të madhe në Karaçi në 1916 pas rikthimit të tij në Indi nga Afrika e Jugut

1915–1918: rikthimi i Gandit

Viti 1915 pa gjithashtu rikthimin e Mohandas Karamçand Gandit në Indi. Tashmë i njohur në Indi si pasojë e protestave të tij për të drejtat civile të indianëve në Afrikën e Jugut, Gandi ndoqi këshillën e mentorit të tij Gopal Krishna Gokhale dhe zgjodhi të mos bënte ndonjë deklarim publik gjatë vitit të parë të kthimit të tij, por ta kalonte vitin duke udhëtuar dhe duke vëzhguar vendin në radhë të parë dhe për të shkruar. Më herët, gjatë qëndrimit të tij në Afrikën e Jugut, Gandi, me profesion avokat, kishte përfaqësuar një bashkësi indiane, që, megjithëse e vogël, ishte mjaftueshmërisht e larmishme për të qenë një mikrokozmos i vetë Indisë. Në përballimin e sfidës së mbajtjes të bashkuar të kësaj bashkësie dhe njëkohësisht përballjes me autoritetin kolonial, ai kishte krijuar një teknikë të rezistencës së padhunshme, që ai e etiketonte satjagraha (ose përpjekja për të vërtetën). Për Gandin, satjagraha ishe një formë e ndryshme nga "rezistenca pasive", atëherë një teknikë familjare e protestës sociale, që ai e konsideronte si një strategji praktike të adoptuar nga të dobëtit përballë forcës superiore; satjagraha, nga ana tjetër, për të ishte "burimi i fundit i atyre që ishin të fortë mjaftueshëm në besimin e tyre ndaj të vërtetës për të përballuar vuajtjet në kauzën e saj." Ahimsa ose "shmangja e dhunës", që përbënte mbështetjen e satjagrahas, do të përfaqësonte dy shtyllat, me Vërtetësinë, e paraqitjes fetare jo ortodokse të Gandit në jetë. Gjatë viteve 1907–1914, Gandi e testoi teknikën e satjagrahas në disa protesta në emër të bashkësisë indiane në Afrikën e Jugut kundër ligjeve të padrejta rracore.

Gandi në kohën e “kheda satjagrahas", 1918

Gjithasthu, gjatë kohës së tij në Afrikën e Jugut, në esenë e tij Hind Svaraxh, (1909), Gandi formulonte vizionin e tij të svaraxhit, ose "vetë-qeverisjes" për Indinë bazuar në tre përbërës thelbësorë: solidariteti midis indianëve të besimeve të ndryshme, por mbi të gjitha midis hinduve dhe myslimanëve; heqjen e paprekshmërisë nga shoqëria indiane; dhe ushtrimi i svadeshit—bojkoti i mallrave që nuk prodhoheshin nga India dhe rigjallërimi i industrisë artizanale indiane. Dy të parat, ai ndjente, ishin thelbësore që India të ishte shoqëri barazitare dhe tolerante, në përputhje me parimet e Vërtetësisë dhe Ahimsas, ndërsa të fundit, duke i bërë indianët më vetë-mjaftueshëm, do ta thyenin ciklin e varësisë që po vazhdonte jo vetëm të ishte nën drejtimin dhe përfaqësimin e sundimit britanik në Indi, por gjithashtu të besimit britanik te ai. Të paktën deri në vitin 1920, prania britanike në vetëvete nuk ishte një bllok pengues në konceptimin e svaraxhit të Gandit; por ajo ishte paaftësia e indianëve për të krijuar një shoqëri moderne.

Gandi e bëri debutimin e tij politik në Indi në vitin 1917 në distriktin e Çamparanit në Bihar, afër kufirit të Nepalit, ku ai u ftua nga një grup fermerësh qiramarrës të pakënaqur që, për shumë vjet, ishin detyruar të mbillnin indigo (si ngjyrues) në një pjesë të tokës së tyre dhe pastaj ta shisnin atë me çmime më të ulëta se të tregut te kultivuesit britanikë që u kishin dhënë atyre tokën me qira. Pas mbërritjes së tij në distrikt, Gandit iu bashkuan edhe agjitatorë të tjerë, duke përfshirë një udhëheqës të ri të Kongresit, Raxhendra Prasad, nga Bihari, që do të bëhej një mbështetës besnik i Gandit dhe të vazhdonte të luante një rol të rëndësishëm në Lëvizjen Indiane të Pavarësisë. Kur Gandi u urdhërua të largohej nga autoritetet vendore britanike, ai refuzoi në aspektin moral, duke e paraqitur refuzimin e tij si një formë të satjagrahës individuale. Shpejt, nën presionin e nënmbretit në Delhi, që ishte i shqetësuar të ruante paqen e brendshme gjatë kohës së luftës, qeveria provinciale e anulloi urdhërine largimit të Gandit dhe më vonë ra dakord për një hetim zyrtar ndaj çështjes. Megjithëse kultivuesit britanikë në vijim u dorëzuan, ata nuk ishin fituar ndaj kauzës së fermerëve dhe kështu nuk prodhuan sasinë optimale të një satjagraha që Gandi kishte shpresuar; në mënyrë të ngjashme, vetë fermerët, megjithëse të kënaqur nga zgjidhja, u përgjigjën me më pak entuziazëm ndaj projekteve konkurruese të fuqizimit rural dhe arsimit që Gandi kishte përuruar në përputhje me idealin e tij të svaraxhit. Vitin pasues Gandi nisi dy satjagraha më tepër—të dyja në Guxharatin e tij të lindjes—një në distriktin rural të Kairas ku fermerët zotërues të tokave protestonin kundër rritjes së detyrimeve të tokave dhe tjetra në qytetin e Ahmedabadit, ku punëtorët në një mulli tekstil me pronar indian ishin të shqetësuar rreth pagave të tyre të ulëta. Satjagraha në Ahmedabad mori formën e agjërimit të Gandit dhe mbështetja e punëtorëve në një grevë, që në vazhdim çoi në një marrëveshje. Në Kaira, në dallim, megjithëse kauza e fermerëve mori publicitet nga prania e Gandit, vetë satjagraha, që konsistonte në vendimin e përbashkët të fermerëve për të tërhequr pagimin, nuk qe menjëherë e suksesshme, pasi autoritetet britanike refuzuan moderoheshin. Turbullirat e Kairas i dhanë Gandit një tjetër zëvendës të të gjithë jetës te Sardar Vallabhabhai Patel, që i kishte organizuar fermerët dhe që gjithashtu do të vazhdonte të luante një rol udhëheqës në Lëvizjen Indiane të Pavarësisë.

Edwin Montagu, sekretari i shtetit për Indinë, raporti i të cilit çoi në anglisht: Government of India Act 1919, gjithashtu i njohur si Reformat Montford ose Reformat Montagu-Chelmsford

Frederic Thesiger, Viskonti I-rë Chelmsford (Lord Chelmsford), nënmbreti i Indisë, që paralajmëroi Qeverinë Britanike të ishte më e vëmendshme ndaj opinionit indian

1916–1919: Reformat Montagu–Chelmsford

Në vitin 1916, përballë forcës së re të treguar nga nacionalistët me nënshkrimin e Paktit të Laknaut dhe themelimin e lidhjeve të qeverisjes vendase, si dhe ndërgjegjësimin, pas katastrofës së Fushatës së Mesopotamisë, se lufta do të zgjaste më shumë, nënmbreti i ri, Frederic Thesiger, Viskonti I-rë Chelmsford (Lord Chelmsford), paralajmëroi se qeveria Britanike kishte nevojë të ishte më e vëmendshme ndaj opinionit publik indian. Nga fundi i vitit, pas diskutimit me qeverinë në Londër, ai sugjeroi që britanikët të tregonin besimin e tyre të mirë—në dritën e rolit indian në luftë—nëpërmjet një numri veprimesh publike, duke përfshirë dhënien e titujve dhe nderimeve ndaj princave, dhënien e komisioneve në ushtri indianëve dhe heqjen e detyrës shumë të urryer të aksizës së pambukut, por, në mënyrë më të rëndësishme, një shpallje e planeve të ardhshme të Britanisë për Indinë dhe një tregues të disa hapave konkretë. Pas shumë diskutimeve, në gusht 1917, sekretari i ri liberal i shtetit për Indinë, Edwin Montagu, shpalli synimin britanik të "rritjes së pjesëmarrjes së indianëve në çdo degë të administratës dhe zhvillimin gradual të institucioneve vetë-qeverisëse, me një këndvështrim të realizimit të progresiv të qeverisjes së përgjegjshme në Indi si një pjesë integrale e Perandorisë Britanike". Megjithëse plani i paralajmëruar e kufizonte vetë-qeverisjen në fillim vetëm te provincat—me Indinë duke theksuar brenda Perandorisë Britanike—ai përfaqësonte propozimin e parë britanik për ndonjë formë të qeverisjes përfaqësuese në një koloni jo të bardhë.

Gandi gjatë një proteste në Çamparan, 1917

Montagu dhe Chelmsford e paraqitën raportin e tyre në korrik 1918 pas një udhëtimi të gjatë faktmbledhës përmes Indisë dimrin e kaluar. Pas diskutimeve të tjera të gjata nga qeveria dhe parlamenti në Britani dhe një tjetër tur nga anglisht: Franchise and Functions Committee me qëllimin për të identifikuar se kush mes popullsisë indiane mund të votonte në zgjedhjet e ardhshme, në dhjetor 1919 u kalua anglisht: Government of India Act 1919 (i njohur edhe si Reformat Montagu–Chelmsford). Akti i ri zgjeronte si këshillat provincialë ashtu dhe Këshillin Legjislativ Perandorak dhe shfuqizonte burimin e Qeverisë së Indisë për "shumicën zyrtare" në votimet e pafavorshme. Megjithëse departamente si mbrojtja, punët e jashtme, ligji penal, komunikimet dhe taksat e të ardhurave u mbajtën nga guvernatori i përgjishëm/nënmbrei dhe qeveria qëndrore në Nju Delhi, departamente të tjera si shëndeti publik, arsimi, të ardhurat e tokave, vetë-qeverisja vendore u kaluan te provincat. Vetë provincat tani do të administroheshin nën një sistem diarkik, ku disa fusha si arsimi, bujqësia, zhvillimi i infrastrukturës dhe vetë-qeverisja vendore u rezervuan për ministra dhe ligjvënës indianë, dhe së fundi elektoratet indiane, ndërsa të tjera si vaditja, të ardhurat e tokave, policia, burgjet dhe kontrolli i medias mbetën brenda prerogativave të guvernatorit britanik dhe këshillit të tij ekzekutiv. Akti i ri e bënte gjithashtu më të lehtë për indianët të pranoheshin në shërbimet civile dhe korpuset e oficerëve të ushtrisë.

Një numër më i madh indianësh tani fituan të drejtën e votës, megjithëse, për të votuar në nivelin kombëtar, ata përbënin vetëm 10% të popullsisë mashkullore madhore, shumë nga të cilët ishin akoma të pa-alfabetizuar. Në legjislaturat provinciale, britanikët vazhduan të ushtronin një kontroll duke lënë mënjanë vende për interesa të veçanta që ata konsideronin bashkëpunues ose të dobishëm. Në veçanti, kandidatët ruralë, përgjithësisht simpatizues të sundimit britanik dhe më pak kundërshtues, iu caktuan më shumë vende sesa kandidatëve urbanë. Gjithashtu u rezervuan vende për jo-brahminët, pronarët e tokave, sipërmarrësit dhe të diplomuarit e kolegjeve. Parimi i "përfaqësimit fetar", një pjesë integrale Reformave Minto–Morley dhe më së fundi të Paktit të Laknaut Kongres-Lidhje Myslimane, u riafirmua, me vende që rezervoheshin për myslimanët, sikhët, të krishterët indianë, anglo-indianët dhe europianët, si në këshillat legjislativë provincialë ashtu dhe në atë perandorak. Reformat Montagu–Chelmsford u ofruan indianëve mundësinë më të rëndësishme për të ushtruar pushtetin legjislativ, veçanërisht në nivelin provincial; megjithatë, kjo mundësi ishte gjithashtu e kufizuar nga numri akoma i kufizuar i votuesve dhe të zgjedhurve, nëpërmjet buxheteve të pakët të disponueshëm për legjislaturat provinciale dhe prania e vendeve rurale dhe të interesit të veçantë që shiheshin si mjete të kontrollit britanik. Gjerësia e tyre ishte e pakënaqshme për udhëheqjen politike indiane, e shprehur në mënyrë të shquar nga Annie Besant si diçka "e pavlerë për ofruar nga Anglia dhe për tu pranuar nga India".

Sidney Rowlatt, gjykatësi britanik nën drejtimin e të cilit Komiteti Rowlatt rekomandoi ligje më të ashpra kundër trazirave

1917–1919: Akti Rowlatt

Në vitin 1917, pasi Montagu dhe Chelmsford po hartonin raportin e tyre, një komitet i drejtuar nga gjykatësi britanik Sidney Rowlatt, që kishte detyrë të hetonte "komplotet revolucionare", me qëllimin e pashprehur të zgjerimit të pushtetit të qeverisë së kohës së luftës. Komiteti Rowlatt përfshinte katër anëtarë britanikë dhe dy indianë, ku bënte pjesë Sir Basil Scott dhe divan bahadur Sir C. V. Kumarasvami Sastri, kryegjykatësi i atëhershëm i Gjykatës së Lartë të Bombeit dhe kryegjykatësi i ardhshëm i Gjykatës së Lartë të Madrasit. Ai e paraqiti raportin e tij në korrik 1918 dhe identifikonte tre rajone të komploteve kryengritëse: Bengalin, Presidencën e Bombeit dhe Panxhabin. Për të luftuar aktet subversive në këto rajone, komiteti rekomandonte jo njëzëshëm që qeveria të përdorte pushtetin e jashtëzakonshëm të ngjashëm me autoritetin e saj në kohën e luftës, që përfshinte aftësinë për të proçesuar traziratar me një panel prej tre gjykatësish dhe pa juri, marrjen me forcë nga siguria e të dyshuarve, mbikëqyrjen qeveritare të banorëve të dyshuar, dhe pushtetin për qeveritë provinciale për të arrestuar dhe mbajtur të dyshuarit në një kohë të shkurtër në mjediset e ndalimit dhe pa proçes.

Titujt rreth Akteve Rowlatt (1919) nga një gazetë nacionaliste në Indi. Megjithëse të gjithë indianët jo-zyrtarë në Këshillin Legjislativ votuan kundër Akteve Rowlatt, qeveria qe e aftë ta kalonte me forcë duke përdorur shumicën e saj.

Me përfundimin e Luftës së Parë Botërore, pati gjithashtu një ndryshim në klimën ekonomike. Nga fundi i vitit 1919, 1.5 milionë indianë kishin shërbyer në role luftuese dhe jo luftuese të frontit dhe kishin mundësuar £146 milionë paund sterlina të ardhura për luftën. Taksat e rritura të bashkuara me çrregullet si në tregtinë vendase ashtu dhe në atë ndërkombëtare patën efektin e afërsisht dyfishimit të indeksit të çmimeve të përgjithshme në Indi midis viteve 1914 dhe 1920. Veteranët e kthyer të luftës, veçanërisht në Panxhab, krijuan një krizë në rritje papunësie dhe inflacioni i pasluftës çoi në rrebelime ushqimi në provincat e Bombeit, Madrasit dhe Bengalit, një situatë që u bë më keq nga dështimi i musonit të 1918–19 dhe nga spekullimet dhe përfitimet. Epidemia globale e gripit dhe Revolucioni Bolshevik i 1917-ës iu shtuan tensioneve të përgjithshme; i pari mes popullsisë tashmë në mjerim ekonomik, ndërsa i dyti mes zyrtarëve të qeverisë, që i frikësoheshin një revolucioni të ngjashëm në Indi.

Për të luftuar atë që shihej si një krizë në ardhje, qeveria tani bëri projektligje rekomandimet e Komitetit Rowlatt në dy Akte Rowlatt. Megjithëse aktet u autorizuan për konsiderime legjislative nga Edwin Montagu, ata bënë kështu pa dëshirë, me deklarimet shoqëruese "Urrej në pamje të parë sugjerimin e rujtjes së Aktit të Mbrotjes së Indisë në kohë paqeje në një shtrirje të tillë siç mendojnë Rowlatt-i dhe shokët e tij të nevojshme". Në diskutimet në vijim dhe votimin në Këshillin Legjislativ Perandorak, të gjithë anëtarët indianë i kundërshtuan aktet. Qeveria e Indisë ishte, gjithësesi, e aftë të përdorte "shumicën e saj zyrtare" për të siguruar kalimin e akteve në fillim të vitit 1919. Gjithësesi, atë që ajo kaloi, në shpërfillje të kundërshtimit indian, ishte më pak se versioni i aktit të parë,që tani lejonte pushtet ekstra-gjyqësor, por për një periudhë prej saktësisht tre vjetësh dhe për përndjekjen vetëm të "lëvizjeve anarkike dhe revolucionare", duke e anulluar të gjithë aktin e dytë që përfshinte modifikimin e Kodit Penal Indian. Megjithë këtë, kur ata kaluan, Akti i ri Rowlatt shkaktoi zemërimin e gjerë përgjatë Indisë dhe e vuri Gandin në ballë të lëvizjes nacionaliste.

1919–1929: Xhallianvala, mos-bashkëpunimi

• 
  Gandi me Besant në rrugëtim për një takim në Madras në shtator 1921. Më herët, në Madurai, në 21 shtator 1921, Gandi kishte adoptuar perizomën e tradicionale të legenit për tu identifikuar me të varfërit e Indisë.
• 
  Artikull për një mbledhje dhe djegie publike të veshjeve të huaja në lëvizjen e mos-bashkëpunimit të Kongresit në Bombei, gazeta "The Bombay Chronicle", 30 korrik 1921.
• 
  Stafi dhe studentët, Kolegji Kombëtar, Lahore, themeluar në vitin 1921 nga Lala Laxhpat Rai, pas lëvizjes së mos-bashkëpunimit. Në këmbë, i katërti nga e djathta është Bhagat Singhu.

Masakra e Xhallianvala Baghut ose "Masakra e Amritsarit", ndodhi në kopshtin publik Xhallianvala Bagh në qytetin verior kryesisht sikh të Amritsarit. Pas ditëve të trazirave gjeneral brigade Reginald E.H. Dyer i ndaloi tubimet publike dhe të djelën e 13 prillit 1919 pesëdhjetë ushtarë të ushtrisë Indo-Britanike të komanduar nga Dyer nisën të shtinin ndaj një grumbullimi prej mijëra njerëzish burrash, grash dhe fëmijësh pa paralajmërim. Llogaritja e të vrarëve varion gjerësisht, me Qeverinë e Indisë që raportoi 379 të vrarë dhe 1,100 të plagosur. Llogaritë e Kongresit Kombëtar Indian vlerësojnë se numri ishte tre herë më i madh. Dyer u hoq nga detyra, por ai u bë një hero i njohur në Britani mes njerëzve me lidhje me Raxhin. Historianët vlerësojnë se episodi qe hapi vendimtar drejt përfundimit të Sundimit Britanik në Indi.

Në vitin 1920, pasi Qeveria Britanike refuzoi të tërhiqej, Gandi nisi fushatën e tij të mos-bashkëpunimit, duke u kërkuar shumë indianëve rikthimin e çmimeve dhe nderimeve britanike, të tërhiqeshin nga shërbimet civile dhe të bojkotonin prapë mallrat britanike. Gjithashtu, Gandi e reorganizoi Kongresin, duke e shndërruar atë në një lëvizje në masë dhe duke e hapur ndaj anëtarësimit edhe për indianët më të varfër. Megjithëse Gandi e ndali lëvizjen e mos-bashkëpunimit në vitin 1922, pas incidentit të dhunshëm në Çauri Çaura, lëvizja u rigjallëruar prapë në mesin e viteve 1920.

Vizita në vitin 1928 e Komisionit britanik Simon, i ngarkuar me krijimin e reformës kushtetuese në Indi, rezultoi në protesta të gjera përgjatë vendit. Më herët, në vitin 1925, protestat jo të dhunshme të Kongresit ishin rifilluar gjithashtu, këtë herë në Guxharat, të drejtuara nga Patel, që organizoi fermerët për të refuzuar pagimin e detyrimeve të rritura të tokave; suksesi i kësaj proteste, Bardoli Satjagraha, e solli prapë Gandin në gjirin e politikës aktive.

Në seksionin e tij të përvitshëm në Lahore, Kongresi Kombëtar Indian, nën presidencën e Xhavaharlal Nehru, nxori kërkesën për Purna Svaraxhin (gjuha hindustani: "pavarësia e plotë"), ose Purna Svaraxhja. Deklarata u projektua nga Komiteti i Punimeve të Kongresit, që përfshinte Gandin, Nehrunë, Pateli dhe Çakravarthi Raxhagopalaçari. Gandi në vijim drejtoi një lëvizje të zgjeruar të mosbindjes civile, që kulminoi në vitin 1930 me Satjagrahën e Kripës, në të cilën mijëra indianë sfiduan taksën mbi kripën, duke marshuar për në det dhe duke e bërë kripën e tyre duke avulluar ujin e detit. Megjithatë, shumë veta, duke përfshirë edhe Gandin, u arrestuan, qeveria britanike në vijim u dorëzua dhe në vitin 1931 Gandi udhëtoi për në Londër për të negociuar reformën e re në Konferencën e Tavolinës së Rrumbullakët.

Akti i Qeverisë së Indisë, 1935

Në këndvështrimin vendor, kontrolli britanik qëndroi te Shërbimi Civil Indian, por ai u përballë me vështirësi në rritje. Gjithmonë e më pak të rinj në Britani ishin të interesuar për tiu bashkuar dhe mosbesimi i vazhdueshëm i indianëve rezultoi në një rënie të bazës në aspektin cilësor dhe sasior. Në vitin 1945 indianët ishin numerikisht mbizotërues në Shërbimin Civil Indian dhe për çështjen ishte i ndarë mes besnikërisë ndaj perandorisë dhe pavarësisë. Financat e Raxhit vareshin nga taksat e tokës dhe ato, në vitet 1930, u bënë problematike. Epstein argumenton se pas vitit 1919 u bë më e gjithmonë e më e vështirë për të mbledhur të ardhurat e tokave. Shtypja e mosbindjes civile të Raxhit pas vitit 1934 e rriti përkohësisht fuqinë e agjentëve të të ardhurave, por pas vitit 1937 ata u detyruan nga qeverisjet e reja provinciale të kontrolluara nga Kongresi ti dorëzonin tokat e konfiskuara. Prapë, shpërthimi i luftës i forcoi ata, përballë Lëvizjes anglisht: Quit India kolektorët e të ardhurave duhet të mbështeteshin vetën në forcën ushtarake dhe nga vitet 1946–47 kontrolli i drejtpërdrejtë britanik u zhduk me shpejtësi në shumë pjesë rurale.

Në vitin 1935, pas Konferencës së Tavolinës së Rrumbullakët, parlamenti kaloi anglisht: Government of India Act 1935 (Akti i Qeverisë së Indisë 1935), që autorizonte krijimin e asambleve të pavarura legjislative në të gjitha provincat e Indisë Britanik, krijimin e një qeverie qëndrore që përfshinte si provincat britanike ashtu dhe principatat vasale, si dhe mbrojtjen e minoritetit mysliman. Kushtetuta e ardhshme e Indisë së Pavarur u bazua mbi këtë akt. Megjithatë, ajo e ndante elektoratin në 19 kategori fetare dhe shoqërore, p.sh.: myslimanët, sikhët, të krishterët indianë, klasat e mjera, pronarët e tokave, tregtia dhe industria, europianët, anglo-indianët etj., secili prej të cilëve kishte përfaqësim të ndarë në asambletë legjislative provinciale. Votuesi mund ta hidhte votën vetëm për kandidatët në kategorinë e tij.

Akti i 1935-ës mundësoi më shumë autonomi për provincat indiane, me qëllimin e zbutjes së ndjenjave nacionaliste. Ai mundësoi një parlament kombëtar dhe një degë ekzekutive nën mbizotërimin e Qeverisë Britanike, por sunduesit e principatave trashëgimtare mundën ta bllokonin zbatimin e tij. Këto shtete vasale mbetën nën kontrollin e plotë të sunduesve të tyre të trashëgueshëm, pa qeveri popullore. Për tu përgatitur për zgjedhjet Kongresi krijoi një anëtarësi popullore prej 473,000 anëtarësh në vitin 1935 deri në 4.5 milionë në vitin 1939.

Në zgjedhjet provinciale të 1937-ës Kongresi fitoi në shtatë prej njëmbëdhjetë provincat e Indisë Britanike. Në këto provinca u formuan qeveritë e kongresit me pushtete të gjera. Mbështetja e gjerë e votuesve për Kongresin Kombëtar Indian i befasoi zyrtarët e Raxhit, që më parë e kishin parë atë si një trupë të vogël elitiste. Në vitin 1937 britanikët e ndanë Provincën e Burmës nga India Britanike dhe i dhanë një kushtetutë të re koloniale duke përgatitur një asamble plotësisht të zgjedhur, me shumë pushtete të dhëna birmanëve, por kjo provoi të ishte një çështje e ndarjes si një taktikë për ti përjashtuar birmanët nga ndonjë reformë e mëtejshme indiane.

• 
  Konferenca e dytë e Tryezës së Rrumbullaktë me Gandin dhe kryeministrin britanik, Ramsay MacDonald, Samuel Hoare, Viskonti I-rë Templewood dhe B. R. Ambedkar.
• 
  Një anullim i ditës së dytë të serisë anglisht: Inauguration of New Delhi, 27 shkurt 1931, që përkujtonte qytetin e ri, projektuar nga Sir Edwin Lutyens dhe Sir Herbert Baker.
• 
  Një mbulim i ditës së parë, nxjerrë në 1 prill 1937 për të përkujtuar ndarjen e Birmanisë nga Perandoria Indo-Britanike.

1939–1945: Lufta e Dytë Botërore

Me shpërthimin e Luftës së Dytë Botërore në vitin 1939, nënmbreti, Victor Hope, Markezi II-të i Linlithgow-t, shpalli luftë në emër të Indisë pa u konsultuar me udhëheqësit indianë, duke bërë që ministrat provincialë të Kongresit të dorëhiqeshin. Lidhja Myslimane e Gjithë Indisë, në dallim, e mbështeti Britaninë në përpjekjet e luftës dhe mbajti kontrollin e saj të qeverisë në tre provinca të rëndësishme, Bengal, Sind dhe Panxhab.

Mahatma Gandi (në qendër-djathtas) dhe Raxhendra Prasad (në qendër-majtas) gjatë rrugës së tyre për të takuar nënmbretin, Lord Linlithgow, më 13 tetor 1939, pas shpërthimit të Luftës së Dytë Botërore

Ndërsa Lidhja Myslimane kishte qenë një grup i vogël elitar në vitin 1927, me vetëm 1300 anëtarë, ajo u rrit me shpejtësi sapo u bë një organizatë e masave, duke arritur 500,000 anëtarë në Bengal në vitin 1944, 200,000 në Panxhab dhe qindra e mijëra gjetiu. Xhinah tani ishte i mirë pozicionuar për të negociuar me britanikët nga një pozicion fuqie. Ai përsëriti paralajmërimin se myslimanët do të trajtoheshin pandershmërisht në një Indi të pavarur të mbizotëruar nga Kongresi. Në 24 mars 1940 në Lahore, Lidhja kaloi "Rezolutën e Lahores", duke kërkuar që, "zonat në të cilat myslimanët janë numerikisht në shumicë si në zonat veri-perëndimore dhe lindore të Indisë duhet të grupoheshin për të krijuar shtete të pavarura në të cilat njësitë përbërëse do të ishin autonome dhe sovrane". Megjithëse pati politikanë të tjerë të rëndësishëm kombëtarë myslimanë si udhëheqësi i Kongresit Ab'ul Kalam Azadi dhe politikanë myslimanë rajonalë me ndikim si A. K. Fazlul Huku i partisë majtiste Krishak Praxha Parti në Bengal, Fazl-i-Husain i partisë së mbizotëruar nga pronarët e tokave Partia Unioniste e Panxhabit dhe Abd al-Ghaffar Khani i pro-kongresistes Khudai Khidmatgar (e njohur në popull si "këmishat e kuqe") në Provincën e Kufirit Veri-Perëndimor, britanikët, përgjatë gjashtë vjetëve në vijim, e shikonin gjithmonë e më shumë Lidhjen Myslimane si përfaqësuesen kryesore të myslimanëve të Indisë.

Kongresi ishte shekullar dhe e kundërshtonte fortësisht patjen e një shteti fetar. Ai këmbëngulte se kishte një unitet natyror në Indi dhe fajësonte vazhdimisht britanikët për taktikat "përça dhe sundo" bazuar në nxitjen e myslimanëve të mendonin për veten si të huaj nga hindutë. Xhinah e refuzoi nocionin e një Indie të bashkuar dhe theksonte se bashkësitë fetare bazë më e rëndësishme sesa një nacionalizëm artificial. Ai shpalli "Teorinë e Dy Shteteve", duke pohuar në Lahore më 23 mars 1940: "Islami dhe Hinduizmi nuk janë fe në kuptimin e ngushtë të fjalës, por në fakt janë rende të ndryhshme dhe të dallueshme shoqërore dhe është një ëndërr që hindutë dhe myslimanët mund të evoluojnë ndonjëherë në një komb të përbashkët... Hindutë dhe myslimanët i përkasin dy feve, filozofive, zakoneve shoqërore dhe letërsive të ndryshme. Ata as martohen ndërmjet njëri-tjetrit as hanë bashkë dhe në të vërtetë ata i përkasin dy qytetërimeve të ndryshme, që janë bazuar kryesisht në ide dhe koncepte kundërshtuese. Aspektet e tyre në jetë janë të ndryshme... Për të mbrehur në zgjedhë bashkë dy kombe të tilla nën një shtet të vetëm, një si një pakicë numerike, ndërsa tjetri si një shumicë duhet të çoi në pakënaqësi në rritje dhe në shkatërrimin përfundimtar të çdo indi që mund të ndërtohet në këtë mënyrë për qeverisjen e një shteti të tillë.

Ndërsa ushtria e rregullt indiane në vitin 1939 përfshinte rreth 220,000 trupa vendase, gjatë luftës ajo u zgjerua dhjetë herë, dhe u krijuan njësi të vogla navale dhe force ajrore. Mbi dy milionë vullnetarë indianë u futën në shërbimin ushtarak të Ushtrisë Britanike. Ata luajtën një rol të rëndësishëm në fushata të shumta, veçanërisht në Lindjen e Mesme dhe Afrikën Veriore. Të rënët qenë të moderuar (sipas standardeve të Luftës së Dytë Botërore), me 24,000 të vrarë; 64,000 të plagosur; 12,000 të humbur (me shumë mundësi të vrarë) dhe 60,000 të kapur në Singapor në vitin 1942.

Londra pagoi shumicën e kostos së Ushtrisë Indiane, që pati efektin e fshirjes së borxhit kombëtar të Indisë; ajo e përfundoi luftën me një sufiçit prej £1,300 milion paund sterlinash. Gjithashtu, shpenzimet e mëdha britanike mbi kryengritjet prodhuan në Indi (si uniforma, pushkë, mitraloza, artileri fushore dhe municione) çuan në një ekspansion të shpejtë të prodhimit industrial, si tekstilet (deri në 16%), çeliku (deri në 18%) dhe kimikatet (deri në 30%). Në Bangalore u ndërtuan anije të vogla lufte dhe u hap një fabrikë aeroplanësh. Sistemi herkurudhor, me 700,000 punonjës, u taksua në limit pasi kërkesa për transport u rrit në kulm.

Qeveria Britanike dërgoi Misionin Cripps në vitin 1942 për të siguruar bashkëpunimin e nacionalistëve indianë në përpjekjet e luftës në shkëmbim të premtimit të pavarësisë sapo të përfundonte lufta. Zyrtarët kryesorë në Britani, në mënyrë më të shquar kryeministri Winston Churchill, nuk e mbështeti Misionin Cripps dhe negociatat me Kongresin shpejt dështuan.

Kongresi nisi Lëvizjen Largohu nga India në korrik 1942 duke kërkuar tërheqjen e menjëhershme të britanikëve nga India ose të përballeshin me mosbindje të përgjithshme civile. Më 8 gusht Raxhi arrestoi të gjithë udhëheqësit kombëtarë, provincialë dhe vendorë të Kongresit, duke mbajtur dhjetëra mijëra prej tyre deri në vitin 1945. Vendi u përfshi në demostrata të dhunshme të drejtuara nga studentët dhe më vonë nga grupet politike fshatare, veçanërisht në Lindje të Provincave të Bashkuara të Agrës dhe Avadhit, në Bihar dhe Bengalin Perëndimor. Prania e madhe e Ushtrisë Britanike të kohës së luftës e shtypi lëvizjen në pak më shumë se gjashtë javë; gjithësesi, një pjesë e lëvizjes formuan për një kohë një qeveri të fshehtë të përkohshme në kufirin me Nepalin. Në pjesët e tjera të Indisë, lëvizja ishte më pak spontane dhe protestat më pak intensive; megjithatë, ajo zgjati në mënyrë sporadike deri në verën e vitit 1943.

Më herët, Subhash Chandra Bose, që kishte qenë një udhëheqës i krahut rinor radikal të Kongresit Kombëtar Indian në fund të viteve 1920 dhe fillim të viteve 1930, ishte ngjitur në postin e presidentit të Kongresit nga viti 1938 deri në vitin 1939. Megjithatë, ai u largua nga Kongresi në vitin 1939 pas dallimeve me komandën e lartë, dhe rrjedhimisht i vendosur nën arrest shtëpie nga britanikët para se të arratisej nga India në fillim të vitit [1941]]. Ai u kthye nga Gjermania Naziste dhe Japonia Perandorake për ndihmë në fitimin e pavarësisë së Indisë me forcë. Me mbështetjen japoneze, ai organizoi Ushtrinë Kombëtare Indiane, të përbërë gjerësisht ng ushtarë indianë të Ushtrisë Indo-Britanike që ishin kapur nga japonezët në Betejën e Singaporit. Pasi lufta u kthye kundër tyre, japonezët erdhën në mbështetje të një numri qeverish të përkohshme kukull në rajonet e pushtuara, duke përfshirë ato në Birmani, Filipine dhe Vietnam, si dhe, Qeverinë e Përkohshme të Azad Hindit, të kryesuar nga Subhash Chandra Bose.

Përpjekjet e Boses, gjithësesi, qenë jetëshkurtra. Në mesin e vitit 1944 Ushtria Britanike në fillim e ndaloi dhe pastaj e përmbysi ofensivën japoneze U-Go, duke filluar pjesën e suksesshme të Fushatës së Birmanisë. Ushtria Kombëtare Indiane e Boses u shpërbë gjerësisht pas luftimeve në Birmani, me elementet e saj të mbetur që u dorëzuan me ripushtimin e Singaporit në shtator 1945. Bose vdiq në gusht nga djegie të shkallës së tretë pasi u përpoq të arratisej në me një aeroplan të mbingarkuar japonez, që u rrëzua në Taivan, për të cilin shumë indianë besojnë se nuk ndodhi. Megjithëse Bose qe i pasuksesshëm, ai zgjoi ndjenjat patriotike të Indisë.

• 
  Çaudhari Khalikuzaman (majtas) duke ndjekur Rezolutën e Lahores në 1940 të Lidhjes Myslimane me Muhamad Ali Xhinah (djathtas) duke kryesuar dhe Liakuat Ali Khan (në qendër)
• 
  Trupat e sapo mbërritura indiane në anash skelës në Singapor, nëntor 1941
• 
  Trupat e Ushtrisë Indiane në aksion gjatë Operacionit Kryqtari në Fushatën e Shkretëtirës Perëndimore në Afrikën Veriore në nëntor / dhjetor 1941

1946–1947: Pavarësia, ndarja

Në janar 1946, shpërthyen disa kryengritje në shërbimin e armatosur, duke nisur me atë të pjesëtarëve të anglisht: Royal Air Force të frustruar me riatdhesimin e tyre të ngadaltë në Britani. Kryengritjet mbërritën në një kohë me rrebelimin e Marinës Mbretërore Indiane në Bombei në shkurt 1946, të ndjekur nga të tjerë në Kalkuta, Madras dhe Karaçi. Megjithëse rrebelimet u shtypën shpejt, ato patën efektin e e nxitjes së qeverisë së re laburiste në Britani të vepronte dhe çoi Misionin e Kabinetit në India të drejtuar nga sekretari i shtetit për Indinë, Frederick Pethick-Lawrence, Baroni I-rë Pethick-Lawrence (Lord Pethick Lawrence) dhe duke përfshirë Sir Stafford Cripps, që e kishte vizituar katër vjet më parë.

Anëtarët e Misionit të Kabinetit në 1946 në Indi duke takuar Muhamad Ali Xhinah. Në skajin e majtë ndodhet Frederick Pethick-Lawrence, Baroni I-rë Pethick-Lawrence (Lord Pethick Lawrence); në skajin e djathtë ndodhet Sir Stafford Cripps

Gjithashtu në fillim të vitit 1946, u thirrën zgjedhje të reja në Indi. Më parë, në fund të luftës në vitin 1945, qeveria koloniale kishte shpallur proçese publike për tre oficerë të lartë të Boses të Ushtrisë së mundur Kombëtare Indiane, që u akuzuan për tradhëti. Tashmë që proçesi filloi, udhëheqja e Kongresit, megjithëse ambivalente përkundrejt Ushtrisë Kombëtare Indiane, zgjodhi të mbronte oficerët e akuzuar. Dënimi pasues i oficerëve, thirrjet publike kundër dënimeve dhe falja pasuese e dënimeve, krijuan një propagandë pozitive për Kongresin, që vetëm ndihmoi në fitoret pasuese zgjedhore të partisë në tetë nga njëmbëdhjetë provincat. Negociatat midis Kongresit dhe Lidhjes Myslimane, megjithatë, ngecën te çështja e ndarjes. Ali Xhinah e shpalli 16 gushtin 1946, Ditën e Aksionit të Drejtpërdrejtë, me qëllimin e pohuar të theksimit, paqësisht, të kërkesës për një atdhe mysliman në Indinë Britanike. Ditën pasuese shpërthyen trazirat hindu-myslimane në Kalkuta, që shpejtë u përhapën në të gjithë Indinë Britanike. Megjithëse Qeveria e Indisë dhe Kongresi të dy u tronditën nga zhvillimi i ngjarjeve, në shtator, u vendos një qeveri e ndërmjetme e drejtuar nga Kongresi, me Xhavaharlal Nehru si kryeministër përbashkët i Indisë.

Më vonë atë vit, thesari britanik i shterur nga Lufta e sapo përfunduar e Dytë Botërore dhe qeveria laburiste e vetëdijshme që nuk kishte as mandat brenda vendit, mbështetje ndërkombëtare, as besueshmërinë e forcave vendase indiane për të vijuar ta kontrollonte Indinë Britanike gjithmonë e më të paqëndrueshme, vendosi ta përfundonte sundimin britanik të Indisë dhe në fillim të vitit 1947 Britania shpalli synimin e saj të kalimit të pushtetit jo më vonë se qershori i vitit 1948.

Pasi pavarësia u afrua, dhuna midis hinduve dhe myslimanëve në provincat e Panxhabit dhe Bengalit vazhdoi e pafrenuar. Me ushtrinë britanike të papërgatitur për rritjen potenciale të dhunës, nënmbreti i ri, Louis Mountbatten, e afroi datën për kalimin e pushtetit, duke lejuar për më pak se gjashtë muaj për një planë të përbashkët të pranuar për pavarësinë. Me ndarjen e Indisë, përfundimi i sundimit britanik në Indi në gusht 1947 pa krijimin e dy shteteve të veçuar të Indisë dhe Pakistanit.

Më 15 gusht 1947, shteti i ri i Pakistanit (më vonë Republika Islamike e Pakistanit), me Muhamad Ali Xhinah si guvernator i përgjithshëm; dhe shteti i Indisë, (më vonë Republika e Indisë) me Xhavaharlal Nehru si kryeministër dhe nënmbretin, Louis Mountbatten, duke qëndruar si guvernatorët e tyre të parë të përgjithshëm të krijuar; me ceremonitë zyrtare që u zhvilluan në Karaçi më 14 gusht dhe Nju Delhi më 15 gusht. Kjo u bë në mënyrë që Mountbatten mund ti ndiqte të dyja ceremonitë.

Shumica dërrmuese e indianëve mbetën në vend me pavarësinë, por në zonat kufitare miliona njerëz (myslimanë, sikhë dhe hindu) u zhvendosën përgjatë kufijve të sapo përcaktuar. Në Panxhab, ku vija e re kufitare i ndau rajonet sikhe më dysh, pati shumë derdhje gjaku; në Bengal dhe Bihar, kur prania e Gandit i zbuti gjakrat, dhuna qe më e kufizuar. Në tërësi, diku midis 250,000 dhe 500,000 njerëz në të dy anët e kufijve të rinj, mes të dyja palëve rafugjatëve dhe popullsive vendase të tre besimeve, vdiqën në trazira.

• 
  Përqindja e myslimanëve sipas distrikteve, 1901.
• 
  Përqindja e hinduve sipas distrikteve, 1901.
• 
  Përqindjet e budistëve, sikhëve dhe xhainistëve sipas distrikteve, 1901.

Kronologjia e ngjarjeve kryesore, legjislacionit dhe veprave publike

• Mbretërimi i monarkëve britanikë gjatë periudhës së Raxhit Britanik, 1858–1947, në monedhat prej një rupije argjendi
• 
  Dy monedha një rupijëshe argjendi të përdorura në Indi gjatë Raxhit Britanik, që paraqesin Viktorian, mbretëreshë, 1862 (majtas) dhe Viktoria, perandore, 1886 (djathtas)
• 
  Monedha një rupijësht argjendi që paraqesin Eduardin VII, mbret-perandor, 1903 (majtas) dhe 1908 (djathtas)
• 
  Monedha argjendi një rupijëshe të përdorura në Indi gjatë Raxhit Britanik, që paraqesin Xhorxhin V, mbret-perandor, 1913 (majtas) dhe 1919 (djathtas)
• 
  Monedha një rupijëshe që paraqesin Xhorxhin VI, mbret-perandor, 1940 (majtas) dhe pak para pavarësisë së Indisë në 1947 (djathtas)

Periudha	Nënmbreti drejtues	Ngjarjet kryesore, legjislacioni, veprat publike
1 nëntor 1858–21 mars 1862	Charles Canning (Viskonti Canning)	1858 reorganizimi i "Ushtrisë Indo-Britanike" (njëkohësisht tani e tutje e quajtur "Ushtria Indiane") Fillon ndërtimin (1860): Universiteti i Bombeit, Universiteti i Madrasit dhe Universiteti i Kalkutës Kalon në ligj Kodi Penal Indian në 1860. Uria e Doabit të Sipërm 1860–1861 Akti i Këshillave Indiane 1861 Krijimi i anglisht: Archaeological Survey of India në 1861 James Wilson, anëtar financiar i Këshillit të Indisë, reorganizon doganat, imponon taksën e të ardhurave, krijon kartëmonedhën. Akti i Policisë Indiane 1861: krijohet Policia Perandorake, më vonë e njohur si Shërbimi Policor Indian.
21 mars 1862–20 nëntor 1863	James Bruce, Konti i VIII-të i Elginit	Nënmbreti vdes në mënyrë të parakohshme në Dharamshala në 1863
12 janar 1864–12 janar 1869	John Lawrence, Baroni I-rë Lawrence	Lufta Anglo-Butan e Duarit (1864–1865) Uria e Orisës në 1866 Uria e Raxhputanës në 1869 Krijimi i Departamentit të Vaditjes. Krijimi i Shërbimit Pyjor Perandorak në 1867 (tani Shërbimi Pyjor Indian). "Ishujt Nikobar aneksohen dhe përfshihen në Indinë Britanike në 1869"
12 janar 1869–8 shkurt 1872	Richard Bourke, Konti VI-të i Majos	Krijohet Departamenti i Bujqësisë (tani ministria e bujqësisë) Shtrirja kryesore e hekurudhave, rrugëve dhe kanaleve Akti i Këshillave Indiane të 1870-ës Krijohen Ishujt Andaman dhe Nikobar si një një kryekomisoneri (1872). Vritet Lord Majo në ishujt Andaman.
3 maj 1872–12 prill 1876	Thomas Baring, Konti I-rë i Northbrook-ut	Parandalohen vdekje nga Uria e Biharit në 1873–1874 nëpërmjet imporitimit të orizit nga Birmania. Gaikvadi i Barodës shfronësohet për keq-qeverisje; zotërimet i kalojnë një princi fëmijë. Akti i Këshillave Indianë në 1874 Vizita e Princit të Uellsit, në vitet 1875–76, Eduardi VII i ardhshëm.
12 prill 1876–8 qershor 1880	Robert Bulwer-Lytton, Konti I-rë i Lytton-it	Krijohet provinca e Baluçistanit si një kryekomisioneri Mbretëresha Viktoria (në mungesë) shpallet Perandore e Indisë në Delhi Durbar në 1877. Uria e Madhe e viteve 1876–1878: 5.25 milionë të vdekur; ofrohet lehtësim i kufizuar me shpenzimin e 80 milionë rupive. Krijohet Komisioni i Urisë i viteve 1878–80 nën drejtimin e Sir Richard Strachey. Akti Pyjor Indian i 1878-ës Lufta e Dytë Anglo-Afgane.
8 qershor 1880–13 dhjetor 1884	George Robinson, Markezi I-rë i Riponit	Përfundon Lufta e Dytë Anglo-Afgane. Refuzohet Akti i Shtypit në Gjuhën Vendase i 1878-ës. Kompromis mbi Aktin Ilbert. Aktet e Qeverisjes Vendore shtrihen nga veqeverisja e qyteteve te i vendit. Krijohet Universiteti i Panxhabit në Lahore në 1882 Shpallet Kodi i Urisë në 1883 nga Qeveria e Indisë. Krijohet Komisioni i Arsimit. Krijohen shkolla vendase, veçanërisht për myslimanët. Refuzohen detyrimet e importit mbi pambukun dhe shumica e tarifave. Zgjerimi i hekurudhës.
13 dhjetor 1884–10 dhjetor 1888	Frederick Hamilton-Temple-Blackwood, Markezi I-rë i Duferin dhe Ava	Kalimi i Aktit të Pronësisë së Bengalit Lufta e Tretë Anglo-Birmaneze. Caktohet Komisioni i Përbashkët Kufitar Anglo-Rus për kufirin afgan. Sulmi rus ndaj afganëve në Panxhdeh (1885). Loja e Madhe në kulmin e saj. Raporti i Komisionit të Shërbimeve Publie 1886–87, krijohet Shërbimi Civil Perandorak (më vonë Shërbimi Civil Indian dhe sot Shërbimi Administrativ Indian) Krijohet Universiteti i Allahabadit në 1887 Jubileu i Mbretëreshës Viktoria, 1887.
10 dhjetor 1888–11 tetor 1894	Henry Petty-Fitzmaurice, Markezi V-të i Lansdowne-t	Forcimi i mbrojtes së kufirit veri-perëndimr. Krijohen Trupat e Shërbimit Perandorak të përbëra nga regjimente me pjesëtarë të principatave. Agjencia Gilgit e kontraktuar në vitin 1899 Parlamenti Britanik kalon Aktin e Këshillave Indianë 1892, duke i hapur Këshillat Legjislativë Perandorakë ndaj indianëve. Revolucion në principatën e Manipurit dhe rivendosja pasuese e sunduesit. Kulmi i Lojës së Madhe. Krijimi i Vijës Durand midis Indisë Britanike dhe Afganistanit, Fillojnë punimet e hekurudhave, rrugëve dhe kanaleve vaditëse në Birmani. Në 1893 finalizohet kufiri midis Birmanisë dhe Siamit. Rënia e rupisë, që rezultoi nga zhvlerësimi i qëndrueshëm botëror i monedhës prej argjendi (1873–93). Akti i Burgjeve Indiane të 1894-ës
11 tetor 1894–6 janar 1899	Victor Bruce, Konti IX-ë i Elginit	Reorganizimi i Ushtrisë Indiane (nga sistemi presidencial në katër komanda). Marrëveshja e Pamirit me Rusinë, 1895 Fushata e Çitralit (1895), Fushata e Tirahut (1896–97) Fillon Uria Indiane e 1896–1897-ës në Bundelkhand. Murtaja bubonike në Bombei (1896), Murtaja bubonike në Kalkuta (1898); revoltat në prag të masave parandaluese të epidemisë. Krijimi i Këshillave Legjislative Provinciale në Birmani dhe Panxhab; e para një zëvendës guvernatoriat.
6 janar 1899–18 nëntor 1905	George Curzon, Markezi I-rë Curzon i Kedlestonit	Krijohet Provinca Kufitare Veri-Perëndimore nën një kryekomisioner (1901). Uria Indiane e viteve 1899–1900. Rikthimi i epidemisë së murtajës, 1 milion të vdekur Akti i Reformës Financiare të 1899-ës; Krijohet Fondi Rezervës së Arit për Indinë. Akti i Ndryshimit të Tokave të Panxhabit Përurohet Departamenti (tashmë ministria) e Tregtisë dhe Industrisë. Vdes Mbretëresha Viktoria (1901); dedikimi i anglisht: Victoria Memorial Hall, Kalkuta si një galeri kombëtare e antikiteteve, artit dhe historisë Indiane. Kurorëzimi i Durbarit në Delhi (1903); Eduardi VII (në mungesë) shpallet perandor i Indisë. Ekspedita Britanike në Tibet e Francis Younghusband (1903–04) Pravincat Veri-Perëndimore (më parë Provincat e Çeduara dhe Pushtuara) dhe Avadhi riemërtohen Provincat e Bashkuara të Agrës dhe Avadhit në 1904 Riorganizimi i Aktit të Universiteteve Indiane (1904). Sistemizimi i ruajtjes dhe restaurimit të monumenteve të lashta nga anglisht: Archaeological Survey of India me Aktin e Ruajtjes së Monumenteve Indiane. Përurimi i bankave bujqësore me Aktin e Bashkëpunimit të Shoqërive Kreditore të 1904-ës Ndarja e Bengalit; provinca e re e Bengalit Lindor dhe Asamit nën një zëvendës guvernator. Censusi i 1901-it e deklaron popullsinë e përgjithshme 294 milionë, duke përfshirë 62 milionë nëpër principata vendase 232 milionë në Indinë Britanike. Rreth 170,000 ishin europianë. 15 milionë burra dhe 1 milionë gra dinë të shkruajnë. Nga ata në moshë shkollore, 25% e djemve dhe 3% e vajzave i ndjekin ato. Janë 207 milionë hindu dhe 63 milionë myslimanë, bashkë me 9 milionë budistë (në Birmani), 3 milionë të krishterë, 2 milionë sikhë, 1 milionë xhainë dhe 8.4 milionë që praktikojnë animizmin.
18 nëntor 1905–23 nëntor 1910	Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound, Konti IV-rt i Mintos	Krijohet Bordi Hekurudhor Konventa Anglo-Ruse e 1907-ës Akti i Këshillave Indiane në 1909 (gjithashtu Reformat Minto–Morley) Caktohet Komisioni i Fabrikave Indiane në 1909. Krijohet Departamenti i Arsimit në 1910 (tashmë ministria e arsimit)
23 nëntor 1910–4 prill 1916	Charles Hardinge, Baroni I-rë Hardinge i Penshurstit	Vizita e mbretit Xhorxhi V dhe Mbretëreshës Mari në 1911: përkujtohet si perandori dhe perandorja e Indisë në Durbarin e Delhit Mbreti Xhorxhi V shpall krijimin e qytetit të ri të Nju Delhit për të zëvendësuar Kalkutën si kryeqytet i Indisë. Akti i Gjykatave të Larta Indiane i 1911-it Akti i Fabrikave Indiane i 1911-it Ndërtimi i Nju Delhit, 1912–1929 Lufta e Parë Botërore, Ushtria Indiane në: Frontin Perëndimor, Belgjikë, 1914; Afrikën Lindore Gjermane (Beteja e Tangas, 1914); Fushata Mesopotamike (Beteja e Ktesifonit, 1915; Rrethimi i Kutit, 1915–16); Beteja e Galipolit, 1915–16 Kalimi i Aktit të Mbrojtjes së Indisë 1915
4 prill 1916–2 pril 1921	Frederic Thesiger, Viskonti I-rë Chelmsford	Ushtria Indiane në: Fushata Mesopotamike (Rënia e Bagdadit, 1917); Beteja e Mexhidos, 1918) Kalimi i Aktit Rowlatt, 1919 Akti i Qeverisë së Indisë 1919 (gjithashtu Reformat Montagu–Chelmsford) Masakra e Xhallianvala Baghut, 1919 Lufta e Tretë Anglo-Afgane, 1919 Krijohet Universiteti i Rangunit në 1920. Akti i Pasaportës Indiane të 1920-ës: futet pasaporta Britaniko-Indiane
2 prill 1921–3 prill 1926	Rufus Isaacs, Markezi I-rë i Reading	Krijohet Universiteti i Delhit në 1922. Akti i Kompensimit të Punëtorëve Indianë të 1923-it
3 prill 1926–18 prill 1931	E. F. L. Wood, Konti I-rë i Halifaksit	Akti i Bashkimeve Tregtare Indiane të 1926-ës, Akti Pyjor Indian, 1927 Caktohet Komisioni Mbretëror e Punëtorëve Indianë, 1929 Konferencat Kushtetuese Indiane të Tryezave të Rrumbullakta, Londër, 1930–32, Pakti Gandi–Irvin, 1931.
18 prill 1931–18 prill 1936	Freeman Freeman-Thomas, Markezi I-rë i Willingdon-it	Nju Delhi përurohet si kryeqytet i Indisë, 1931. Akti i Kompensimit të Punëtorëve Indianë të 1933-it Akti i Fabrikave Indiane të 1934-ës Krijohet Forca Ajrore Mbretërore Indiane (RIAF) në 1932. Krijohet Akademia Ushtarake Indiane në 1932. Akti i Qeverisë së Indisë 1935 Krijohet anglisht: Reserve Bank of India
18 prill 1936–1 tetor 1943	Victor Hope, Markezi II-të i Linlithgout	Akti i Pagimit Indian të Rrogave të 1936-ës Birmania administrohet në mënyrë të shkëputur pas 1937-ës me krijimin e një pozicioni të ri të kabinetit të Sekretarit të Shtetit për Indinë dhe Birmaninë, si dhe me shkëputjen e Zyrës së Birmanisë nga Zyra e Indisë Zgjedhjet Provinciale Indiane të 1937-ës Misioni Cripps' në Indi, 1942. Ushtria Indiane në Teatri i Mesdheut dhe Lindjes së Mesme në Luftën e Dytë Botërore (Fushata e Afrikës së Veriut]]): (Operacioni Kompas, Operacioni Kryqëtari, Beteja e parë e El Alamein-it, Beteja e dytë e El Alamejnit. Fushata Afrikano-Lindore, 1940, Lufta Anglo-Irakene, 1941, Fushata Sirio–Libaneze, 1941, Pushtimi Anglo-Sovietik i Iranit, 1941) Ushtria Indiane në Betejën e Hong Kongut, Beteja e Malajas, Beteja e Singaporit Fushata e Birmanisë në Luftën e Dytë Botërore nis në 1942.
1 tetor 1943–21 shkurt 1947	Archibald Wavell, Konti I-rë Wavell	Ushtria Indiane bëhet, me 2.5 milionë veta, forca më e madhe në histori vetëm me vullnetarë. Lufta e Dytë Botërore: Fushata e Birmanisë, 1943–45 (Beteja e Kohimës, Beteja e Imphalit) Uria e Bengalit në 1943 Ushtria Indiane në Fushatën Italiane (Beteja e Monte Kasinos) Partia Laburiste fiton zgjedhjet e përgjithshme britanike të 1945-ës me Klement Atlin që u bë kryministër. Misioni i Kabinetit të 1946-ës në India Zgjedhjet Indiane të 1946-ës.
21 shkurt 1947–15 gusht 1947	Louis Mountbatten, Konti I-rë Mountbatten i Burmës	Akti i Pavarësisë Indiane 1947 i Parlamentit Britanik hyn në fuqi më 18 korrik 1947. Çmimi Radcliffe, gusht 1947 Ndarja e Indisë, gusht 1947 Shfuqizohet Zyra Indiane dhe pozicioni i Sekretarit të Shtetit për Indinë; detyra ministeriale brenda Mbretërisë së Bashkuar për marrëdhëniet britanike me Indinë dhe Pakistanin kalohen te Zyra e Marrëdhënieve të Komunuelthit.

India Britanike dhe principatat

India gjatë Raxhit Britanik përbëhej nga dy lloje territoresh: India Britanike dhe shtetet vendase (ose principatat vendase). Në Aktin e Interpretimit të 1889-ës, "Parlamenti i Mbretërisë së Bashkuar" adoptoi këtë përcaktim në seksionin 18:

"(4.) Shprehja "India Britanike" duhet të nënkuptoi të gjitha territoret brenda zotërimeve të madhërisë së saj për kohën që qeverisej nga madhëria e saj nëpërmjet guvernatorit të përgjithshëm të Indisë ose nëpërmjet ndonjë guvernatori ose zyrtari të varur të guvernatorit të përgjithshëm të Indisë".

"(5.) Shprehja "India" duhet të nënkuptoi Indinë Britanike bashkë me ndonjë nga territoret e principatave ose drejtuesve nën zuzeranitetin e madhërisë së saj të ushtruar nëpërmjet guvernatorit të përgjithshëm të Indisë, ose nëpërmjet ndonjë guvernatori ose zyrtari tjetër të varur nga guvernatori i përgjithshëm i Indisë".

Në përgjithësi, termi "India Britanike" (anglisht: British India) është përdorur (dhe përdoret akoma) për tiu referuar rajoneve nën sundimit të Kompanisë Britanike të Indisë Lindore në Indi nga viti 1600 deri në vitin 1858. Termi gjithashtu është përdorur për tiu referuar "Britanikëve në Indi".

Termat "Perandoria Indiane" dhe "Perandoria e Indisë" (si termi "Perandoria Britanike") nuk u përdorën në legjislacion. Monarku ishte i njohur zyrtarisht si perandor ose perandore e Indisë dhe termi u përdor shpesh në fjalimet e mbretëreshës dhe fjalimet e shpërndarjes së parlamentit. Gjithashtu, në vitin 1878 u krijua një urdhër kalorsiak, "Urdhëri më i shquar i Perandorisë Indiane".

Suzereniteti mbi 175 principata të mëdha dhe të rëndësishme, ushtrohej (në emër të Kurorës Britike) nga qeveria qendrore e Indisë Britanike nën drejtimin e nënmbretit; afërsisht 500 shtetet e mbetura vareshin nga qeveritë provinciale të Indisë Britanike nën një guvernator, zëvendës guvernator, ose kryekomisioner (si godiste rasti). Një dallim i qartë midis "dominionit" dhe "suzeranitetit" u mundësua nga juridiksioni i gjykatave civile: Ligji i Indisë Britanike bazohej te ligjet e kaluara nga Parlamenti Britanik dhe pushteti legjislativ i atyre ligjeve i pajisnin qeveritë e ndryshme të Indisë Britanike, si në nivel qëndror ashtu dhe në atë vendor; në dallim, gjykatat e principatave ekzistonin nën autoritetin e përfaqësuesve përkatës të atyre shteteve.

Provincat kryesore

Artikulli kryesor: Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike

Në fillim të shekullit të XX, India Britanike përbëhej nga tetë provinca që administroheshin ose nga një guvernator ose një zëvendës guvernator.

Zonat dhe popullsitë (duke përjashtuar shtetet vasale vendase) 1907

Provinca e Indisë Britanike (dhe territoret e tanishme)	Sipërfaqja tërësore	Popullsia në 1901 (miliona)	Zyrtari kryesor administrues
Asami (Assami, Arunaçal Pradeshi, Meghalaja, Mizorami, Nagalandi)	130,000 km2 (50,000 sq mi)	6	Kryekomisioneri
Bengali (Bangladeshi, Bengali Perëndimor, Bihari, Xharkandi dhe Odisha)	390,000 km2 (150,000 sq mi)	75	Zëvendës guvernatori
Bombei (Sindi dhe pjesë të Maharashtrës, Guxharatit dhe Karnatakës)	320,000 km2 (120,000 sq mi)	19	Guvernatori në Këshill
Burma (Mjanmari)	440,000 km2 (170,000 sq mi)	9	Zëvendës guvernatori
Provincat Qëndrore dhe Berari (Madja Pradeshi dhe pjesë të Maharashtrës, Çatisgarit dhe Odishës)	270,000 km2 (100,000 sq mi)	13	Kryekomisioneri
Madrasi (Andra Pradeshi, Tamil Nadu dhe pjesë të Keralës, Karnatakës, Odishës dhe Telanganës)	370,000 km2 (140,000 sq mi)	38	Guvernatori në Këshill
Panxhabi (Panxhab, Pakistan, Territori i Kryeqytetit të Islamabadit, Panxhabi, Indi, Harjana, Himaçal Pradeshi, Çandigarhu dhe Territori i Kryeqytetit Kombëtar të Delhi)	250,000 km2 (97,000 sq mi)	20	Zëvendës guvernatori
Provincat e Bashkuara (Uttar Pradeshi dhe Uttarakandi)	280,000 km2 (110,000 sq mi)	48	Zëvendës guvernatori

Gjatë ndarjes së Bengalit (1905–1912), u krijuan provincat e reja të Asamit dhe Bengalit Lindor si një zëvendës guvernatoriat. Në vitin 1911, Bengali Lindor u ribashkua me Bengalin Perëndimor dhe provincat e reja në lindje u bënë: Assami, Bengali, Bihari dhe Orissa.

Provincat minore

Gjithashtu, kishte disa provinca minore që administroheshin nga një kryekomisioner:

Provinca minore e Indisë Britanike (dhe territoret e tanishme)	Sipërfaqja e përgjithshme në km2 (milje2)	Popullsia në 1901 (në mijërat)	Zyrtari kryesor administrues
Axhmer-Mervara (pjesë të Raxhastanit)	7,000 (2,700)	477	Kryekomisioneri Latin: ex officio
Ishujt Andaman dhe Nikobar (Ishujt Andaman dhe Nikobar)	78,000 (30,000)	25	Kryekomisioneri
Baluçistani Britanik (Baloçistani)	120,000 (46,000)	308	Kryekomisioneri Latin: ex officio
Provinca e Kurgut (Distrikti Kodagu)	4,100 (1,600)	181	Kryekomisioneri Latin: ex officio
Provinca Kufitare Veri-Perëndimore (Khajber Pakhtunkhva)	41,000 (16,000)	2,125	Kryekomisioneri

Principatat vasale

Një principatë, e quajtur edhe një shtet vasal vendas ose shtet vasal indian, ishte një shtet vasal i Britanisë në Indi me një sundues nominal vendas, subjekt i një aleance dytësore. Kur India dhe Pakistani u mëvetësuan nga Britania në gusht 1947 nën sundimin britanik në nënkontinent kishte 565 principata. Ato nuk bënin pjesë në Indinë Britanike (d.m.th. [[Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike|presidencat dhe provincat e saj), pasi ato nuk ishin nën sundimin e drejtpërdrejtë të Qeverisë Britanike. Më të mëdhatë kishin traktate me Britaninë që specifikonin ça të drejta kishin princat e tyre; në më të voglat princat kishin pak të drejta. Brenda principatave marrëdhëniet e jashtme, mbrojtja dhe shumica e komunikimeve ishin nën kontrollin britanik. Britanikët gjithashtu ushtronin një ndikim të përgjithshëm mbi politikat e brendshme të tyre, pjesërisht nëpërmjet dhënies së njohjes sunduesve individualë. Megjithëse kishte afërsist 600 principata, shumica e tyre ishin shumë të vogla dhe të kontraktore sipërmarrëse të Qeverisë Britanike. Rreth dy qind nga këto kishin një sipërfaqe më pak se 25 km² (10 sq mi). Mbetje të fundit të Perandorisë Mogule në Delhi që ishte nën autoritetin e Kompanisë Britanike të Indisë Lindore para hyrjes së "Raxhit Britanik" në fund u shfuqizua dhe u mor nga Kurora në përfundim të Kryengritjes së Sepojëve në 1857 për mbështetjen që u dha rrebelëve. Principatat grupoheshin në agjenci dhe residenca.

Sir Charles Wood, Viskonti I-rë i Halifaksit (1800–1885) qe Presidenti i Bordit të Kontrollit të Kompanisë së Indisë Lindore nga viti 1852 deri në vitin 1855; ai i dha formë politikës arsimore britanik në Indi dhe qe Sekretari i Shtetit për Indinë nga viti 1859 deri në 1866.

Organizimi

Duke pasuar Rrebelimin Indian të 1857-ës (zakonisht që quajtur "Kryengritja Indiane" nga britanikët), Akti i Qeverisjes së Indisë (anglisht: Government of India Act në 1858 bëri ndryshime në qeverisjen e Indisë në tre nivele:

1. Në qeverinë perandorake në Londër,
2. Në qeverinë qëndrore në Kalkuta dhe
3. Në qeveritë provinciale në presidenca (dhe më vonë në pronvica).

Në Londër, u mundësua një "Sektretar Shteti për Indinë" në nivel kabineti dhe një "Këshill të Indisë" prej pesëmbëdhjetë anëtarësh, anëtarët e të cilit kërkohej, si një kërkesë anëtarësie, të kishin kaluar të paktën dhjetë vjet në Indi dhe të kishin bërë kështu jo më shumë se dhjetë vjet më parë. Megjithëse sekretari i shtetit formulonte udhëzimet politike për tiu komunikuar Indisë, në shumicën e rasteve ai duhet të konsultohej me Këshillin, por veçanërisht në çështje të lidhura me shpenzimin e të ardhurave Indiane. Akti paralajmëronte një sistem të "qeverisjes së dyfishtë" në të cilën Këshilli në mënyrë ideale shërbente si si një kontrollues i në teprimet e politikë bërjes perandorake ashtu dhe si një trupë e përditësuar ekspertize mbi Indinë. Megjithatë, sekretari i shtetit kishte gjishtashtu pushtet të veçantë të jashtëzakonshëm që e lejonin atë të merrte vendime njëanshmërisht dhe, në realitet, ekspertiza e Këshillit ndonjëherë ishte e vjetëruar. Nga viti 1858 deri në vitin 1947, njëzet e shtatë individë shërbyen si sekretarë të shtetit për Indinë dhe drejtuan Zyrën Indiane; këta përfshijnë: Sir Charles Wood, Viskonti I-rë i Halifaksit (1859–1866), Robert Gascoyne-Cecil, Markezi III-rë i Salisburit (1874–1878; më vonë kryeministër i Britanisë), John Morley (1905–1910; nismëtar i Reformave Minto–Morley), Edwin S. Montagu (1917–1922; arkitekt i Reformave Montagu–Chelmsford) dhe Frederick Pethick-Lawrence (1945–1947; kreu i Misionit të Kabinetit në Indi në 1946). Madhësia e Këshillit Këshillues u pakësua përgjatë gjysmë-shekullit pasues, por fuqitë e tij mbetën të pandryshuara. Në vitin 1907, për herë të parë, dy indianë u caktuan në Këshill. Ata qenë K.G. Gupta dhe Sajed Husain Bilgrami.

Lord Canning, guvernatori i fundit i përgjithshëm i Indisë nën Sundimin e Kompanisë dhe nënmbreti i parë i Indisë në Sundimin e Kurorës

Në Kalkuta, guvernatori i përgjithshëm mbeti kreu i Qeverisë së Indisë dhe tani quhej më zakonisht nënmbreti i Indisë sipas rolit të tij dytësor si përfaqësues i Kurorës Britanike në principatat sovrane; ai qe tashmë, gjithësesi, përgjegjës për serkretarin e shtetit në Londër dhe nëpërmjet tij ndaj parlamentit. Një sistem i "qeverisjes së dyfishtë" tashmë ishte vendosur gjatë sundimit të Kompanisë në Indi nga koha e Aktit të Indisë së Pitt-it të 1784-ës. Guvernatori i përgjithshëm në kryeqytetin Kalkuta dhe guvernatori në një presidencë të varur (Presidenca e Madrasit ose Presidenca e Bombeit) u kërkohej të konsultonin Këshillin e tyre Këshillues; urdhërat ekzekutiv në Kalkuta, për shembull, nxireshin në emër të "Guvernatorit të Përgjithshëm në Këshill" (d.m.th. guvernatori i përgjithëshëm me këshillimin e Këshillit). Sistem i Kompanisë i "qeverisjes së dyfishtë" pati kritikët e tij, meqë, nga koha e hyrjes së sistemit, kishte patur konflikte të herë pas hershme midis guvernatorit të përgjithshëm dhe Këshillit të tij; gjithësesi, Akti i vitit 1858 nuk bëri ndryshime të rëndësishme në qeverisje. Megjithatë, në vitet e mëpasme, që ishin gjithashtu vitet e rindërtimit të pas kryengritjes, nënmbreti Charles Canning, Konti I-rë Canning (Lord Canning) e konsideroi vendimmarrjen kolektive të Këshillit si shumë kohë konsumues për detyrat urgjente që prisnin, kështu ai kërkoi "sitemin portfol" të një Këshilli Ekzekutiv në të cilin puna e secilit departament të qeverisjes ("portfoli") i caktohej dhe bëhej përgjegjës për një anëtar të vetëm të tij. Vendimet rutinë të departamenteve bëheshin ekskluzivisht nga anëtarët, por vendimet e rëndësishme kërkonin miratimin e guvernatorit të përgjithshëm dhe, në mungesë të tnjë miratimi të tillë, kërkohej diskutimi nga i gjithë Këshilli Ekzekutiv. Kjo risi në qeverisjen indiane u zgjat në Aktin e Këshillave Indiane (anglisht: Indian Councils Act) në 1861.

Robert Gascoyne-Cecil, Markezi III-të i Salisburit, qe sekretari i shtetit për Indinë nga viti 1874 deri në vitin 1878.

Nëse Qeveria e Indisë në të vërtetë nxirte ligje të reja, Akti i Këshillave lejonte një Këshill Legjislativ—një zgjerim i Këshillit Ekzekutiv me deri në dymbëdhjetë anëtarë shtesë, secili i caktuar për një mandat dy-vjeçar—me gjysmën e anëtarëve të përbërë nga zyrtarë britanikë të qeverisë (të quajtur zyrtarë) dhe lejonte të votohej, si dhe gjysma tjetër, e përbërë nga indinë dhe britanikë që banonin në Indi (të quajtur jo-zyrtarë) dhe që shërbenin vetëm në një kapacitet këshillues. Të gjitha ligjet e nxjerra nga Këshillat Legjislativë në Indi, si nga Këshilli Legjislativ Perandorak në Kalkuta ashtu dhe nga ata provincialë në Madras dhe Bombei, kërkonin miratimin fundor të sekretarit të shtetit në Londër; kjo kërkonte që Sir Charles Wood, sekretari i dytë i shtetit, të përshkruante Qeverinë e Indisë si "një despotizëm i kontrolluar nga shtëpia". Gjithashtu, megjithëse caktimi i indianëve në Këshillin Legjislativ qe përgjigjja e thirrjeve pas rrebelimit të 1857-ës, në mënyrë më të shquar nga Sajid Ahmad Khani, për më shumë këshillim me indianët, indianët e caktuar në këtë mënyrë ishin nga aristokracia e tokave, shpesh të zgjedhur për besnikërinë e tyre dhe larg nga të qenit përfaqësues. Megjithë këtë, "..përparime të vogla në praktikën e qeverisë përfaqësuese synoheshin të mundësonin valvula sigurie për shprehjen e opinionit publik, që kishte qenë gjykuar kaq keq para rrebelimit". Punët indiane tani u bënë të shqyrtuara më ngushtësisht në parlament dhe më gjerësisht nga shtypi britanik.

Me shpalljen e Aktit të Qeverisë së Indisë në 1935, Këshilli i Indisë u shfuqizua me hyrjen në fuqi nga 1 prilli 1937 duke u vënë në jetë një sistem i modifikuar qeverisjeje. Sekretari i shtetit për Indinë përfaqësonte Qeverinë e Indisë në Mbretërinë e Bashkuar. Ai asistohej nga një trupë këshilltarësh që numëronte nga tetë deri në dymbëdhjetë individë, të paktën gjysma e të cilëve kërkohej të kishin mbajtur zyra në Indi për një minimum prej 10 vjetësh dhe të mos ishin larguar më herët se dy vjet më parë nga zyra e tyre, para se të caktoheshin si këshilltarë të sekretarit të shtetit.

Nënmbreti dhe guvernatori i përgjithshëm i Indisë, një i caktuar i Kurorës, tipikisht e mbante zyrën për pesë vjet, megjithëse nuk kishte një mandat të caktuar dhe merrnin një rrogë vjetore prej 250,800 rupi në vit (£18,810 paund sterlina në vit). Ai kryesonte Këshillin Ekzekutiv të Nënmbretit, secili anëtar i të cilit kishte përgjegjësinë e një departamenti të administratës qëndrore. Nga 1 prilli 1937, pozicioni i guvernatorit të përgjithshëm në Këshill, që nënmbreti dhe guvernatori i përgjithshëm e mbante njëkohësisht në cilësinë e përfaqësimit të Kurorës në marrëdhënie me principatat indiane, u zëvendësua nga përcaktimi i "Përfaqësuesit të madhërisë së tij/saj për ushtrimin e funksioneve të Kurorës në marrëdhënie me shtetet indiane", ose "përfaqësuesi i Kurorës". Këshilli Ekzekutiv u zgjerua shumë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe në vitin 1947 përfshinte 14 anëtarë (sekretarë), secili prej të cilëve merrte një rrogë prej 66,000 rupi në vit (£4,950 paund sterlina në vit). Portfolet në vitet 1946–1947 ishin:

• Punët e Jashtme dhe Marrëdhëniet me Komonuealthin
• Punët e Brendshme, Informacioni dhe Transmetimi
• Ushqimi dhe Transporti
• Transporti dhe Hekurudhat
• i Punës
• Industrive dhe Furnizimeve
• Punëve, Minierave dhe Energjisë
• Arsimi
• Mbrojtja
• Financat
• Tregtia
• Komunikacionet
• Shëndeti
• Ligji

Deri në vitin 1946, nënmbreti mbante portofolin për Punët e Jashtme dhe Marrëdhëniet me Komunuealthin, ashtu dhe kryesimi i Departamentit Politik në cilësinë e përfaqësuesit të Kurorës. Çdo departament kryesohej nga një sekretar përveç Departamentit të Hekurudhave, që kryesohej nga një kryekomisioner i hekurudhave nën drejtimin e një sekretari.

Nënmbreti dhe guvernatori i përgjithshëm ishte gjithashtu kreu i Legjislaturës dydhomëshe të Indisë, që përbëhej nga një dhomë e lartë (Këshilli i Shtetit) dhe një dhomë e ulët (Asambleja Legjislative). Nënmbreti ishte kreu i Këshillit të Shtetit, ndërsa Asambleja Legjislative, që u hap për herë të parë në 1921, kryesohej nga një president i zgjedhur (i caktuar nga nënmbreti nga viti 1921 deri në vitin 1925). Këshilli i Shtetit përbëhej nga 58 anëtarë (32 të zgjedhur dhe 26 të emëruar), ndërsa Asambleja Legjislative përfshinte 141 anëtarë (26 zyrtarë të emëruar, 13 të emëruar të tjerë dhe 102 të zgjedhur). Këshilli i Shtetit ekzistonte në periudha pesë-vjeçare, ndërsa Asambleja Legjislative për periudha tre-vjeçare, megjithëse të dyja mund të shpërndaheshin më herët ose më vonë nga nënmbreti. Legjislatura Indiane u fuqizua për të nxjerrë ligje për të gjithë personat që banonin në Indinë Britanike duke përfshirë të gjithë subjektet britanike që banonin në Indi dhe për të gjithë subjektet indiano-britanike që banonin jashtë Indisë. Me miratimin e mbretit-perandor dhe pas projekt-propozimeve të vëna në jetë dhe që ishin pranuar nga të dyja dhomat e Parlamentit Britanik, nënmbreti mund të sundonte përtej legjislaturës dhe të vinte drejtpërdrejtë në jetë çdo masë në interesat e perceptuar të Indisë Britanike ose banorëve të saj nëse ishte e nevojshme.

Në funksion nga 1 prilli 1936, Akti i Qeverisë së Indisë krijoi provincat e reja të Sindit (të shkëputur nga Presidenca e Bombeit) dhe Orisës (të shkëputur nga Provinca e Biharit dhe Orisës). Birmania dhe Adeni u bënë koloni të veçanta të Kurorës nën Aktin nga 1 prilli 1937, duke pushuar kështu së qeni pjesë e Perandorisë Indiane. Nga viti 1937 e tëhu, India Britanike u nda në 17 administrata: tre presidencat e Madrasit, Bombeit dhe Bengalit dhe në 14 provinca të Provincave të Bashkuara, Panxhabit, Biharit, Provincave Qëndrore dhe Berarit, Asamit, Provincës Kufitare Veri-Perëndimore, Orisës, Sindit, Baluçistanit Britanik, Delhit, Axhmer-Mervaras, Kurgut, Ishujve Andaman dhe Nikobar si dhe Panth Piplodas. Presidencat dhe tetë provincat e para ishin secila nën drejtimin e një guvernatori, ndërsa gjashtë provincat e fundit ishin secila nën drejtimin e një kryekomisioneri. Nënmbreti i qeveriste drejtpërdrejtë provincat me kryekomisioner nëpërmjet kryekomisionerit përkatës, ndërsa presidencat dhe provincat me guvernatorë u lejohej në autonomi më e madhe nën Aktin e Qeverisë Indiane. Secila presidencë ose provincë e kryesuar nga një guvernator kishte gjithashtu një legjislaturë provinciale dy-dhomëshe (te presidencat, Provincat e Bashkuara, Bihar dhe Asam) ose një legjislaturë një-dhomëshe (në Panxhab, Provincat Qëndrore dhe Berari, Provincat Kufitare Veri-Perëndimore, Orisa dhe Sindi). Guvernatori i secilës presidencë ose provincë përfaqësonte Kurorën në cilësinë e tij dhe asistohej nga ministra të caktuar nga anëtarët e secilës legjislaturë provinciale. Çdo legjislaturë provinciale kishte një mandat prej pesë vjetësh, përveç ndonjë situate të jashtëzakonshme siç ishin kushtet e luftës. Të gjitha aktet e kaluara nga legjislatura provinciale ose firmoseshin ose refuzoheshin nga guvernatori, që gjithashtu mund të nxirte shpallje ose të nxirte urdhëresa ndërsa legjislatura ishte në tërheqje, sipas nevojës së situatës.

Çdo provincë apo presidencë përfshinte numër divizionesh, secili i kryelsuar nga një komisioner dhe të ndarë në distrikte, që ishin njësia bazë administrative dhe që kryesohej secili nga një magjistrat distriktal, kolektor apo zëvendës komisioner; në vitin 1947, India Britanike përfshinte 230 distrikte.

Guvernatorë të përgjithshëm dhe nënmbretë të Indisë

#	Emri	Pamje	Që nga	Deri në
1	Charles Canning, konti I-rë Canning		1 nëntor 1858	21 mars 1862
2	James Bruce, konti VIII-të i Elginit		21 mars 1862	20 nëntor 1863
3	Robert Napier, baroni I-rë Napier i Magdalës		21 nëntor 1863	2 dhjetor 1863
4	Sir William Denison		2 dhjetor 1863	12 janar 1864
5	John Lawrence, baroni I-rë Lawrence		12 janar 1864	12 janar 1869
6	Richard Bourke, konti VI-të i Majos		12 janar 1869	8 shkurt 1872
7	Sir John Strachey		9 shkurt 1872	23 shkurt 1872
8	Francis Napier, lordi X-të Napier		24 shkurt 1872	3 maj 1872
9	Thomas Baring, konti I-rë i Northbrook-ut		3 maj 1872	12 prill 1876
10	Robert Bulwer-Lytton, konti I-rë i Lytton-it		12 maj 1876	8 qershor 1880
11	George Robinson, markezi I-rë i Riponit		8 qershor 1880	13 dhjetor 1884
12	Frederick Hamilton-Temple-Blackwood, markezi I-rë i Duferinit dhe Avas		13 dhjetor 1884	10 dhjetor 1888
13	Henry Petty-Fitzmaurice, markezi V-të i Lansdowne-t		10 dhjetor 1888	11 tetor 1894
14	Victor Bruce, konti IX-të i Elginit		11 tetor 1894	6 janar 1899
15	George Curzon, markezi I-rë Curzon i Kedlestonit		6 janar 1899	18 nëntor 1905
16	Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound, konti IV-rt i Mintos		18 nëntor 1905	23 nëntor 1910
17	Charles Hardinge, baroni I-rë Hardinge i Penshurstit		23 nëntor 1910	4 prill 1916
18	Frederic Thesiger, viskonti I-rë Chelmsford		4 prill 1916	2 prill 1921
19	Rufus Isacs, markezi I-rë i Readingut		2 prill 1921	3 prill 1926
20	Edward Wood, konti I-rë i Halifaksit		3 prill 1926	18 prill 1931
21	Freeman Freeman-Thomas, markezi I-rë i Willingdon-it		18 prill 1931	18 prill 1936
22	Victor Hope, markezi II-të i Linlithgow-t		18 prill 1936	1 tetor 1943
23	Archibald Wavell, konti I-rë Wavell		1 tetor 1943	21 shkurt 1947
24	Louis Mountbatten, konti I-rë Mountbatten i Birmanisë		21 shkurt 1947	15 gusht 1947

Sistemi Ligjor

Karro elefanti e maharaxhait të Revas, Delhi Durbar, 1903

Singha argumenton se pas vitit 1857 qeverisja koloniale e përmirësoi dhe zgjeroi infrastrukturën e saj nëpërmjet sistemit gjyqësor, proçedurave ligjore dhe statuteve. Legjislacioni i ri i bashkoi gjyaktat e Kurorës me ato të Kompanisë së Indisë Lindore dhe futi një kod të ri penal si dhe kode të reja të proçedurës civile dhe penale, bazuar gjerësisht në ligjin anglez. Në vitet 1860–1880 Raxhi vendosi regjistrimin e detyrueshëm të lindjeve, vdekjeve dhe martesave, ashtu si dhe birësimeve, veprimeve të pronësisë dhe trashëgimisë. Qëllimi ishte të krijohej një regjistër i qëndrueshëm publik dhe identitete të verifikueshme. Megjithatë, pati kundërshtime si nga myslimanët ashtu dhe nga elementet hindu që u ankuan se proçedurat e reja për bërjen e censusit dhe rregjistrimin kërcënonin të zbulonin privacinë femërore. Rregullat pardah i ndalonin gratë të thoshin emrat e burrave të tyre ose të bënin fotografi. Një census në të gjithë Indinë u zhvillua midis viteve 1868 dhe 1871, shpesh duke përdorur numrat e përgjithshëm të fermrave në një shtëpi në vend të emrave individualë. Grupe të veçanta që reformuesit e Raxhit donin ti monitoronin statistikishte përfshinin ato që konsideroheshin se ushtronin infanticidin femëror, prostitutat, lebrozët dhe eunukët.

Stema e guvernatorit të përgjithshëm të Indisë, publikuar në 1916 dhe 1930 botimet e librit të flamujve "British Admiralty". Ai u përdor në flamurin e nënmbretit, i njohur edhe si "Stema e Indisë".

Murshid argumenton se gratë ishin në disa mënyra më të kufizuara nga modernizimi i ligjeve. Ato mbetën të lidhura në kufizimet e tyre fetare, të kastës dhe zakoneve, por tanimë me një mbivendosje të zakoneve britanike viktoriane. Të drejtat e tyre trashëgimore për të menaxhuar prona ishin të kufizuara; ligjet e reja angleze ishin disi më të ashpër. Vendimet e gjykatave i kufizonin të drejtat e grave të dyta dhe fëmijëve të tyre në lidhje me trashëgiminë. Një grua duhet ti përkiste ose një babai ose një burri për të pasur ndonjë të drejtë.

Flamujt dhe stemat zyrtare

Qeveria e Indisë përdorte një larmi flamujsh për qëllime të ndryshme. Nënmbreti valëviste një flamur zyrtar bazuar në stemën e bashkimit, që paraqiste stemën e Yllit të Indisë; ky flamur gjithashtu konsiderohej se përfaqësonte vetë Indinë. Në vitin 1921 nënmbreti Rufus Isaacs, Markezi I-rë i Readingut (Lord Reading), deklaroi synimin e qeverisë për ta mbajtur këtë dizajn si flamur për Indinë perandorake, një synim që nisi të shërbente pas vitit 1861. Guvernatori i përgjithshëm gjithashtu caktoi një stemë zyrtare, të përcaktuar dhe publikuar në librin e flamujve të Admiralërisë Britanike. Një flamur i kuq që bartëte stemën me yll përdorej gjithashtu si një flamur indian para vitit 1947, veçanërisht në ngjarje ndërkombëtare.

Sunduesit e principatave gjithashtu kishin flamujt e tyre, të paraqitur në mënyrë ceremoniale gjatë të durbarit të 1877-ës së Mbretëreshës Viktoria dhe shtetet vasale kishin gjithashtu emblemat e tyre zyrtare. Marina Mbretërore Indiane valëviste një flamur blu që bartëte Yllin e Indisë, që përdorej edhe si një emblemë.

• 
  Flamuri i guvernatorit të përgjithshëm të Indisë, i mbajtur në "National Maritime Museum" në Londër. Stema qëndrore u bazua te Ylli i Indisë; ky flamur përdorej edhe nga guvernatorët provincialë.
• 
  Flamuri i Marinës Mbretërore Indiane, i mbajtur në "National Maritime Museum" në Londër. I njëjti dizajn shërbente edhe si stemë e Marinës Mbretërore Indiane.
• 
  Flamuri i nënmbretit me Yllin e Indisë duke u përdorur për të përfaqësuar Indinë në Lojërat Olimpike Verore të 1936-ës në Berlin.

Ekonomia

Prirjet ekonomike

Një mohur që paraqet Mbretëreshën Viktoria, 1862

Të tre sektorët e ekonomisë—bujqësia, manifaktura dhe shërbimet—të përshpejtuara në Indinë postkoloniale. Në bujqësi, në vitet 1870, ndodhi një rritje e madhe në prodhim. Diferenca më e madhe midis Indisë koloniale dhe postkoloniale ishte përdorimi i tepricave të tokave të drejtuara me produktivitet rritje nga përdorimi i rasateve të farave me prodhimtari të lartë, fertilizantëve kimikë dhe ujitjen më intensive. Të tre këto inpute u ndihmuan nga shteti. Rezultati qe, mesatarisht, asnjë ndryshim afatgjatë në nivelin e të ardhurave për frymë, megjithëse kosoja ishte bërë më e lartë. Bujqësia ishte akoma mbizotëruese, me shumicën e fshatarëve në nivelin e mbijetesës. U ndërtuan sisteme të gjera vaditëse, duke mundësuar një bum për kalimin në prodhimet komerciale për eksport dhe për lëndë të para për industrinë indiane, veçanërisht juten, pambukun, kallamsheqerin, kafenë dhe çajin. Pjesa Indisë në GDP-në globale ra në mënyrë drastike nga rreth 20% në më pak se 5% në periudhën koloniale. Historianët janë ndarë ashpërsisht mbi çështjet historisë ekonimike, me shkollën nacionaliste (duke ndjekur Nehrun) që argumenton se India ishte më e varfër në fund të sundimit britanik sesa në fillim dhe se varfërimi ndodhi për shkak të britanikëve.

Mike Davis shkruan se shumë nga veprimtaria ekonomike në Indinë Britanike ishte për mirëqenien e ekonomisë britanike dhe u zhvilluan në mënyrë të pandalshme nëpërmjet politikave represive perandorake britanike dhe me rrjedhoja negative për popullsinë indiane. Kjo është materializuar në eksportet e mëdha të grurit të Indisë në Britani: megjithë një zi të rëndë buke që konsiderohet se mori midis 6 dhe 10 milionë jetë në fund të viteve 1870, këto eksporte mbetën të pa kufizuara. Një qeveri koloniale e lidhur me politikën ekonomike frëngjisht: laissez-faire refuzoi të ndërhynte te këto eksporte apo të mundësonte ndonjë lehtësim.

Industria

Me përfundimin e monopolit të dhënë nga shteti të Kompanisë Tregtare të Indisë Lindore në vitin 1813, importimi në Indi i mallrave të prodhuara në Britani, duke përfshirë tekstilet e përpunuara, u rritën në mënyrë dramatike, nga afërsisht 1 milion jardë veshje pambuku në vitin 1814 në 13 milionë në vitin 1820, nga 995 milionë në vitin 1870, në 2050 milionë në vitin 1890. Britanikët imponuan "tregtinë e lirë" në Indi, ndërsa Europa kontinentale dhe Shtetet e Bashkuara vendosën barriera tarifore që varionin nga 30% deri në 70% mbi importimin e fillit të pambukut apo e ndaluan tërësisht atë. Si pasojë e importeve më pak të kushtueshme nga Britania më e industrializuar, sektori më i rëndësishtm industrial i Indisë, prodhimet tekstile, u tkurrën, në një masë të tillë që nga vitet 1870–1880 prodhuesit indianë manifakturonin vetëm 25%–45% të konsumit vendor. Çindustrializimi i industrisë së hekurit të Indisë qe edhe më i gjerë gjatë kësaj periudhe.

Xhamshedxhi Tata (1839–1904) e nisi karrierën e tij industriale në vitin 1877 me anglisht: Central India Spinning, Weaving, and Manufacturing Company në Bombei. Ndërsa fabrikat e tjera indiane prodhonin fill të lirë të papërpunuar (dhe më vonë veshje) duke përdorur pambuk vendor me fibër të shkurtër dhe makineri të lira të importuara nga Britania, Tata bëri më mirë duke importuar pambuk të shtrenjtë me fibër më të gjatë nga Egjipti dhe duke blerë makineri më komplekse unazore-përdredhëse nga Shtetet e Bashkuara për të përdredhur një fill më të hollë që mund të konkuronte me importet nga Britania.

Në vitet 1890, ai nisi planet për ta lëvizur industrinë e rëndë duke përdorur financime indiane. Raxhi nuk mundësoi kapital, por, i ndërgjegjshëm për rënien e pozicionit të Britanisë kundrejt ShBAsë dhe Gjermanisë në industrinë e çelikut, duheshin fabrika çeliku në Indi. Ai premtoi të blinte çdo tepricë çeliku që Tata nuk mundëte ta shiste ndryshe. "Tata Iron and Steel Company" (TISCO), tani e drejtuar nga djali i tij Dorabxhi Tata (1859–1932), filloi ndërtimin e impiantit të saj në Xhamshedpur të Biharit në vitin 1908, duke përdorur teknologji amerikane, jo britanike. Sipas The Oxford Dictionary of National Biography, TISCO u bë prodhuesi kryesor i hekurit dhe çelikut në Indi dhe "një simbol i aftësisë teknike indiane, kompentencës menaxheriale dhe talentit sipërmarrës". Familja Tata, si shumica e sipërmarrësve të mëdhenj të Indisë, ishin nacionalistë indianë, por nuk i besonin Kongresit pasi u dukej shumë agresiv ndaj Raxhit, tepër socialistë dhe tepër mbështetës për bashkësitë tregtare.

Rrjeti hekurudhor i Indisë në 1871, të gjithë qytetet kryesore, Kalkuta, Bombei dhe Madrasi, ashtu si dhe Delhi, janë të lidhur

Hekurudhat

Në fundin e shekullit të XIX, India Britanike ndërtoi një sistem hekurudhor modern, që ishte i katërti më i madh në botë. Në fillim, hekurudhat e para ishin pronë private. Ato drejtoheshin nga administratorë, inxhinierë dhe artizanë britanikë. Në fillim, vetëm punëtorët jo me cilësi të larta ishin indianë.

Kompania e Indisë Lindore (dhe më vonë qeveria koloniale) inkurajoi kompani të reja hekurudhore të mbështetura nga investitorë privatë nën një skemë që do të mundësonte garantimin e tokës dhe një fitimi vjetor prej 5% gjatë viteve të para të operimit. Kompanitë do të ndërtonin dhe operonin linjat nën në konçension 99-vjeçar, me qeverinë që mendonte ti blinte ato më herët. Dy kompani të reja hekurudhore, anglisht: Great Indian Peninsular Railway (GIPR) dhe anglisht: East Indian Railway Company (EIR) filluan ndërtimin dhe operimin e linjave afër Bombeit dhe Kalkutës në vitet 1853–54. Linja e parë hekurudhore për pasagjerë në Indinë Veriore, midis Allahabadit dhe Kanpurit, u hap në vitin 1859. Në vazhdim, pesë kompani britanike do të zotëronin të gjithë sipërmarrjen hekurudhore në Indi, që operonin nën një skemë maksimizimi të fitimit. Gjithashtu, nuk kishte rregullime qeveritare për këto kompani.

Rrjeti hekurudhor i Indisë në 1909, kur ai ishte rrjeti i katërt më i madh në botë

Në vitin 1854, guvernatori i përgjithshëm Lord Dalhousie formuloi një plan për të ndërtuar një rrjet linjash kryesore që lidhnin rajonet kryesore të Indisë. Të inkuruajuara nga garancitë qeveritare, investimet vërshuan dhe një seri kompanish të reja hekurudhore u krijuan, duke çuar në zgjerimin e shpejtë të sistemit hekurudhor në Indi. Së shpejti shtetet e mëdha vasale, princërore, ndërtuan sistemet e tyre hekurudhore dhe rrjeti u përhap në rajonet që u bënë shtetet e tanishme federale të Asamit, Raxhastanit dhe Andra Pradeshit. Kilometrat e itinerareve të këtij rrjeti u rritën nga 25,495 kilometres (15,842 mi) midis viteve 1860 dhe 1890, kryesisht duke lidhur brendësinë e nënkontinentit nga tre qytetet kryesore portuale të Bombeit, Madrasit dhe Kalkutës.

Pas Rrebelimit të Sepojëve në 1857 dhe Sundimit pasues të Kurorës mbi Indi, hekurudhat shpejt u panë si një mbrojtje strategjike e popullsisë europiane, duke e lejuar ushtrinë të lëvizte me shpejtësi për të nënshtruar trazirat vendase dhe për të mbrojtur britonët. Kështu hekurudha shërbente si një mjet i qeverisë koloniale për të kontrolluar Indinë, pasi ato ishin "një mjet thelbësor strategjik, mbrojtës, nënshtrues dhe administrativ për Projektin Perandorak".

Shumica e ndërtimit të hekurudhave u bë nga kompani indiane të mbikëqyruara nga inxhinierë britanikë. Sistemi u ndërtua i rëndë, duke përdorur një skartament të gjerë, binarë të fortë dhe ura të forta. Nga viti 1900 India kishte një gamë të plotë shërbimesh hekurudhore me pronësi dhe menaxhim të ndryshëm, duke operuar në rrjete me skartamente të gjera, metrike dhe të ngushta. Në vitin 1900, qeveria mori në zotërim rrjetin GIPR, ndërsa kompania vijoi ta menaxhonte atë. Gjatë Luftës së Parë Botërore, hekurudhat përdoreshin për të transportuar trupa dhe grurë në portet e Bombeit dhe Karaçit për tu dërguar në Britani, Mesopotami dhe Afrikën Lindore. Me transportin e pajisjeve dhe pjesëve të penguara nga Britania, mirëmbajtja u bë më e vështirë; punëtorët kritikë hynë në ushtri; punishtet u shndërruan në prodhuese municioni; lokomotivat, materiali hekurudhor rrotullues dhe binarët e disa linjave të tëra u transportuan në Lindjen e Mesme. Hekurudhat mezi do ta përballonin kërkesën e rritur. Nga fundi i luftës, hekurudhat ishin degraduar për mungesën e mirëmbajtjes dhe nuk ishin fitim-prurëse. Në vitin 1923, si GIPR ashtu dhe EIR u shtetëzuan.

anglisht: The most magnificent railway station in the world, thotë diçitura e fotos stereografike turistike të Terminali Viktoria, Bombei, i përfunduar në vitin 1888

Headrick tregon se deri në vitet 1930, si linjat e Raxhit ashtu dhe kompanitë private punësuan supervizorë europianë, inxhinierë civilë dhe madje edhe personel operimi, si inxhinierë lokomotive. Puna e rëndë fizike u la për indianët. Qeveria koloniale ishte kryesisht e shqetësuar me mirëqenien e punëtorëve europianë dhe ndonjë vdjekje indiane "ose injorohej ose thjesht përmendej si një shifër e ftohtë statistikore". Politika e depove të qeverisë kërkuan që tenderat mbi kontratat hekurudhore të bëheshin nga Zyra e Indisë në Londër, duke mbyllur shumicën e firmave indiane. Kompanitë hekurudhore blenë shumicën e pajisjeve dhe pjesëve të tyre në Britani. Kishte punishte mirëmbajtjeje hekurudhore në India, por ato rrallë lejoheshin ti prodhonin ose riparonin lokomotivat.

Pas pavarësisë në vitin 1947, dyzet e dy sisteme të veçanta hekurudhore, duke përfshirë tridhjetë e dy linja të zotëruara nga ish principatat vasale, u përzien për të formuar një njësi të vetme shtetërore të quajtur Hekurudhat Indiane.

India paraqet një shembull të Perandorisë Britanike që derdh paratë dhe ekspertizën e saj në një sistem të mirë-ndërtuar të projektuar për qëllime ushtarake (pas Rrebelimit të 1857-ës), me shpresën se ai do nxiste industrinë. Sistemi i mbindërtuar dhe tepër i kushtueshëm për sasi të vogla ngarkesash që ajo bartëte. Christensen (1996), që shqyrtoi synimet koloniale, nevojat vendore, kapitalin, shërbimin dhe interesat private përkundrejtë atyre publie, doli në përfundimin se duke i bërë hekurudhat një krijesë të shtetit sugjeron se sukses, pasi shpenzimet hekurudhore do të shkonin nëpërmjet të njëjtit proçes kohë konsumues dhe buxhetimi politik siç bëhet me të gjitha shpenzimet e shteteve të tjera. Kostot e hekurudhës mundin kështu të mos përcaktohen për nevojat e tanishme të hekurudhave ose pasagjerëve të tyre.

Vaditja

Artikulli kryesor: Ujëmbledhësit vaditës të Indisë

Raxhi Britanik investoi fort në infrastrukturë, duke përfshirë kanale dhe sisteme vaditjeje. Kanali i Gangut arriti 560 km (350 mi) nga Haridvari në Kanpur dhe furnizon mijëra kilometra kanale shpërndarëse. Nga viti 1900 Raxhi kishte sistemin më të madh vaditës në botë. Një histori suksesi qe Asami, në vitin 1840 një xhungël që në vitin 1900 kishte 1,600,000 ha (4,000,000 acres) të kultivuar, veçanërisht me plantacione çaji. Në tërësi, sasia e tokave të vaditura u dhjetëfishua. Historiani Sir David Gilmour thotë se "Nga vitet 1870 fshatarësia në distrikte që vadiste nëpërmjet Kanalit të Gangut ishte dukshëm më mirë e ushqyer, strehuar dhe veshur sesa më parë; nga fundi i shekullit rrjeti i ri i kanaleve në Panxhab kishte prodhuar një fshatarsi edhe më të begatë aty.

Xheniot dhe minuesit e mbretëreshës në Madras, 1896

Politikat

Në gjysmën e dytë të shekullit të XIX, si administrimi i drejtpërdrejtë e Indisë nga Kurora Britanike ashtu dhe ndryshimi teknologjik i paralajmëruar nga Revolucioni Industrial, patën efektin e ndërthurjes së ngushtë të ekonomive të Indisë dhe Britanisë së Madhe. Në fakt shumë nga ndryshimet madhore në transport dhe komunikacione (që janë të lidhura në mënyrë tipike me sundimin e Kurorës në Indi) tashmë kishin filluar para Rrebelimit të 1858-ës. Që kur Dalhousie kishte përqafuar revolucionin teknologjik në zhvillim në Britani, edhe India pa zhvillimin e shpejtë të të gjitha atyre teknologjive. Hekurudhat, rrugët, kanalet dhe urat u ndërtuan me shpejtësi në Indi, si dhe lidhjet telegrafike njëlloj të vendosura me shpejtësi në mënyrë që lëndët e para, siç ishin pambuku, nga brendësia e Indisë mund të transportoheshin në mënyrë më efektive te portet, si Bombei, për eksportimin pasues në Angli. Në mënyrë të ngjashme, mallrat e përpunuara nga Anglia, transportoheshin mbrapsht, po aq efektivisht, për tu shitur në tregjet qytetare indiane. Projektet masive hekurudhore filluan në mënyrë serioze dhe punësimi qeveritar hekurudhor dhe pensionet tërhoqën për herë të parë një numër të madh të kastës së lartë hindu në shërbimet civile. Shërbimi Civil Indian ishte prestigjoz dhe i mirë-paguar. Ai qëndroi politikisht asnjanës. Importet e veshjeve prej pambuku britanike arritën më shumë se gjysmën e tregut indian në fund të shekullit të XIX dhe fillimit të shekullit të XX. Prodhimi industrial siç u zhvillua në fabrikat europiane ishte i panjohur deri në vitet 1850, kur fabrikat e para të pambukut u hapën në Bombei, duke përbërë një sfidë ndaj sistemit të prodhimit tradicional në vend, bazuar te puna familjare.

Taksat në Indi u zvogëluan gjatë periudhës koloniale për shumicën e popullsisë së Indisë; me detyrimet e të ardhurave të tokës që arritën deri në 15% të të ardhurave kombëtare të Indisë gjatë Periudhës Mogule krahasuar me 1% në fund të periudhës koloniale. Përqindja e të ardhurave kombëtare për ekonominë fshatare u rritën nga 44% gjatë Periudhës Mogule në 54% nga fundi i Periudhës Koloniale. GDP-ja për frymë në Indi u zvogëlua nga 1990 $550 dollarë ndërkombëtar në vitin 1700 në $520 dollarë ndërkombëtarë në vitin 1857, megjithëse më vonë, në vitin 1947, u rrit në $618 dollarë ndërkombëtarë.

Ndikimi ekonomik i Raxhit

Historianët vazhdojnë të debatojnë nëse synimet afatgjata të sundimit britanik ishin për të përshpejtuar zhvillimin ekonomik të Indisë, apo për ta shtrembëruar dhe vonuar atë. Në vitin 1780, politikani konservator britanik Edmund Burke ngriti çështjen e pozicionit të Indisë: ai e sulmoi energjikisht Kompaninë e Indisë Lindore, duke pretenduar se Warren Hastings dhe zyrtarë të tjerë të lartë kishin rrënuar ekonominë dhe shoqërinë indiane. Historiane indian Raxhat Kanta Raj (1998) vijon linjën e tij të sulmit, duke thënë se ekonomia e re e sjellë nga britanikët në shekullin e XVIII ishte një formë "plaçkitjeje" dhe një katastrofë për ekonominë tradicionale të Perandorisë Mogule. Raj i akuzon britanikët për shterjen e ushqimeve dhe depozitave të parave dhe imponimin e taksave të larta që ndihmuan në shkaktimin e Zisë së tmerrshme të Bukës në Bengal në 1770, që vrau një të tretën e popullsisë së Bengalit.

Peter J. Marshall tregon se sudimet e fundit kanë ri-interpretuar pikëpamjen se begatia e sundimit të mëpashëm beninj mogul i hapi rrugë varfërisë dhe anarkisë. Ai argumenton se zotërimi britanik nuk bëri ndonjë ndryshim të fortë me të shkuarën, që e delegoi gjerësisht kontrollin te sunduesit rajonal mogulë dhe mbështesnin një ekonomi të përgjithshme të begatë për pjesën e mbetur të shekullit të XVIII. Marshall vëren se britanikët krijuan partneritet me bankierët indianë dhe rritën të ardhurat nëpërmjet administratorëve të taksave vendore si dhe ruajtën nivelet e vjetra mogule të taksimit.

Kompania e Indisë Lindore trashëgoi një sistem taksimi të rëndë që merte një të tretën e prodhimit të bujqëve indianë. Në vend të raporteve nacionaliste indiane të britanikëve si agresorë të huaj, që zaptuan me forcë pushtetin dhe varfëruan të gjithë Indinë, Marshall paraqet interpretimin (të mbështetur nga shumë studiues në Indi dhe perëndim) se britanikët nuk kishin kontrollin e plotë, por ishin lojtarë në atë që ishte së pari një lojë indiane dhe në të cilën ngjitja e tyre në mbizotërim varej mbi bashkëpunimin e shkëlqyer me elitat indiane. Megjithatë Marshall e pranon se shumë nga interpretimi i tij është akoma tepër i kundërshtuar nga shumë historianë.

Censusi i 1921-it në Indinë Britanike, 69 milionë myslimanë dhe 217 milionë hindu në një popullsi prej 316 milionë banorësh

Demografia

Popullsia e territorit që u bë Raxhi Britanik ishte rreth 100 milionë banorë në vitin 1600 dhe mbeti afërsisht e pandryshuar deri në shekullin e XIX. Popullsia e Raxhit arriti 255 milionë banorë sipas censusit të parë të zhvilluar në vitin 1881 në Indi.

Studimet e popullsisë së Indisë që nga viti 1881 kanë vënë në qendër të vëmendjes tema si popullsia e përgjithshme, raportet e lindjeve dhe vdekjeve, niveli i rritjes, shpërndarja gjeografike, niveli i njohësve të shkrimit, ndarja rurale urbane, qytetet me një milion banorë dhe tre qytetet me popullsi mbi tetë milionë banorë: Delhi, Bombei i Madh dhe Kalkuta.

Raporti i vdekshmërisë ra në periudhën 1920–1945, së pari për shkak të imunizimit biologjik. Faktorë të tjerë përfshinin rritjen e të ardhurave dhe kushtet më të mira të jetesës, ushqyerja e përmirësuar, një mjedis më i sigurtë dhe i pastër, si dhe politika më të mira zyrtare të shëndetit dhe kujdesit shëndetësor.

Mbipopullimi i rëndë në qytete shkaktoi probleme të rënda shëndetësore, siç vërehet në një raport zyrtar nga viti 1938:

"Në zonat urbane dhe industriale... vende të ngjeshura, vlera e lartë e truallit dhe nevoja për punëtorë që jetonin në afërsi të punëve të tyre... të gjitha priren ta intensifikojnë ngjeshjen dhe mbipopullimin. Në qendrat më të ngarkuara shtëpitë janë ndërtuar shumë afër, streha prek strehën dhe shpesh shpinë më shpinë.... Hapsira është kaqë e çmuar sa, në vend të rrugëve, rrugica të ngushta mundësojnë hyrjen e vetme për te shtëpitë. Higjena e lënë pas dore shpesh dallohet nga pirgjet e plehrave dhe pellgjet e shkarkimit të ujërave të zeza, ndërsa mungesa e banjave e intensifikon ndotjen e përgjithshme të ajrit dhe tokës.

Feja

Grupet fetare në Indinë Britanike (1872−1941)

Grupi fetar	1872		1881		1891		1901		1911		1921		1931		1941
	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%	Pop.	%
Hinduizmi	139,248,568	73.07%	188,685,913	74.32%	207,731,727	72.32%	207,147,026	70.37%	217,586,892	69.4%	216,734,586	68.56%	239,613,929	68.36%	255,280,369	66.02%
Islami	40,882,537	21.45%	50,121,585	19.74%	57,321,164	19.96%	62,458,077	21.22%	66,647,299	21.26%	68,735,233	21.74%	77,677,545	22.16%	92,058,096	23.81%
Budizmi	2,832,851	1.49%	3,418,884	1.35%	7,131,361	2.48%	9,476,759	3.22%	10,721,453	3.42%	11,571,268	3.66%	12,786,806	3.65%	232,003	0.06%
Sikizmi	1,174,436	0.62%	1,853,426	0.73%	1,907,833	0.66%	2,195,339	0.75%	3,014,466	0.96%	3,238,803	1.02%	4,335,771	1.24%	5,691,447	1.47%
Krishtërimi	896,658	0.47%	1,862,634	0.73%	2,284,380	0.8%	2,923,241	0.99%	3,876,203	1.24%	4,754,064	1.5%	6,296,763	1.8%	6,316,549	1.63%
Zoroastrizmi	69,476	0.04%	85,397	0.03%	89,904	0.03%	94,190	0.03%	100,096	0.03%	101,778	0.03%	109,752	0.03%	114,890	0.03%
Judaizmi	7,626	0.004%	12,009	0.005%	17,194	0.01%	18,228	0.01%	20,980	0.01%	21,778	0.01%	24,141	0.01%	22,480	0.01%
Tribalë			6,570,092	2.59%	9,280,467	3.23%	8,584,148	2.92%	10,295,168	3.28%	9,774,611	3.09%	8,280,347	2.36%	25,441,489	6.58%
Xhainizmi			1,221,896	0.48%	1,416,638	0.49%	1,334,148	0.45%	1,248,182	0.4%	1,178,596	0.37%	1,252,105	0.36%	1,449,286	0.37%
Të Tjerë	5,450,896	2.86%	59,985	0.02%	42,763	0.01%	129,900	0.04%	37,101	0.01%	18,004	0.01%	152,398	0.04%	60,014	0.02%
Popullsia e përgjithshme	190,563,048	100%	253,891,821	100%	287,223,431	100%	294,361,056	100%	313,547,840	100%	316,128,721	100%	350,529,557	100%	386,666,623	100%

Uritë, epidemitë dhe shëndeti publik

Lista kronologjike e urive në Indi midis viteve 1765 dhe 1947 Viti Emri i Urisë (nëse ka) Territori Mbretëritë/principatat indiane Vdekshmëria Harta ose ilustrimi 1769–1770 Uria e Madhe e Bengalit Bihari, Bengali Perëndimor 2-10 milionë Rajoni i Bengalit në një hartë të 1880-ës 1783–1784 Uria Çalisa Delhi, Avadhi Perëndimor, Panxhabi Lindor, Raxhputana dhe Kashmiri 11 milionë banorë mund të kenë vdekur gjatë viteve 1782–1784. Uri e rëndë. Zota të mëdha u shpopulluan. Avadhi, Doabi (toka mes Gangut dhe Jamunas), Rohilkhandi, territore të Delhit, Panxhabi lindor, Raxhputana dhe Kashmiri, u prekën nga Uria Çalisa 1791–1792 Uria Doxhi bara ose Uria e Kockave Presidenca e Madrasit Hajderabad, Maratha Jugore, Dekani, Guxharati dhe Marvari 11 milionë të vdekur gjatë viteve 1788–1794. Një nga uritë më të rënda të njohura. Njerëzit vdiqën në numra të tillë sa nuk mund të kremoheshin ose varroseshin. Harta e Indisë (1795) me Sarkarit Verior, Hajderabad (Nizam), Jugu i Mbretërisë Maratha, Guxharati dhe Marvari (Raxhputana jugore), të gjitha të prekura nga Uria Doxhi bara 1837–1838 Uria e Agrës në 1837–1838 Doabi Qëndror dhe distriktet e trans-Jamunës së Provincave Veri-Perëndimore (më vonë Provinca e Agrës), duke përfshirë Delhin dhe Hisarin 0.8 milion (ose 800,000). Hartë e Provincave Veri-Perëndimore që paraqet rajonin e prekur ashpër nga uria (në blu) 1860–1861 Uria e Doabit të Sipërm në 1860–1861 Doabi i Sipërm i Agrës; divizionet e Delhit dhe Hisarit të Panxhabit Raxhputana Lindore 2 milionë Hartë e rajonit të Doabit 1865–1867 Uria e Orisës në 1866 Orissa (edhe në 1867) dhe Bihari; distriktet e Bellarit dhe Ganxhamit të Madrasit 1 milion (Orissa) dhe afërsisht 4-5 milionë në të gjithë rajonin Hartë e 1907-ës e Orisës, tani Odisha, paraqitur si rajoni jug-perëndimor i Bengalit të Madh. Distriktet bregdetare të Balasores ishin ndër të prekurit më rëndë në Urinë e Odishës në 1866 1868–1870 Uria e Raxhputanës në 1869 Axhmeri, Agra Perëndimore, Panxhabi Lindor Raxhputana 1.5 milionë (kryesisht në principatat e Raxhputanës) Hartë e Raxhputanës të përbërë nga principatat vasale të Agjencisë së Raxhputanës dhe territori britanik i Axhmer-Mervarës, në 1909 1873–1874 Uria e Biharit në 1873–1874 Bihari Për shkak të një përjekjeje të gjerë lehtësuese të organizuar nga Qeveria e Bengalit, pati vdekshmëri të ulët Hartë e Biharit në 1907, India Britanike, paraqitur si rajoni verior i Bengalit të Madh. Distrikti i Monghirit (në krye, në mes) ishte një nga të prekurit më keq 1876–1878 Zia e Madhe e Bukës së viteve 1876–1878 (e njohur edhe si Uria e Indisë Jugore në vitet 1876–1878) Madrasi dhe Bombei Majsoreja dhe Hajderabadi 5.5 milionë në territorin britanik Vdekshmëri e panjohur për principatat vasale. Vlerësimet e vdekshmërisë së përgjithshme variojnë nga 6.1 deri në 10.3 milionë Hartë e Perandorisë Indiano-Britanike (1880), paraqet ku goditi uria. Të dy vitet: Madrasi, Majsoreja, Hajderabadi dhe Bombei); gjatë vitit të dytë: Provincat Qëndrore dhe Provincat Veri-Perëndimore dhe një zonë e vogël në Panxhab 1896–1897 Zia e Bukës Indiane e viteve 1896–1897 Madrasi, Bombei, Dekani, Bengali, Provincat e Bashkuara, Provincat Qëndrore. Edhe pjesë të Panxhabit, veçanërisht, zona e Bagarit. Raxhputana Veriore dhe Lindore, pjesë të Indisë Qëndrore dhe Hajderabadit 5 million (1 milion në territorin britanik.) 12 - 16 milionë (në territoret britanike sipas raportimeve të gazetarëve perëndimorë bashkëkohës) Hartë nga Chicago Sunday Tribune, 31 janar 1897, që shfaq zonat e prekura nga uria në Indi 1899–1900 Zia Indiane e Bukës së viteve 1899–1900 Bombei, Provincat Qëndrore, Berari, Axhmeri. Edhe pjesë të Panxhabit, veçanërisht zona e Bagarit. Hajderabadi, Raxhputana, India Qëndrore, Baroda, Kathiavari, Kuçi, 1 deri në 4.5 milionë (në territoret britanike). Vdekshmëri e panjohur për principatat vasale. Hartë e Zisë Indiane të Bukës së viteve 1899–1900 nga libri i William Digby anglisht: Prosperous British India 1943–1944 Uria e Bengalit në 1943 Bengali 1.5 milionë nga uria; 2.1 deri në 3 milionë duke përfshirë vdekjet nga epidemitë. Hartë e distrikteve të Bengalit, 1943, nga anglisht: Famine Enquiry Commission, Report on Bengal, 1945 Totale (1765-1947) India Britanike |64,480 milionë

Gjatë Raxhit Britanik, India përjetoi disa nga uritë më të ashpra të rregjistruara ndonjëherë, duke përfshirë Zinë e Madhe të Bukës së viteve 1876–1878, në të cilën u shuan 6.1 deri në 10.39 milionë indianë dhe Zia Indiane e Bukës së viteve 1899–1900, në të cilën u shuan 1.25 deri në 10 milionë indianë. Kërkimet e fundit, duke përfshirë veprën e Mike Davis dhe Amartya Sen, argumentojnë se uritë në Indi u bënë më të ashpra nga politikat britanike në Indi.

Fëmijë i vdekur urie gjatë Urisë së Bengalit në 1943

Epidemia e parë e kolerës filloi në Bengal, pastaj u përhap përgjatë gjithë Indisë nga viti 1820. dhjetë mijë trupa britanike dhe indianë të panumërt vdiqën gjatë kësaj pandemie. Vdekjet e llogarituritura në Indi midis viteve 1817 dhe 1860 i tejkalojnë 15 milionë. 23 milionë të tjerë vdiqën midis viteve 1865 dhe 1917. Pandemia e Tretë që filloi në Kinë në mesin e shekullit të XIX, në vazhdim u përhap në të gjithë kontinentet e banuara dhe vrau më shumë se 10 milionë banorëë vetëm në Indi. Waldemar Haffkine, që punoi kryesisht në Indi, u bë mikrobiologu i parë që zhvilloi dhe përdori vaksinat kundër kolerës dhe murtajës. Në vitin 1925 Laboratori i Murtajës në Bombei u riemërtua Instituti Haffkine për nder të tij.

Ethet renditeshin si një nga shkaqet kryesore të vdekjeve në Indi në shekullin e XIX. Britaniku Sir Ronald Ross, duke punuar në Spitalin e Përgjithshëm të Presidencës në Kalkuta, më në fund, në vitin 1898 provoi se malarjen e transmitonin mushkonjat, ndërsa me caktimin në Sekunderabad të Dekanit, ku Qendra për Sëmundjet Tropikale dhe Infektive tani është emërtuar në nder të tij.

Në vitin 1881 pati rreth 120,000 pacientë lebrozë. Qeveria qëndrore nxori anglisht: Lepers Act of 1898, që mundësonte parashikimet ligjore për karantinimin e detyruar të njerëzve me lebër në Indi. Në drejtimin e Mountstuart Elphinstone u nis një program për të përhapur vaksinimin kundër lisë. Vaksinimi në masë në India çoi në një rënie të ndjeshme në vdekshërinë nga lia në fund të shekullit të XIX. Në vitin 1849 afërsisht 13% e vdekjeve të Kalkutës ishin për shkak të lisë. Midis viteve 1868 dhe 1907, pati afërsisht 4.7 milionë të vdekur nga lija.

Sir Robert Grant e drejtoi vëmendjen te vendosja e një institucioni sistematik në Bombei për të dhënë njohuri mjekësore te vendasit. Në vitin 1860, anglisht: Grant Medical College u bë një nga katër kolegjet e njohura për dhënien e kurseve që çonin në diplomim (bashkë me anglisht: Elphinstone College, anglisht: Deccan College dhe anglisht: Government Law College, Mumbai).

Masakra ndaj civilëve indianë

Kjo ëshë një listë e masakrave të civilëve indianë nga ushtria britanike, në shumicën e rasteve turma paqësore apo të paarmatosura.

• Masakra e Xhallianvala Baghut më 13 prill 1919, trupat e gjeneral brigade Reginald Dyer, të përbëra nga Regjimenti i 9-të i Pushkatarë Gurkha dhe Regimenti i 54-rt i Sikhëve masakruan 379 në më shumë se 1,500 civilë të paarmatosur paqësorë, dhe plagosën mbi 1,200 civilë të tjerë indianë. Dyer u lirua nga komanda dhe iu tha të dorëhiqej, dhe u dënua gjerësisht si në Indi ashtu dhe në Britani. Niveli i brutalitetit rastësor shtangu të gjithë kombin, duke çuar në një humje fatkeqe të besimit të publikut të përgjithshëm indian në qëllimet e Mbretërisë së Bashkuar.
• Masakra e Munshiganxh Raebarelit më 7 janar 1921 në Munshiganxh të Raebarelit në Uttar Pradesh: Numri zyrtar i të fermerëve indianë të vrarë u paraqit minimalisht nga historianët britanikë, ndërsa të tjerët e vendosin numrin e tyre në qindra, duke shkaktuar që lumi i afërt Sai të kthehej i kuq nga gjaku.
• Masakra e Salangës më 27 janar 1922 në Pazarin Salanga në upazilën Raiganxh të Presidencës së Bengalit: Policia Perandorake Indiane hapi zjarr duie vrarë qindra, të vrarët varjojnë nga 1,500 deri në 4,500 veta. Një varr masiv qëndron afër Pazarit Salanga në Rahmatganxh, kur çdo vit në 27 janar përkujtohet Dita e Salangës në kujtim të viktimave.
• Masakra e Kisa Khvanit më 23 prill 1930 në Provincën Kufitare Veri-Perëndimore: Në këtë sulm një mjet i blinduar sulmoi duke përplasur dhe qëlloi në masë civilë të paarmatosur Khudai Khidmatgar, luftëtarët e lirisë nga ushtria, në të cilën numri i të vrarëve sipas burimeve zyrtare qeveritare ishte 20, ndërsa sipas burimeve bashkëkohore indiane ishte 400. Goditja e njerëzve të paarmatosur shkaktoi protesta përgjatë Indisë Britanike.
• Masakra e Spin Tangit më 24 gusht 1930 në fshatin Spin Tangi afër Domelit në distriktin Banu të Provicës Kufitare Veri-Perëndimore: 80 protestues pashtunë jo të dhunshëm të "Khudai Khidmatgar" u vranë nga ushtria.
• Masakra e Takarit më 28 maj 1930 në Takar në tehsilin Mardan të Provincës Kufitare Veri-Perëndimore: Kur fshatarët vendorë u përpoqën ti ndalonin ushtarët që të arrestonin luftëtarët e lirisë së "Lëvizjes Khudai Khidmatgar", në të shtënat që pasuan një oficer anglez policie i quajtur Murphy u vra, tre ditë më vonë, një trupë e madhe ushtarake, si shpagim, sulmoi fshatin, duke vrarë 70 dhe plagosur 150 veta të tjerë. Në kujtim të viktimave është ndërtuar një përmendore.
• Masakra e Vidurashvathës në 25 prill 1938 në Vidurashvatha të Provincës së Bombeit: trupat ushtarake hapën zjarr mbi njerëzit e paarmatosur që ishin mbledhur për të ngritur flamurin e Kongresit Kombëtar Indian, duke vrarë 33 veta dhe plagosur më shumë 100 të tjerë.

Arsimi

Universiteti i Laknaut, themeluar nga britanikët në 1867

Thomas Babington Macaulay (1800–1859) paraqiti në interpretimin e tij uigerist të Historisë Angleze si një progresion që çonte në më shumë liri dhe më shumë përparim. Macaulay njëkohësisht ishte një reformator kryesor i përfshirë në shndërrimin e sistemit arsimor të Indisë. Ai do ta bazonte atë në gjuhën angleze në mënyrë që India mund ti bashkohej vendit mëmë në një përparim të qëndrueshëm. Macaulay mori theksimin e rregullit moral të Burkes dhe e zbatoi atë në reformat shkollore, duke i dhënë Perandorisë Britanike një mision të thellë moral për të "qytetëruar vendasit".

Profesori i Universitetit të Jellit Karuna Mantena ka argumentuar se "misioni qytetërues" nuk zgjat shumë, për të cilin ajo thotë se reformatorët dashamirës ishin të dështuar në debatet kyçe, si ata në vazhdim të Rrebelimit të 1857-ës në Indi dhe skandali i shtypjes brutale të Rrebelimit të Gjirit Morant në Xhamaikë nga Edward John Eyre në vitin 1865. Retorika vazhdoi por ajo u bë një alibi për keq-qeverisjen britanike dhe rracizmin. Nuk besohej më se vendasit mund të bënin vërtet përparim, në fakt, ata duhet të sundoheshin me dorë të hekurt, me mundësitë demokratike të shtyra në pafundësi. Si pasojë: "Pronarët qëndror të imperializmit liberal u sfiduan në forma të ndryshme rrebelimi, rezistence dhe trazirash në kolonitë e rëna në një premtim të pa përcaktuar.... ekuacioni i 'qeverisjes së mirë' me reformimin e shoqërisë vendase, që ishte në thelbin e diskutimit të perandorisë liberale, do të ishte subjekt i skepticizmit në rritje".

Historiani anglez Peter Cain, e ka sfiduar Mantenën, duke argumentuar se imperialistët besonin me të vërtetë se sundimi britanik do tu sillte subjekteve përfitime të 'lirisë së urdhëruar', në mënyrë që Britania mund të përmbushte detyrën e saj morale dhe të arriste qëllimin e saj të madhështisë. Shumë nga debati u zhvillua në Britani vetë dhe imperialistët punuan fortë për të bindur popullsinë e përgjithshme se misioni qytetërues ishte në zhvillim. Kjo fushatë shërbeu për të forcua mbështetjen perandorake në atdhe dhe kështu, thotë Cain, për të forcuar autoritetin moral të elitave fisnike që drejtonin Perandorinë.

Universiteti i Kalkutës, krijuar në 1857, një nga tre universitetet më të vjetra moderne shtetërore në Indi

Universitetet në Kalkuta, Bombei dhe Madras u krijuan në vitin 1857, pak para Rrebelimit Indian. Në vitin 1890 rreth 60,000 indianë ishin matrikulluar, kryesisht në artet liberale ose ligj. Rreth një e treta u futën në administratën publike dhe një e treta tjetër u bënë avokatë. Rezultati qe një burokraci shumë e arsimuar profesionale. Nga viti 1887 nga 21,000 emërimet e nivelit të mesëm të shërbimit civil, 45% u morën nga hindu, 7% nga myslimanë, 19% nga euro-asiatik (me baba europian dhe nën indiane), dhe 29% nga europianë. Nga 1000 pozicionet e nivelit të lartë të shërbimit civil, pothuajse të gjitha u morën nga britonë, në mënyrë tipike me një dipllomë në Oxbridge. Qeveria, shpesh duke punuar me filantropistë vendorë, hapi 186 universitete dhe kolegje të arsimit të lartë nga viti 1911; ata pranuan 36,000 studentë (mbi 90% meshkuj). Nga viti 1939 numri i institucioneve ishte dyfishuar dhe pranimet arritën 145,000. Kurrikula ndoqi standardet klasike britanike të vendosura nga Oksfordi dhe Kembrixhi, të përqëndruar te Letërsia Angleze dhe Historia Europiane. Megjithatë, nga vitet 1920 trupa e studentëve ishte bërë një vatër e nacionalizmit indian.

Veprimtaria e misionarëve

Katedralja e Shën Palit, ndërtuar në vitin 1847, shërbeu si katedrale peshkopale për peshkopin e Kalkutës, i cili ishte metropolitan i Kishës së Indisë, Burmës dhe Cejlonit

Në vitin 1889, kryeminsitri britanik Robert Gascoyne-Cecil, markezi III-të i Salisburit, tha se: "Jo vetëm është detyra jonë, por është edhe interesi ynë promovimi i përhapjes së krishtërimit për sa është e mundur përgjatë Indisë".

Rritja e Ushtrisë Britaniko-Indiane çoi në mbërritjen e shumë kapelanëve anglikanë në Indi. Me mbërritjen e anglisht: Church Mission Society e Kishës së Anglisë në vitin 1814, u ngrit Dioqeza e Kalkutës e Kishës së Indisë, Burmës dhe Cejlonit, dhe në vitin 1847 u ndërtua Katedralja e Shën Palit të Kalkutës. Në vitin 1930, Kisha e Indisë, Burmës dhe Cejlonit llogariste në tërësi katërmbëdhjetë dioqeza në Perandorinë Indiane. Tre dioqezat e para u ndanë në mënyrë të përsëritur dhe deri në vitin 1930 u bënë katërmbëdhjetë dioqeza, datat e krijimit të tyre janë si vijon: Kalkuta në vitin 1814; Madrasi në vitin 1835; Bombei në vitin 1837; Kolomboja në vitin 1845; Lahoreja në vitin 1877; Ranguni në vitin 1877; Travankorja në vitin 1879; Çota Nagpuri në vitin 1890; Laknau në vitin 1893; Tinevelli në vitin 1896; Nagpuri në vitin 1903; Dornakali në vitin 1912; Assami në vitin 1915; Nasiku në vitin 1929.

Në Indi mbërritën edhe misionarë të rrymave të tjera të krishtera, si misionarët luterianë, për shembull, që mbërritën në Kalkuta në vitin 1836, dhe "nga viti 1880 kishte 31.200 të krishterë luterianë në 1052 katunde". metodistët kishin filluar të mbërrinin në Indi në vitin 1783 dhe kishin vendosur misionet e tyre duke u përqëndruar te "arsimimi, mbi kujdesin e personit dhe te ungjillizimi". Në vitet 1790, të krishterë të anglisht: London Missionary Society dhe të anglisht: Baptist Missionary Society nisën veprimtarinë e tyre në Indinë Britanike. Në Nejur, u themelua anglisht: London Missionary Society Hospital, "që qe ndër të parët që bëri përmirësime në shëndetin publik dhe në trajtimin e sëmundjeve shumë më përpara sesa Presidenca e Madrasit të bënte përpjekje të organizuara, duke pakësuar në mënyrë të ndjeshme numrin e vdekjeve".

Kolegji i Kishës së Krishtit në Kanpur (1866) dhe St. Stephen's College në Delhi (1881) janë dy shembuj institucionesh arsimore të lidhura me kishën të themeluara gjatë Raxhit Britanik. Brenda institucioneve arsimore të themeluara gjatë Raxhit Britanik nga rrymat e ndryshme të krishtera, tekstet e krishtera, veçanërisht Bibla, qenë pjesë e kurrikulës. Në periudhën e Raxhit Britanike, misionarët e krishterë zhvilluan një sistem transkriptimi të gjuhëve indiane që nuk kishin zhvilluar një alfabet të tyrin. Misionarët e krishterë në Indi punuan edhe për të rrëzuar muret e analfabetizmit dhe promovimin e aktivizmit shoqëror, duke luftuar prostitucionin, duke u bërë kampionë të të drejtave të të vejave që donin të ri-martoheshin dhe u përpoqën ti ndalonin martesat e vajzave të mitura me detyrim.

Mes grave britanike, "misionet zenana" u bënë një mënyrë popullore për të bërë të konvertuar në Krishtërim.

Trashëgimia

Këndvështrimi i vjetër i pranuar mes shumicës së historianëve pretendonin se autoriteti perandorak britanik ishte mjaft i sigurt nga viti 1858 deri në Luftën e Dytë Botërore. Megjithatë, së fundmi, ky interpretim është sfiduar. Për shembull, Mark Condos dhe Jon Wilson argumentojnë se autoriteti perandorak ishte i pasigurtë në mënyrë kronike. Në të vërtetë, ankthi i brezave të zyrtarëve prodhonte një administrim kaotik me koherencë minimale. Në vend të një gjendjeje vetbesimi të aftë të vepronte sipas zgjedhjes, këta historianë gjetën një administratë të kërcënuar psikologjikisht të paaftë për të vepruar, përveç se në mënyrë abstrakte, në shkallë të vogël, ose në afat të shkurtër. Ndërkohë, Durba Ghosh ofron një qasje alternative.

Ndikimi ideologjik

Në pavarësi dhe pas pavarësisë së Nënkontinentit Indian, vendi i mbajti institucione qëndrore britanike si qeverisja parlamentare, një person një votë dhe sundimin e ligjit nëpërmjet gjykatave jo partiake. Ajo ruajti gjithashtu edhe organizimin institucional të Raxhit si shërbimet civile, administratat e nën-ndarjeve, universitetet dhe bursën e aksioneve. Një ndryshim madhor ishte refuzimi i principatave të mëparshme të veçanta vasale. Metcalf tregon se mbi kursin e dy vendeve, intelektualët britanik dhe specialistët indianë përparësinë më të rëndësishme bënë vendosjen e paqes, bashkimin dhe qeverisjen e mirë të Indisë. Ata ofruan shumë metoda alternative për të arritur qëllimin. Për shembull, Charles Cornwallis, markezi I-rë Cornwallis rekomandoi kithimin e zamindarëve bengalezë në një lloj pronarësh tokash britanikë që kontrollonin punët vendore në Angli. Sir Thomas Munro, baroni I-rë propozoi të merrej drejtpërdrejtë me fshatarësinë. Sir William Jones dhe orientalistët promovuan sanskritishten, ndërsa Thomas Babington Macaulay, baroni I-rë Macaulay promovonte anglishten. Zinkin argumenton se në afat të gjatë, ajo që ka më shumë rëndësi rreth trashëgimisë së Raxhit janë ideologjitë politike britanike, që indianët morën pas vitit 1947, veçanërisht besimi në unitet, demokraci, sundimin e ligjit dhe një lloj barazie përtej kastës dhe besimit. Zinkin e shikon këtë jo thjeshtë te partia e Kongresit, por edhe mes nacionalistëve hindu në Partia Bharatiya Janata, që thekson mbi të gjitha traditat hindu.

Një mbështetës i skuadrës indiane të kriketit. Kriketi, një sport me origjinë britanike, është përshkruar si një forcë e rëndësishme bashkuese në Azinë Jugore.

Ndikimi kulturor

Kolonizimi britanik i Indisë e ndikoi në mënyrë të dallueshme kulturën e Azisë Jugore. Ndikimi më i dallueshëm është anglishtja, që u bë gjuhë administrative dhe lingua franca e Indisë dhe Pakistanit (dhe që i ndikoi shumë gjuhët vendase të Azisë Jugore) e ndjekur nga përzierja e Arkitekturës vendase dhe asaj Gotike duke krijuar Arkitekturën Indo-Sarçene. Ngjashmërisht, ndikimi i gjuhëve dhe kulturës së Azisë Jugore mund të vërehet gjithashtu në Britani; për shembull, shumë fjalë indiane hynë në gjuhën angleze, dhe adoptimi i Kuzhinës së Azisë Jugore.

Sportet britanike (veçanërisht hokei herët, por më pas më së shumti i zëvendësuar nga kriketi në dekadat e fundit, me futbollin gjithashtu popullor në disa rajone të nënkontinentit) u ngulitën si pjesë të kulturës së Azisë Jugore gjatë Raxhit Britanik, me Lojërat Tradicionale të [[nënkontinenti indian|Nënkontinentit Indian që u tejkaluan në popullaritet por gjithashtu të standardizuara nga ndikimet britanike. Megjithëse britanikët përgjithësisht i përjashtonin indianët nga loja e tyre gjatë kohës së Sundimit të Kompanisë së Indisë Lindore, përgjatë kohës ata filluan ta shikonin ngulitjen e sporteve britanike mes popullsisë vendase si një mënyrë për të përhapur vlerat britanike. Në të njëjtën kohë, disa nga elita indiane filluan të zhvendosen drejtë sporteve britanike si një mënyrë për tu përshtatur me kulturën britanike dhe kështu të ndihmonin veten për tu rritur në rang; më vonë, më shumë indianë filluan të luajnë sporte britanike në përpjekje për të mundur britanikët në sportet e tyre, si një mënyrë për të provuar barazinë e tyre.

Shiko gjithashtu

• Presidencat dhe provincat e Indisë Britanike
• Sundimi i Kompanisë Britanike të Indisë Lindore
• Historia e Indisë
• Historia e Pakistanit
• Historia e Bengalit
• India Koloniale
  • India Portugeze
  • India Hollandeze
    • Bengali Hollandez
  • India Franceze
  • India Daneze
  • Kolonizimi Austriak i Ishujve Nikobar
  • Kompania Suedeze e Indisë Lindore
• Perandoria Britanike
  • Amerika Britanike
  • Kolonizimi Britanik i Amerikave
  • Inditë Perëndimre Britanike
  • Amerika Veriore Britanike

Bibliografia

• William J. Abraham; James E. Kirby (2009). The Oxford Handbook of Methodist Studies (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-160743-1.
• Admiralty of Britain (1916). Drawings of the flags in use at the present time by various nations (në anglisht). London: H.M. Stationery, Eyre and Spottiswoode Ltd.
• Admiralty of Britain (1930). Drawings of The Flags of All Nations (në anglisht). Londër: His Majesty's Stationery Office.
• Omar Ahmed (2015). Studying Indian Cinema (në anglisht). Liverpool University Press. ISBN 978-1-80034-738-0. Marrë më 24 maj 2022.
• Ahmed, Waqas; Khan, Muhammad Hayat; Ul Haq, Sami (1 qershor 2022). "علم الإشارة في سورة الفاتحة من خلال تفسير معارف القرآن للکاندهلوي نموذجا". Al-Duhaa (në urduisht). 3 (1): 90–103. doi:10.51665/al-duhaa.003.01.0186. ISSN 2710-3617. S2CID 251601027.
• John Allan; Sir T. Wolseley Haig; Henry Dodwell (1934). Henry Dodwell (red.). The Cambridge Shorter History of India (në anglisht). Cambridge University Press.
• Dr. Bhimrao Ramji Ambedkar. "Part I: Muslim Case for Pakistan". përmbledhur nga Frances W. Pritchett (red.). Pakistan or the Partition of India (në anglisht) (bot. ripublikim i botimit të 3-të të Thackers and Co.). Columbia Center for New Media Technology and Learning. Arkivuar nga origjinali më 15 korrik 2019. Marrë më 10 qershor 2019.
• Ambirajan, S. (2007) [1978]. Classical Political Economy and British Policy in India (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-05282-5. Marrë më 20 shkurt 2012.
• Anderson, Clare (2007). The Indian Uprising of 1857–8: prisons, prisoners, and rebellion (në anglisht). Anthem Press. ISBN 978-1-84331-295-6. Marrë më 5 nëntor 2011.
• C. F. Andrews (2017) [1930]. India and the Simon Report (në anglisht). Routledge. ISBN 978-1-315-44498-7.
• Vera Anstey (1952). The Economic Development of India (në anglisht) (bot. i 4-rt). Longmans, Green.
• Appletons' Annual Cyclopaedia and Register of Important Events of the Year: 1862 (në anglisht). New York: D. Appleton & Company. 1863.
• D. T. A. (1870). Geography of India; Comprising an Account of British India and Various States Enclosed or Adjoining (në anglisht). Londër: W. H. Allen & Co.
• Bahl, Vinay (tetor 1994). "The Emergence of Large-Scale Steel Industry in India Under British Colonial Rule, 1880–1907". Indian Economic and Social History Review (në anglisht). 31 (4): 413–60. doi:10.1177/001946469403100401. S2CID 144471617.
• Paul Bairoch (1995). Economics and World History: Myths and Paradoxes (në anglisht). Çikago: University of Chicago Press. ISBN 978-022603463-8.
• U. Baker, David E. (1993). Colonialism in an Indian Hinterland: The Central Provinces, 1820–1920 (në anglisht). Delhi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-563049-7.
• Kenneth Ballhatchet (1980). Race, Sex, and Class under the Raj: Imperial Attitudes and Policies and Their Critics, 1793–1905 (në anglisht). Weidenfeld and Nicolson. ISBN 978-029777646-8.
• Deep Chand Bandhu (2003). History of Indian National Congress, 1885–2002 (në anglisht). Kalpaz Publications. ISBN 978-817835090-5.
• Bandyopadhyay, Sekhara (2004). From Plassey to Partition: A History of Modern India (në anglisht). Nju Delhi: Orient Longman. ISBN 978-81-250-2596-2.
• Jayant Banthia; Tim Dyson (dhjetor 1999). "Smallpox in Nineteenth-Century India". Population and Development Review (në anglisht). 25 (4): 649–89. doi:10.1111/j.1728-4457.1999.00649.x. JSTOR 172481. PMID 22053410.
• John Barnhill (14 maj 2014). R. W. McColl (red.). Encyclopedia of World Geography (në anglisht). Infobase Publishing. ISBN 978-0-8160-7229-3.
• Jörg Baten (2016). A History of the Global Economy: From 1500 to the Present (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-50718-0.
• Bayly, Christopher Alan (1987). Indian Society and the Making of the British Empire. The New Cambridge History of India (në anglisht). Vëll. II.1. Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-38650-0.
• Bayly, Christopher Alan (1999). Empire and Information: Intelligence Gathering and Social Communication in India, 1780–1870. Cambridge Studies in Indian History and Society (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-66360-1.
• Bayly, Christopher Alan; Timothy Harper (2005). Forgotten Armies: The Fall of British Asia, 1941–1945 (në anglisht). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01748-1. Marrë më 22 shtator 2013.
• Bayly, Christopher Alan; Harper, Timothy (2007). Forgotten Wars: Freedom and Revolution in Southeast Asia (në anglisht). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-02153-2. Marrë më 21 shtator 2013.
• Christopher Alan Bayly (1990). "Brian Allen". The Raj: India and the British 1600–1947 (në anglisht). National Portrait Gallery Publications. ISBN 978-185514026-4.
• Laura Charlotte Bear (2007). Lines of the Nation: Indian Railway Workers, Bureaucracy, and the Intimate Historical Self (në anglisht). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-14002-7.
• Sven Beckert (2015). Empire of Cotton: A Global History (në anglisht). Random House. ISBN 978-0-375-71396-5.
• R. R. Bhandari (2005). Indian Railways: Glorious 150 years (në anglisht). Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. ISBN 978-81-230-1254-4.
• Haridāsa Bhaṭṭācāryya (1956). The Cultural Heritage of India (në anglisht). Ramakrishna Mission Institute of Culture. ISBN 978-818584305-6.
• Bond, Brian (tetor 1963). "Amritsar 1919". History Today (në anglisht). Vëll. 13 no. 10. fq. 666–76.
• Bose, Sudhindra (1916). Some Aspects of British Rule in India. Studies in the Social Sciences (në anglisht). Vëll. 5. Iowa City: The University. Marrë më 15 shtator 2018.
• Bose, Sugata (1993). Peasant Labour and Colonial Capital: Rural Bengal Since 1770. New Cambridge History of India (në anglisht). Vëll. 2. Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-26694-9.
• Bose, Sugata; Jalal, Ayesha (2004) [1998]. Modern South Asia: History, Culture, Political Economy (në anglisht) (bot. i 2-të). Londër: Routledge. ISBN 978-0-415-30787-1.
• Bose, Sugata (2011). His Majesty's Opponent: Subhas Chandra Bose and India's Struggle against Empire (në anglisht). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-04754-9. Marrë më 21 shtator 2013.
• Ulbe Bosma (2011). Emigration: Colonial Circuits Between Europe and Asia in the 19th and Early 20th Century. Europäische Geschichte Online (EGO – European History Online) (në anglisht). Mainz: Institute of European History. OCLC 1184490803. Marrë më 25 mars 2021.
• Bowen, H. V.; Mancke, Elizabeth; Reid, John G. (2012). Britain's Oceanic Empire: Atlantic and Indian Ocean Worlds, C. 1550–1850 (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-02014-6.
• Brendon, Piers (28 tetor 2008). The Decline and Fall of the British Empire, 1781-1997 (në anglisht). Knopf Doubleday Publishing Group. ISBN 978-0-307-27028-3.
• L. Brennan (1984). "The Development of the Indian Famine Codes: Personalities, Politics, and Policies". përmbledhur nga Currey, Bruce; Hugo, Graeme (red.). Famine: As a Geographical Phenomenon (në anglisht). Springer Dordrecht. fq. 91–111. ISBN 978-94-009-6395-5.
• Brown, Judith Margaret (1994) [1985]. Modern India: The Origins of an Asian Democracy (në anglisht) (bot. i 2-të). Oxford University Press. ISBN 0-19-873113-2.
• Judith Margaret Brown (1991). Gandhi: Prisoner of Hope (në anglisht). Yale University Press. ISBN 978-0-300-05125-4.
• Judith Margaret Brown; William Roger Louis; Alaine M. Low, red. (2001). Oxford History of the British Empire: The Twentieth Century (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-924679-3.
• Brown, F. H.; Tomlinson, B. R. (23 shtator 2004). "Tata, Jamshed Nasarwanji [Jamsetji] (1839–1904)". Oxford Dictionary of National Biography (në anglisht). doi:10.1093/ref:odnb/36421.
• Colin Buchanan (2015). Historical Dictionary of Anglicanism. Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements Series (në anglisht). Rowman & Littlefield Publishers. fq. 117. ISBN 978-1-4422-5016-1.
• Charles Edward Buckland (1906). Dictionary of Indian Biography (në anglisht). Swan Sonnenschein & Co.
• Burra, Arudra (nëntor 2010). "The Indian Civil Service and the nationalist movement: neutrality, politics and continuity". Commonwealth and Comparative Politics (në anglisht). 48 (4): 404–32. doi:10.1080/14662043.2010.522032. S2CID 144605629.
• Peter J. Cain (2012). "Character, 'Ordered Liberty', and the Mission to Civilise: British Moral Justification of Empire, 1870–1914". Journal of Imperial and Commonwealth History (në anglisht). 40 (4): 557–78. doi:10.1080/03086534.2012.724239. S2CID 159825918.
• John C. Caldwell (dhjetor 1998). "Malthus and the Less Developed World: The Pivotal Role of India". Population and Development Review (në anglisht). 24 (4): 675–96. doi:10.2307/2808021. JSTOR 2808021.
• John Campbell (2010). Pistols at Dawn: Two Hundred Years of Political Rivalry from Pitt and Fox to Blair and Brown (në anglisht). Internet Archive. Londër: Vintage. ISBN 978-1-84595-091-0.
• Kuk-Won Shin (2014). "4; Korean Christian Higher Education: History, Tasks, and Vision". përmbledhur nga Joel Carpenter; Perry L. Glanzer; Nicholas S. Lantinga (red.). Christian Higher Education (në anglisht). William B. Eerdmans Publishing. fq. 90–110. ISBN 978-1-4674-4039-4.
• Carrington, Michael (maj 2013). "Officers, Gentlemen, and Murderers: Lord Curzon's campaign against "collisions" between Indians and Europeans, 1899–1905". Modern Asian Studies (në anglisht). 47 (3): 780–819. doi:10.1017/S0026749X12000686. S2CID 147335168.
• Dilip K. Chakrabarti (2003). The Archaeology of European Expansion in India, Gujarat, c. 16th–18th Centuries (në anglisht). Delhi: Aryan Books International. ISBN 978-817305250-7.
• Chandavarkar, Rajnarayan (1998). Imperial Power and Popular Politics: Class, Resistance and the State in India, 1850–1950. Cambridge Studies in Indian History & Society (në anglisht). Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-59692-3.
• Bipan Chandra; Mridula Mukherjee; Aditya Mukherjee; K. N. Panikkar; Sucheta Mahajan (1988). Bipan Chandra (red.). India's Struggle for Independence, 1857–1947 (në anglisht). Viking. ISBN 978-067082151-8.
• Joya Chatterji (2002). Bengal Divided: Hindu Communalism and Partition, 1932–1947 (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52328-8.
• Arup Chatterjee (2019). The Great Indian Railways: A Cultural Biography (në anglisht). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-93-88414-23-4.
• Latika Chaudhary; Bishnupriya Gupta; Tirthankar Roy; Anand V. Swamy, red. (2016). A New Economic History of Colonial India (në anglisht). Routledge. ISBN 978-1-138-77971-6.
• Kirti N. Chaudhuri (2006) [1978]. The Trading World of Asia and the English East India Company: 1660–1760 (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-03159-2.
• Nupur Chaudhuri (2000). "Imperialism and Gender". përmbledhur nga Peter N. Stearns (red.). Encyclopedia of European Social History from 1350 to 2000 (në anglisht). Vëll. 1. Scribner. fq. 515–521. ISBN 978-068480582-5.
• Chhabra, G. S. (2005) [1971]. Advanced Study in the History of Modern India (në anglisht). Vëll. 3 (bot. i rishikuar). Nju Delhi: Lotus Press. ISBN 978-81-89093-08-2. Marrë më 15 shtator 2018.
• Christensen, R. O. (shtator 1981). "The State and Indian Railway Performance, 1870–1920: Part I, Financial Efficiency and Standards of Service". The Journal of Transport History (në anglisht). 2 (2): 1–15. doi:10.1177/002252668100200201. S2CID 168461253.
• Humphrey William Codrington (1926). "10; Transition to British administration (1796 AD—1805 AD)". A Short History of Ceylon (në anglisht). Macmillan and Co. Ltd. fq. 155–169.
• Stephen P. Cohen (2004). The Idea of Pakistan (në anglisht). Brookings Institution Press. ISBN 978-0-8157-1502-3.
• Nigel Collett (2006). The Butcher of Amritsar: General Reginald Dyer (në anglisht). A&C Black. ISBN 978-1-85285-575-8.
• Copland, Ian (2001). India 1885–1947: The Unmaking of an Empire. Seminar Studies in History Series (në anglisht). Harlou dhe Londër: Pearson Longmans. ISBN 0-582-38173-8.
• Copland, Ian (2002). Princes of India in the Endgame of Empire, 1917–1947. Cambridge Studies in Indian History & Society (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-89436-4.
• Copland, Ian (21–27 shkurt 2004). "Princely States and the Raj: Review of Sovereign Spheres: Princes, Education and Empire in Colonial India by Manu Bhagavan". Economic and Political Weekly (në anglisht). 39 (8): 807–809. JSTOR 4414671. Arkivuar nga origjinali më 4 gusht 2021. Marrë më 4 gusht 2021.
• Reginald Coupland (1945). India: A Re-Statement (në anglisht). Oxford University Press.
• Ralph Crane; Radhika Mohanram (2013). Imperialism as Diaspora: Race, Sexuality, and History in Anglo-India. Postcolonialism Across the Disciplines (në anglisht). Liverpol University Press. ISBN 978-1-78138-563-0.
• The Cyclopedia of India: Biographical, Historical, Administrative, Commercial (në anglisht). Cyclopedia Publishing Company. 1908.
• Roshen Dalal (2014). The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths (në anglisht). Penguin Books Ltd. ISBN 978-818475396-7.
• Dalby, Andrew (2004) [1998]. "Hindi". A Dictionary of Languages: The Definitive Reference to More Than 400 Languages (në anglisht). A & C Black Publishers. ISBN 978-0-7136-7841-3.
• Manmath Nath Das (1964). India under Morley and Minto: politics behind revolution, repression and reforms (në anglisht). G. Allen and Unwin. ISBN 978-0-04-954002-6.
• Mike Davis (2001). Late Victorian Holocausts: El Niño Famines and the Making of the Third World (në anglisht). Verso Books. ISBN 978-1-85984-739-8.
• Kingsley Davis (1951). The Population of India and Pakistan (në anglisht). Princeton University Press.
• Kingsley Davis (19 prill 1943). "The Population of India". Far Eastern Survey (në anglisht). 12 (8): 76–79. doi:10.2307/3022159. JSTOR 3022159.
• Derbyshire, I. D. (1987). "Economic Change and the Railways in North India, 1860–1914". Population Studies (në anglisht). 21 (3): 521–545. doi:10.1017/s0026749x00009197. JSTOR 312641. S2CID 146480332.
• Ian Derbyshire (1995). "The Building of India's Railways: The Application of Western Technology in the Colonial Periphery, 1850–1920". përmbledhur nga Roy Macleod; Deepak Kumar (red.). Technology and the Raj: Western Technology and Technical Transfers to India 1700–1947 (në anglisht). Londër: Sage. ISBN 978-080399237-5.
• Clive Dewey (1993). Anglo-Indian Attitudes: The Mind of the Indian Civil Service (në anglisht). The Hambledon Press. ISBN 978-1-85285-097-5.
• Dhir, Krishna Swaroop (2022). The Wonder That Is Urdu (në anglisht). Delhi: Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-4301-1.
• Henry H. Dodwell; Edward James Rapson; Wolseley Haig; Richard Burn; Mortimer Wheeler, red. (1932). The Cambridge History of India (në anglisht). Vëll. 6: The Indian Empire 1858–1918. With Chapters on the Development of Administration 1818–1858 (i publikuar edhe si volumi 5 i Cambridge History of the British Empire). Cambridge University Press.
• Dolly, Ellen Sequeria; S. Irudaya Raj (2021). Total History & Civics 10 ICSE (në anglisht). Nju Delhi: Morning Star.
• Robert Harry Drayton, red. (1950). The Statutes: From the Twentieth Year of King Henry III to the Tenth Chapter of the Twelfth, Thirteenth, and Fourteenth Years of King George the Sixth A.D. 1235-1948 (në anglisht). Vëll. 2, The Statutes From William & Mary to 10 George III, A.D. 1688–1770 (bot. i 3-të). H. M. Stationery Office.
• Richard Drayton (2001). "Science, Medicine, and the British Empire". përmbledhur nga Robin W. Winks; William Roger Louis; Alaine M. Low; Peter James Marshall (red.). Oxford History of the British Empire: Historiography (në anglisht). Nicholas P. Canny. Oksford dhe New York: Oxford University Press. fq. 264–76. ISBN 978-0-19-924680-9.
• D'Souza, Rohan (2006). "Water in British India: the making of a 'colonial hydrology'" (PDF). History Compass (në anglisht). 4 (4): 621–28. CiteSeerX 10.1.1.629.7369. doi:10.1111/j.1478-0542.2006.00336.x. Arkivuar nga origjinali më 23 shtator 2023. Marrë më 20 janar 2015.
• Will Durant (2011). The Case for India (në anglisht). Strand Book Stall.
• Romesh Chunder Dutt (2006) [1902]. The Economic History of India under Early British Rule (në anglisht). Vëll. 1, Under Early Britisht Rule, 1757–1837. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. ISBN 81-230-1401-5.
• Romesh Chunder Dutt (2006) [1904]. The Economic History of India under Early British Rule (në anglisht). Vëll. 2, In the Victorian Age, 1837–1900. Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. ISBN 81-230-1374-4.
• Helen S. Dyer (1900). Pandita Ramabai: The Story of Her Life (në anglisht).
• Dyson, Tim (2018). A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-882905-8.
• Edney, Matthew H. (1997). Mapping an Empire: The Geographical Construction of British India, 1765–1843 (në anglisht). University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-18488-3.
• Michael Edwardes (1965). High Noon of Empire: India under Curzon (në anglisht). Eyre & Spottiswoode.
• Joshua Ehrlich (qershor 2020). "Anxiety, Chaos, and the Raj". The Historical Journal (në anglisht). Cambridge University Press. 63 (3): 777–787. doi:10.1017/S0018246X1900058X.
• Ellis, Catriona (2009). "Education for All: Reassessing the Historiography of Education in Colonial India". History Compass (në anglisht). 7 (2): 363–375. doi:10.1111/j.1478-0542.2008.00564.x.
• Epstein, Simon (maj 1982). "District Officers in Decline: The Erosion of British Authority in the Bombay Countryside, 1919 to 1947". Modern Asian Studies (në anglisht). 16 (3): 493–518. doi:10.1017/S0026749X00015286. JSTOR 312118. S2CID 143984571.
• Erikson, Emily (2014). Between Monopoly and Free Trade: The English East India Company, 1600–1757. Princeton Analytical Sociology Series (në anglisht). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-17379-5. LCCN 2014933831.
• W. Ernst (1996). "European Madness and Gender in Nineteenth-century British India". Social History of Medicine (në anglisht). 9 (3): 357–82. doi:10.1093/shm/9.3.357. PMID 11618727.
• Ann Ewing (qershor 1982). "Administering India: The Indian Civil Service". History Today (në anglisht). 32 (6): 43–48.
• Christine Everaert (2009). Tracing the Boundaries Between Hindi and Urdu: Lost and Added in Translation Between 20th Century Short Stories (në anglisht). Leiden dhe Boston: BRILL. ISBN 978-90-04-18223-3.
• C. Christine Fair (2014). Fighting to the End: The Pakistan Army's Way of War (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-989270-9.
• Farnie, D. A. (1979). The English Cotton Industry and the World Market, 1815–1896 (në anglisht). Oksford, UK: Claredon Press; Oxford University Press. ISBN 978-0-19-822478-5.
• Fieldhouse, David (1996). "For Richer, for Poorer?". përmbledhur nga Marshall, P. J. (red.). The Cambridge Illustrated History of the British Empire (në anglisht). Kembrixh: Cambridge University Press. fq. 108–146. ISBN 978-0-521-00254-7. Marrë më 9 nëntor 2020.
• William Ford (1887). John Laird Mair Lawrence, a viceroy of India, by William St. Clair (në anglisht). fq. 186–253.
• Sir George Forrest (1894). The Administration of the Marquis of Lansdowne as Viceroy and Governor-General of India, 1888–1894 (në anglisht). Office of the Superintendent of Government Print.
• Frazer, R. W. (1897). British India. The Story of Nations (në anglisht). G. P. Putnam's sons. Marrë më 8 maj 2023.
• Frykenberg, Robert Eric; Alaine M. Low, red. (2003). Christians and Missionaries in India: Cross-cultural Communication Since 1500, with Special Reference to Caste, Conversion, and Colonialism. Studies in the History of Christian Missions (në anglisht). William B. Eerdmans Publishing Company. ISBN 978-0-8028-3956-5.
• Gardner, Leigh; Roy, Tirthankar (2020). The Economic History of Colonialism (në anglisht). Bristol University Press. ISBN 978-1-5292-0763-7.
• David Gilmartin (1988). Empire and Islam: Punjab and the Making of Pakistan. Comparative Studies in Muslim Societies (në anglisht). University of California Press. ISBN 978-0-520-06249-8.
• Gilmartin, David (2015). "The Historiography of India's Partition: Between Civilization and Modernity". The Journal of Asian Studies (në anglisht). 74 (1): 23–41. doi:10.1017/s0021911814001685. S2CID 67841003.
• David Gilmour (2006). Curzon: Imperial Statesman (në anglisht). Farrar, Straus and Giroux. ISBN 978-037453024-2.
• David Gilmour (2007). The Ruling Caste: Imperial Lives in the Victorian Raj (në anglisht). New York: Farrar, Straus and Giroux. ISBN 978-037453080-8.
• David Gilmour (2018) [2007]. The British in India: A Social History of the Raj (në anglisht) (bot. i zgjeruar i The Ruling Caste: Imperial Lives in the Victorian Raj).
• Glanville, Luke (2013). Sovereignty and the Responsibility to Protect: A New History (në anglisht). University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-07708-6. Marrë më 23 gusht 2020.
• Sarvepalli Gopal (2007). British Policy in India 1858–1905. Cambridge South Asian Studies (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-052105323-5.
• Gopal, Sarvepalli (1976). Jawaharlal Nehru: A Biography (në anglisht). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-47310-2. Marrë më 21 shkurt 2012.
• Sarvepalli Gopal (1957). Viceroyalty of Lord Irwin 1926–1931. Oxford historical series (në anglisht). Claredon Press.
• Gopal, Sarvepalli (1953). The Viceroyalty of Lord Ripon, 1880–1884 (në anglisht). Oxford University Press. Marrë më 21 shkurt 2012.
• Mel Gorman (tetor 1971). "Sir William O'Shaughnessy, Lord Dalhousie, and the Establishment of the Telegraph System in India". Technology and Culture (në anglisht). 12 (4): 581–601. doi:10.2307/3102572. JSTOR 3102572. S2CID 111443299.
• Gould, William (2004). Hindu Nationalism and the Language of Politics in Late Colonial India (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-45195-6.
• Grove, Richard H. (2007). "The Great El Nino of 1789–93 and its Global Consequences: Reconstructing an Extreme Climate Even in World Environmental History". The Medieval History Journal (në anglisht). 10 (1&2): 75–98. doi:10.1177/097194580701000203. hdl:1885/51009. S2CID 162783898.
• Ramachandra Guha (2007). India After Gandhi: The History of the World's Largest Democracy (në anglisht). Pan Macmillan. ISBN 978-174329256-3.
• Guha, Ranajit (1982). A Rule of Property for Bengal: An Essay on the Idea of the Permanent Settlement (në anglisht). Orient Longman ltd. ISBN 978-086131289-4.
• Charu Gupta, red. (2012). Gendering Colonial India: Reforms, Print, Caste and Communalism. Critical Thinking in South Asian History (në anglisht). Orient Blackswan. ISBN 978-812504472-7.
• Gupta, Shyam Ratna (janar 1972). "New Light on the Cripps Mission". India Quarterly (në anglisht). 28 (1): 69–74. doi:10.1177/097492847202800106. S2CID 150945957.
• Hall-Matthews, David (nëntor 2008). "Inaccurate Conceptions: Disputed Measures of Nutritional Needs and Famine Deaths in Colonial India". Modern Asian Studies (në anglisht). 42 (6): 1189–1212. doi:10.1017/S0026749X07002892. S2CID 146232991.
• Peter Harnetty (korrik 1991). "'Deindustrialization' Revisited: The Handloom Weavers of the Central Provinces of India, c. 1800–1947". Modern Asian Studies (në anglisht). 25 (3): 455–510. doi:10.1017/S0026749X00013901. JSTOR 312614. S2CID 144468476.
• Harrington, Jack (2010). Sir John Malcolm and the Creation of British India (në anglisht). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-10885-1.
• Hawes, Christopher J. (1996). Poor Relations: The Making of a Eurasian Community in British India, 1773–1833 (në anglisht). Routledge. ISBN 978-0-7007-0425-5. Marrë më 9 nëntor 2020.
• Headrick, Daniel (2010). "A Double-Edged Sw[ord: Communications and imperial control in British India". Historical Social Research/Historische Sozialforschung (në anglisht). 35 (1): 51–65. JSTOR 20762428.
• Headrick, Daniel R. (1988). The Tentacles of Progress: Technology Transfer in the Age of Imperialism, 1850–1940 (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 0-19-505115-7.
• Peter Heehs (19 maj 2008). The Lives of Sri Aurobindo (në anglisht). Columbia University Press. fq. 184. ISBN 978-023151184-1.
• Eugene P. Heideman (2001). From Mission to Church: The Reformed Church in America Mission to India. Historical Series of the Reformed Church in America (në anglisht). William B. Eerdmans Publishing. ISBN 978-0-8028-4900-7.
• Andrew John Herbertson; Osbert John Radcliffe Howarth, red. (1914). The Oxford Survey of the British Empire (në anglisht). Vëll. 1–2: The Britisht Isles–Asia. Claredon Press.
• Andrew John Herbertson; Osbert John Radcliffe Howarth, red. (1914). The Oxford Survey of the British Empire (në anglisht). Vëll. 3–4: Africa¬–America. Claredon Press.
• Andrew John Herbertson; Osbert John Radcliffe Howarth, red. (1914). The Oxford Survey of the British Empire (në anglisht). Vëll. 5–6: Austalasia–General Survey. Claredon Press.
• Gad Heuman (2001). "Slavery, the Slave Trade, and Abolition". përmbledhur nga Robin W. Winks; William Roger Louis; Alaine M. Low; Peter James Marshall (red.). Oxford History of the British Empire: Historiography (në anglisht). Oksford dhe New York: Oxford University Press. fq. 315–26. ISBN 978-0-19-924680-9.
• F.H. Hinsley, red. (1962). The New Cambridge Modern History (PDF) (në anglisht). Vëll. 11, Material Progress and World-Wide Problems, 1870–98. fq. 411–36. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 18 tetor 2017.
• Hirst, Jacqueline Suthren; John Zavros (2011). Religious Traditions in Modern South Asia (në anglisht). Londër dhe New York: Routledge. ISBN 978-0-415-44787-4. Marrë më 24 maj 2022.
• Amy Hodges; Leslie Seawright (26 shtator 2014). Going Global: Transnational Perspectives on Globalization, Language, and Education (në anglisht). Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-6761-0.
• Ernest Hullo, red. (1910). "India". Catholic Encyclopedia (në anglisht). Vëll. 7. Arkivuar nga origjinali më 23 shkurt 2021.
• William Wilson Hunter (1876). A Life of the Earl of Mayo, Fourth Viceroy of India (në anglisht). Smith, Elder, & Company.
• Hurd, John M. (1983). "Irrigation and Railways: Railways". përmbledhur nga Dharma Kumar; Desai, Meghnad (red.). The Cambridge Economic History of India (në anglisht). Vëll. 2, c.1757–c.1970. Cambridge University Press. fq. 751. ISBN 978-0-521-22802-2.
• Hurd, John (2001). "Railways". përmbledhur nga Kerr, Ian J. (red.). Railways in Modern India (në anglisht). Nju Delhi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-564828-7.
• Ronald Hyam (2006). Britain's Declining Empire: The Road to Decolonisation, 1918–1968 (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-86649-1.
• Ronald Hyam (1990). Empire and Sexuality: The British Experience. Studies in Imperialism (në anglisht). Manchester University Press. ISBN 0-7190-2504-4.
• William Stevenson Meyer; Richard Burn; James Sutherland Cotton; Herbert Hope Risley, red. (1908–1931). The Imperial Gazetteer of India (volumes I-XXVI) (në anglisht). Claredon Press.
• The Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 1, The Indian Empire, Descriptive. Oksford: Clarendon Press. 1908. Marrë më 20 shkurt 2021.
• The Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 2, The Indian Empire, Historical. Oksford: Clarendon Press. 1908.
• Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 3, The Indian Empire, Economic. Published under the authority of His Majesty's Secretary of State for India in Council. Oxford at the Clarendon Press. 1908.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Është përdorur gabimisht parametri i të tjerëve (lidhja)
• "Published under the authority of His Majesty's Secretary of State for India in Council". Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 4, The Indian Empire, Administrative. Oksford: Clarendon Press. 1908.
• The Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 9, Bomjur – Central India. Published under the Authority of His Majesty's Secretary of State for India in Council. Oxford at the Clarendon Press. 1908. Marrë më 24 maj 2022.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Është përdorur gabimisht parametri i të tjerëve (lidhja)
• The Imperial Gazetteer of India (në anglisht). Vëll. 22, Samadhiala–Singhana. Published under the Authority of His Majesty's Secretary of State for India in Council. Oksford: Clarendon Press. 1908.{{cite book}}: Mirëmbajtja CS1: Është përdorur gabimisht parametri i të tjerëve (lidhja)
• India's Contribution to the Great War (në anglisht). Kalkuta: Superintendent Government Printing, Government of India. 1923. fq. 74.
• The Indian Year Book (në anglisht). Bennett, Coleman & Company. 1940. Marrë më 10 shkurt 2018.
• L. Krishna Anandha Krishna Iyer (Divan Bahadur) (1962). The Cochin Tribes and Caste (në anglisht). Vëll. 1. Johnson Reprint Corporation.
• Ayesha Jalal (1994) [1985]. The Sole Spokesman: Jinnah, the Muslim League and the Demand for Pakistan (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-45850-4.
• Lawrence James (2000). Raj: The Making and Unmaking of British India (në anglisht). St. Martin's Publishing Group. ISBN 978-031226382-9.
• Jones, Phillip E. (2011). Mariners, Merchants and the Military Too (në anglisht). P. J. Publishing. ISBN 978-095655494-9.
• Judd, Dennis (2004). The Lion and the Tiger: The Rise and Fall of the British Raj, 1600–1947 (në anglisht). Oksford dhe New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-280358-1.
• Arnold P. Kaminsky (1986). The India Office, 1880–1910. Contributions in Comparative Colonial Studies (në anglisht). Bloomsbury Academic. ISBN 978-031324909-9.
• Augustine Kanjamala (2014). The Future of Christian Mission in India (në anglisht). Wipf and Stock Publishers. ISBN 978-1-62032-315-1.
• Subodh Kapoor (janar 2002). The Indian Encyclopaedia: biographical, historical, religious ... (në anglisht). Vëll. 6. Cosmo Publications. fq. 1599. ISBN 978-81-7755-257-7.
• Arthur Berriedale Keith (1912). Responsible Government in the Dominions (në anglisht). The Clarendon Press.
• Khan, Yasmin (2007). The Great Partition: The Making of India and Pakistan (në anglisht). Yale University Press. ISBN 978-0-300-12078-3.
• Yasmin Khan (2015). India At War: The Subcontinent and the Second World War (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-975349-9.
• Jabir Hasan Khan (2004). "Population Growth and Demographic Change in India". Asian Profile (në anglisht). Vëll. 32. Asian Research Service. fq. 441–60.
• Ira Klein (korrik 2000). "Materialism, Mutiny and Modernisation in British India". Modern Asian Studies (në anglisht). 34 (3): 545–80. doi:10.1017/S0026749X00003656. JSTOR 313141. S2CID 143348610.
• Ira Klein (1988). "Plague, Policy and Popular Unrest in British India". Modern Asian Studies (në anglisht). 22 (4): 723–55. doi:10.1017/S0026749X00015729. JSTOR 312523. PMID 11617732. S2CID 42173746.
• Klein, Ira (1990). "Population growth and mortality in British India: Part II: The demographic revolution". Indian Economic and Social History Review (në anglisht). 27 (1): 33–63. doi:10.1177/001946469002700102. S2CID 144517813.
• Koomar, Roy Basanta (2009). The Labor Revolt in India (në anglisht). BiblioBazaar. ISBN 978-1-113-34966-8.
• Balraj Krishna (2007). "2; Freedom Fighter, Backbone of Gandhi's Satyagrahas, Kheda Satyagraha". India's Bismarck, Sardar Vallabhbhai Patel (në anglisht). Indus Source. ISBN 978-81-88569-14-4.
• Parameswara Krishnan (2010). Glimpses of Indian Historical Demography (në anglisht). Delhi: B. R. Publishing Corporation. ISBN 978-817646638-7.
• Robert Kubicek (2001). "British Expansion, Empire, and Technological Change". përmbledhur nga Porter, Andrew; William Roger Louis; Alaine M. Low (red.). Oxford History of the British Empire: The Nineteenth Century (në anglisht). Vëll. 3. Oksford dhe New York: Oxford University Press. fq. 247–69. ISBN 978-0-19-924678-6.
• Kulke, Hermann; Rothermund, Dietmar (2004) [1986]. A History of India (në anglisht). Routledge. ISBN 978-0-415-32920-0.
• Deepak Kumar (2006). Science and the Raj: A Study of British India (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-568003-4.
• Dharma Kumar; Meghnad Desai (1983). The Cambridge Economic History of India (në anglisht). Vëll. 2. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-22802-2. Marrë më 15 shtator 2018.
• Kumari, Savita (2016). "Art and Politics: British Patronage in Delhi (1803–1857)". Art of the Orient (në anglisht). 5: 217–229. doi:10.11588/ao.2016.0.8820. ISSN 2658-1671. Arkivuar nga origjinali më 17 nëntor 2022. Marrë më 17 nëntor 2022.
• Punjab disturbances, April 1919; compiled from the Civil and military gazette (në anglisht). Lahore Civil and Military Gazette Press. 1921. Marrë më 18 gusht 2022.
• "Notes From India: The Census in India – The Plague Epidemic – The Pasteur Institute – The Tata Research Institute – Victoria Scholarships to Provide Native Midwives – Malta Fever – Malaria Epidemics". The Lancet (në anglisht). Vëll. 157. 13 prill 1901. fq. 1107–1108. doi:10.1016/S0140-6736(01)83190-1.
• "Notes From India: The effect of famines on the population of India". The Lancet (në anglisht). Vëll. 157. 15 qershor 1901. fq. 1713–1714. doi:10.1016/S0140-6736(01)89212-6.
• "The Census of India of 1901". The Lancet (në anglisht). Vëll. 163. 4 qershor 1904. fq. 1606–1607. doi:10.1016/S0140-6736(00)78821-0.
• Lapidus, Ira M. (2014). A History of Islamic Societies (në anglisht) (bot. i 3-të). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-51430-9. Marrë më 24 maj 2022.
• David Lelyveld (1993). "Colonial Knowledge and the Fate of Hindustani". Comparative Studies in Society and History (në anglisht). 35 (4): 665–682. doi:10.1017/S0010417500018661. ISSN 0010-4175. JSTOR 179178. S2CID 144180838. Arkivuar nga origjinali më 8 prill 2023. Marrë më 8 prill 2023.
• H. Chaldwell Lipsett (1903). Lord Curzon in India 1898–1903 (në anglisht). R.A. Everett & Company.
• Nick Lloyd (2011). "17; Dyer and the Jallianwala Bagh". The Amritsar Massacre: The Untold Story of One Fateful Day (në anglisht). I. B. Tauris. doi:10.5040/9780755625710.ch-017. ISBN 978-0-75562-571-0.
• David Lockwood (2012). The Indian Bourgeoisie: A Political History of the Indian Capitalist Class in the Early Twentieth Century (në anglisht). I. B. Tauris. ISBN 978-184885433-8.
• William Roger Louis; Judith M. Brown; Andrew Porter; Nicholas Canny; Alaine M. Low, red. (1999). The Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 3: The Nineteenth Century. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820565-4.
• William Roger Louis; Judith M. Brown; Robin W. Winks; Peter James Marshall; Alaine M. Low; Nicholas Canny, red. (1999). The Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 4: The Twentieth Century. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820564-7.
• William Roger Louis; Judith M. Brown; Robin W. Winks; Peter James Marshall; Alaine M. Low; Nicholas Canny, red. (1999). The Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 5: Historiography. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820566-1.
• D. Anthony Low (1993). Eclipse of Empire (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-45754-5.
• D. Anthony Low (2002). Britain and Indian Nationalism: The Imprint of Ambiguity 1929–1942 (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-89261-2.
• Lisa Lowe (2015). The Intimacies of Four Continents (në anglisht). Duke University Press. ISBN 978-0-8223-7564-7.
• Ludden, David (2002). India and South Asia: A Short History (në anglisht). Oneworld. ISBN 978-1-85168-237-9.
• Sir Alfred Comyn Lyall (1905). The Life of the Marquis of Dufferin and Ava (në anglisht). Vëll. 2. fq. 72–207.
• Michael Maclagan (1963). "Clemency" Canning: Charles John, 1st Earl Canning, Governor-General and Viceroy of India, 1856–1862 (në anglisht). Macmillan. Marrë më 21 shkurt 2012.
• Margaret MacMillan (2007). Women of the Raj: The Mothers, Wives, and Daughters of the British Empire in India (në anglisht). Random House Publishing Group. ISBN 978-081297639-7.
• Macpherson, W. J. (1955). "Investment in Indian railways, 1845–1875". Economic History Review (në anglisht). 8 (2): 177–186. doi:10.1111/j.1468-0289.1955.tb01558.x.
• Angus Maddison (2006). The World Economy Volumes 1: A Millennial Perspective – 2: Historical Statistics (në anglisht). OECD Publishing. fq. 638. doi:10.1787/456125276116. ISBN 978-92-64-02261-4.
• Major, Andrea (2011). "Tall Tales and True: India, Historiography and British Imperial Imaginings". Contemporary South Asia (në anglisht). 19 (3): 331–332. doi:10.1080/09584935.2011.594257. S2CID 145802033.
• Majumdar, Ramesh Chandra; Raychaudhuri, Hem Chandra; Datta, Kalikinkar (1949). An Advanced History of India (në anglisht). Vëll. III, Modern India. Londër: Macmillan and Company Ltd.
• Ramesh Chandra Majumdar, red. (1963). The History and Culture of the Indian People (në anglisht). Vëll. 9: British Paramountcy and Indian Renaissance. Bharatiya Vidya Bhavan.
• Mohini Lal Majumdar (1990). The Imperial Post Offices of British India, 1837–1914 (në anglisht). Vëll. 1. Phila Publications.
• David M. Malone; C. Raja Mohan; Srinath Raghavan, red. (2015). The Oxford Handbook of Indian Foreign Policy (në anglisht).
• Yogendra K. Malik; V. B. Singh (1994). Hindu Nationalists in India: The Rise of the Bharatiya Janata Party (në anglisht). Avalon Publishing. ISBN 978-081338810-6.
• Mansergh, Nicholas (1974). Constitutional Relations Between Britain and India (në anglisht). Londër: His Majesty's Stationery Office. ISBN 978-0-11-580016-0. Marrë më 19 shtator 2013.
• Surjit Mansingh (2010). The A to Z of India: A Concise Historical Encyclopaedia (në anglisht). Scarecrow Press. ISBN 978-081087637-8.
• Rama Sundari Mantena (2012). The Origins of Modern Historiography in India: Antiquarianism and Philology. Palgrave Studies in Cultural and Intellectual History (në anglisht). Palgrave Macmillan. ISBN 978-113701192-3.
• Mantena, Karuna (2010). "The Crisis of Liberal Imperialism" (PDF). Histoire Politique (në frëngjisht). 11 (2): 3. doi:10.3917/hp.011.0002. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 19 tetor 2017. Marrë më 1 shkurt 2016.
• Markovits, Claude (2004). A History of Modern India, 1480–1950 (në anglisht). Anthem Press. ISBN 978-1-84331-152-2. Marrë më 5 nëntor 2011.
• Claude Markovits (1985). Indian Business and Nationalist Politics 1931–39: The Indigenous Capitalist Class and the Rise of the Congress Party (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-511-56333-1.
• Peter James Marshall, red. (2001). The Cambridge Illustrated History of the British Empire (në anglisht). Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00254-7.
• Peter James Marshall (1998). "22; The British in Asia: Trade to Dominion, 1700–1765". përmbledhur nga Peter James Marshall; Alaine Low; William Roger Louis (red.). The Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 2, The Eighteenth Century. fq. 487–507. doi:10.1093/acprof:oso/9780198205630.003.0022. ISBN 978-0-19-820563-0.
• Marshman, John Clark (1867). The History of India From the Earliest Period to the Close of Lord Dalhousie's Administration – 1867, Vol-I (në anglisht). Longmans, Green.
• Briton Martin Jr. (dhjetor 1960). "The Viceroyalty of Lord Dufferin, Part I". History Today (në anglisht). 10 (12): 821–30.
• Briton Martin Jr. (janar 1961). "The Viceroyalty of Lord Dufferin, Part II". History Today (në anglisht). 11 (1): 56–64.
• M. R. Masani (1988). "The Language of Protest: Cradles of Nationalism". përmbledhur nga Zareer Masani (red.). Indian Tales of the Raj (në anglisht). University of California Press. ISBN 978-0-520-07127-8.
• Byron McCandless; Grosvenor, Gilbert (1917). Flags of the World (në anglisht). Uashington, D.C.: National Geographic Society.
• McLane, John R. (korrik 1965). "The Decision to Partition Bengal in 1905". Indian Economic and Social History Review (në anglisht). 2 (3): 221–37. doi:10.1177/001946466400200302. S2CID 145706327.
• Charles W. McMinn (1902). Famine Truths, Half Truths, Untruths (në anglisht). Kalkuta: Thacker Spink and Co.
• Metcalf, Thomas R. (1990). The Aftermath of Revolt: India, 1857–1870 (në anglisht). Manohar. ISBN 978-81-85054-99-5.
• Metcalf, Thomas R. (1997). Ideologies of the Raj. The New Cambridge History of India (në anglisht). Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-58937-6.
• Metcalf, Barbara Daly; Metcalf, Thomas R. (2006). A Concise History of Modern India. Cambridge Concise Histories (në anglisht). Kembrixh dhe New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-68225-8.
• Mill, James (1826). The History of British India, in Six Volumes (në anglisht) (bot. i 3-të). Londër: Baldwin, Cradock, and Joy. Arkivuar nga origjinali më 14 prill 2021. Marrë më 12 dhjetor 2008.
• Maria Misra (2008). Vishnu's Crowded Temple: India Since the Great Rebellion (në anglisht). Yale University Press. ISBN 978-0-300-13721-7.
• H. N. Mitra (1930). The Indian Annual Register: A digest of public affairs of India regarding the nation's activities in the matters, political, economic, industrial, educational, etc. during the period 1919–1947 (në anglisht). Vëll. 1. Gian Publishing House.
• Moon, Penderel (1989). The British Conquest and Dominion of India (në anglisht). Duckworth Publishing. ISBN 978-071562169-1.
• Moore, Robin J. (1999). "Imperial India, 1858–1914". përmbledhur nga Andrew N. Porter; William Roger Louis (red.). Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 3: The Nineteenth Century. Oxford University Press. fq. 422–446. ISBN 978-0-19-924678-6.
• Bart J. Moor-Gilbert (1996). Writing India, 1757–1990: The Literature of British India (në anglisht). Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-4266-9.
• Soumyen Mukherjee (1996). "Origins of Indian Nationalism: Some Questions on the Historiography of Modern India". Open Journal Systems. Sydney Studies in Society and Culture (në anglisht). The University of Sydney. 13.
• Andrew Muldoon (2009). "Politics, Intelligence and Elections in Late Colonial India: Congress and the Raj in 1937" (PDF). Journal of the Canadian Historical Association (në anglisht). 20 (2): 160–88. doi:10.7202/044403ar. S2CID 154900649. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 15 shtator 2018. Marrë më 15 shtator 2018.
• Andrew Muldoon (2009). Empire, Politics and the Creation of the 1935 India Act: Last Act of the Raj (në anglisht). Ashgate Publishing Ltd. ISBN 978-0-7546-6705-6.
• Robert Bruce Mullin (2014). A Short World History of Christianity (në anglisht). Westminster John Knox Press. ISBN 978-1-61164-551-4.
• John Murdoch, red. (1863). Indian Year-book for 1862: A review of social, intellectual, and religious progress in India and Ceylon (në anglisht).
• Tazeen Mahnaz Murshid (qershor 2002). "Law and Female Autonomy in Colonial India". Journal of the Asiatic Society of Bangladesh: Humanities (në anglisht). 47 (1): 25–42. ISSN 1015-6836.
• V. Sankaran Nair (1985). Swadeshi Movement: The Beginnings of Student Unrest in South India (në anglisht). Mittlal Publications.
• Rafida Nawaz; Syed Hussain Murtaza (11 dhjetor 2021). "Impact of Imperial Discourses on Changing Subjectivities in Core and Periphery: A Study of British India and British Nigeria". Perennial Journal of History (në anglisht). 2 (2): 114–130. doi:10.52700/pjh.v2i2.66. S2CID 245357498.
• Bhabani Shankar Nayak (maj 2021). "Colonial World of Postcolonial Historians: Reification, Theoreticism, and the Neoliberal Reinvention of Tribal Identity in India". Journal of Asian and African Studies (në anglisht). 56 (3): 511–532. doi:10.1177/0021909620930048.
• Nehru, Xhavaharlal (1946). Discovery of India (në anglisht). Delhi: Oxford University Press.
• Sam Raj Nesamony (2017). "Medical Education in Colonial India: London Missionary Society and Neyoor Medical Mission, 1838-1947". përmbledhur nga Kelsey Lucyk; Aleksandra Loewenau; Frank W. Stahnisch (red.). The Proceedings of the 21st Annual History of Medicine Days Conference 2012 (në anglisht). Cambridge Scholars Publishing. fq. 237. ISBN 978-1-4438-6928-7.
• Colin Newbury (10 dhjetor 2013). "Patronage and Professionalism: Manning a Transitional Empire, 1760–1870". Journal of Imperial and Commonwealth History (në anglisht). 42 (2): 193–214. doi:10.1080/03086434.2013.851872.
• "The Unifying Power of South Asian Cricket". Nikkei Asia (në anglishte britanike). Marrë më 7 maj 2024.
• P. R. Nisha (12 qershor 2020). Jumbos and Jumping Devils: A Social History of Indian Circus (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-099207-1. Marrë më 25 shtator 2022.
• O'Dell, Benjamin D. (2014). "Beyond Bengal: Gender, Education, And The Writing Of Colonial Indian History". Victorian Literature and Culture (në anglisht). 42 (3): 535–551. doi:10.1017/S1060150314000138. S2CID 96476257.
• Philip Oldenburg (2007). "India: Movement for Freedom". Encarta Encyclopedia (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 24 maj 2024.
• James Stuart Olson; Robert S. Shadle (1996). Historical Dictionary of the British Empire (në anglisht). Bloomsbury Academic. ISBN 978-031327917-1.
• D. N. Panigrahi (2004). India's Partition: the Story of Imperialism in Retreat (në anglisht). Routledge. ISBN 978-1-280-04817-3.
• Kavalam Madhava Panikkar (1953). Asia and Western Dominance: A Survey of the Vasco Da Gama Epoch of Asian History, 1498–1945 (në anglisht). Londër: G. Allen and Unwin.
• Parkash, Jai (2011). Major Trends of Historiography of Revolutionary Movement in India – Phase II (Tezë) (në anglisht). B. D. Yadav, guide. Maharshi Dayanand University.
• Peers, Douglas M. (2006). India Under Colonial Rule 1700–1885 (në anglisht). Harlou dhe Londër: Pearson Longmans. ISBN 978-0-582-31738-3.
• Cyril Henry Philips, red. (1961). Historians of India, Pakistan and Ceylon (në anglisht). Oxford University Press.
• Porter, Andrew; Alaine M. Low; William Roger Louis, red. (2001). Oxford History of the British Empire: Nineteenth Century (në anglisht). Vëll. 3. Oksford dhe New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-924678-6.
• Potter, David C. (janar 1973). "Manpower Shortage and the End of Colonialism: The Case of the Indian Civil Service". Modern Asian Studies (në anglisht). 7 (1): 47–73. doi:10.1017/S0026749X00004388. JSTOR 312036. S2CID 146445282.
• Lyn Pykett (2005). Wilkie Collins. Oxford World's Classics: Authors in Context (në anglisht). Oxford University Press. fq. 160. ISBN 978-0-19-284034-9.
• Srinath Raghavan (2016). India's War: World War II and the Making of Modern South Asia (në anglisht). Basic Books. ISBN 978-046509862-0.
• Rahman, Siddique Mahmudur (2002). "Postal Services During The East India Company's Rule In Bengal". Bangladesh Historical Studies (në anglisht). Bangladesh Itihas Samiti. 19: 43-69.
• Rai, Lala Lajpat (2008). England's Debt to India: A Historical Narrative of Britain's Fiscal Policy in India (në anglisht). Kessinger Publishing. fq. 263–281. ISBN 978-143683531-2.
• Kapil Raj (2000). "Colonial Encounters and the Forging of New Knowledge and National Identities: Great Britain and India, 1760–1850". Osiris. 2nd Series (në anglisht). 15 (Nature and Empire: Science and the Colonial Enterprise): 119–34. doi:10.1086/649322. JSTOR 301944. S2CID 143243650.
• Raja, Masood Ashraf (2010). Constructing Pakistan: Foundational Texts and the Rise of Muslim National Identity, 1857–1947 (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-547811-2.
• Ramusack, Barbara N. (2007). The Indian Princes and Their States. The New Cambridge History of India (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-03989-5.
• Ramusack, Barbara N. (1999). "Women in South Asia". përmbledhur nga Barbara N. Ramusack; Sharon L. Sievers (red.). Women in Asia: Restoring Women to History (në anglisht). Indiana University Press. fq. 27–29. ISBN 0-253-21267-7.
• Ray, Rajat Kanta (korrik 1995). "Asian Capital in the Age of European Domination: The Rise of the Bazaar, 1800–1914". Modern Asian Studies (në anglisht). 29 (3): 449–554. doi:10.1017/S0026749X00013986. JSTOR 312868. S2CID 145744242.
• Rajat Kanta Ray (1998). "23; Indian Society and the Establishment of British Supremacy, 1765–1818". përmbledhur nga Peter James Marshall; Alaine M. Low; William Roger Louis (red.). The Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 2, The Eighteenth Century. fq. 508–29. doi:10.1093/acprof:oso/9780198205630.003.0023. ISBN 978-0-19-820563-0.
• Tapan Raychaudhuri; Robin J. Moore (2001). "12-13: India 1858 to 1930 & India in the 1940s". përmbledhur nga Robin W. Winks; William Roger Louis (red.). Oxford History of the British Empire (në anglisht). Vëll. 5: Historiography. fq. 214–242. ISBN 978-0-19-164769-7.
• Anthony Read; David Fisher (1999). The Proudest Day: India's Long Road to Independence (në anglisht). W. W. Norton.
• Stanley Reed, red. (1914). The Indian Year Book: 1914. A Statistical and Historical Annual of the Indian Empire, with an Explanation of the Principal Topics of the Day (në anglisht). Bennet, Coleman & Co.
• John F. Riddick (2006). The History of British India: A Chronology. Greenwood Press "Daily life through history" series (në anglisht). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-031308623-6.
• Riddick, John F. (1998). Who Was Who in British India (në anglisht). Bloomsbury Academic. ISBN 978-031329232-3.
• Charles Rivers, red. (2016). The British Raj: The History and Legacy of Great Britain's Imperialism in India and the Indian Subcontinent (në anglisht). CreateSpace Independent Publishing Platform. ISBN 978-154049211-1.
• Robb, Peter (2011) [2002]. A History of India (në anglisht) (bot. i 2-të). Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-34549-2.
• Peter Robb (nëntor 1981). "British Rule and Indian "Improvement"". The Economic History Review (në anglisht). 34 (4): 507–23. doi:10.1111/j.1468-0289.1981.tb02016.x. JSTOR 2595587.
• Ronald Edward Robinson; John Gallagher (1968). Africa and the Victorians: The Climax of Imperialism (në anglisht). Garden City, NY: Doubleday.
• L. Rogers (janar 1945). "Smallpox and Vaccination in British India During the Last Seventy Years". Proc. R. Soc. Med. (në anglisht). 38 (3): 135–40. doi:10.1177/003591574503800318. PMC 2181657. PMID 19993010.
• Romaniuk, Anatole (2014). "Glimpses of Indian Historical Demography". Canadian Studies in Population (në anglisht). 40 (3–4): 248–51. doi:10.25336/p6hw3r. Arkivuar nga origjinali më 2 prill 2015. Marrë më 25 janar 2015.
• Roy, Kaushik (2009). "Military Loyalty in the Colonial Context: A Case Study of the Indian Army during World War II". Journal of Military History (në anglisht). 73 (2): 497–529. doi:10.1353/jmh.0.0233. S2CID 153886117.
• Roy, Tirthankar (2011) [2000]. Economic History of India, 1857–1947 (në anglisht) (bot. i 3-të). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-807417-5. Marrë më 19 shkurt 2012.
• Roy, Tirthankar (2013). An Economic History of Early Modern India (në anglisht). Routledge. ISBN 978-113504787-0.
• Roy, Tirthankar (verë 2002). "Economic History and Modern India: Redefining the Link". The Journal of Economic Perspectives (në anglisht). 16 (3): 109–30. doi:10.1257/089533002760278749. JSTOR 3216953.
• Roy, Tirthankar (2022). Monsoon Economies: India's History in a Changing Climate. History for a Sustainable Future series (në anglisht). The MIT Press. ISBN 978-026254358-3. LCCN 2021033921.
• Roy, Tirthankar (2012). India in the World Economy: From Antiquity to the Present. New Approaches to Asian History series (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-00910-3.
• Tirthankar Roy (2014). "Financing the Raj: the City of London and colonial India 1858–1940". Business History (në anglisht). 56 (6): 1024–1026. doi:10.1080/00076791.2013.828424. S2CID 153716644.
• Salomone, Rosemary (2022). The Rise of English: Global Politics and the Power of Language (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-062561-0. Marrë më 24 maj 2022.
• Sarkar, Sumit (2004) [1983]. Modern India: 1885–1947 (në anglisht). Delhi: Macmillan India Ltd. ISBN 0-333-90425-7.
• Jadunath Sarkar (1911). Economics of British India (në anglisht) (bot. i 2-të). S.C. Ghosh.
• Satya, Laxman D. (2008). "British Imperial Railways in Nineteenth Century South Asia". Economic and Political Weekly (në anglisht). 43 (47): 69–77. ISSN 0012-9976. JSTOR 40278213.
• Derek Sayer (maj 1991). "British Reaction to the Amritsar Massacre 1919–1920". Past & Present (në anglisht) (131): 130–64. doi:10.1093/past/131.1.130. JSTOR 650872.
• Harold Schiffman (2011). Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors: The Changing Politics of Language Choice (në anglisht). BRILL. ISBN 978-90-04-20145-3.
• {{cite book|author=Amartya Sen|chapter=7; Famines and Other Crises|title=Development as Freedom|url=https://books.google.al/books?id=NQs75PEa618C&lpg=PP1&pg=PA160%7Cpublisher=[[Oxford University Press|year=2001|lang=en|isbn=978-0-19-289330-7|pages=160–188}}
• Ronojoy Sen (27 tetor 2015). Nation at Play: A History of Sport in India (në anglisht). Columbia University Press. ISBN 978-0-231-53993-7.
• William Seymour (dhjetor 1967). "The Indian States under the British Crown". History Today (në anglisht). 17 (12): 819–827.
• Farzana Shaikh (1989). Community and Consensus in Islam: Muslim Representation in Colonial India, 1860–1947. Cambridge South Asian Studies (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-36328-0.
• John Simon (1930). John Simon (red.). Report of the Indian Statutory Commision (në anglisht). Vëll. 1, Survey. H. M. Stationery Office.
• Simmons, Colin (1985). "'De-Industrialization', Industrialization and the Indian Economy, c. 1850–1947". Modern Asian Studies (në anglisht). 19 (3): 593–622. doi:10.1017/s0026749x00007745. JSTOR 312453. S2CID 144581168.
• Nagendra K. R. Singh (2006). Global Encyclopedia of the South India Dalit's Ethnography (në anglisht). Global Vision Pub House. ISBN 978-818220167-5. Marrë më 14 shtator 2022.
• Radhika Singha (shkurt 2003). "Colonial Law and Infrastructural Power: Reconstructing Community, Locating the Female Subject". Studies in History (në anglisht). 19 (1): 87–126. doi:10.1177/025764300301900105. S2CID 144532499.
• Mrinalini Sinha (1995). Colonial Masculinity: The 'Manly Englishman' and the 'Effeminate Bengali' in the Late Nineteenth Century. Studies in Imperialism (në anglisht). Mançester dhe New York: Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-4653-7.
• Sashi Sivramkrishna (13 shtator 2016). In Search of Stability: Economics of Money, History of the Rupee (në anglisht). Taylor & Francis. ISBN 978-1-351-99749-2.
• Smith, George (1882). The Geography of British India, Political & Physical (në anglisht). Londër: John Murray.
• Smith, Vincent A. (1921). India in the British Period: Being Part III of the Oxford History of India (në anglisht) (bot. i 2-të). Oksford: Clarendon Press.
• Vincent Arthur Smith (1958). Percival Spear (red.). The Oxford History of India (në anglisht) (bot. i 3-të). Claredon Press.
• D. C. Somervell (1936). The Reign of King George V: An Englisht Chronicle (në anglisht). Faber and Faber Ltd.
• Spear, Percival (1990) [1965]. A History of India (në anglisht). Vëll. 2: From the Sixteenth Century to the Twentieth Century. Nju Delhi dhe Londër: Penguin Books. ISBN 978-0-14-013836-8.
• Statistical Abstract Relating to British India, from 1895–1896 to 1904–1905 (në anglisht). Londër: Her Majesty's Stationary Office. 1906.
• Maria J. Stephan, red. (2009). Civilian Jihad: Nonviolent Struggle, Democratization, and Governance in the Middle East. The Palgrave Macmillan Series on Civil Resistance (në anglisht). Springer. ISBN 978-0-230-10175-3.
• Stein, Burton (2001) [1998]. A History of India (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-565446-2.
• Stein, Burton (2010) [1998]. A History of India (në anglisht) (bot. i 2-të). John Wiley & Sons. ISBN 978-1-4443-2351-1. Marrë më 13 shkurt 2016.
• Susie L. Steinback (2012). Understanding the Victorians: Politics, Culture and Society in Nineteenth-Century Britain (në anglisht). Londër dhe New York: Routledge. ISBN 978-0-415-77408-6. Marrë më 24 maj 2022.
• S. H. Steinberg, red. (1949). "India". The Statesman's Year-Book: Statistical and Historical Annual of the States of the World for the Year 1949 (në anglisht). Macmillan and Co. ISBN 978-023027078-7. Marrë më 20 qershor 2022.
• Stern, Philip J. (2009). "History and Historiography of the English East India Company: Past, Present, and Future". History Compass (në anglisht). 7 (4): 1146–1180. doi:10.1111/j.1478-0542.2009.00617.x.
• Philip J. Stern (2020). "Early Eighteenth-Century British India: Antimeridian or antemeridiem?". Journal of Colonialism and Colonial History (në anglisht). 21 (2): 1–26. doi:10.1353/cch.2020.0014.
• Stokes, Eric (1986). Bayly, Christopher Alan (red.). The Peasant Armed: The Indian Revolt of 1857 (në anglisht). Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-821570-7.
• Stone, Ian (2002) [1984]. Canal Irrigation in British India: Perspectives on Technological Change in a Peasant Economy. Cambridge South Asian Studies (në anglisht). Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52663-0.
• Margaret Strobel (1991). European Women and the Second British Empire (në anglisht). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35551-5.
• Talbot, Ian; Singh, Gurharpal, red. (1999). Region and Partition: Bengal, Punjab and the Partition of the Subcontinent (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-579051-1.
• Ian Talbot; Gurharpal Singh (2009). The Partition of India (në anglisht). Cambridge University Press. ISBN 978-0-52185661-4.
• Tarin, Omer; Neal Dando (vjeshtë 2010). "Memoirs of the Second World War: Major Shaukat Hayat Khan". Durbar: Journal of the Indian Military Historical Society (kritikë) (në anglisht). 27 (3): 136–37.
• Uma Prasad Thapliyal (2011). Military Flags of India: From the Earliest Times (në anglisht). Delhi: B.R. Publishing Corporation. ISBN 978-81-7646-742-1.
• Mary Thatcher (2009). "Christopher Alan Bayly". Respected Memsahibs: An Anthology (në anglisht). Hardinge Simpole. ISBN 978-184382214-1.
• Edward John Thompson; Geoffrey Theodore Garratt (1934). Rise and Fulfilment of British Rule in India (në anglisht). Macmillan and Co. ltd.
• Edward John Thompson; Geoffrey Theodore Garratt (1999). History of British Rule in India (në anglisht). Vëll. 1. Atlantic Publishers & Dist. ISBN 978-81-7156-803-1.
• Daniel Thorner (2001). "The Pattern of Railway Development in India". përmbledhur nga Kerr, Ian J. (red.). Railways in Modern India (në anglisht). Nju Delhi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-564828-7.
• Tinker, Hugh (tetor 1968). "India in the First World War and After". Journal of Contemporary History (në anglisht). 3 (4, 1918–19: From War to Peace): 89–107. doi:10.1177/002200946800300407. JSTOR 259853. S2CID 150456443.
• Tomlinson, Brian Roger (1996). The Economy of Modern India, 1860–1970. New Cambridge History of India (në anglisht). Vëll. 3. Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-58939-0.
• Tomlinson, Brian Roger (tetor 1975). "India and the British Empire, 1880–1935". Indian Economic and Social History Review (në anglisht). 12 (4): 337–380. doi:10.1177/001946467501200401. S2CID 144217855.
• Tomlinson, B. R. (2001). "Economics and Empire: The Periphery and the Imperial Economy". përmbledhur nga Porter, Andrew; Alaine M. Low; William Roger Louis (red.). Oxford History of the British Empire: The Nineteenth Century (në anglisht). Oksford dhe New York: Oxford University Press. fq. 53–74. ISBN 978-0-19-924678-6.
• Phillip Tovey (2017). Anglican Baptismal Liturgies (në anglisht). Canterbury Press. ISBN 978-1-78622-020-2.
• Travers, Robert (2007). Ideology and Empire in Eighteenth Century India: The British in Bengal. Cambridge Studies in Indian History and Society (në anglisht). Kembrixh dhe Londër: Cambridge University Press. ISBN 978-1139-46416-1.
• United States Department of Commerce (1924). Trade and Economic Review for 1922 No.34 (në anglisht) (bot. Supplement to Commerce Reports). Bureau of Foreign and Domestic Commerce. Marrë më 8 maj 2023.
• Elizabeth Vanderven (2019). "National Education Systems: Asia". përmbledhur nga Rury, John L.; Tamura, Eileen H. (red.). The Oxford Handbook of the History of Education (në anglisht). Oxford University Press. fq. 213–227. ISBN 978-0-19-934003-3. Marrë më 24 maj 2022.
• Vaughn, James M. (2019). The Politics of Empire at the Accession of George III: The East India Company and the Crisis and Transformation of Britain's Imperial State. The Lewis Walpole Series in Eighteenth-Century Culture and History (në anglisht). Yale University Press. ISBN 978-0-300-20826-9.
• Vejdani, Farzin (2015). Making History in Iran: Education, Nationalism, and Print Culture (në anglisht). Stanford, CA: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-9153-3.
• Virmani, Arundhati (1999). "National Symbols Under Colonial Domination: The Nationalization of the Indian Flag, March-August 1923". Past & Present (në anglisht) (164): 169–197. doi:10.1093/past/164.1.169. ISSN 0031-2746. JSTOR 651278.
• Ranbir Vohra (2000). "6; Constitutionalism and the Politics of Communalism, 1908–1947". The Making of India: A Historical Survey (në anglisht). M.E. Sharpe, Inc. fq. 120–184. ISBN 0-7656-0711-5.
• Johannes H. Voigt (1988). India in The Second World War (në anglisht). Lucas Publications. ISBN 978-185180081-0.
• Whitehead, Clive (2005). "The Historiography of British Imperial Education Policy, Part I: India". History of Education (në anglisht). 34 (3): 315–329. doi:10.1080/00467600500065340. S2CID 144515505.
• Robin W. Winks (1966). The Historiography of the British Empire-Commonwealth: Trends, Interpretations and Resources (në anglisht). Duke University Press. ISBN 978-082230193-6.
• Winterbottom, Anna (2016). Hybrid Knowledge in the Early East India Company World. Cambridge Imperial and Post-Colonial Studies Series (në anglisht). Palgrave Macmillan. ISBN 978-113738020-3.
• Stanley A. Wolpert (1962). Tilak and Gokhale: Revolution and Reform in the Making of Modern India (në anglisht). University of California Press. ISBN 978-052003339-9.
• Wolpert, Stanley (2008). A New History of India (në anglisht). Oksford dhe New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-533756-3.
• Stanley Wolpert, red. (2006). Encyclopedia of India (në anglisht). Vëll. 1, A–D. Charles Scribner’s Sons. ISBN 978-068431349-8.
• Stanley Wolpert, red. (2006). Encyclopedia of India (në anglisht). Vëll. 2, E–J. Charles Scribner’s Sons.
• Stanley Wolpert, red. (2006). Encyclopedia of India (në anglisht). Vëll. 3, K–R. Charles Scribner’s Sons. ISBN 978-068431352-8.
• Stanley Wolpert, red. (2006). Encyclopedia of India (në anglisht). Vëll. 4, S-Z & Index. Charles Scribner’s Sons. ISBN 978-068431353-5.
• Stanley A. Wolpert (2005) [1984]. Jinnah of Pakistan (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19567859-8.
• Stanley A.Wolpert (2006). Shameful Flight: The Last Years of the British Empire in India (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-539394-1.
• Wolpert, Stanley A. (2007). "Indian nationalism and the British response, 1885–1920; Prelude to Independence, 1920–1947". India: British Imperial Power 1858–1947. Encyclopædia Britannica (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 7 qershor 2008. Marrë më 2 qershor 2022.
• Edmund Wright (2015). A Dictionary of World History (në anglisht). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-968569-1.
• Wylie, Diana (2001). "Disease, Diet, and Gender: Late Twentieth Century Perspectives on Empire". përmbledhur nga Winks, Robin W.; William Roger Louis; Alaine M. Low; Peter James Marshall (red.). Oxford History of the British Empire: Historiography (në anglisht). Oksford dhe New York: Oxford University Press. fq. 277–89. ISBN 978-0-19-924680-9.
• The Year-book of the Imperial Institute of the United Kingdom, the Colonies and India: a statistical record of the resources and trade of the colonial and Indian possessions of the British Empire (në anglisht) (bot. i 2-të). 1893. fq. 375–462.
• Richard Fox Young, red. (2009). India and the Indianness of Christianity: Essays on Understanding – Historical, Theological, and Bibliographical – in Honor of Robert Eric Frykenberg. Studies in the History of Christian Missions (në anglisht). William B. Eerdmans Publishing. ISBN 978-0-8028-6392-8.
• Charles Yrigoyen Jr. (2014). T&T Clark Companion to Methodism (në anglisht). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-5672-9077-9.
• Maurice Zinkin (tetor 1995). "Legacies of the Raj". Asian Affairs (Book Review) (në anglisht). 26 (3): 314–16. doi:10.1080/714041289. ISSN 0306-8374.

Lidhje të jashtme

• • Ben Cahoon. "Provinces of British India". WorldStatesmen.org (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 14 nëntor 2022. Marrë më 17 nëntor 2022.